Η αναπάντεχη πανωλεθρία της ισπανικής Κεντροαριστεράς/Αριστεράς στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές της Κυριακής ανάγκασε τον σοσιαλιστή πρωθυπουργό, Πέδρο Σάντσεθ, να υποβάλει χθες την παραίτηση της κυβέρνησής του και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές για τις 23 Ιουλίου. Οι εξελίξεις κύλησαν ραγδαία, καθώς ο Ισπανός πρωθυπουργός ενημέρωσε αμέσως μετά τον βασιλιά Φελίπε και στη συνέχεια διαλύθηκε με διάταγμα η Βουλή.
Ο Σάντσεθ έκρινε αυτοκτονικό να περιμένει ως τη λήξη της θητείας του τον Δεκέμβριο, αναγνωρίζοντας, ότι το αποτέλεσμα στις 12 από τις 17 ισπανικές περιφέρειες και σε 8.087 δήμους, όπου στήθηκαν την Κυριακή κάλπες, ήταν μια ξεκάθαρη ψήφος δυσπιστίας απέναντι στο Σοσιαλιστικό Κόμμα και τους συμμάχους του, Podemos.
Aνέλαβε μάλιστα προσωπικά την ευθύνη της ήττας και τόνισε πως το πολιτικό τοπίο πρέπει να ξεκαθαρίσει, με πρωτοβουλία του λαού. Την κατάσταση περιπλέκει το γεγονός ότι από 1ης Ιουλίου η Ισπανία αναλαμβάνει την εξάμηνη ευρωπαϊκή προεδρία.
Βάσει των αποτελεσμάτων στις περιφέρειες και τους δήμους της Ισπανίας, το Λαϊκό Κόμμα συγκέντρωσε 31,5% των ψήφων, το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα 28,1%, το Vox 7,2% και τα διάφορα αριστερά σχήματα υπό και περί τους Podemos γύρω στο 7%. Καλά πήγαν τα αριστερά αυτονομιστικά κόμματα σε Καταλωνία και Χώρα των Βάσκων, ενώ το φιλελεύθερο-κεντρώο Ciudadanos σβήστηκε από το χάρτη, κλείνοντας ουσιαστικά τον πολιτικό του κύκλο.
Tο κυβερνών κόμμα κέρδισε με το ζόρι 3 από τις 12 διεκδικούμενες περιφέρειες, ενώ το Λαϊκό Κόμμα βγήκε αυτοδύναμο σε 2 από αυτές και σε άλλες 6 μπορεί να σχηματίσει τοπική κυβέρνηση με τη βοήθεια του Vox, που του προσφέρθηκε ήδη. Συνολικά οι Λαϊκοί ανέκτησαν 6 από τις 10 περιφέρειες της Ισπανίας από τους Σοσιαλιστές, ενώ μεγάλη ήταν η νίκη τους στη Μαδρίτη, όπου η συντηρητική δήμαρχος, Ιζαμπέλ Αγιούσο (σφοδρή πολέμια των λοκντάουν της πανδημίας, ακόμη και σε σύγκρουση με το κόμμα της) ξαναβγήκε, και μάλιστα αυτοδύναμη. Το ΡΡ εξάλλου βρίσκεται πολύ κοντά στην κατάκτηση των δήμων της Βαλένθια, της Σεβίλλης κ.ά. Στη Βαρκελώνη επικράτησε πάλι η ανεξάρτητη αριστερή δήμαρχος Αντα Κολάου, την οποία μπορούν να εκτοπίσουν μόνο οι Σοσιαλιστές σε συνεργασία με το αριστερό αυτονομιστικό ERC.
Η ήττα των αριστερών κυβερνητικών εταίρων πιστοποίησε μια ξεκάθαρη δεξιά στροφή της ισπανικής κοινωνίας με άξονες θέματα ταυτότητας, εθνικής ενότητας και μετανάστευσης. Μολονότι οι Σοσιαλιστές αύξησαν τον κατώτατο μισθό κοντά στα 1.000 ευρώ, πολλοί συντηρητικοί κεντρώοι εξοργίστηκαν με την ανεκτική στάση του Σάντσεθ (πολλώ μάλλον των Podemos) απέναντι στα αυτονομιστικά κόμματα της Καταλονίας, της Χώρας των Βάσκων και άλλων περιφερειών, τις ψήφους των οποίων χρειαζόταν η κυβέρνηση στη Βουλή για να περνά νομοσχέδια. Οι αντιδράσεις κλιμακώθηκαν όταν το 2021 ο Σάντσεθ αμνήστευσε τους 9 πολιτικούς πρωτεργάτες της αποσχιστικής καταλανικής ανταρσίας του 2017. Προστριβές όμως υπήρξαν και μεταξύ των αριστερών κυβερνητικών εταίρων, με αφορμή το νόμο για τη σεξουαλική κακοποίηση και το βιασμό. Λόγω νομοτεχνικών ατελειών κάποιοι βιαστές αποφυλακίστηκαν πρόωρα.
Στην πιο πρόσφατη δημοσκόπηση της Electomania για τις βουλευτικές εκλογές, το Λαϊκό Κόμμα συγκεντρώνει 31%, οι Σοσιαλιστές 25,2%, το Vox 14,9%, το δίδυμο Sumar-Podemos 13%-14% είτε ενιαία είτε ως άθροισμα χωριστών κομμάτων (σ.σ. το Sumar είναι το νέο κόμμα της αριστερής υπουργού Εργασίας και αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Γιολάντα Ντίας), οι Ciudadanos 2,5 κ.λπ.
ΠΑΜΠΛΟ ΙΓΚΛΕΣΙΑΣ – ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ
Η παράλληλη κατάρρευση των «συντρόφων»
Η εποχή που ο Πάμπλο Ιγκλέσιας και ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζονταν αγκαλιασμένοι με τον αέρα της νίκης στην πλατεία Ομονοίας, μοιάζει πολύ μακρινή. Κι όμως, ούτε εννιά χρόνια δεν έχουν περάσει -μικρός χρόνος για να καταποντιστούν δύο κόμματα που υπόσχονταν ότι θα αλλάξουν την ευρωπαϊκή Κεντροαριστερά.
Ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, ιδρυτής του ισπανικού αριστερού κόμματος Podemos, που γεννήθηκε το 2014 από τις πλατείες των Αγανακτισμένων και διεκήρυττε τη συγγένειά του με τον ΣΥΡΙΖΑ, είχε βρεθεί στην Αθήνα το 2015, στην προεκλογική συγκέντρωση του Α. Τσίπρα, για να υπογραμμίσει την άνοδο της Αριστεράς στην Ευρώπη. Ο Ιγκλέσιας έχει αποχωρήσει από το προσκήνιο του κόμματος -βρίσκεται βέβαια πάντα παρών, στο πλευρό της σημερινής αρχηγού Ιόν Μπελάρα- ύστερα από πολλά πλήγματα που δέχθηκε το κόμμα του. Στην εποχή της ισχύος του, το Podemos έφθανε το 20% και στις εκλογές του 2019 συμφώνησε να στηρίξει τη σοσιαλιστική κυβέρνηση του Σάντσεθ.
Σήμερα, βρίσκεται σε σημείο καμπής. Η επίδοσή του στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές ήταν πολύ χαμηλή, ενώ και για τις εθνικές εκλογές οι δημοσκοπήσεις δεν του δίνουν πάνω από 6%. Συμφωνά με αναλυτές στην Ισπανία, οι τοπικές εκλογές της Κυριακής ήταν αποφασιστικές για το μέλλον του κόμματος Podemos, καθώς θα έπρεπε να αποδείξει ότι συνεχίζει να εκπροσωπεί έναν πολιτικό χώρο.
ΑΛΜΠΕΡΤΟ ΝΟΥΝΙΕΘ ΦΕΪΧΟ
Ο φιλελεύθερος ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος
Ερχεται η στιγμή του επικεφαλής του συντηρητικού «Λαϊκού Κόμματος» (Partido Popular – PP) και πολλοί τον προτρέπουν να αρχίσει να ράβει κοστούμι για την πρωθυπουργία.
Ο 61χρονος Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό (Alberto Núñez Feijóo), ο οποίος εξελέγη τον Απρίλιο του 2022 στην ηγεσία του Λαϊκού Κόμματος, διετέλεσε πρόεδρος της περιφερειακής κυβέρνησης της Γαλικίας -της γενέτειράς του- από το 2009 επί τρεις συνεχόμενες θητείες. Εργάστηκε ως δημόσιος υπάλληλος, έως το 2005 που εξελέγη στην τοπική Βουλή. Αν και μέχρι το 2018 απέφευγε τη μετακίνησή του στην κεντρική πολιτική σκηνή της Ισπανίας, αναδείχθηκε ως διάδοχος του Πάμπλο Κάσαδο -όταν εκείνος έχασε την υποστήριξη της πλειοψηφίας του Λαϊκού Κόμματος.
Ο Φεϊχό χαρακτηρίζεται ως ήρεμη δύναμη, δηλώνει κεντροδεξιός και φιλελεύθερος. Στο ενδεχόμενο κυβερνητικής σύμπραξης του ΡΡ με το ακροδεξιό Vox -όπως συνέβη στην περιφέρεια Καστίλη και Λεόν- έχει πει πως «μερικές φορές είναι προτιμότερο να χάσεις την κυβέρνηση παρά να κερδίσεις με τη στήριξη του λαϊκισμού». Με τη σύντροφό του Εύα Κάρντενας (διευθύντρια του Zara Home) έχουν αποκτήσει ένα γιο και ο ίδιος είναι οπαδός της Ντεπορτίβο Λα Κορούνα.
Ειδήσεις σήμερα
Τουρκία: Τα «αγκάθια» και οι κινήσεις του Ερντογάν