Για 10η φορά από το 1979 οι Ευρωπαίοι πολίτες καλούνται να εκλέξουν απευθείας τους εκπροσώπους τους στο νέο 720μελές Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είναι οι πρώτες εκλογές μετά το Brexit και ο ελέφαντας στο δωμάτιο αυτήν τη φορά είναι η Ακροδεξιά που τρέχει με φόρα.
Τα λαϊκιστικά, αντιευρωπαϊκά κόμματα φαίνεται να κερδίζουν σημαντικό έδαφος και το κέντρο ισορροπίας στο νέο Ευρωκοινοβούλιο θα μετατοπιστεί απότομα προς τα… ακροδεξιά, προκαλώντας τριγμούς ή και ρωγμές σε πυλώνες της ατζέντας της Ε.Ε., προειδοποιούν αναλυτές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων (ECFR).
Συγκέντρωσαν και έβαλαν στο… μικροσκόπιο τα αποτελέσματα πολλών πρόσφατων σφυγμομετρήσεων από τις χώρες-μέλη, τα ανέλυσαν και το πόρισμα που έδωσαν στη δημοσιότητα πριν από λίγες ημέρες δεν είναι ενθαρρυντικό.
«Κώδων κινδύνου»
Ακραία δεξιά κόμματα φαίνεται πως θα κερδίσουν την 1η θέση σε εννιά χώρες-μέλη: Βέλγιο, Γαλλία, Αυστρία, Πολωνία, Τσεχία, Ουγγαρία, Ιταλία, Ολλανδία και Σλοβακία.
Παράλληλα, ελλείψει μεγάλων ανατροπών, αντίστοιχες πολιτικές δυνάμεις θα καταλάβουν τη 2η ή 3η θέση σε επιπλέον εννιά κράτη-μέλη: Γερμανία, Ισπανία, Σουηδία, Βουλγαρία, Εσθονία, Φινλανδία, Λετονία, Πορτογαλία και Ρουμανία.
«Ο κώδων του κινδύνου για το τι διακυβεύεται χτυπά δυνατά», σημειώνουν οι συγγραφείς της έκθεσης, Σάιμον Χιξ, Κέβιν Κάνινγκχαμ, Σούζι Ντένισον και Ιμογκεν Λέαρμανθ. Η επόμενη Ευρωβουλή μπορεί να μπλοκάρει νομοσχέδια για τη μετάβαση στην πράσινη ανάπτυξη και να έχει πιο σκληρή γραμμή στη διαχείριση του μεταναστευτικού.
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα πιθανότατα θα παραμείνει η πρώτη δύναμη στο νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα ορίσει τον/την επόμενο/η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και την ατζέντα, αλλά οι φωνές από την Ακρα Δεξιά θα ακούγονται πιο δυνατά και θα έχουν τη μεγαλύτερη επιρροή παρά ποτέ, ακόμη και σε ιδρυτικά μέλη με ειδικό βάρος στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια, σημειώνει η εφημερίδα «Guardian».
Ενδεικτικά, στη Γαλλία το κόμμα του Εθνικού Συναγερμού της Μαρίν Λεπέν εκτιμάται ότι θα κερδίσει ρεκόρ 25 εδρών. Στην Ιταλία η πιο «light εκδοχή» πλέον των Αδελφών της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι αναμένεται να αυξήσει τον αριθμό εδρών που θα κατέχει σε 27.
Στη Γερμανία η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) βλέπει επί έναν μήνα τώρα στους δρόμους της χώρας κάθε Σαββατοκύριακο εκατομμύρια πολίτες να διαδηλώνουν εναντίον του κόμματος μετά την αποκάλυψη μυστικού διαλόγου με νεοναζί και άλλους εξτρεμιστές για πογκρόμ μεταναστών και άλλα «περίφημα» σχέδια. Κι όμως, παρά την κάμψη που καταγράφηκε στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, υπολογίζεται να διπλασιάσει σχεδόν τη δύναμή της σε 19 ευρωβουλευτές.
Βρετανία: Η στέψη του βασιλιά Καρόλου κόστισε 72 εκατομμύρια λίρες
Στην Αυστρία το Κόμμα της Ελευθερίας (FPÖ), βάσει της ανάλυσης των γκάλοπ, πιστεύεται πως θα διπλασιάσει, επίσης, τον αριθμό ευρωβουλευτών του σε 6.
Τα αίτια
Οι συγγραφείς της έκθεσης συστήνουν σε όσους είναι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής σε mainstream κόμματα να εξετάσουν προσεκτικά τα αίτια πίσω από τις κυρίαρχες τάσεις που ωθούν μία μεγάλη μερίδα ψηφοφόρων να κλίνει προς την Ακρα Δεξιά στην Ευρώπη. Προτείνουν να αντιτείνουν ξεκάθαρα αφηγήματα όπου θα υπογραμμίζεται η αναγκαιότητα μιας ισχυρής Ευρώπης που δεν θα κλειστεί στον εαυτό της, αλλά θα είναι ανοιχτή σε συνεργασίες σε έναν κόσμο που δοκιμάζεται πια από πιο έντονες γεωπολιτικές εντάσεις και προκλήσεις που εγκυμονούν πολλούς κινδύνους.
Οι εκλογές του Ιουνίου, για όσους θέλουν να δουν μια πιο παγκόσμια Ευρώπη, θα πρέπει να αφορούν τη διαφύλαξη και την ενίσχυση της θέσης της Ε.Ε., υπογραμμίζουν.
Οι καμπάνιες των προοδευτικών κομμάτων που μάχονται απέναντι στην ενδυναμωμένη Ακροδεξιά θα πρέπει να προσφέρουν στους πολίτες λόγους να είναι αισιόδοξοι. Θα πρέπει να επιχειρηματολογήσουν για τα οφέλη της πολυμέρειας. Θα πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι σε βασικά ζητήματα που σχετίζονται με τη Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου είναι αυτά τα κόμματα, και όχι όσοι βρίσκονται στο πολιτικό περιθώριο, που είναι στην καλύτερη θέση να προστατεύσουν θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αρχές και δικαιώματα.
ΡΟΜΠΕΡΤΑ ΜΕΤΣΟΛΑ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΥΡΩΒΟΥΛΗΣ
«Να προσφέρουν εναλλακτικές στους ψηφοφόρους οι μετριοπαθείς ευρωπαϊστές»
Σε πρόσφατη συνέντευξή της στο «Euronews» η πρόεδρος της Ευρωβουλής, Ρομπέρτα Μετσόλα, είπε: «Οι μετριοπαθείς ευρωπαϊστές πρέπει να προσφέρουν εναλλακτικές στους ψηφοφόρους. Φοβάμαι πως, αν δεν γίνει, οι ψηφοφόροι θα νιώθουν πως δεν έχουν επιλογές και θα στραφούν στα άκρα, προς αυτούς που θέλουν να γκρεμίζουν, αντί να οικοδομούν».
Είναι πεπεισμένη πως ακόμη και στην τελική ευθεία προς την κάλπη οι mainstream πολιτικές δυνάμεις θα πείσουν τους ψηφοφόρους να μη στηρίξουν τους ακραίους.
«Εχουμε διανύσει πολύ δρόμο και ιδρώσει για να κρατήσουμε την ενωμένη Ευρώπη ζωντανή, αντιμετωπίσαμε γιγαντιαίες προκλήσεις τα τελευταία χρόνια, από την πανδημία μέχρι τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση, αποδειχθήκαμε ανθεκτικοί και δεν πρέπει να επιτρέψουμε στους ακροδεξιούς ευρωσκεπτικιστές να ροκανίσουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα», είναι το μήνυμά της.
ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ του εθνολαϊκισμού
Νέα πρόσωπα αλλά και «παλαιοί γνωστοί» από τον χώρο της ευρύτερης ευρωπαϊκής ακροδεξιάς και εθνικιστικής δεξιάς θα κάθονται από τον Ιούνιο στα έδρανα του Ευρωκοινοβουλίου. Οι τελευταίες έρευνες προβλέπουν ότι τα ακροδεξιά κόμματα θα αναδειχθούν πρώτη δύναμη σε 9 ευρωπαϊκές χώρες και σε άλλες τόσες οι ακροδεξιοί και εθνολαϊκιστές θα έρθουν στη δεύτερη ή στην τρίτη θέση. Αυτό σημαίνει πως οι εθνικιστικές και ευρωσκεπτικιστικές φωνές θα αυξηθούν στο ευρωπαϊκό ημικύκλιο. Οι ηγέτες των εθνικιστικών και ακροδεξιών κομμάτων στις χώρες της Ενωσης ετοιμάζονται για τη μεγάλη είσοδο.
» Τζόρτζια Μελόνι & Ματέο Σαλβίνι ● ΙΤΑΛΙΑ
Μπορεί η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι να έχει βάλει νερό στο κρασί της από τότε που εξελέγη και να μην είναι πια η ακραία εθνικίστρια και αντιευρωπαΐστρια που γνωρίσαμε πριν από χρόνια, όμως το κόμμα της «Αδέλφια της Ιταλίας» κατατάσσεται στην ευρωπαϊκή ακροδεξιά και αγωνίζεται να κερδίσει την πρωτιά στις ευρωεκλογές. Πριν από λίγες μέρες, η πρωθυπουργός της Ιταλίας άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να είναι υποψήφια στις ευρωεκλογές, ενδεχομένως σε μια προσπάθεια να δώσει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στους «Αδελφούς»: «Αν οι πολίτες με ψηφίσουν στις ευρωεκλογές, θα ξέρουν ότι πρόκειται να διαλέξω τελικά την έδρα μου στο ιταλικό κοινοβούλιο», είπε πάντως.
Ο κυβερνητικός εταίρος της, Ματέο Σαλβίνι, επικεφαλής του εθνολαϊκιστικού και ρωσόφιλου κόμματος «Λέγκα» (υπουργός Υποδομών στην ιταλική κυβέρνηση) κάνει αγώνα για τη «Λέγκα» και την ακροδεξιά ευρωομάδα «Ταυτότητα και Δημοκρατία». Ο ίδιος δεν πρόκειται να είναι υποψήφιος γιατί θέλει να έχει ρόλο στην εσωτερική πολιτική σκηνή της Ιταλίας. Οπως έχει πει, μάλλον θα προτείνει τον στρατηγό Ρομπέρτο Βανάτσι, συγγραφέα ενός βιβλίου κατά των ομοφυλόφιλων και των μεταναστών.
» Μαρίν Λεπέν ● ΓΑΛΛΙΑ
Το ακροδεξιό εθνικιστικό κόμμα «Εθνικός Συναγερμός» (Rassemblement National) της Μαρίν Λεπέν είναι τώρα η μεγαλύτερη αντιπολιτευόμενη παράταξη στη Γαλλία, καθώς ενισχύθηκε σημαντικά από τις διαδηλώσεις για το συνταξιοδοτικό και από τις ταραχές στα προάστια. Το κεντρώο προεδρικό κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν δεν τρέφει αυταπάτες για νίκη στις ευρωεκλογές. Ο Γάλλος πρόεδρος γνωρίζει ότι στις εκλογές για το νέο Ευρωκοινοβούλιο το κόμμα της Λεπέν θα σαρώσει με διαφορά τουλάχιστον 7 μονάδων από την κεντροδεξιά συμπαράταξη, με όποιο πρόσωπο τεθεί επικεφαλής του εθνικιστικού ψηφοδελτίου. Οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν ότι ο «Εθνικός Συναγερμός» της Λεπέν θα αποσπάσει ποσοστό 27% στις ευρωεκλογές, όπου θα κατέλθει με επικεφαλής τον 29χρονο πρόεδρό του, Ζορντάν Μπαρντελά. Ο εν λόγω ευρωβουλευτής, που θεωρείται το «πουλέν» της Λεπέν, διετέλεσε μεταβατικός πρόεδρος του κόμματος για ένα χρόνο, όταν η Λεπέν είχε αποσυρθεί για να ασχοληθεί με την προεκλογική προεδρική εκστρατεία και, όπως φαίνεται, πέρασε τις εξετάσεις.
» Χερτ Βίλντερς ● ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Μετά την πτώση της κυβέρνησης συνεργασίας του Μαρκ Ρούτε, οι εκλογές που έγιναν στη χώρα πριν από λίγους μήνες, προκάλεσαν ένα ακόμη σοκ στην Ευρώπη, καθώς νικητής αναδείχθηκε ο ακροδεξιός ηγέτης του αντι-ισλαμικού «Κόμματος για την Ελευθερία» (PVV), Χερτ Βίλντερς. Πριν από τις εκλογές στην Ολλανδία, ο Βίλντερς έριξε τους τόνους της σκληρής αντιμεταναστευτικής και αντιευρωπαϊκής ρητορικής του, εστιάζοντας στα εσωτερικά προβλήματα της ακρίβειας και των υψηλών ενοικίων. Παρά τη φαινομενική αλλαγή του, οι θέσεις του κόμματος PVV δεν έχουν μετακινηθεί από το πάγωμα των διαδικασιών παροχής ασύλου και το δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι της Ολλανδίας στην Ε.Ε. (το κόμμα Βίλντερς εξακολουθεί να υποστηρίζει το «Nexit», δηλ. την αποχώρηση της Ολλανδίας από την Ε.Ε.). Το PVV θέλει την Ολλανδία «κυρίαρχη, με δικό της νόμισμα και δικούς της κανόνες». Επίσης έχει ταχθεί σε αλλαγή της εξωτερικής πολιτικής, τονίζοντας ότι η Ολλανδία θα πρέπει να σταματήσει να παρέχει όπλα στην Ουκρανία.
» Τζίμι Ακεσον ● ΣΟΥΗΔΙΑ
Η Σουηδία είναι η πιο πρόσφατη ευρωπαϊκή δημοκρατία που προσχώρησε στη λίστα χωρών όπου οι ακροδεξιές και εθνικιστικές παρατάξεις ενισχύονται (λίστα που περιλάμβανε ήδη τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία, τη Φινλανδία, την Αυστρία, την Εσθονία κ.ά.) Οι λαϊκιστές «Σουηδοί Δημοκράτες» είναι η δεύτερη ισχυρότερη δύναμη, καθώς κατάφεραν να ξεπεράσουν τους Σοσιαλδημοκράτες και εδώ και καιρό, στηρίζουν τη συντηρητική κυβέρνηση μειοψηφίας.
Το κόμμα των «Σουηδών Δημοκρατών» (SD) έχει τις ρίζες του στους νεοναζί που άρχισαν να εμφανίζονται στη χώρα της ανεκτικότητας, κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1990, λόγω της αύξησης του μεταναστευτικού ρεύματος και της κατάρρευσης του περίφημου «σοσιαλδημοκρατικού σουηδικού μοντέλου». Ο ηγέτης του, Τζίμι Ακεσον, συνδέει την εισροή μεταναστών με την εγκληματικότητα και τη διάβρωση του σουηδικού κράτους πρόνοιας. Ο Ακεσον ανέλαβε πολύ νέος την ηγεσία των Σουηδών Δημοκρατών το 2005 (όταν η εκλογική επιρροή τους ήταν μόλις στο 1%) και το 2018 το SD έγινε αξιωματική αντιπολίτευση.
» Tίνο Κρούπαλα & Αλις Βάιντελ ● ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Το δεξιό λαϊκιστικό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) συγκεντρώνει σε εθνικό επίπεδο περίπου το 20-21% και συνεπώς ξεπερνώντας το SPD, κόμμα του καγκελαρίου Ολαφ Σολτς. Το AfD ιδρύθηκε το 2014 από τον Μπερντ Λούκε, καθηγητή Οικονομικών του Πανεπιστημίου του Αμβούργου και προσέλκυσε τους απογοητευμένους των παραδοσιακών πολιτικών κομμάτων και κυρίως των κυρίαρχων Χριστιανοδημοκρατών (της Μέρκελ, τότε). Ο Λούκε είχε λάβει πολύ σκληρές θέσεις έναντι της Ελλάδας, ζητώντας Grexit. Το κόμμα γεννήθηκε ως αντιμεταναστευτικό και αντι-ισλαμικό και ήταν επισήμως κατά του ευρώ, αλλά υπέρ της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Σήμερα, το AfD έχει μετεξελιχθεί σε εθνολαϊκιστικό κόμμα με έντονο αντιευρωπαϊκό προφίλ και συζητά ακόμη και την έξοδο της Γερμανίας από την Ενωση. Πρόεδρος του κόμματος είναι τυπικά ο Τίνο Κρούπαλα αλλά ουσιαστικά η Αλις Βάιντελ (πρώην εργαζόμενη στην «Goldman Sachs»). Οι δημοσκοπήσεις προεξοφλούν αυξημένα ποσοστά του κόμματος στις επικείμενες ευρωεκλογές και περισσότερους από τους εννέα ευρωβουλευτές που έχει σήμερα. Επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου είναι ο αντιευρωπαίος λαϊκιστής της Σαξονίας Μαξιμίλιαν Κραχ.
«Τρίζει» ο γαλλογερμανικός άξονας
Οι προβλέψεις δείχνουν πως το ένα τέταρτο της Ευρωβουλής θα καταληφθεί από τα ακροδεξιά, εθνικιστικά και ευρωσκεπτικιστικά κόμματα στις εκλογές του Ιουνίου, αποτελώντας την τρίτη δύναμη.
Οι δύο μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις στην Ευρώπη, η Γερμανία και η Γαλλία, θα έχουν ισχυρή εκπροσώπηση. Ο Εθνικός Συναγερμός (RN), το ακροδεξιό κόμμα της Γαλλίας της Μαρίν Λεπέν, αποτελεί τη βασική αντιπολιτευτική παράταξη στη χώρα. Η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) βρίσκεται σε εντυπωσιακή άνοδο τους τελευταίους μήνες. Και τα δύο κόμματα θα κατέλθουν στις ευρωεκλογές υπό την ακροδεξιά ομάδα «Identity and Democracy» (ID).
Η άνοδος της ακροδεξιάς στη Γερμανία καταγγέλλεται στη χώρα από τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου και την πλειονότητα των πολιτών ως μια υπαρξιακή απειλή για τη φιλελεύθερη δημοκρατία. Η άνοδος της ακροδεξιάς όχι μόνο φοβίζει τους Γερμανούς, αλλά μέχρι πρότινος θεωρείτο ταμπού, δεδομένου του ναζιστικού παρελθόντος της χώρας. Η εμπλοκή της «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» σε συνάντηση ακροδεξιών και ναζί στο Πότσνταμ με σενάρια αναβίωσης του «Σχεδίου Μαδαγασκάρη» του Γ’ Ράιχ με εκτοπισμό μεταναστών, αλλά και επαναφορά της συζήτησης του Dexit, την «έξοδο» της Γερμανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση, έχουν κινητοποιήσει τις δικαστικές Αρχές και τον πολιτικό κόσμο. Αναλυτές σημειώνουν πως ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς και o κυβερνητικός συνασπισμός του, παρότι πολυφωνικός, δεν δίνει στρατηγικές λύσεις, αντιθέτως οδηγεί σε αδιέξοδα σε σειρά ζητημάτων (μετανάστευση, προϋπολογισμός, ενέργεια και κλιματική κρίση).
Η δρ Ούρσουλα Μινχ, διευθύντρια της Ακαδημίας Πολιτικής Εκπαίδευσης στο Τούτζινγκ της Βαυαρίας, σημειώνει πως το ακροδεξιό κόμμα ωφελείται από τη δύσκολη συγκυρία. Εξηγεί πως «αγκαλιάζει τη διάθεση ενός μέρους του πληθυσμού που νοιάζεται μόνο για την οικονομική του ευημερία και δεν είναι διατεθειμένο να κάνει θυσίες για να υπερασπιστεί την ελευθερία ή να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή». Πάντως, η συνεπικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος Αλίς Βάιντελ υποστηρίζει πως το AfD είναι το κόμμα που υπερασπίζεται την εφαρμογή των νόμων της χώρας.
Αγροτικές διαδηλώσεις
Στη Γαλλία, το αντιευρωπαϊκό αίσθημα εκμεταλλεύεται με κυνικό τρόπο η ακροδεξιά που φαίνεται πως τροφοδότησε και τις πρόσφατες αγροτικές διαδηλώσεις στη χώρα. Ο Εμανουέλ Μακρόν κατηγορείται συχνά ότι υιοθετεί ρητορική και πολιτικές δεξιότερα του κόμματός του, σε μια προσπάθεια να ανακόψει την πορεία της Μαρίν Λεπέν. Ο πρόσφατος ανασχηματισμός και ο διορισμός νέου πρωθυπουργού, του Γκαμπριέλ Ατάλ, προσδοκά να τον βοηθήσει σε αυτό. Ειδικοί σημειώνουν πως ο Γάλλος πρόεδρος γνωρίζει πως αυτές οι ευρωπαϊκές εκλογές είναι τόσο η μοίρα της δημοκρατίας στην Ευρώπη όσο και η δική του πορεία απέναντι στη Ιστορία. Ενδεικτικό είναι πως το πρώτο ταξίδι του Ατάλ στο εξωτερικό έγινε στη Γερμανία, όπου συναντήθηκε προ ημερών με τον Γερμανό καγκελάριο. Οι δύο τους αναγνώρισαν το κοινό μέτωπο, την άνοδο του λαϊκισμού και της ακροδεξιάς. Η Γαλλία και η Γερμανία πρέπει να «ξεπεράσουν τις δυσκολίες» για να αποτρέψουν την άνοδο του λαϊκισμού, σημείωσε ο Ατάλ.
«Ρωγμές» στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα
Ο Ζακ Ντελόρ απεβίωσε (τον Δεκέμβριο) σε μια εποχή που το γεωπολιτικό περιβάλλον φλέγεται και οι κρίσιμες εκλογές στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες θα διεξαχθούν με φόντο εθνικιστικά-λαϊκιστικά κόμματα και με την απειλή της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ, που θα συνοδευτεί με μια πιθανή αμφισβήτηση της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Οι ευρωεκλογές του Ιουνίου θα αποτελέσουν μεγάλη δοκιμασία για τη συνοχή της Ε.Ε., εκτιμούν οι ειδικοί. Η άνοδος της ακροδεξιάς θα μπορούσε να επηρεάσει την πολιτική που θα ακολουθήσουν τα θεσμικά όργανα λήψης αποφάσεων της Ε.Ε. για τα επόμενα πέντε χρόνια.
Αλλάζουν οι ισορροπίες
Ανώτερο στέλεχος της μεγαλύτερης ομάδας στο Κοινοβούλιο, του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, δήλωσε: «Ακόμα και αν έχετε τη σημερινή πλειοψηφία στο επόμενο Κοινοβούλιο, νομίζω ότι η δυναμική αλλάζει δραματικά σε σχέση με όλη την κοινοβουλευτική εργασία που πρέπει να γίνει, αλλά και με τις κορυφαίες θέσεις εργασίας».
Το κέντρο αναμένεται να κερδίσει αρκετές έδρες για να σχηματίσει πλειοψηφία, κάτι που αναμένεται να διευκολύνει τη νυν πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Η κορυφαία θέση στο ευρωπαϊκό μπλoκ εγκρίνεται από τους ηγέτες των 27 μελών, ωστόσο το Ευρωκοινοβούλιο θα πρέπει να επικυρώσει την απόφαση. Αν το ΕΛΚ επικρατήσει, το έργο της φον ντερ Λάιεν είναι δεδομένο για τα επόμενα πέντε χρόνια. Σε διαφορετική περίπτωση θα αναγκαστεί να βρεθεί σε συμβιβασμούς με ακροδεξιά κόμματα για να εξασφαλίσει την πλειοψηφία.
Oι προβλέψεις για την εικόνα του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου στις 10 Ιουνίου
Αναμένεται να καταλάβουν έως και 25% των 720 εδρών
Σχεδόν όλες οι τελευταίες έρευνες προβλέπουν ότι τα κόμματα της Ευρωσκεπτικιστικής, Εθνολαϊκιστικής και Ακρας Δεξιάς θα κατακτήσουν περίπου το 25% των εδρών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ανεξαρτήτως της πολιτικής ομάδας στην οποία ανήκουν. Αυτό θα συνοδεύεται από απομείωση της επιρροής των σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών, πράσινων και αριστερών κομμάτων, δηλαδή της ευρωπαϊκής Κεντροαριστεράς στο σύνολό της, γεγονός που θα φέρει σε δύσκολη θέση τους κεντροδεξιούς του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Η Νέα Δημοκρατία και τα συγγενή ιδεολογικά κόμματα θα βρεθούν ενώπιον του παρακάτω διλήμματος: Είτε να ανοίξουν διάλογο με τους ακροδεξιούς-ευρωσκεπτικιστές απεμπολώντας μέρος της ευρωπαϊκής ατζέντας σε θέματα οικονομίας, θεσμών, μετανάστευσης και περιβάλλοντος είτε να συμμαχήσουν με την Κεντροαριστερά, αφήνοντας ελεύθερο το πεδίο στο «επίφοβο 25%» να καρπωθεί μόνο του το κύμα δυσαρέσκειας που διαπερνά οριζοντίως και καθέτως την ευρωπαϊκή ήπειρο, υπονομεύοντας τις θεμελιώδεις δημοκρατικές σταθερές του Κράτους Δικαίου και των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
«Θα δούμε σίγουρα μια σημαντική στροφή προς τα δεξιά», τόνισε ο Σάιμον Χιξ, καθηγητής Συγκριτικής Πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο. Γι’ αυτόν, αλλά και για τους περισσότερους συναδέλφους του, η ετυμηγορία 400 εκατομμυρίων Ευρωπαίων, που θα προσέλθουν στις κάλπες τον Ιούνιο για να εκλέξουν τους 720 αντιπροσώπους τους στο Στρασβούργο, θα διαμορφώσει ένα δύσκολο τοπίο.
Ο καθηγητής Χιξ προβλέπει ότι η πιο σκληροπυρηνική ακροδεξιά ομάδα «Ταυτότητα και Δημοκρατία» (I&D) θα αυξήσει κατά 40 τις έδρες της στο Ευρωκοινοβούλιο, αγγίζοντας πιθανώς τις 100. Αυτό θα την ανεβάσει στην τρίτη θέση που κατέχει σήμερα η ομάδα των Φιλελευθέρων. Να σημειωθεί ότι στην I&D δεσπόζουν η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), ο «Εθνικός Συναγερμός» (RN) της Μαρίν Λεπέν, αλλά και το «Κόμμα Ελευθερίας» του νικητή των ολλανδικών εκλογών, Γκέερτ Βίλντερς. Σημαντική άνοδο προβλέπει ο ίδιος επιστήμονας και για τη μετριοπαθέστερη ευρωσκεπτικιστική ομάδα των «Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μετριοπαθών» (ECR), που περιλαμβάνει στους κόλπους της τους «Αδελφούς της Ιταλίας» (FdI) της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι και το έως πρότινος κυβερνητικό κόμμα της Πολωνίας, «Νόμος και Δικαιοσύνη» (PiS). Σήμερα η ευρωομάδα διαθέτει 67 ευρωβουλευτές και είναι πέμπτη σε δύναμη, αλλά αναμένεται να αυξήσει τις έδρες της κατά τουλάχιστον 18. Αν, μάλιστα, εγκολπωθεί και τις 12 έδρες, που περιμένει να κερδίσει το Fidesz του Ούγγρου πρωθυπουργού, Βίκτορ Ορμπαν, τότε κατά τον Χιξ έχει βάσιμες ελπίδες να σκαρφαλώσει στην τέταρτη θέση, υποσκελίζοντας Πράσινους και Φιλελεύθερους.
Οπως ήλθαν τα πράγματα, το «κλειδί» των εξελίξεων βρίσκεται στην Ουγγαρία. Μετά την αποπομπή του από το ΕΛΚ, το Fidesz έμεινε «άστεγο», αλλά πριν από μερικές μέρες ο Βίκτορ Ορμπαν ανακοίνωσε ότι θα υποβάλει αίτημα προσχώρησης στο ECR. «Aν συμβεί αυτό μετά τις εκλογές θα είμαστε ευτυχείς να εξετάσουμε το αίτημά τους», τόνισε ο εκπρόσωπος των Συντηρητικών-Μεταρρυθμιστών, Μίκαελ Στράους.
Στο πλέον δυστοπικό σενάριο οι εκπρόσωποι του I&D και του ΕCR θα μπουν στον πειρασμό να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να αναδειχθούν σε πρώτη δύναμη στην Ευρωβουλή και να κατευθύνουν την ευρωπαϊκή πολιτική την επόμενη πενταετία. Τις πρώτες τροχιοδεικτικές βολές έριξε ο Ούγγρος υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Γκέργκελι Γκουλιάς, διαβλέποντας «ρεαλιστικές πιθανότητες» να προχωρήσει αυτή η συγχώνευση.
Η επικράτηση των «εκτός πλαισίου Δεξιών» δεν θα έχει επιπτώσεις μόνο στην πολιτική της Ε.Ε. αλλά και στην κατανομή των αξιωμάτων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις εσωτερικές ισορροπίες και τις διεθνείς σχέσεις της Ενωσης.
Η προφητεία Κουντνάνι και οι κόκκινες γραμμές του Βέμπερ
Στο ενδεχόμενο μιας «ακροδεξιάς Ε.Ε.» έχει αναφερθεί ο συγγραφέας Χανς Κουντνάνι, στο βιβλίο του «Eurowhiteness» (σ.σ.: λογοπαίγνιο με την «λευκή Ευρώπη» και τον «Ευρωπαίο αυτόπτη μάρτυρα»). «Η Ακροδεξιά», σημειώνει, «μπορεί να κερδίσει, χωρίς να… κερδίσει, εάν η Κεντροδεξιά ενστερνιστεί όλη της τη ρητορική και τις πολιτικές, ιδίως σε ζητήματα ταυτότητας, μετανάστευσης και Ισλάμ».
Αυτό είναι σημαντικό, επειδή ακόμη και στις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις, οι τρεις φιλοευρωπαϊκές ομάδες (ΕΛΚ, Σοσιαλιστές & Δημοκράτες συν τους Φιλελεύθερους) θα διατηρήσουν την πλειοψηφία στην Ευρωβουλή, έστω και μειωμένη, περίπου, κατά 30 έδρες. Ο χρόνος, όμως, των τεσσάρων μηνών, που απομένουν έως τις ευρωκάλπες, δουλεύει εις βάρος τους, όπως δείχνουν η απήχηση των αγροτικών κινητοποιήσεων και η δυσαρέσκεια για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ο επικεφαλής της I&D, Ιταλός ευρωβουλευτής της Λέγκας, Μάρκο Τζάνι, δεν έκρυψε ότι τακτική της είναι να προσπαθεί να απομακρύνει τους Κεντροδεξιούς από Σοσιαλιστές, Φιλελεύθερους και Πράσινους, κάτι που πέτυχε έως έναν βαθμό στο μεταναστευτικό και την Πράσινη Συμφωνία.
Ωστόσο, σε δηλώσεις του στο «Politico», ο επικεφαλής του ΕΛΚ, Μάνφρεντ Βέμπερ, τράβηξε κόκκινες γραμμές απέναντι σε αυτό που αποκαλεί αντιευρωπαϊκή, ριζοσπαστική Δεξιά: «Οι τρεις γραμμές που έχω ξεκαθαρίσει ως ηγέτης της παράταξης είναι: Ολοι μας οι εταίροι πρέπει να είναι φιλοευρωπαίοι, φιλοουκρανοί και υπέρ του Κράτους Δικαίου. Ειδικά με το PiS, την AfD και τον Εθνικό Συναγερμό δεν έχουμε τίποτα να συζητήσουμε».
Ειδήσεις σήμερα
Ανακοινώθηκε η επίσημη δημόσια εμφάνιση της Κέιτ Μίντλετον – Όλα όσα γνωρίζουμε
Σεισμός: 275 δονήσεις μέχρι στιγμής στην Κεφαλονιά – Τι ανησυχεί τους σεισμολόγους [βίντεο]