Πρόκειται για τα «swing states», όπου οι πλειοψηφίες είναι εξαιρετικά ευμετάβλητες, σε αντίθεση με τα «safe states», όπου θεωρείται σχεδόν δεδομένο ότι οι περισσότεροι ψηφίζουν παραδοσιακά είτε υπέρ των Ρεπουμπλικανών, είτε υπέρ των Δημοκρατικών. Αυτό σημαίνει ότι τα «swing states» μπορούν να κρίνουν το αποτέλεσμα. Γι’ αυτό μπαίνουν στο «μικροσκόπιο» των μονομάχων, που διοργανώνουν στις πολιτείες αυτές μεγάλες προεκλογικές συγκεντρώσεις και πληρώνουν μέχρι την τελευταία στιγμή τεράστια ποσά για προεκλογικά σποτς, διεκδικώντας την ψήφο των αναποφάσιστων.

Η σημασία των «swing states» αντανακλάται και στο Κολλέγιο των Εκλεκτόρων. Στις ΗΠΑ ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος δεν εκλέγονται απευθείας από τη «λαϊκή ψήφο», δηλαδή από τους ψηφοφόρους, αλλά από τους εκλέκτορες, οι οποίοι με τη σειρά τους εκλέγονται από τους ψηφοφόρους. Λόγω του πλειοψηφικού εκλογικού συστήματος μπορεί ένας υποψήφιος πρόεδρος να κερδίσει τη «λαϊκή ψήφο», αλλά όχι την προεδρία. Αυτό συνέβη το 2000, όταν ο Τζωρτζ Μπους κέρδισε τις προεδρικές εκλογές με λιγότερες ψήφους από τον Αλ Γκορ, αλλά και το 2016, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ εξελέγη, αν και έλαβε λιγότερες ψήφους από τη Χίλαρυ Κλίντον.

Σε γενικές γραμμές η οικονομία αποτελεί κορυφαίο κριτήριο για τους ψηφοφόρους στις ΗΠΑ, ενώ σημαντικό θεωρείται και το ζήτημα των αμβλώσεων. Από εκεί και πέρα, κάθε πολιτεία έχει τις δικές της, τοπικές προτεραιότητες και αυτό ισχύει ασφαλώς και για τα «swing states». Ας τα δούμε αναλυτικά, με αλφαβητική σειρά.

Αριζόνα

11 εκλέκτορες από 538
Πληθυσμός: 7,4 εκατ.
Νικητής το 2020: Μπάιντεν με 10.000 ψήφους

Δημοσκοπήσεις: Ντόναλντ Τραμπ με διαφορά +3%

Για τους ψηφοφόρους στην Αριζόνα οι προτεραιότητες καθορίζονται από γεωγραφικούς παράγοντες. Η πολιτεία μοιράζεται κοινά σύνορα με το Μεξικό, κατά συνέπεια βρίσκεται στο επίκεντρο της αμερικανικής πολιτικής για την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης. Ο απερχόμενος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε αναθέσει στην αντιπρόεδρο και σημερινή υποψήφια των Δημοκρατικών, Κάμαλα Χάρις, τη δύσκολη αποστολή να βρει λύσεις για μία αποσυμπίεση της κρίσης. Πολλοί πιστεύουν ότι η Κάμαλα Χάρις δεν τα κατάφερε. Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν παραλείπει να το υπενθυμίζει σε κάθε ευκαιρία.

Από την άλλη πλευρά, λόγω της μεγάλης προσέλευσης μεταναστών η Αριζόνα είναι μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες πολιτείες στις ΗΠΑ. Καθώς το ένα τρίτο του πληθυσμού είναι πλέον ισπανόφωνοι, η εκλογική συμπεριφορά τους θα είναι καθοριστική για το αποτέλεσμα.

Σε μία προσπάθεια να αναπτύξει την τοπική οικονομία, η πολιτεία της Αριζόνα δίνει βαρύτητα στη μεταποίηση. Η νομοθεσία CHIPS Act, που είχε θεσπίσει ο Μπάιντεν για να εδραιώσει τη βιομηχανία ημιαγωγών, θα βοηθήσει στη χρηματοδότηση των απαραίτητων επενδύσεων, αλλά χρειάζεται χρόνος μέχρι να αρχίσουν να λειτουργούν οι νέες βιομηχανικές μονάδες.

Βόρεια Καρολίνα

16 εκλέκτορες από τους 538
Πληθυσμός: 10,8 εκατ. πολίτες
Νικητής το 2020: Τραμπ με 74.000 ψήφους

Δημοσκοπήσεις: Ντόναλντ Τραμπ με προβάδισμα <1%

Ήταν η τελευταία πολιτεία που εμφανίστηκε στον κατάλογο των «swing states». Πριν αποχωρήσει ο Μπάιντεν από τον προεκλογικό αγώνα, ο Τραμπ φαινόταν να εξασφαλίζει προβάδισμα στη Βόρεια Καρολίνα. Η Χάρις κατάφερε να μειώσει σημαντικά τη διαφορά. Γεγονός είναι ωστόσο ότι στη συγκεκριμένη πολιτεία οι Δημοκρατικοί έχουν χάσει τις 10 από τις τελευταίες 11 εκλογές, άρα η αναμέτρηση προμηνύεται αμφίρροπη.

Σημαντικές δημογραφικές αλλαγές έχουν καταγραφεί στη Βόρεια Καρολίνα τις τελευταίες δεκαετίες. Το ποσοστό των λευκών έχει μειωθεί στο 60%, από 75% το 1990. Αλλά και ο συνολικός πληθυσμός έχει αυξηθεί, καθώς εγκαθίστανται στην πολιτεία αυτή περισσότεροι συνταξιούχοι, απόστρατοι αξιωματικοί, αλλά και νέοι φοιτητές.

Μίσιγκαν

16 εκλέκτορες
Πληθυσμός: 10 εκατ. πολίτες
Νικητής το 2020: Μπάιντεν με 150.000 ψήφους

Δημοσκοπήσεις: Κάμαλα Χάρις με προβάδισμα <1%

Πρόκειται για την «καρδιά» της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Είναι η έδρα της Ford, της General Motors και της Chrysler, η οποία έχει ενταχθεί πλέον στον όμιλο Stellantis. Η διατήρηση των θέσεων εργασίας στον συγκεκριμένο κλάδο είναι σημαντική για τους ψηφοφόρους. Επιβάλλοντας δασμούς, ο Τζο Μπάιντεν φρόντισε να «προστατεύσει» την αυτοκινητοβιομηχανία από τον ανταγωνισμό της Κίνας στην ηλεκτροκίνηση.

Στο Μίσιγκαν εδρεύει και η κυβερνήτης Γκρέτσεν Γουίτμερ, μία από τις πιο δημοφιλείς προσωπικότητες των Δημοκρατικών. Στις προκριματικές εκλογές του κόμματος, τον Φεβρουάριο, πολλοί είχαν αποφύγει να στηρίξουν τον Μπάιντεν. Η Κάμαλα Χάρις μάλλον καλύπτει το χαμένο έδαφος. Για να τα καταφέρει όμως, θα πρέπει να κερδίσει και τους πολυάριθμους ψηφοφόρους αραβικής καταγωγής, που ζουν στο Μίσιγκαν. Παραδοσιακά στηρίζουν τους Δημοκρατικούς, αλλά αυτή τη φορά η στήριξή τους δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη, καθώς οι Δημοκρατικοί έχουν ταχθεί στο πλευρό του Ισραήλ στον πόλεμο εναντίον της Χαμάς.

Νεβάδα

6 εκλέκτορες από τους 538
Πληθυσμός: 3,2 εκατ. πολίτες
Νικητής το 2020: Μπάιντεν με 34.000 ψήφους

Δημοσκοπήσεις: Ντόναλντ Τραμπ με προβάδισμα <1%

Κομβικό ζήτημα για τη Νεβάδα είναι το μεταναστευτικό, καθώς η συγκεκριμένη πολιτεία συνορεύει με το Μεξικό. Το ένα τρίτο του πληθυσμού είναι ισπανόφωνοι. Μία επιπλέον ιδιαιτερότητα είναι ότι ο πληθυσμός της Νεβάδα είναι από τους πιο αστικοποιημένους στις ΗΠΑ.

Η τοπική οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό. Από τότε που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας ο Μπάιντεν, η Νεβάδα εμφάνισε την υψηλότερη οικονομική ανάπτυξη από κάθε άλλο «swing state». Ωστόσο, το ποσοστό ανεργίας παραμένει το υψηλότερο στις ΗΠΑ.

Ουισκόνσιν

10 εκλέκτορες από τους 538
Πληθυσμός: 5,9 εκατ. πολίτες
Νικητής το 2020: Μπάιντεν με 21.000 ψήφους

Δημοσκοπήσεις: Κάμαλα Χάρις με προβάδισμα <1%

Είναι η πολιτεία με το μεγαλύτερο ποσοστό λευκών ψηφοφόρων από κάθε άλλο «swing state». Τόσο το 2016, όσο και το 2020 το Ουισκόνσιν κατέγραψε ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής στις ΗΠΑ.

Και στις δύο αναμετρήσεις πάντως, ο νικητής κρίθηκε με διαφορά λιγότερη από 25.000 ψήφους. Μία ακόμη υπενθύμιση για το πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των «swing states» για την έκβαση των προεδρικών εκλογών.

Πενσυλβάνια

19 εκλέκτορες από τους 538
Πληθυσμός: 13 εκατ. πολίτες
Νικητής το 2020: Μπάιντεν με 82.000 ψήφους

Δημοσκοπήσεις: Ντόναλντ Τραμπ με προβάδισμα <1%

Είναι η πολιτεία που «υποφέρει» από το αυξημένο κόστος ζωής, περισσότερο από κάθε άλλη. Την ίδια στιγμή ωστόσο, πληθαίνουν οι γεωτρήσεις για εξόρυξη φυσικού αερίου με τη μέθοδο του fracking, με αποτέλεσμα η Πενσυλβάνια να είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου στις ΗΠΑ μετά το Τέξας.

Ο Τραμπ στήριζε πάντα το fracking, που θεωρείται τουλάχιστον αμφιλεγόμενο με οικολογικά κριτήρια. Παλαιότερα η Κάμαλα Χάρις πρότεινε την απαγόρευσή του, αλλά τώρα κρατάει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, ζητώντας απλώς να θεσπιστεί μία πιο αυστηρή νομοθεσία.

Τζόρτζια

16 εκλέκτορες από τους 538
Πληθυσμός: 11 εκατ. πολίτες
Νικητής το 2020: Μπάιντεν με 13.000 ψήφους

Δημοσκοπήσεις: Ντόναλντ Τραμπ με προβάδισμα 1%

Το 2020 ο Τζο Μπάιντεν κέρδισε την πολιτεία της Τζόρτζια. Ήταν η πρώτη νίκη για τους Δημοκρατικούς από το 1992, αλλά ήταν και μία απίστευτα ισχνή νίκη, καθώς το προβάδισμα του Μπάιντεν απέναντι στον Τραμπ δεν ξεπερνούσε το 0,2%.

Σχεδόν το 33% των ψηφοφόρων είναι μαύροι (ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά στις ΗΠΑ), κάτι που ίσως ευνοεί την Κάμαλα Χάρις. Σημειωτέον ότι στην Τζόρτζια η Δικαιοσύνη έχει ασκήσει δίωξη εναντίον του Τραμπ για απόπειρα αλλοίωσης του εκλογικού αποτελέσματος το 2020.

Εκλογές ΗΠΑ: Τι γίνεται αν προκύψει ισοπαλία Τραμπ – Χάρις;

Οι προεδρικές εκλογές του 2024 στις ΗΠΑ αφορούν τη μοίρα του αναμφισβήτητα πιο ισχυρού έθνους στον κόσμο. Τόσο ο Ρεπουμπλικανός Ντόναλντ Τραμπ όσο και η Δημοκρατική αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις αγωνίζονται για να δουν ποιος θα φτάσει στο Οβάλ Γραφείο, ενώ οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι αυτές οι εκλογές θα είναι πολύ σκληρές. Tι γίνεται όμως αν αυτό σημαίνει ισοπαλία; Τι θα συμβεί αν, κατά κάποιον τρόπο, ούτε η Χάρις ούτε ο Τραμπ καταφέρουν να πάρουν την πλειοψηφία των εκλεκτόρων; Σίγουρα, αυτό το σενάριο είναι εξαιρετικά απίθανο (αλλά όχι αδύνατο).

-Το Εκλεκτορικό Κολέγιο

Το σύστημα του Εκλεκτορικού Κολεγίου προβλέπει κάθε Πολιτεία, συν την Ουάσιγκτον, να επιλέγει εκλέκτορες που θα ψηφίσουν για τον πρόεδρο.

Με άλλα λόγια, αν ένας Ρεπουμπλικανός κερδίσει τη λαϊκή ψήφο σε μια Πολιτεία, όλες οι εκλεκτορικές ψήφοι πηγαίνουν σε αυτόν και το αντίστροφο. Αυτό το σύστημα επιλέχθηκε μόνο αφού αποκλείστηκαν οι άλλες εναλλακτικές κατά τη σύνταξη του Συντάγματος των ΗΠΑ.

Ο συμβιβασμός ήταν ένα διμερές Κογκρέσο, με τη Βουλή των Αντιπροσώπων να βασίζεται στον πληθυσμό και τη Γερουσία να παρέχει ίση εκπροσώπηση σε κάθε Πολιτεία. Οι Πολιτείες των σκλάβων κατευνάστηκαν περαιτέρω με τον συμβιβασμό, που πρόβλεπε τα τρία πέμπτα του πληθυσμού σκλάβων κάθε Πολιτείας να υπολογίζονται για τον συνολικό αριθμό των εκπροσώπων τους στο Κογκρέσο και τη δύναμή τους στο Εκλεκτορικό Κολέγιο. Αυτό καταργήθηκε το 1868.

Ενας άλλος λόγος που προτιμήθηκαν οι εκλέκτορες αντί του λαού ήταν ότι όντας «ευφυείς και μορφωμένοι αξιωματούχοι» θα μπορούσαν να επιλέξουν τον καλύτερο υποψήφιο αν το ευρύ κοινό είχε παραπλανηθεί από ύπουλους δημαγωγούς. Και δεδομένου ότι το Σύνταγμα ορίζει ρητά ότι οι εκλέκτορες δεν μπορούν να κατέχουν ομοσπονδιακό αξίωμα, εκτιμάται ότι δεν θα ήταν υπό την επιρροή κανενός.

Κάποτε οι εκλέκτορες μπορούσαν να ψηφίσουν ενάντια στη θέληση των κατοίκων της Πολιτείας τους, αλλά αυτό έχει αλλάξει. Τώρα δεσμεύονται να ψηφίσουν για τα κόμματά τους, και 33 Πολιτείες έχουν θεσπίσει νομοθετικές εγγυήσεις για αυτό. Ελάχιστοι εκλέκτορες «αλλαξοπίστησαν» και σχεδόν οι μισοί το έκαναν επειδή ο αρχικός υποψήφιος του κόμματος πέθανε πριν από τις εκλογές. Ωστόσο, το 2016 ήταν μια αξιοσημείωτη περίπτωση όπου 10 εκλέκτορες είτε επιχείρησαν είτε κατάφεραν να πάνε ενάντια στην επιλογή του κόμματός τους.

-Πώς κερδίζουν οι πρόεδροι την εκλεκτορική ψήφο;

Οι Πολιτείες με τις περισσότερες εκλεκτορικές ψήφους είναι η Καλιφόρνια, το Τέξας, η Φλόριντα, η Νέα Υόρκη, το Ιλινόις και η Πενσιλβάνια, που έχουν 54, 40, 30, 28, 19 και 19 αντίστοιχα. Για να κερδίσει, ένας πρόεδρος χρειάζεται τουλάχιστον 270 ψήφους. Κάποιες Πολιτείες έχουν πολύ σταθερά δημογραφικά στοιχεία και μόνιμη προτίμηση προς τους Ρεπουμπλικανούς ή τους Δημοκρατικούς. Η Καλιφόρνια και η Νέα Υόρκη, για παράδειγμα, ήταν από καιρό σταθερά δημοκρατικές Πολιτείες, ενώ το Τέξας και, τα τελευταία χρόνια, η Φλόριντα ήταν σταθερά προπύργια των Ρεπουμπλικανών. Γεωγραφικά, οι περισσότερες αγροτικές Πολιτείες και ο Νότος τείνουν να ψηφίζουν Ρεπουμπλικανούς, ενώ η Δυτική Ακτή, η Νέα Αγγλία και το Mid-Atlantic, τείνουν να ψηφίζουν Δημοκρατικούς. Αλλες περιοχές όπως οι Νοτιοδυτικές και οι Μεγάλες Λίμνες συχνά ταλαντεύονται. Οι μικρότερες Πολιτείες τείνουν να είναι το επίκεντρο μεγαλύτερης εκστρατείας, καθώς ακόμη και αυτές μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Ωστόσο, η μεγάλη εστίαση είναι στα swing states. Γνωστές και ως Πολιτείες πεδίου μάχης, θεωρητικά θα μπορούσαν να πάνε προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Η Τζόρτζια, το Μίσιγκαν, η Βόρεια Καρολίνα και η Πενσιλβάνια είναι αυτή τη στιγμή οι σημαντικότερες και μπορούν ρεαλιστικά να κρίνουν τις εκλογές. Ομως, στις τρέχουσες εκλογές, κρίσιμο ρόλο θα παίξουν το Μέιν και η Νεμπράσκα.

-Τι θα συμβεί αν κανείς δεν κερδίσει την πλειοψηφία στις προεδρικές εκλογές;

Υπήρξαν περιπτώσεις όπου κανένας υποψήφιος δεν πέτυχε την απαραίτητη πλειοψηφία στο Κολέγιο Εκλεκτόρων. Οταν συμβεί αυτό, η μοίρα των εκλογών είναι στα χέρια του Κογκρέσου, σε αυτό που είναι γνωστό ως «ενδεχόμενες εκλογές». Τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων αποφασίζουν ποιος από τους υποψηφίους πρέπει να γίνει πρόεδρος, ενώ η Γερουσία ψηφίζει τον αντιπρόεδρο.

Αυτό έχει συμβεί μόνο τρεις φορές στην Ιστορία των ΗΠΑ, η καθεμία με διαφορετικά αποτελέσματα. Το 1800, ο Tόμας Τζέφερσον και ο Ααρον Μπαρ ισοψήφισαν και νικητής αναδείχθηκε ο πρώτος.

Το 1824, οι εκλέκτορες μοιράστηκαν ανάμεσα στους Αντριου Τζάκσον, Τζον Κουίνσι Ανταμς, Ουίλιαμ Κρόφορντ και Χέρνι Κλέι, με τον Τζάκσον να έχει κερδίσει τη λαϊκή ψήφο. Ωστόσο, το Κογκρέσο ψήφισε υπέρ του Ανταμς, ο οποίος διόρισε αμέσως τον Κλέι, που ήταν πρόεδρος της Βουλής εκείνη την εποχή, ως υπουργό Εξωτερικών (σε αυτό που ο Τζάκσον και οι υποστηρικτές του ανέφεραν ως διεφθαρμένη συμφωνία).

Μια αμφισβητούμενη εκλογή που θα μπορούσε να γίνει «εκλογικά ενδεχόμενη» ήταν το 1876, όταν προέκυψαν πολλαπλές εκλογικές διαμάχες και νικητής αναδείχθηκε ύστερα από δικομματική συμφωνία του Κογκρέσου ο Ρεπουμπλικανός Ράδελφορντ Μπ. Χέις.

ΣΕ ΜΕΪΝ ΚΑΙ ΝΕΜΠΡΑΣΚΑ

Μία ψήφος μπορεί να κάνει τη διαφορά

Ενώ ούτε το Μέιν ούτε η Νεμπράσκα θεωρούνται swing states και οι δύο κατανέμουν τις εκλεκτορικές ψήφους διαφορετικά από την υπόλοιπη χώρα. Σε αντίθεση με τις άλλες Πολιτείες, όπου όλοι οι εκλέκτορες πηγαίνουν στον υποψήφιο που κέρδισε τη λαϊκή πλειοψηφία, το Μέιν και η Νεμπράσκα κατανέμουν τις εκλεκτορικές ψήφους με βάση τις περιφέρειες του Κογκρέσου.

Το Μέιν έχει τέσσερις εκλέκτορες συνολικά, πράγμα που σημαίνει ότι δύο εξ αυτών είναι προς «διεκδίκηση» με βάση την περιφέρεια του Κογκρέσου. Η Νεμπράσκα έχει πέντε, που σημαίνει ότι τρεις εκλογικές ψήφοι είναι προς διεκδίκηση. Και οι δύο Πολιτείες είχαν διχασμένα εκλογικά σώματα στο παρελθόν. Το 2008, μια περιφέρεια του Κογκρέσου στη Νεμπράσκα ψήφισε τον Μπαράκ Ομπάμα αντί για τον Ρεπουμπλικανό αείμνηστο γερουσιαστή Τζον Μακέιν, ο οποίος κέρδισε τις υπόλοιπες ψήφους της Πολιτείας. Το Μέιν χωρίστηκε το 2016, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε να κερδίσει την εκλογική ψήφο σε μια από τις περιφέρειές του. Και οι δύο Πολιτείες είχαν επίσης χωριστές ψήφους το 2020, αν και ουσιαστικά ακύρωσαν η μία την άλλη εκείνη την εποχή. Είναι πιθανό η ψηφοφορία να χωριστεί ξανά. Ακόμη και μια αδέσποτη εκλογική ψήφος θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά.

Ειδήσεις σήμερα

Κλέλια Ανδριολάτου: Αποχαιρετά (;) το καλοκαίρι ποζάροντας με διάφανο λευκό κορμάκι

Πακιστάν – Γυναίκες: Η μόρφωση δεν δίνει ασφάλεια όταν ζεις στην κόλαση

Ο Στέφανος Κασσελάκης ανακοίνωσε τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα: Η Δημοκρατία επιστρέφει στον ΣΥΡΙΖΑ