Οι χειρισμοί των ρωσικών αρχών, που κυνηγούν τον αντιφρονούντα Αλεξέι Ναβάλνι, τον έχουν τοποθετήσει σε μια υψηλή πολιτική θέση, ενώ έχουν κλιμακώσει τις αντιδράσεις της Δύσης. Ο Ναβάλνι, ο οποίος θεωρείται πια ο ηγέτης της ρωσικής αντιπολίτευσης, συσπειρώνει γύρω του πολλούς Ρώσους που είναι δυσαρεστημένοι και κουρασμένοι από τα ίδια πολιτικά πρόσωπα και από την οικονομική δυσχέρεια που προκαλεί η πανδημία. Δεν είναι μόνο οι νεαροί Ρώσοι που θέλουν αλλαγή, είναι και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης που βοηθούν στη δημιουργία ειδώλων. Σε αυτή τη φάση, ο 44χρονος δικηγόρος και ακτιβιστής, που κάποτε πρόβαλλε ένα θολό συνονθύλευμα εθνικιστικών θέσεων, έχει τοποθετηθεί στην κορυφή της διεκδίκησης περισσότερων ατομικών ελευθεριών.

Η απόπειρα δολοφονίας του Ναβάλνι με νευροτοξικό παράγοντα στρατιωτικής τεχνολογίας και η περίθαλψή του στη Γερμανία έστρεψαν τα βλέμματα της Δύσης στο εσωτερικό του Κρεμλίνου. Ο Ναβάλνι ενήργησε έξυπνα και μόλις συνήλθε από τη σοβαρή δηλητηρίασή του, που τον κράτησε επί μήνες σε γερμανικό νοσοκομείο, επέστρεψε στη Μόσχα, όπου συνελήφθη αμέσως. Από το κελί της φυλακής του συνέχισε -με τον μανδύα του ήρωα πια- να κατευθύνει μια νεόκοπη αντιπολίτευση, που έδωσε την περασμένη εβδομάδα ηχηρό παρών στους δρόμους. Οι επεισοδιακές διαδηλώσεις στη Μόσχα, την Αγία Πετρούπολη και σε άλλες πόλεις, με αίτημα την απελευθέρωση του αντικαθεστωτικού Ρώσου, έληξαν με χιλιάδες συλλήψεις. Η Διεθνής Αμνηστία μιλάει για 3.500 συλλήψεις, ανάμεσα στις οποίες και αυτή της Γιούλια Ναβάλναγια, συζύγου του Ναβάλνι.

Οι συλλήψεις και η υπέρμετρη βία εναντίον των διαδηλωτών προκάλεσαν παρεμβάσεις από την Ε.Ε., τις ΗΠΑ, τη Βρετανία. Ο Ναβάλνι κατάφερε να γίνει ο μεγάλος αντίπαλος του Πούτιν, ύστερα από δύο δεκαετίες απόλυτης κυριαρχίας του Ρώσου πρόεδρου. Αναλυτές του Κέντρου Κάρνεγκι της Μόσχας θεωρούν ότι οι μυστικές υπηρεσίες και ο μηχανισμός του Κρεμλίνου θα κάνουν τα πάντα για να εξαλείψουν οποιοδήποτε στοιχείο εναντιώνεται στην εξουσία του πρόεδρου. Αυτό συνεπάγεται και μια επιδείνωση των σχέσεων με τη Δύση.

Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ζήτησε από το Κρεμλίνο να αναθεωρήσει τη στάση του και να μεταχειριστεί με δημοκρατικό τρόπο τον ηγέτη της αντιπολίτευσης και τους οπαδούς του. Ενώ νέες διαδηλώσεις ετοιμάζονται από οπαδούς του Ναβάλνι, ο οποίος κατηγορεί τον Πούτιν ότι ζει σαν ηγεμόνας σε ένα παλάτι αποτραβηγμένος από τα καθημερινά προβλήματα των πολιτών, ο πρόεδρος της Ρωσίας προβάλλεται ως ρυθμιστής των μεγάλων κρίσεων -τελευταία, εκείνης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ- και ισχυρός παίκτης στη διεθνή σκακιέρα. Ομως, τα ποσοστά δημοφιλίας του καταγράφουν πτώση. Οι Ρώσοι διαμαρτύρονται όχι μόνο για τον αυταρχισμό, αλλά και για τα χαμηλά εισοδήματα, την αυξανόμενη ανεργία, τη μειωμένη αγοραστική τους δύναμη. Ορισμένοι θεωρούν πως ο Πούτιν ετοιμάζει την αποχώρησή του ή μάλλον, τη μετάβασή του σε ένα πιο υψηλό και απρόσιτο βάθρο εξουσίας. Στην πανδημία, άφησε την κυβέρνηση να ασχοληθεί με τη διαχείριση της κρίσης, ενώ εκείνος παραμένει στην έπαυλή του σε προάστιο της Μόσχας αφήνοντας τις αποφάσεις στις αρμόδιες περιφέρειες. Ο Πούτιν με συνταγματικές ρυθμίσεις εξασφάλισε δικαίωμα υποψηφιότητας μέχρι το 2032 και ασυλία διά βίου, όμως κανείς ακόμη δεν γνωρίζει τα επόμενα βήματά του.

Από την έντυπη έκδοση