Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Το Παρίσι επικρίνει εντονότατα την τουρκική συμπεριφορά και τις εισβολές στη ΒΔ και ΒΑ Συρία (Αφρίν-Τζαραμπλούς- Ταλ Αμπιάτ και Ιντλίμπ) και τις συνεχείς πολεμικές επιχειρήσεις του τουρκικού στρατού κατά των Κούρδων της SDF, την εκ μέρους της Αγκυρας προκλητική στάση έναντι Ελλάδος και Κύπρου αναφορικά με τις θαλάσσιες ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και την ανάπτυξη τουρκικών χερσαίων-αεροναυτικών δυνάμεων και ισλαμιστών μαχητών στην Τριπολιτάνα της δυτικής Λιβύης, υποστηρίζοντας τη νόμιμη κυβέρνηση Σάρατζ (βάσει των συμφωνιών του Σκιράτ του Μαρόκου του 2015 και των δεδομένων θέσεις του ΟΗΕ). Η Γαλλία υποστήριξε και ως ένα βαθμό εκπαίδευσε μαζί με τους Αμερικανούς τους Κούρδους μαχητές στη βόρεια Συρία (στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού σχεδίου της συλλογικής συμμαχικής επιχείρησης INHERENT RESOLVE κατά του Ισλαμικού Κράτους), ενώ εκλαμβάνει τις κινήσεις Ερντογάν στη δυτική Λιβύη και στο Λιβυκό Πέλαγος ότι προκαλούν προβλήματα και προβάλλουν εμπόδια στη στρατηγικού επιπέδου παρουσία της στη Μεσόγειο.

Στήριξη σε Χάφταρ

Η Γαλλία πολιτικά υποστηρίζει τον πολέμαρχο Χάφταρ της ανατολικής Λιβύης, το Κοινοβούλιο του Τομπρούκ, ενώ συντάσσεται με το προταθέν από την Αίγυπτο (Ιούνιος 2020) σχέδιο ανακωχής και πολιτικής λύσης στον χαοτικό εμφύλιο ως και διά «αντιπροσώπων» πόλεμο της Λιβύης στη μετά-κανταφική περίοδο (2011-)

Το γεγονός ότι η Γαλλία το 2011 πρωτοστάτησε στην αρχική φάση ανατροπής του Καντάφι, σε συνδυασμό με τη μη παρουσία του ενεργειακού κολοσσού της TOTAL στη Λιβύη -τη στιγμή που η ιταλική ΕΝΙ, η νορβηγική STATOIL , η βρετανο-ολλανδική BP, η τουρκική TRAO κ.ά. βρίσκονται ήδη ως ισχυρές υποψήφιες για τα τεράστια λιβυκά κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου- έχουν ενισχύσει τις γαλλικές ανησυχίες και αντιδράσεις. Ο Μακρόν προσπάθησε (χωρίς όμως επιτυχία) να αναβαθμίσει τις επαφές του Χάφταρ στην Ε.Ε. (αφού οι πλείστες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ με τον έναν ή τον άλλον τρόπο υποστηρίζουν τον Σάρατζ), ενώ πρωτοστατεί στη σύσταση μιας ευρωαραβικής «συμμαχίας προθύμων» με Κύπρο, Ελλάδα, Αίγυπτο και ΗΑΕ, με στόχο να αποτρέψει ενδεχόμενες νέες διεισδύσεις των Τούρκων στο Μάγκρεμπ και τις θαλάσσιες ζώνες της Μεσογείου. Τις κινήσεις Μακρόν κατά βάση σαμποτάρουν η Ρώμη, η Μαδρίτη, το Λονδίνο, το Βερολίνο, η ανώτατη ηγεσία του ΝΑΤΟ, ως και το αμερικανικό διπλωματικό-στρατιωτικό κατεστημένο. Μόνο η Ελλάδα και η Κύπρος υποστηρίζουν στην Ε.Ε. τις αντιτουρκικές κινήσεις.

Διπλωματική υποκρισία

Από την πλευρά της η Αγκυρα -πέραν του επεισοδίου της 10ης Ιουνίου με τη γαλλική φρεγάτα- περίτεχνα «πλασάρει» τη θέση ότι «οι τουρκικές δυνάμεις στη Λιβύη καλύπτουν το ΝΑΤΟ στο να αποφευχθεί μία ρωσική παρουσία στα στρατηγικής σημασίας νερά και λιμάνια της Λιβύης». Είναι η παρουσία των 3.000 Ρώσων μισθοφόρων της WAGNER σε Αλ Τζούφρα, Χουν, Ελ Σαράρα και αλλού που επικαλείται η Τουρκία και επικρίνει τον Μακρόν ότι «ενεργεί σε βάρος των ευρωατλαντικών συμφερόντων και με τη στάση του συνδράμει στην προώθηση των σχεδίων του Πούτιν που πάντοτε επιδιώκει να διασπάσει το ΝΑΤΟ». Και αυτά από μία χώρα που συνεργάζεται με τη Μόσχα στο ενδοσυριακό τοπίο καθώς και στην τριμερή διαδικασία της Αστάνα με τη Ρωσία και το αντιδυτικό Ιράν.

Ισλαμικές οργανώσεις

Η Τουρκία παράλληλα διεισδύει στην υποσαχάρια Αφρική, κίνηση που το Παρίσι βλέπει έντονα αποσταθεροποιητικά, κάτι που επισημάνθηκε από τον Μακρόν προ δέκα ημερών στο Νουακότ της Μαυριτανίας στη σύνοδο των πέντε φιλοδυτικών κρατών της υποσαχάριας Αφρικής (Τσαντ-Νίγηρας-Μπουρκίνα Φάσο-Μάλι και Μαυριτανία). Η αντι-γαλλική στάση -πέραν του ΝΑΤΟ- έχει μεταφερθεί και στα εσωτερικά κορυφαίων ισλαμικών οργανώσεων, όπου οι Τούρκοι (π.χ. σε Νιγηρία, Αζερμπαϊτζάν-Πακιστάν-Μαλαισία-Ινδονησία-Σομαλία-Κατάρ κ.α.) προβάλουν θέσεις και επιχειρήματα κατά της Γαλλίας. Στο ΝΑΤΟ το «φλερτ» Παρισιού-Μόσχας δεν αρέσει καθόλου, με τον γ.γ./ΝΑΤΟ Νορβηγό Γιενς Στόλνεμπεργκ να «αφήνει δεύτερες σκέψεις να κυκλοφορούν ως και να ακολουθεί ποντιοπιλατική στάση».

Συνέχεια έντασης

Συμπερασματικά -και στο φως της άκρως απόρρητης έκθεσης του ΝΑΤΟ για το γαλλο-τουρκικό ναυτικό συμβάν (που σε μεγάλο βαθμό δεν δικαιώνει το Παρίσι)-, η ένταση ανάμεσα στις δύο σύμμαχες χώρες αναμένεται να έχει συνέχεια ως και επόμενα επεισόδια, με αιχμή πάντοτε τον ευρύτερο χώρο της Λιβύης. Αν μάλιστα υπάρξουν «στοιχεία» για εμπλοκή γαλλικών πολεμικών αεροσκαφών στον προ τριημέρου βομβαρδισμό της αεροπορικής βάσης της Αλ Ουατίγια στη δυτική Λιβύη, τότε τα πράγματα θα μπορούσαν να προκαλέσουν ευρύτερα «ρήγματα» στον ενδο-νατοϊκό χώρο και σχεδιασμό.