Χθες το βρετανικό ίδρυμα ανακοίνωσε τον νικητή του διαγωνισμού ανάθεσης για την ανακαίνισή του. Η βραβευμένη διεθνώς αρχιτέκτονας, Lina Ghotmeh, από το Λίβανο και το γραφείο της «LG-Architecture» θα ηγηθεί της ανακαίνισης και του επανασχεδιασμού των αιθουσών της Δυτικής Πτέρυγας (Western Range) του Βρετανικού Μουσείου, όπου και βρίσκονται αρχαιότητες από την Αίγυπτο, τη Ρώμη και την Ελλάδα, ανάμεσά τους και τα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Το νέο αυτό που δημοσιοποίησε το Β.Μ. εγείρει το ερώτημα σχετικά με το πού θα μεταφερθούν οι αρχαιότητες των αιθουσών που καλύπτουν περίπου 15.650 τετραγωνικά μέτρα και φυσικά τα Παρθενώνεια Γλυπτά όταν ξεκινήσουν οι εργασίες ανακαίνισης… Δεν είναι λίγες οι φωνές που υποστηρίζουν πως το έργο της ανακαίνισης το οποίο αποτελεί «μία από τις μεγαλύτερες πολιτιστικές ανακαινίσεις που έγιναν οπουδήποτε στον κόσμο», αυξάνει τις πιθανότητες για τη βούληση συμφωνίας από βρετανική πλευρά σχετικά με το εθνικό μας αίτημα για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Ο διαγωνισμός ξεκίνησε τον Μάιο του 2024 και προσέλκυσε περισσότερες από 60 συμμετοχές από κορυφαία αρχιτεκτονικά γραφεία παγκοσμίως. Οπως είχε γράψει ο «Ε.Τ.» πέντε φιναλίστ προκρίθηκαν τον Δεκέμβριο του 2024 για το δεύτερο στάδιο. «Η Lina Ghotmeh φέρνει μια βαθιά ευαισθησία στην ιστορία του Μουσείου, ενώ προσφέρει ένα συναρπαστικό όραμα για το μέλλον.

Οι ιδέες της εντυπωσίασαν τους εντολοδόχους μας και όταν πραγματοποιηθούν, θα αιχμαλωτίσουν τα εκατομμύρια των επισκεπτών μας» ανέφερε ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Οσμπορν, ο οποίος ηγείται και της κριτικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων για το σχέδιο της ανακαίνισης. Μετά από μια διαδικασία επιλογής εννέα μηνών, η «LGA» αναδείχθηκε ομόφωνα ως η νικήτρια του διαγωνισμού από την κριτική επιτροπή, η οποία επαίνεσε την ευαισθησία και την «αρχαιολογική» προσέγγισή της στον σχεδιασμό, ένα στοιχείο που «ευθυγραμμίζεται στενά με την αποστολή του Μουσείου να διατηρήσει και να ερμηνεύσει δύο εκατομμύρια χρόνια ανθρώπινης ιστορίας».

Γεννημένη στη Βηρυτό τη δεκαετία του 1980, η Lina Ghotmeh, αν και ήθελε να γίνει αρχαιολόγος, πραγματοποίησε τις αρχιτεκτονικές της σπουδές στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού και συνέχισε την καριέρα της σε διεθνή γραφεία. Το 2016 ίδρυσε το δικό της γραφείο «Lina Ghotmeh – Architecture» στο Παρίσι. Ως «ουμανίστρια» χαρακτηρίζεται η προσωπικότητα της Lina Ghotmeh, ενώ πλήθος βραβείων συνοδεύουν την πορεία της. Ανάμεσα στα έργα της ξεχωρίζουν ο σχεδιασμός του Εθνικού Μουσείου της Εσθονίας, ο πύργος «Stone Garden» στη Βηρυτό και το περίπτερο «Serpentine Pavilion» στο Λονδίνο το 2023.

Μια ανάλυση του οράματος της ομάδας της αναφέρει ότι οι προτάσεις θα «μετατρέψουν τη Δυτική Πτέρυγα σε ένα ζωντανό μουσείο – έναν χώρο διαλόγου και επανεφεύρεσης» δημιουργώντας μια «αρχαιολογία του μέλλοντος, όπου οι ιστορικές αφηγήσεις μπλέκονται με τις σύγχρονες προοπτικές».

Η επόμενη φάση στα μέσα του 2026

Η Ghotmeh επιλέχθηκε ανάμεσα σε πέντε ομάδες αρχιτεκτόνων για την ανακαίνιση της Δυτικής Πτέρυγας στο ΒΜ που συμμετείχαν στον διαγωνισμό, συμπεριλαμβανομένων των Rem Koolhaas και David Chipperfield. «Ως μέρος της επόμενης φάσης, η LGA θα συνεργαστεί με μια ευρύτερη ομάδα, συμπεριλαμβανομένου του καλλιτέχνη Ali Cherri, τα έργα του οποίου εξερευνούν γεωπολιτικές και πολιτιστικές ιστορίες για να βελτιωθεί η ιδέα, όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση του Β.Μ. και επισημαίνεται ότι η τελική σχεδιαστική προσέγγιση αναμένεται να παρουσιαστεί στα μέσα του 2026.

Σε ανάρτηση στο Instagram, ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου Nicholas Cullinan -δημοσιεύοντας τις νέες φωτορεαλιστικές απεικονίσεις του σχεδιασμού με αρχαιότητες της Αιγύπτου, της Ρώμης και της Ελλάδας- έγραψε ότι οι αρχικές ιδέες της Ghotmeh «εντυπωσίασαν ομόφωνα την κριτική επιτροπή με την ομορφιά, την ευαισθησία και την εφευρετικότητά τους και για το βαθύ ενδιαφέρον της για την αρχαιολογία». Το έργο στην Western Range περιλαμβάνει περίπου το ένα τρίτο των γκαλερί του μουσείου και αποτελεί μέρος του ευρύτερου Masterplan του Βρετανικού Μουσείου, το οποίο στοχεύει στον συνολικό εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων του, τη βελτίωση της βιωσιμότητας και τη βελτίωση της εμπειρίας των επισκεπτών.