Στο παρελθόν (και δεν μιλάμε για πολλά χρόνια πίσω), ρόλο influencer είχαν οι διασημότητες, που συμμετείχαν σε διαφημίσεις προϊόντων (καλλιτέχνες, αθλητές, πολιτικοί: από τον Μοχάμεντ Άλι μέχρι τον Γκορμπατσόφ), αξιοποιώντας έτσι την επιρροή τους στο καταναλωτικό κοινό προς όφελος των διαφημιζόμενων εταιρειών. Οι ρίζες του όμως φτάνουν πολύ πιο πίσω στο χρόνο, από όσο ίσως φανταζόμαστε.
Στο νέο ET Magazine του Eleftherostypos.gr θα προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι είναι, πως δουλεύουν αλλά και πόσα κερδίζουν οι influencers.
Βασιλιάδες και διασημότητες οι πρώτοι influencers
Πριν από την εποχή του Instagram, του YouTube και της τηλεόρασης, οι influencers ήταν βασιλιάδες, ηθοποιοί και άλλες προσωπικότητες που είχαν μεγάλη επιρροή στο κοινό. Για παράδειγμα, ο Βασιλιάς Γεώργιος Γ’ του Ηνωμένου Βασιλείου, υποστήριξε τη κεραμική του Josiah Wedgwood, δίνοντάς της έτσι μεγάλη δημοσιότητα και αυξάνοντας τις πωλήσεις.
Η άνοδος των bloggers και των social media
Με την έλευση του διαδικτύου και των social media, η έννοια του influencer άλλαξε ριζικά. Οι πρώτοι bloggers άρχισαν να δημιουργούν προσωπικές ιστοσελίδες όπου μοιράζονταν τις σκέψεις, τις εμπειρίες και τις προτιμήσεις τους. Σταδιακά, άρχισαν να αποκτούν ένα πιστό κοινό που τους ακολουθούσε και εμπιστευόταν τις συμβουλές τους.
Το Instagram και άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης έδωσαν νέα ώθηση στο φαινόμενο των influencers. Χάρη στις εφαρμογές επεξεργασίας φωτογραφιών και βίντεο, ο καθένας μπορούσε να δημιουργήσει ελκυστικό περιεχόμενο και να το μοιραστεί με τον κόσμο. Οι influencers άρχισαν να συνεργάζονται με εταιρείες, προωθώντας τα προϊόντα τους και δημιουργώντας μια νέα μορφή διαφήμισης.
Tι κάνει ένας influencer;
Για κάποιους,ο influencer είναι κάποιος που απλώς περιφέρει τη ματαιοδοξία του και πληρώνεται γι’ αυτό. Για άλλους είναι ένας έξυπνος επιχειρηματίας, που αντιλήφθηκε κι αξιοποιεί τις ανάγκες των καιρών.
Σε έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ως influencer ορίζει έναν δημιουργό περιεχομένου, με εμπορική πρόθεση, ο οποίος αναπτύσσει σχέσεις εμπιστοσύνης κι επιρροής με το κοινό του μέσα από ψηφιακές πλατφόρμες, αποσκοπώντας στη δημιουργία εσόδων.
Ο τρόπος είναι απλώς. Αυτό γίνεται μέσα από τη διαφήμιση, πάσης φύσεως προϊόντων (από κρέμες μαλλιών μέχρι δημιουργίες διάσημων σχεδιαστών και από κατσαρόλες μέχρι ταξίδια σε πολυτελείς προορισμούς).
Πώς λειτουργεί το influencer marketing;
Στη σημερινή εποχή, η πλειοψηφία των λεγόμενων millennials, αλλά και της γενιάς Z – δηλαδή, όλων εκείνων που έχουν γεννηθεί περίπου από τις αρχές των 80s, μέχρι και τα μέσα των ’00s – χρησιμοποιούν, κατά κόρον, το διαδίκτυο, ως πηγή ενημέρωσης, αλλά και διασκέδασης.
Επιπλέον, όπως είναι, άλλωστε, γνωστό, το Internet Marketing, αποκτά, με ταχείς ρυθμούς, τη μερίδα του λέοντος της διαφημιστικής δαπάνης του συνόλου των εταιρειών, είτε πρόκειται γι’ αυτές που εμπορεύονται ρούχα, είτε ακόμα και γι’ αυτές που κατασκευάζουν, και διακινούν, βιομηχανικά προϊόντα ή και εργαλεία.
Το 94% τον ατόμων που το έχουν χρησιμοποιήσει πιστεύουν ότι είναι η πιο αποτελεσματική στρατηγική. Η διασημότητά του οφείλεται στο γεγονός ότι οι επιχειρήσεις πλέον πρέπει να εξελίσσονται συνεχώς για να ξεχωρίζουν.
Το 47% των καταναλωτών του διαδικτύου μεταξύ 18-24 χρόνων, σύμφωνα με δημογραφικά στοιχεία χρησιμοποιούν ad blockers. Αυτό αποτελεί ακόμη ένα λόγο να ασχοληθούν με το influencer marketing.Οι συσκευές που χρησιμοποιούμε για να αλληλοεπιδράσουμε με το περιεχόμενο online είναι ένας επιπλέον λόγος. Είμαστε προσκολλημένοι στα κινητά τηλέφωνά από τη στιγμή που ξυπνάμε μέχρι τη στιγμή που πάμε για ύπνο. Ένα μεγάλο ποσοστό του χρόνου μας μέσα στην ημέρα, το περνάμε στα social media. Το influencer marketing επιτρέπει σε μια εταιρία – brand να πετύχει τον σκοπό της μπροστά σε ένα «αιχμάλωτο» ακροατήριο.
Οι τέσσερις πιο δημοφιλείς πλατφόρμες για τους Influencerς είναι οι εξής:
TikTok: Χρησιμοποιείται από το 56% των εταιρειών που έχουν Influencer Marketing
Instagram: Χρησιμοποιείται από το 51% των εταιρειών που έχουν Influencer Marketing
Facebook: Χρησιμοποιείται από το 42% των εταιρειών που έχουν Influencer Marketing
YouΤube: Χρησιμοποιείται από το 30% των εταιρειών που έχουν Influencer Marketing
Πόσα χρεώνουν Έλληνες και ξένοι influencers για ένα post
Το budget καθορίζεται από τη δημοτικότητα του λογαριασμού. Σύμφωνα με τα στοιχεία έχει διαμορφωθεί ο διαχωρισμός των λογαριασμών σε nano-influencers, micro-influencers και macro-influencers, ανάλογα με το μέγεθος επιρροής το οποίο ασκούν σταθερά στα κανάλια του διαδικτύου.
Κάπως έτσι, προκύπτουν και τα εξής σκαλοπάτια κοστολόγησης:
Macro influencers 100.000-500.000 follower): 1.000 – 3.000 ευρώ ανά ανάρτηση
Micro influencers (3.000-30.000 followers): 300 – 1.000 € ανά ανάρτηση
Νano influencers (έως 3.000 followers): 100-500 € ανά ανάρτηση
Οι 10 top celebrities στο Instagram
Κριστιάνο Ρονάλντο, 591 εκατ. followers. 1.600.000 δολάρια/ ανάρτηση,
Ντουέιν Τζόνσον (The Rock), 385 εκατ. followers. 1.500.000 δολάρια/ ανάρτηση,
Αριάνα Γκράντε, 375 εκατ. followers. 1.500.000 δολάρια/ ανάρτηση,
Κάιλι Τζένερ, 395 εκατ. followers. 1.490.000 δολάρια/ ανάρτηση,
Σελένα Γκόμεζ, 423 εκατ. followers. 1.450.000 δολάρια/ ανάρτηση,
Κιμ Καρντάσιαν, 360 εκατ. followers. 1.400.000 δολάρια/ ανάρτηση,
Λιονέλ Μέσι, 473 εκατ. followers. 1.170.000 δολάρια/ ανάρτηση,
Μπιγιονσέ, 312 εκατ. followers. 1.150.000 δολάρια/ ανάρτηση,
Τζάστιν Μπίμπερ, 292 εκατ. followers. 1.100.000 δολάρια/ ανάρτηση,
Κένταλ Τζένερ, 291 εκατ. followers. 1.050.000 δολάρια/ ανάρτηση.
Στο μικροσκόπιο της ΑΑΔΕ οι influencers
Στο μικροσκόπιο της ΑΑΔΕ έχουν βρεθεί εδώ και καιρό οι influencers στην Ελλάδα, οι οποίοι δηλώνουν εισοδήματα μιρκότερα από τα πραγματικά τους. Εδώ και αρκετούς μήνες η ΑΑΔΕ διαθέτει μια ειδική ομάδα ελέγχου μόνο για τους influencers, η οποία «σκανάρει» την δραστηριότητα τους καθημερινά, μέσα από τις αναρτήσεις τους στα κοινωνικά δίκτυα. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχει ξεκινήσει ειδικούς ελέγχους στα εισοδήματα γνωστών Ελλήνων στα social media. Βασικός στόχος είναι ο εντοπισμός περιπτώσεων φοροδιαφυγής.
Την ίδια ώρα και το υπουργείο υπουργείο Ανάπτυξης ξεκινά ελέγχους των εμπορικών πρακτικών που χρησιμοποιούν οι influencers στους λογαριασμούς τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τη συνδρομή ψηφιακών εργαλείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την προστασία των καταναλωτών από παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές.
Ο στόχος των ελέγχων είναι διττός: πρώτον, να εντοπιστούν αναρτήσεις των influencers οι οποίες περιέχουν μαρτυρίες, κριτικές ή καταχωρήσεις που ενδεχομένως να είναι παραπλανητικές για τους καταναλωτές, επηρεάζοντας την αγοραστική τους συμπεριφορά και προκαλώντας οικονομική ζημία, και δεύτερον να επαληθεύσουν εάν οι influencers ενημερώνουν με σαφήνεια τους ακόλουθούς τους σχετικά με την ταυτότητα και τα στοιχεία επικοινωνίας της εταιρείας τους.
Η Madame Gâteaux στο Eleftherostypos.gr
To Eleftherostypos.gr μίλησε με την γνωστή pastry chef Καλλιόπη Αναγνωστή ή αλλιώς «Madame Gâteaux» για να μας εξηγήσει πως λειτουργεί ένας influencer.
Η Καλλιόπη Αναγνωστή έχει δημιουργήσει το πρώτο tearoom, το «Madame Gâteaux», σε μια μονοκατοικία στο Χαλάνδρι, αποφοίτησε από το Τμήμα Ζαχαροπλαστικής του «Le Cordon Bleu», που ιδρύθηκε στο Παρίσι το 1895 και θεωρείται το μεγαλύτερο δίκτυο σχολών μαγειρικής στον κόσμο, με περισσότερα από 35 ινστιτούτα σε 20 χώρες.
Πριν επιστρέψει στην Ελλάδα εργάστηκε σε πρωτοκλασάτα εστιατόρια και high class ξενοδοχεία του Λονδίνου, μεταξύ των οποίων το πολυκατάστημα «Harrods», το πεντάστερο «Savoy Hotel» που φημίζεται για το ιστορικό tearoom του, το «Thames Foyer», το οποίο λειτουργεί από το 1889 και σερβίρει το εμβληματικό απογευματινό τσάι και high tea από όλο τον κόσμο, με θέα στον Τάμεση. Η καταξιωμένη σεφ, αφού έμαθε όλα τα μυστικά και την τέχνη του afternoon tea (απογευματινό τσάι) και της ιεροτελεστίας του, επέστρεψε στην Ελλάδα αποφασισμένη να μεταφέρει τις εμπειρίες της στην πατρίδα της.
Εδώ γνωρίστηκε με τον σύζυγό της Dominic Friel (που είναι μισός Άγγλος και μισός Σκωτσέζος) και μαζί δημιούργησαν το 2016 το studio και το blog της «Madame Gâteaux», συνδυάζοντας έτσι το κοινό τους πάθος για το φαγητό, τη φωτογραφική του αποτύπωση, αλλά και την αγάπη τους για το vintage (αντίκες, συνήθειες και τάσεις μιας άλλης εποχής κ.λπ.). Μετά το 2018 έκαναν ένα ακόμα βήμα και δημιούργησαν το δικό τους tearoom, το «Madame Gâteaux», στο Κάτω Χαλάνδρι.
View this post on Instagram
Να σημειωθεί ότι το afternoon tea αποτελεί έναν θεσμό σε βάθος χρόνου 185 ετών. Σύμφωνα με τα βρετανικά δεδομένα καθιερώθηκε από τη δούκισσα του Μπέντφορντ το 1840, όταν άρχισε να ζητά από το υπηρετικό προσωπικό να σερβίρει κάτι ανάμεσα στο γεύμα και το δείπνο γιατί την έπιαναν τάσεις λιποθυμίας. Στο πέρασμα όλων αυτών των ετών εξελίχθηκε σε πλήρες γεύμα, που αποτελείται από τσάι, αλμυρά εδέσματα, συνήθως finger sandwiches/scones, σερβιρισμένα με clotted cream και μαρμελάδα petit four.
View this post on Instagram
Πόσο χρόνο και προσπάθεια χρειάζεται για να δημιουργήσεις μια ανάρτηση ή ένα βίντεο;
Εξαρτάται από την ανάρτηση. Υπάρχουν δημιουργοί που το περιεχόμενό τους είναι πιο αυθόρμητο και μικρής διάρκειας. Οι δικές μου αναρτήσεις είναι αναγκαστικά πιο «curated», θα λέγαμε, αφού είναι κυρίως συνταγές ή παρουσίαση εστιατορίων. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις χρειάζεται πολύς χρόνος. Οι μεν συνταγές χρειάζονται έρευνα, ψώνια για υλικά και props, προετοιμασία, στη συνέχεια γύρισμα και μοντάζ και τέλος προώθηση σε 5 πλατφόρμες (ιστοσελίδα, Instagram, TikTok, Facebook και YouTube), αλλά και επικοινωνία με τους followers (ερωτήσεις, απαντήσεις σε σχόλια κλπ.). Στα εστιατόρια, αντίστοιχα, υπάρχει αρχικά ο χρόνος της επίσκεψης του χώρου, που επίσης μπορεί να είναι πολύωρος. Για να γίνει ένα βίντεο 60-90’’ μπορεί να χρειαστούν από 8 ως 16 ώρες δουλειάς, και από μένα, αλλά και από τον συνεργάτη μου, που κάνει τα βίντεο και το μοντάζ. Τέλος, μην ξεχνάμε ότι υπάρχει και το κομμάτι της επικοινωνίας με τους πελάτες μας που είναι επίσης χρονοβόρο, αλλά και πολλά «άχαρα» διαδικαστικά, όπως τα λογιστικά, ή το καθάρισμα ενός βουνού πιάτων μετά από ένα γύρισμα, που θες δεν θες, είναι κι αυτά μέρος της δουλειάς.
Ποιο είναι το πιο απαιτητικό κομμάτι της δουλειάς σου;
Το να προσπαθώ να παρακολουθώ όλες τις τάσεις της γαστρονομίας και της εστίασης, αλλά και τις εξελίξεις των social media, οι ρυθμοί των οποίων είναι συχνά καταιγιστικοί. Αυτό, όμως, ταυτόχρονα, είναι για μένα και ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κομμάτια της δουλειάς μου.
Ποια είναι τα κριτήρια σου για να προωθήσεις ένα εστιατόριο ή ένα προϊόν διατροφής;
Προωθώ μόνο προϊόντα που εκτιμώ την ποιότητά τους και την αισθητική τους, συνάδουν με το ύφος του brand μου και συνήθως χρησιμοποιώ και η ίδια στην καθημερινότητά μου. Όσον αφορά τα εστιατόρια, συνήθως παρουσιάζω εστιατόρια που ήδη γνωρίζω, επισκέπτομαι ως πελάτισσα και αγαπώ. Όταν μου προτείνεται να παρουσιάσω ένα εστιατόριο που δεν έχω επισκεφτεί, ζητώ να το δοκιμάσω πρώτα και αν μου αρέσει, προχωράω σε συνεργασία. Θεωρώ πως είναι πολύ σημαντικό να προτείνω στο κοινό που με παρακολουθεί πράγματα που πραγματικά εκτιμώ, τι νόημα έχει να προσποιούμαι;
Πώς βλέπεις να εξελίσσεται το επάγγελμα του influencer τα επόμενα χρόνια;
Κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει αυτό. Τολμώ να πω ότι το ψηφιακό μάρκετινγκ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετράει ήδη περίπου 8-9 χρόνια στη χώρα μας και επομένως δεν πιστεύω ότι θα εξαφανιστεί. Ωστόσο, προσπαθώ καλού-κακού να παραμένω ενεργή σε πολλά «μέτωπα» στον κλάδο μου, τη γαστρονομία, κάτι που ούτως ή άλλως έχω ανάγκη για δημιουργική εκτόνωση.
Τι ρόλο παίζουν οι συνεργασίες με brands;
Για ένα δημιουργό που θέλει να βιοποριστεί από αυτό το επάγγελμα, προφανώς είναι απολύτως απαραίτητες. Παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο για το κοινό που παρακολουθεί τη δουλειά μας, το οποίοι δεν θέλει, φυσικά, να βλέπει να προωθούμε προϊόντα που δεν το ενδιαφέρει να χρησιμοποιήσει. Και τέλος, αυτού του είδους η διαφήμιση, είναι ένας διαφορετικός τρόπος να συνδεθούν οι εταιρείες με τον καταναλωτή και είναι ένας τρόπος πολύ πιο άμεσος και προσιτός σχέση με τα παραδοσιακά μέσα διαφήμισης.
Να σε πάω λίγο στο οικονομικό κομμάτι που είναι και πάλι στην επικαιρότητα. Πολλοί λένε ότι οι influencer δεν φορολογούνται ή ότι «κρύβουν» πολλά. Τι ισχύει;
Δεν νομίζω ότι είναι εφικτό να μην φορολογηθείς εάν ασκείς αυτό το επάγγελμα. Καταρχάς, το πρώτο που σε ρωτάει μια εταιρεία που θέλει να συνεργαστεί μαζί σου είναι εάν δύνασαι να κόψεις τιμολόγιο για τις υπηρεσίες σου. Εφόσον μιλάμε εξάλλου για συνεργασίες που έχουν ορατότητα, είναι δημόσιες, δεν θα πρέπει και η όποια εταιρεία να μπορεί να δικαιολογήσει τα έξοδά της προς τους συνεργάτες της;