Η διαχείριση της πανδημίας του κορονοϊού «στοίχισε» στην πολιτική ηγεσία και έχει βάλει τον πρωθυπουργό Στέφαν Λέβεν με την πλάτη στον τοίχο εν μέσω σφοδρών επικρίσεων, την ώρα που η χώρα μόλις την Πέμπτη ανακοίνωσε τον υψηλότερο ημερήσιο απολογισμό νέων μολύνσεων. Σε ένα 24ωρο καταγράφηκαν 1.474 νέα κρούσματα της Covid-19, με τις αρμόδιες αρχές να αποδίδουν τον αριθμό στην αύξηση των διαγνωστικών τεστ που γίνονται. Περισσότεροι από 4.850 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους εξαιτίας του ιού, ενώ τα κρούσματα ξεπέρασαν τα 50.000.

Οι πολίτες ακολούθησαν την απόφαση των υγειονομικών αρχών και της κυβέρνησης να μην επιβληθεί καραντίνα και lockdown στις επιχειρήσεις. Οι αρχές περιορίστηκαν σε συστάσεις κοινωνικής αποστασιοποίησης, ακολουθώντας τη στρατηγική της «ανοσίας της αγέλης», που απέτυχε παταγωδώς. Η χώρα καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό θνητότητας μεταξύ των σκανδιναβικών χωρών -κάποιες ημέρες κατέγραφε και τον υψηλότερο αριθμό θανάτων πανευρωπαϊκά (443 θάνατοι ανά ένα εκατομμύριο κατοίκων). Παράλληλα η αποτροπή της ύφεσης, που ήταν ο στόχος της τακτικής «χαλαρότητας», δεν επιτεύχθηκε.

Η πορεία της πανδημίας στη χώρας θορύβησε τους Σουηδούς και, σύμφωνα με δημοσκόπηση που διενήργησε το ινστιτούτο «Novus» για το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο SVT, η εμπιστοσύνη των πολιτών στην κυβέρνηση αναφορικά με τη διαχείριση της κρίσης κατρακύλησε στο 45% τον Ιούνιο από 63% που ήταν το Απρίλιο. Μειωμένη είναι η εμπιστοσύνη που νιώθουν για την Υπηρεσία Δημόσιας Υγείας της Σουηδίας, που ηγήθηκε της εκστρατείας για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού, που έφτασε στο 65% από 73%.

Η δημοσκόπηση πραγματοποιήθηκε μετά την παραδοχή του επικεφαλής της υγειονομικής κρίσης, επιδημιολόγου Αντερς Τέγκνελ ότι η… χαλαρή προσέγγιση δεν πέτυχε και θα μπορούσαν να είχαν γίνει περισσότερες κινήσεις ώστε να μη χάσουν τη ζωή τους τόσοι άνθρωποι, ειδικά ηλικιωμένοι. Οι κατευθύνσεις της Υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας και οι αποφάσεις της κυβέρνησης βρίσκονται στο στόχαστρο, ενώ η κυβέρνηση, έπειτα από πιέσεις, έχει ήδη ανακοινώσει ότι ως το τέλος του καλοκαιριού θα ξεκινήσει ανεξάρτητη έρευνα από ειδική επιτροπή για να διαπιστωθούν λάθη, παραλείψεις και κακοδιαχείριση της υγειονομικής κρίσης.

Ο Ουλφ Κρίστερσον, ηγέτης του μεγαλύτερου αντιπολιτευόμενου κόμματος των «Μετριοπαθών», ασκεί δριμεία κριτική στην κυβέρνηση για «τα προφανή και θεμελιώδη λάθη» που έγιναν, σημειώνοντας, για παράδειγμα, ότι η χώρα δεν πήρε προστατευτικό εξοπλισμό για τους οίκους ευγηρίας -παρ’ ότι γνώριζαν ότι ο ιός πλήττει τις ευάλωτες ομάδες- κάτι που είχε ως αποτέλεσμα οι μισοί θάνατοι να καταγράφονται σε γηροκομεία. Ο ηγέτης του ξενοφοβικού κόμματος των «Σουηδών Δημοκρατών» Γίμι Ακεσον απαίτησε την αποπομπή του επιδημιολόγου Τέγκνελ, ενώ η ηγέτις των αντιπολιτευόμενων «Χριστιανοδημοκρατών» Εμπα Μπους Θορ κατηγόρησε τον πρωθυπουργό για έλλειμμα ηγεσίας.

 ΥΦΕΣΗ

«Ασθενής» και η οικονομία

Στο κόκκινο βρίσκεται η σουηδική οικονομία, παρά την απόφαση της κυβέρνησης να μην επιβάλει αυστηρά περιοριστικά μέτρα. Oι επιπτώσεις της κρίσης έκαναν την εμφάνισή τους στο τέλος του τριμήνου και η Σουηδία φαίνεται καταδικασμένη να ακολουθήσει τον δρόμο των ευρωπαίων εταίρων της: πτώση του ΑΕΠ το 2020 και αύξηση της ανεργίας. Οι προβλέψεις της Τράπεζας της Σουηδίας εκτιμούν πτώση του ΑΕΠ μέχρι και κατά 10% το τρέχον έτος, παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει πτώση κατά 6,1% (έναντι -6,5% για τη Γερμανία, -8,3% για τη Γαλλία και -7,7% για την Ευρωζώνη).

Οι επιχειρήσεις έμειναν ανοιχτές, ωστόσο η οικονομία της Σουηδίας δεν γλίτωσε από την κατρακύλα. Η πτώση της ανάπτυξης εξηγείται από την εξάρτηση της σκανδιναβικής χώρας από τις εξαγωγές που αντιστοιχούν στο 50% του σουηδικού ΑΕΠ (το 70% των εξαγωγών κατευθύνεται στην Ε.Ε.). Η κυβέρνηση προβλέπει ποσοστό ανεργίας στο 9% το 2020 και 2021, έναντι 6,8% το περασμένο έτος. Οσο για την ανάπτυξη, η αύξηση αναμένεται το 2021 (με 3,5%).