Ο ΕΛΕΓΧΟΣ του αφηγήματος για τις οικονομικές προκλήσεις στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και οι πολιτικές επιδόσεις της κυβέρνησης, καθώς και η νοθεία του συστήματος -δημιουργώντας νέα αντιπολιτευτικά κόμματα- θα αποτελέσουν το κλειδί για την ικανότητα του Πούτιν να διατηρήσει την εξουσία. Οι δοκιμές για το πόσο καλά τα έχει πάει το καθεστώς με τη «διαχειριζόμενη δημοκρατία» θα ακολουθήσουν γρήγορα τα επόμενα χρόνια με τη μορφή του συνταγματικού δημοψηφίσματος (2020), των εκλογών στη Δούμα (2021) και των προεδρικών εκλογών (2024).

ΤΟ ΚΡΕΜΛΙΝΟ χειρίζεται με επιθετικό τρόπο το αφήγημα των ΜΜΕ ως βασικό μέρος των προσπαθειών να διατηρήσει τη δημοτικότητά του στους ψηφοφόρους, καταστέλλοντας τυχόν αντίθετα αφηγήματα. Πρόσφατα, αυτή η προσπάθεια έγινε ξεκάθαρη μέσω του ρόλου του Αντρέι Σμαρόφ, σημερινού αρχισυντάκτη στη «Vedomosti». Η «Vedomosti» αποτελούσε για χρόνια μια από τις μεγαλύτερες ανεξάρτητες ημερήσιες εφημερίδες της Ρωσίας, αλλά μετά την ανακοίνωση της πώλησής της, στις 17 Μαρτίου, ο Σμαρόφ άρχισε να απορρίπτει ιστορίες που επικρίνουν το Κρεμλίνο. Σε μια συνάντηση, μάλιστα, στις 22 Απριλίου, ο Σμαρόφ φέρεται να κάνει αναφορά ακόμη και για τις προτιμήσεις του Κρεμλίνου ως λόγο για τον τερματισμό της συνεργασίας της εφημερίδας με το Κέντρο Levada, μια ανεξάρτητη ομάδα δημοσκοπήσεων και ερευνών. Η ρήξη με το Κέντρο Levada προκλήθηκε από πρόσφατες δημοσκοπήσεις που δείχνουν ότι οι Ρώσοι είναι έντονα διχασμένοι σε σχέση με τις προτεινόμενες συνταγματικές τροποποιήσεις, οι οποίες θα επιτρέψουν στον Πούτιν να υπηρετήσει δύο ακόμη θητείες ως πρόεδρος. Πριν από δύο εβδομάδες, είχε ασκηθεί κριτική στον Σμαρόφ επειδή δεν δημοσίευσε άρθρο για τον Ιγκόρ Σετσίν, τον επικεφαλής της ρωσικής κρατικής εταιρίας πετρελαίου Rosneft.

ΤΟ ΚΡΕΜΛΙΝΟ προετοιμάζεται επίσης να διασπάσει την αντιπολίτευση, δημιουργώντας νέα πολιτικά αντιπολιτευτικά κόμματα για να αποσπάσει ψήφους από αυτό που στη Ρωσία χαρακτηρίζεται ως «πραγματική» αντιπολίτευση. Αντί να βασίζεται αποκλειστικά στο να κυριαρχεί στη δημόσια συζήτηση, το Κρεμλίνο έχει καταβάλει μεγάλες προσπάθειες για την αύξηση των αντιπολιτευτικών αυτών κομμάτων. Αν και είναι διαφορετικά από την Ενωμένη Ρωσία, σιωπηρά την υποστηρίζουν. Για τα μεγαλύτερα κόμματα στη Δούμα, όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα και το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα, αυτό είναι από καιρό γνωστό. Από το 2019, ωστόσο, έχει δημιουργηθεί ένας αυξανόμενος αριθμός νέων πολιτικών κομμάτων, τα οποία δεν είναι επίσημα ευθυγραμμισμένα με το Κρεμλίνο, αλλά ούτε αντιτάσσονται ανοιχτά σε αυτό. Πολλά από αυτά τα κόμματα, όπως το Κόμμα Aμεσης Δημοκρατίας ή το Κίνημα για την Αλήθεια, επικεντρώνονται σε συγκεκριμένα δημοφιλή ζητήματα, όπως η άμεση δημοκρατία μέσω εφαρμογών έξυπνων συσκευών, ο συντηρητισμός ή ο περιβαλλοντισμός, πιθανότατα παίρνοντας ψήφους από δυνητικά βιώσιμους υποψηφίους και κόμματα της αντιπολίτευσης. Εν τω μεταξύ, τα κόμματα της αντιπολίτευσης που δεν ευθυγραμμίζονται με το Κρεμλίνο, όπως η Ρωσία του Μέλλοντος του Αλεξέι Ναβάλνι ή το Κόμμα Αλλαγών του Ντμίτρι Γκούντκοφ, έχουν αρνηθεί την εγγραφή τους από το ρωσικό υπουργείο Δικαιοσύνης, αφαιρώντας από τους υποψηφίους τους την ευκαιρία να αναζητήσουν κάποια θέση.

ΜΕ ΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ δυσχέρειες να αυξάνουν τις διαφωνίες, ο Πούτιν και οι γύρω του πρέπει να εργαστούν σκληρότερα για τον έλεγχο της Ρωσίας. Πριν από την κρίση του COVID-19, η κυβέρνηση είχε ήδη δει τη δημοτικότητά της να μειώνεται λόγω της αδυναμίας να βγάλει τη Ρωσία από την ύφεση μετά την οικονομική κρίση της διετίας 2015-2017. Αυτό συνέβαλε στο να αντικαταστήσει ο Πούτιν τον πρώην πρωθυπουργό Ντμίτρι Μεντβέντεφ με τον Μιχαήλ Μισουστίν. Το έργο του για την αναζωογόνηση της ρωσικής οικονομίας, ωστόσο, έχει γίνει σχεδόν ανυπέρβλητο λόγω των συνεπειών από την παγκόσμια πανδημία. Ο έλεγχος του αφηγήματος αναφορικά με τις οικονομικές προκλήσεις στα ΜΜΕ σε συνδυασμό με άλλες τακτικές της «διαχειριζόμενης δημοκρατίας» θα είναι καθοριστικής σημασίας για τις δυνατότητες που έχει ο Πούτιν να διατηρήσει την εξουσία εν μέσω αυτών των νέων προκλήσεων.

ΠΑΡΟΛΟ που η Ρωσία δεν είναι γνωστή για την προσήλωσή της στις δημοκρατικές αξίες, αυτοί που έχουν την εξουσία εξακολουθούν να εξαρτώνται από την εικόνα της δημοκρατίας για να διατηρήσουν τον έλεγχο. Για να διασφαλιστεί αυτή η εικόνα, οι προσπάθειες να κατασταλούν αφηγήματα κατά του Κρεμλίνου στα ΜΜΕ είναι πιθανό να αυξηθούν, μαζί με τις προσπάθειες για να φέρουν το σύστημα ενάντια στην αντιπολίτευση.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου