ΟΙ αρχηγοί των κομμάτων εξουσίας που έχουν διατελέσει πρωθυπουργοί ή πρόεδροι είναι δεδομένο πως διαθέτουν ένα βαρύ πολιτικό κεφάλαιο. Εχουν νόημα οι παρεμβάσεις τους. Μπορούν να πουν και δυο πράγματα παραπάνω, τα οποία δεν θα εκστόμιζαν όταν ήταν «ενεργοί».

ΑΛΛΑ έχουν πλέον και μια «αδυναμία». Απέχουν από την εποχή της παντοδυναμίας τους. Οι πολίτες τους έχουν κρίνει για τη συνολική προσφορά τους. Εχει βγει η «βαθμολογία» τους.

Ο ρόλος τους είναι σημαντικός. Ως βετεράνοι, έχει ενδιαφέρον να μεταλαμπαδεύουν την εμπειρία και τη σοφία που απέκτησαν. Οφείλουν, όμως, να αντιλαμβάνονται πως πλέον έχουν κρεμάσει τη φανέλα. Δεν βρίσκονται στο τερέν του γηπέδου. Δεν μπορούν να σκοράρουν και να αλλάξουν τη ροή του παιχνιδιού. Δεν μπορούν να οδηγήσουν οποιοδήποτε κόμμα ούτε σε νίκες ούτε σε ήττες.

ΟΦΕΙΛΟΥΝ, επίσης, πλέον να αντιληφθούν ότι δεν συγκινούν μεγάλες μάζες της κοινωνίας. Είτε αποθεώνουν είτε κατακρίνουν τις πολιτικές του κόμματός τους. Πολύ περισσότερο όταν ο λόγος τους διακρίνεται από κάποιου είδους πικρία, που καταλήγει να φαίνεται ως μια προσπάθεια δημιουργίας ενός πόλου εσωκομματικής αντιπολίτευσης.

ΤΑ κόμματα εξουσίας θα προχωρήσουν έτσι κι αλλιώς. Θα κερδίσουν και θα χάσουν εκλογές. Ο,τι κι αν πουν ή κάνουν οι «πρώην». Γιατί, σε κάθε εποχή, τους όρους του παιχνιδιού και τη ρότα των κομμάτων την καθορίζουν οι νυν. Oπως συνέβη και στην εποχή που εκείνοι ήταν αρχηγοί. Oπως συμβαίνει τώρα. Oπως θα συμβαίνει και στο μέλλον.

Η Μέρκελ και ο Σαρκοζί μπορούν να κάνουν και να πουν ό,τι θέλουν. Δεν κρατούν, όμως, στα χέρια τους τις τύχες των κομμάτων τους και πολύ περισσότερο των χωρών τους.

ΘΑ ακούσουν οι πολίτες τι θα πουν οι πρώην, αλλά αυτό δεν είναι καθοριστικό για τη διαμόρφωση του πολιτικού σκηνικού.

ΑΥΤΟ που ισχύει για τους ξένους ηγέτες, ισχύει και για τον Αντώνη Σαμαρά και για τον Κώστα Καραμανλή στη Ν.Δ. Και για τον Κώστα Σημίτη και τον ΓΑΠ στο ΠΑΣΟΚ. Για τον ΓΑΠ αποδείχθηκε περίτρανα και στις πρόσφατες εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ, όπως και πριν από λίγα χρόνια, όταν κατέβηκε μόνος του σε εθνικές κάλπες και δεν μπόρεσε να μπει στη Βουλή. Ισχύει και για τον Ευάγγελο Βενιζέλο.

OΛΟΙ οι νυν κάποια στιγμή γίνονται πρώην. Αυτή είναι η «μοίρα» των πολιτικών. Ιστορικά έχει αποδειχθεί πως κανένας δεν μπορεί να αποφύγει αυτή την εξέλιξη. Οσο νωρίτερα μπορούν να την κατανοήσουν τόσο καλύτερα για εκείνους. Γιατί αλλιώς, καθώς θα περνάει ο χρόνος, κανείς δεν θα δίνει σημασία σε όσα λένε. Ακόμα κι αν κραυγάζουν.