Ηταν η χρονιά που η Ευρώπη, και ο κόσμος γύρω από αυτήν, σταμάτησε να πηγαίνει προς τα πάνω, αξιοποιώντας τις βασικές κινητήριες δυνάμεις της εξέλιξης: την ειρήνη, τη δημοκρατία και την οικονομία. Ηταν η χρονιά που ορισμένες εξ αυτών τραυματίστηκαν βάναυσα, δίχως ακόμα να έχουν καταφέρει να ανακάμψουν.

Μια καταιγίδα από διεθνείς αλλά και ελληνικές κρίσεις σταμάτησε ό,τι είχαμε συνηθίσει -από το 1945 και έπειτα- να χαρακτηρίζουμε ως «εξέλιξη» και «πρόοδο». Από το 2008 και έπειτα ο κόσμος έπαψε να είναι αυτό που γνωρίζαμε. Η παγκόσμια οικονομική κρίση, η μεταφορά της στην ευρωζώνη, η πτώχευση της Ελλάδας, η κορύφωση του προσφυγικού ζητήματος, ο πόλεμος του Πούτιν στην Κριμαία, η έναρξη -επί της ουσίας- του πολέμου Ρωσίας – Ουκρανίας, το Brexit, η εκλογή Τραμπ, η εκλογή Ορμπαν στην Ουγγαρία, η πανδημία του Covid-19, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία που σηματοδότησε τον μεγαλύτερο πόλεμο στην ευρωπαϊκή ήπειρο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο, η άνοδος της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη, ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή μετά από το πογκρόμ που εξαπέλυσε η ισλαμιστική τρομοκρατία εναντίον του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.

Θεωρείται βέβαιο ότι οι ευρωπαϊκές κοινωνίες δεν έχουν ακόμα βιώσει τις συνέπειες ούτε της μεγάλης μεταναστευτικής λαίλαπας των τελευταίων ετών ούτε και των δύο εν εξελίξει πολέμων, της Ρωσίας με την Ουκρανία και του Ισραήλ με τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ. Το κεφάλι που έχει σηκώσει η Ακροδεξιά στη Ευρώπη, από την Πολωνία, μέχρι την Ουγγαρία, τη Σουηδία, την Ιταλία και τη Γερμανία, έχει την εξήγησή του. Επίσης, οι αντισημιτικές εκδηλώσεις κλιμακώνονται σε διάφορα μέρη της Ευρώπης.

Tο να μισεί κανείς το Ισραήλ θεωρείται απολύτως φυσιολογικό και, μάλιστα, χωρίς να αμφισβητούνται τα δημοκρατικά του εχέγγυα. Και από την πλευρά του Ισραήλ: Μεγάλες φονικές εκκαθαρίσεις, πανέξυπνες βόμβες που σκορπούν τον όλεθρο ακόμα και στα τελευταία υπόγεια, όπου αρχηγοί τρομοκρατών έχουν στήσει τα επιτελεία τους κάτω από σαλόνια, κουζίνες και παιδικές κρεβατοκάμαρες, απολαμβάνουν την επιδοκιμασία τη δημοκρατικής Δύσης με ένα μικρό ποσοστό δυσφορίας λόγω των «παράπλευρων απωλειών». Η ιστορική ισχυρογνωμοσύνη του Ισραήλ για το δικό του δίκιο απέναντι από τον πολιτικό πυρήνα της ισλαμικής τρομοκρατίας.

Και αυτός είναι λόγος, όπως λένε, που ο συγκεκριμένος πόλεμος δεν θα τελειώσει, όπως δεν έχει τελειώσει από το ’60 και έπειτα: Η θρησκεία είναι η σκανδάλη της τρομοκρατίας, έχει γράψει η Louise Richardson, στο «Τι θέλουν οι τρομοκράτες» (εκδ. Τόπος). Μέσα σε όλα αυτά, γιγαντώνεται ολοένα και περισσότερο η παγκόσμια «ανάποδη» ανάγνωση του κόσμου.

Το «κακό» γίνεται «καλό», το «λογικό» γίνεται «παράλογο», το «ανήθικο» «ηθικό» και πάει λέγοντας. Η προσωπική και συναισθηματική αλήθεια του καθενός μεταμορφώνεται σε ιερό δισκοπότηρο. Ο κόσμος ανάποδα, λοιπόν. Και μαζί του, οι άνθρωποι, που για να τον βλέπουν ίσιο κρεμιούνται και αυτοί ανάποδα. Σαν νυχτερίδες…