Η κουβέντα έχει ήδη ανοίξει. Πόσο τουρισμό αντέχουμε; Είναι δυνατόν να έχουμε δεκαπλάσιο τουρισμό από τη δεκαετία του ’80, αλλά οι δημόσιες υποδομές να έχουν παραμείνει στο ίδιο επίπεδο; Θέλουμε ή δεν θέλουμε να δημιουργηθούν νέες μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες; Ποια είναι τα όρια στην εκμετάλλευση των παραλιών; Θα μπορούμε, πια, να πηγαίνουμε διακοπές στα νησιά ή θα πηγαίνουν μόνο οι φραγκάτοι ξένοι; Αντιστοιχούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες στις τιμές;

ΤΑ ερωτήματα είναι πολλά και δύσκολο να απαντηθούν. Δεν υπάρχει άσπρο – μαύρο. Υπάρχουν, όμως, πολλές γκρίζες ζώνες.

ΑΣ ξεκινήσουμε από το βασικό. Τι μπορούμε και τι θέλουμε να παράγουμε ως χώρα; Θα μπορούσαμε ποτέ να αποκτήσουμε βιομηχανίες; Oλα δείχνουν πως εκτός από τουρισμό, εστίαση και αγροτικά προϊόντα δύσκολα θα μπορούσε να «καλλιεργηθεί» κάτι άλλο, ώστε να δώσει ώθηση στην ελληνική οικονομία. Ισως, μια ελπίδα να είναι οι νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογίας, αλλά και πάλι δεν μπορούν να σηκώσουν το ΑΕΠ της χώρας.

ΑΡΑ, πρέπει να δούμε πώς μπορούμε να διαχειριστούμε τον υπερτουρισμό. Και η αλήθεια είναι πως ακόμα δεν έχουμε φτάσει στα όριά μας. Αν σκεφτούμε πως ετησίως η Ελλάδα δέχεται όσους τουρίστες επισκέπτονται μόνο τη Βαρκελώνη ή το Παρίσι, τότε εύκολα μπορεί να κανείς να πιθανολογήσει πως υπάρχει μεγάλο περιθώριο αύξησης αφίξεων και εσόδων.

ΝΑΙ, θα πρέπει να ξεχάσουμε εκείνα τα καλοκαίρια του παρελθόντος, όπου παίρναμε το πλοίο και πηγαίναμε σε όποιο νησί μας ερχόταν χωρίς να έχουμε κλείσει δωμάτιο. Αλλά, είναι βέβαιο πως η οικονομία μιας χώρας δεν μπορεί να στηριχθεί στη λογική των rooms to let.

ΑΠΟ την άλλη, σίγουρα, θα είναι καταστροφικό να γεμίσουν μέχρι και οι… βραχονησίδες πολυτελή resort. Πριν από όλα αυτά, όμως, πρέπει να γίνουν και άλλα πράγματα. Π.χ. η ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών προχωράει με γοργούς ρυθμούς και έτσι θα εκλείψει το φαινόμενο των διακοπών ρεύματος.

ΟΜΩΣ, πρέπει να υπάρξει σχεδιασμός για την υδροδότηση. Δεν γίνεται στην Ανδρο να κόβεται το νερό για ώρες κάθε απόγευμα και να μένουν οι τουρίστες με το αλάτι από το μπάνιο. Εχει γίνει κάποια μελέτη για το πρόβλημα; Ποια είναι η λύση; Υπάρχει το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ, ο Φιλόδημος. Εκανε ο δήμος Ανδρου τις απαραίτητες ενέργειες, ώστε να χρηματοδοτήσει τα αναγκαία έργα; Και, η Ανδρος, είναι απλά ένα παράδειγμα από όσα συμβαίνουν σε πολλά νησιά του Αιγαίου.

ΥΠΑΡΧΟΥΝ και πολλά άλλα προβλήματα στα νησιά. Ανύπαρκτες υγειονομικές υπηρεσίες. Λιμάνια φτιαγμένα χωρίς σύγχρονες προδιαγραφές. Επικίνδυνοι δρόμοι, αλλά και κυκλοφοριακό στα στενά δρομάκια των πιο hot τουριστικών προορισμών. Χαοτική διαχείριση απορριμμάτων και, βέβαια, ούτε κουβέντα για ανακύκλωση. Ανύπαρκτος χωροταξικός σχεδιασμός.

Η κουβέντα για τον τουρισμό και τον… υπερτουρισμό δεν είναι μονοδιάστατη. Κανονικά θα έπρεπε να έχει γίνει πολλά χρόνια πριν και τώρα να υλοποιούνται τα απαιτούμενα έργα. Δυστυχώς, για μια ακόμη φορά έχουμε αργήσει. Και, το ακόμα πιο απαισιόδοξο είναι πως μπορεί να γράφουμε και να συζητάμε τα ίδια το 2030…