«Η Μέση τίνος; Ανατολικά από πού;». Με αυτό το ερώτημα ξεκινά το κεφάλαιο για τη Μέση Ανατολή ο Τιμ Μάρσαλ στο βιβλίο του «Αιχμάλωτοι της Γεωγραφίας». Ο κορυφαίος αναλυτής και δημοσιογράφος αναρωτιέται ρητορικά, αφού όπως ξεκαθαρίζει πρόκειται για σκόρπιες γραμμές που χάραξαν οι Ευρωπαίοι σε χάρτες, «πλάθοντας μερικά από τα πιο τεχνητά σύνορα που έχει δει ποτέ ο κόσμος». Ομως υπάρχουν άλλα σύνορα απείρως πιο καθοριστικά και απολύτως αναπόδραστα: αυτά που ορίζονται από τη γεωγραφία.

«Στη Μέση Ανατολή τα πελώρια οχυρά δύο άσπονδων εχθρών, του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας, δεσπόζουν το ένα αντίκρυ από το άλλο στον Περσικό Κόλπο. Νότια του Ειρηνικού, η Αυστραλία είναι παγιδευμένη ανάμεσα στα δύο ισχυρότερα έθνη της εποχής μας: τις ΗΠΑ και την Κίνα. Στη Μεσόγειο, η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονται σε μία διένεξη της οποίας οι ρίζες βαστούν από την αρχαιότητα, αλλά που θα μπορούσε να αναζωπυρωθεί με βίαιο τρόπο αύριο κιόλας». Με αυτή την παράγραφο ξεκινά την εισαγωγή στο δεύτερο βιβλίο του «Η δύναμη της γεωγραφίας» (και τα δύο από τις εκδόσεις Διόπτρα). Οι πολεμικές αναταραχές στην ευρύτερη περιοχή μας -Ουκρανία, Αρμενία και τώρα Ισραήλ- αναδεικνύουν ακόμα πιο εμφατικά ότι η Ελλάδα είναι σημείο σταθερότητας σε ένα ασταθές περιβάλλον.

Είμαστε παραδοσιακός σύμμαχος των ΗΠΑ, βασικό μέλος της Ε.Ε., στρατηγικός εταίρος με το Ισραήλ και διατηρούμε ιστορικές, ισχυρές σχέσεις φιλίας με τον αραβικό κόσμο. Η παρουσία του Ελληνα πρωθυπουργού στις εργασίες της Συνόδου για την Ειρήνη στην Αίγυπτο απέδειξε ότι η χώρα μας έχει θέση, τη θέση που ορίζουν οι δημοκρατικές αξίες και οι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε πως το Ισραήλ έχει το δικαίωμα της αυτοάμυνας, πως η Χαμάς είναι τρομοκρατική οργάνωση, αλλά και πως δεν νοείται η συλλογική τιμωρία. «Η νομοθεσία είναι έτσι σχεδιασμένη ώστε να διασφαλίζει τα όρια της βλάβης που μπορούμε να επιφέρουμε σε άλλους ανθρώπους, ακόμη κι όταν ένας πόλεμος βρίσκεται σε εξέλιξη».

Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας, με τα δεδομένα να αλλάζουν διαρκώς δραματικά. Κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει τι θα συμβεί αν επιχειρηθεί τελικά η χερσαία επίθεση σε αυτή λωρίδα γης, που δεν ξεπερνά τα 40 χιλιόμετρα σε μήκος και τα 12 χιλιόμετρα σε πλάτος. Μια «πόλη-κράτος» εγκλωβισμένη από τρεις μεριές από Ισραήλ και Αίγυπτο και δυτικά από τη θάλασσα. Οπως γράφει ο Τιμ Μάρσαλ, μέχρι να επιτευχθεί μια ειρηνική συμφωνία, «οι πολίτες της Γάζας ούτε να πάνε πουθενά μπορούν ούτε πολλά περιθώρια επιλογών έχουν, μένοντας τελικά απλά εκεί που είναι».