Ο Βολταίρος μάλλον θα έχει πάθει μελαγχολία στον άλλο κόσμο (στον οποίο δεν πίστευε). Ποιος υπερασπίζεται σήμερα -και μάλιστα έως θανάτου- μια γνώμη που δεν τον βρίσκει σύμφωνο;

Στους πολλούς «επικήδειους» της Δημοκρατίας προστέθηκε χθες ακόμη ένας, από το Ινστιτούτο Δημοκρατίας και Υποστήριξης Εκλογών (IDEA) της Σουηδίας. Για ποικιλία, θα ξεκινήσουμε από το τέλος του. Δηλαδή από τις αιτίες παρακμής της Δημοκρατίας, όπως τις απαριθμεί το σουηδικό think tank: το υψηλό κόστος διαβίωσης, η κλιματική αλλαγή, η πίεση στην οποία υπέβαλε τις δυτικές δημοκρατίες η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και φυσικά η δοκιμασία της πανδημίας, με τους βιοπολιτικούς περιορισμούς και τις τεράστιες κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις.

Οπισθοχώρηση των δημοκρατικών κατακτήσεων κατέγραψε μεταξύ άλλων το IDEA σε κράτη «υπεράνω υποψίας», όπως η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, η Αυστρία, η Βρετανία και η Πορτογαλία. Η Πολωνία και η Ουγγαρία δεν αποτελούν έκπληξη, αλλά ούτε πλέον και η Αμερική, όπου παρατηρήθηκε «μείωση στην ισότητα κοινωνικών ομάδων». (Πολύ κομψός τρόπος για να περιγραφούν οι διακρίσεις κατά μαύρων και Λατίνων, σε συνδυασμό με τη διεύρυνση του οικονομικού χάσματος εις βάρος των ασθενέστερων.)

Ο επικεφαλής του ΙDEA, Κέβιν Κάσας-Ζαμόρα, εναποθέτει τις ελπίδες του στη δράση της κοινωνίας των πολιτών για την αναζωογόνηση των δημοκρατικών θεσμών. Ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι, εκλογικοί παρατηρητές, επιτροπές κατά της διαφθοράς θα αντιμετωπίσουν, υποτίθεται, το πρόβλημα. Η αυθόρμητη, οργανωμένη δράση του λαϊκού παράγοντα απουσιάζει από το κάδρο της λύσης. Είπαμε, να σώσουμε τη Δημοκρατία, αλλά όχι με «λαϊκισμούς»…