Οι Τσέτες διέπρατταν ανενόχλητοι θηριωδίες στον Πόντο από το 1908. Ωστόσο, το στρατηγικό σχέδιο της εξόντωσης του Ελληνισμού είχε τεθεί σε εφαρμογή το 1915. Ως σύμβουλος της τουρκικής κυβέρνησης, ο Γερμανός στρατηγός Λίμαν Φον Σάντερς, τέλος 1912, παρουσιάζοντας την έκθεσή του στην τουρκική κυβέρνηση -μετά από επίσκεψή του σε Πόντο και Μικρασία, δήλωσε ότι «δεν θα επικρατούσε ποτέ η Τουρκία οικονομικά, ούτε θα συγκροτούσε ισχυρό κράτος, όσο μικρασιατικά παράλια και Πόντος βρίσκονταν υπό ελληνική κυριαρχία. Συνέστησε την άμεση απομάκρυνση Μικρασιατών και Πόντιων, με πορεία εξόντωσης, στο βάθος της Ανατολίας.

Πάσχα 1915 ξεκίνησε ο διωγμός. Ο μικρασιατικός Ελληνισμός και ο Ελληνισμός του Πόντου, που επί 25 αιώνες υπερασπίζονταν τα ιερά και τα όσια της Ελλάδας, οδηγήθηκαν στην εξορία. Χιλιάδες Μικρασιάτες, χιλιάδες Πόντιοι άφησαν τα κόκαλά τους να ασπρίζουν στους αφιλόξενους τόπους. Οσοι επέστρεψαν, βρήκαν ρημαγμένα σπίτια. Το 1917 έγινε ο δεύτερος εκπατρισμός. Λίγους μήνες μετά, 15 Μαΐου 1919, οι Μικρασιάτες έστρωσαν τις προίκες των κοριτσιών τους στην Σμύρνη, στο Αϊβαλί να περάσει ο ελληνικός στρατός που έφερε ο ελληνικός στόλος, με απόφαση «του Ανώτατου Συμμαχικού Συμβουλίου».

Ηταν η 19η Μαΐου 1919 που ξεκίνησε η «τελική λύση»: Η Γενοκτονία του Ελληνισμού του Πόντου. Χρειάστηκε τέσσερα, σχεδόν, χρόνια, ως το 1923. Είχε 360.000 νεκρούς. 750.000 Πόντιοι πήραν τους δρόμους της προσφυγιάς.

Ο ελληνικός στρατός έφτασε ως τον Σαγγάριο, με ηγεσίες άπειρες, άστοχες και ιδεοληπτικές, ενώ η Ελλάδα σπαρασσόταν από κομματικές διαμάχες. Η πορεία του ελληνικού στρατού, σε άγνωστους τόπους, χωρίς επιμελητεία, χωρίς πολεμοφόδια -με τους «συμμάχους» σε κρυφές διαπραγματεύσεις με τους Τούρκους, ενώ οι «σύμμαχοι»- Ιταλοί εφοδίαζαν, με το αζημίωτο, το στρατό του Κεμάλ με σύγχρονο εξοπλισμό- κατέληξε στην τέλεια ήττα. Ιστορικοί αναφέρονται στη Μικρασιατική Καταστροφή ως ανάλογη της Αλωσης της Κωνσταντινουπόλεως, στις 29 Μαΐου 1453.

Με την κατάρρευση του Μετώπου -και διηγώντας τα να κλαις- οι ελληνικές πόλεις των μικρασιατικών παραλίων και του Πόντου μαρτύρησαν. Αρπαγές, δηώσεις, καταστροφές, γκρέμισμα ευαγών ιδρυμάτων και σχολείων, εκκλησιές που έγιναν στάβλοι και τζαμιά, καταστροφή κάθε βιομηχανικής υποδομής δεν είχαν προηγούμενο. Βιασμοί, απειλές, τρομοκρατία, καταρράκωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, βασανισμοί αιχμαλώτων, δημόσιες δολοφονίες ιερωμένων και προεστών, αναγκαστική εργασία στα περιώνυμα αμελέ ταμπουρού, σπάζοντας πέτρα στα νταμάρια, κάτω από τον ανηλεή ήλιο ή το χιονιά. Η Ελλάδα δεν ζητά εκδίκηση. Ζητά Δικαίωση για τους μάρτυρες της Μικράς Ασίας, του Πόντου. Δικαιοσύνη για την Κύπρο!

Υστερόγραφο:

Παρακολούθησα χθες, από την τηλεόραση της Βουλής, την επετειακή συνεδρίαση στη μνήμη της Γενοκτονίας. Η χοντροκομμένη μικροπολιτική εκμετάλλευση της επετείου από την Ακροδεξιά «τερματίστηκε» με την ημιμάθεια, το ανιστόρητο και «το γλωσσικό» ιδίωμα των βουλευτών της. Γιατί… εκτίθενται;