Γράφει ο Δημοσθένης Δαββέτας

Ο Μακρόν κι οι παγκοσμιοποιημένοι υποστηρικτές του μιλούν για ευρωπαϊκή ενοποίηση (ομοσπονδιοποίηση), για έναν κοσμοπολιτισμό έτοιμο να γκρεμίσει τα εθνικά σύνορα, υποστηρίζοντας την άρνηση της διαφορετικότητας των πολιτισμών («δεν υπάρχει γαλλική κουλτούρα», δήλωσε ο Μακρόν). Αυτή η φιλοσοφία δεν διαφέρει στην πράξη από τη σημερινή μορφή της υλιστικής Αριστεράς, η οποία δίνει επίσης φιλοσοφικά προτεραιότητα στην ύλη, ως τη μόνη ικανή να υπερβεί τις διαφορές σ’ επίπεδο εθνών, γλώσσας και πολιτισμών. Ντύνοντας τον εαυτό του με το ρούχο του «προοδευτισμού» ο παγκοσμιοποιημένος πολιτικός παρασύρει μαζί του κι ένα μέρος της σύγχρονης νεοφιλελεύθερης Δεξιάς, η οποία έχει μπει στη μεταμοντέρνα λογική του «πατρίδα μας είναι η χώρα της Τεχνικής». Πολυ-πολιτισμός και σχετικοποίηση των αξιών και των ιστορικών παραδόσεων είναι επίσης χαρακτηριστικά αυτής της παγκοσμιοποιημένης λογικής.

Απέναντι σ’ αυτή τη φιλοσοφία βρίσκεται η άλλη αντίληψη που θέλει την εθνική ταυτότητα και την πατρίδα πρώτα κι ύστερα την Ευρωπαϊκή Ενωση (η οποία κάνει αμάλγαμα της εθνικές κι ιστορικές ρίζες), που θέλει τις παραδόσεις να εκσυγχρονίζονται αλλά δίχως ο εκσυγχρονισμός να σκοτώνει τον «άνθρωπο» και τη Φύση και που εννοεί την πρόοδο στα μέτρα μόνο των ανθρωπίνων δυνατοτήτων και της Ιστορίας.

Και τα δυο μέτωπα είναι ξεκάθαρα. Αν κι αποφεύγουν να ονομάζονται το πρώτο Αριστερά και το δεύτερο Δεξιά, εν τούτοις συνεχίζουν τον ίδιο πόλεμο «παλαιών» και «μοντέρνων» που ξεκίνησε αγριεμένα με τη Γαλλική Επανάσταση. Και τότε και αργότερα με τον Διαφωτισμό και τώρα, το σημείο τριβής ήταν αυτό της «προόδου». Στις επαναστατικές περιόδους η Αριστερά ως «προοδευτική» θέλει ν’ ανατρέψει τα πάντα, ενώ η Δεξιά να συντηρήσει ό,τι θεωρεί θεμελιακά αναγκαίο κι άφθαρτο. Από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ως σήμερα η Σοσιαλδημοκρατία (η Αριστερά που δέχτηκε να εγκαταλείψει την επανάσταση) επιμένει στην ισοκρατική της μανία, διατηρώντας όμως την τζακομπινική της θέση.

Η Δεξιά παραμένει φυλακισμένη στο φόβο της μήπως και χαρακτηριστεί φιλο-φασιστική. Γι’ αυτό και αντιδρά ήπια ενώ ένα μέρος της προσχωρεί στο νεοφιλελευθερισμό της Τεχνικής Πατρίδας. Τ’ ανοιχτά σύνορα της παγκοσμιοποίησης έρχονται σε σκληρές μάχες με τα ελεγχόμενα σύνορα των παραδοσιακών πατριωτών. Αυτή η διαμάχη αποδεικνύει ότι ο πόλεμος συνεχίζεται κι ας έχουν αλλάξει τα ονόματα των αντιπάλων. Η νέα γενιά δεν είναι πια μετα-πολιτική αλλά απολίτικη. Κι αυτό είναι το άλυτο σήμερα πρόβλημα. Ισως στο μέλλον να ‘χουμε ένα νέο πόλεμο «παλαιών» (πολιτικοποιημένων) εναντίον των «νέων» (απολίτικων). Η θεολογία της Τεχνικής Πατρίδας εκεί οδηγεί.

Ο Δημοσθένης Δαββέτας είναι καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητής, εικαστικός

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου