Γράφει ο Γιάννης Παπαδάτος

Στο διάστημα που μεσολάβησε από εκείνη την ανόσια πράξη, η κατάσταση στην Τουρκία για τις εθνικές μειονότητες και τα ανθρώπινα δικαιώματα έγινε εφιαλτική. Ο ηγέτης του μεγαλύτερου κουρδικού κόμματος HDP, Σελαχατίν Ντεμιρτάς, εκφραστής τουλάχιστον του 13% του εκλογικού σώματος της Τουρκίας, απειλείται με 140 χρόνια φυλακή και το κόμμα του με διάλυση, επειδή αρνούνται να συναινέσουν στη μετατροπή της Τουρκίας σε ερντογανικό νεο-χαλιφάτο.

Η τραγική ειρωνεία είναι ότι, στα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης του ΑΚΡ (δηλαδή περίπου στο διάστημα 2002-2007, όταν ο Ερντογάν δεν είχε ακόμη εδραιώσει την εξουσία του έναντι της κεμαλικής στρατογραφειοκρατίας, την οποία σήμερα συναγωνίζεται σε βαρβαρότητα), ο Ντινκ θα μπορούσε να θεωρηθεί έως και σύμμαχος του ισλαμικού κινήματος. Αν ζούσε όμως σήμερα, μάλλον θα είχε την τύχη της συντακτικής ομάδας της παλαιοκεμαλικής «Τζουμχουριέτ», που δεν ήθελε να τον ακούει. Θα ήταν και οι δυο τους στα μπουντρούμια.

Από το 2004 ο Αρμένιος εκδότης, ακτιβιστής και διανοούμενος δεχόταν απειλές για τη ζωή του, επειδή τόλμησε να γράψει ότι η κόρη του Κεμάλ Ατατούρκ, Σαμπιχά Γκιοκτσέπ, ήταν υιοθετημένη Αρμενοπούλα, που σώθηκε από τη Γενοκτονία του 1915, όπως πολλά παιδιά εκείνη την εποχή. Ο Ερντογάν φυσικά θα δεχόταν με ικανοποίηση την αποδόμηση του ιδρυτή της Νέας Τουρκίας, τον οποίο προσπαθεί λυσσαλέα να «τσαλακώσει» αμφισβητώντας τη Συνθήκη της Λωζάννης. Τίποτα όμως δεν αποκλείει να ζητούσε το κεφάλι του Ντινκ επί πίνακι, αν ο τελευταίος αναφερόταν στη φημολογούμενη ρωμαίικη καταγωγή του Ερντογάν από τη Ριζούντα του Πόντου.

Το παρήγορο είναι πως τις προάλλες κυκλοφόρησε χωρίς πρόβλημα στην Τουρκία μια βιογραφία του Χραντ Ντινκ, διά χειρός της δημοσιογράφου Τουμπά Τσαντάρ, με συνεντεύξεις 125 ανθρώπων που τον γνώρισαν. Οσο κι αν προκαλούσε το τουρκικό κατεστημένο χρησιμοποιώντας τον απαγορευμένο όρο «γενοκτονία», ο Ντινκ (παιδί, σημειωτέον, πάμφτωχης οικογένειας από τη Μαλάτεια, που μεγάλωσε σε ορφανοτροφείο της Πόλης) ζητούσε από τους Αρμένιους της Διασποράς να μην πιέζουν την Τουρκία με ψηφίσματα στο Κογκρέσο και στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, τα οποία δεν βοηθούσαν σε τίποτα τους 65.000 εναπομείναντες Αρμένιους της Τουρκίας. «Αφήστε μας να συνεννοηθούμε με τους Τούρκους μόνοι μας, αυτοί που απομείναμε εδώ, αντί να υποδαυλίζετε τον εθνικισμό τους», έλεγε αυτός ο ξεχωριστός άνθρωπος στους ομοεθνείς του.

Την εφημερίδα «Αγκος» την ίδρυσε το 1996, λίγο προτού η Τουρκία ξεκινήσει δειλά δειλά την αβέβαιη πορεία προς την Ευρώπη, που αναπτέρωσε προς στιγμήν το ηθικό των μειονοτήτων. Στη γλώσσα των χωρικών της Ανατολίας (Τούρκων και Αρμένιων), η λέξη «άγκος» σημαίνει «η αυλακιά που ανοίγει το αλέτρι για να σπαρθεί ο σπόρος στη γη». Εναν τέτοιο σπόρο ελπίδας στην πολύπαθη γη της Ανατολίας προσπάθησε να σπείρει κι ο Χραντ Ντινκ, ποτίζοντάς τον με το αίμα του.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής