Γράφει ο Δημοσθένης Δαββέτας*

Υπάρχει όμως κι η περίπτωση που ένα θέμα μπορεί να επανέλθει στην επικαιρότητα ως ζωτικό κι αναγκαίο συμφέρον που αγγίζει κυριολεκτικά υπαρξιακά όρια. Αν εφαρμόσουμε αυτή την εμπειρικά αποδεδειγμένη συλλογιστική, ειδικά σε ζητήματα ευρωπαϊκής πολιτικής, θα δούμε αμέσως να αναδύεται μπροστά μας το κυρίως θέμα που χρήζει άμεσης κατεύθυνσης το 2021.

Πρόκειται για το πού πρέπει να στραφεί η ευρωπαϊκή πορεία και έτσι μοιραία για το ποια θα είναι η ταυτότητά της. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες κι αναλυτές πίστεψαν ότι ο covid 19, θα ένωνε τους Ευρωπαίους πολίτες, μιας και το θέμα της υγείας αφορά όλους κι έτσι μοιραία ενώνει.

Να όμως που οι πρώτες πολιτικές διαγνώσεις δείχνουν ότι ναι μεν οι κοινωνικές αντιθέσεις κατ’ ανάγκην αμβλύνθηκαν, στην πραγματικότητα όμως είναι ανυπόμονα έτοιμες να οξυνθούν πιο έντονα από πριν. Μας το μαρτυρά το κίνημα αμφισβήτησης που υπάρχει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και κυρίως στη Γαλλία, αληθινό πολιτικό βαρόμετρο, όπου οι εβδομαδιαίες διαδηλώσεις και συγκρούσεις με την αστυνομία έχουν ενταθεί.

Το ευρωπαϊκό ζήτημα είναι ένα ζήτημα άκρως πολιτικό. Είναι το κυρίως θέμα κι από τις δυο πλευρές του Ρήνου. Στη Γερμανία η Ευρώπη είναι το κέντρο των συζητήσεων μεταξύ της Ανγκελα Μερκελ και της αντιπολίτευσης.  Στη Γαλλία οι συγκρούσεις για την ευρωπαϊκή ταυτότητα προσανατολίζονται κι αναμένονται ισχυρές εν όψει επερχόμενων προεδρικών εκλογών.

Ο Γάλλος πρόεδρος δείχνει να μαθαίνει όλο και καλύτερα το ευρωπαϊκό τοπίο. Διαπιστώνει ότι τα μεγάλα παραδοσιακά στρατόπεδα, το συντηρητικό και το σοσιαλδημοκρατικό, που εδώ και δεκαετίες ηγεμονεύουν την πολιτική ζωή, έχουν ταρακουνηθεί και αναζητούν συνέχεια ψηφοφόρους από το κέντρο.

Αλλωστε ο ίδιος ο Μακρόν πάντα ονειρευόταν μια γηραιά ήπειρο που θα πορεύεται πολιτικά ούτε δεξιά ούτε αριστερά, αλλά στο κέντρο. Κάτω από τη σημαία του κέντρου οραματίζεται να συνεργαστούν όλοι οι φιλοευρωπαϊστές. Βέβαια τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Γιατί για να επιτευχθεί ένας τέτοιος στόχος χρειάζεται συμμάχους, υποχωρήσεις και διαρκείς δύσκολες διαπραγματεύσεις. Κι επίσης πολλά θα εξαρτηθούν από το ποια θα είναι η επίδραση της Μέρκελ στη μετα-Μέρκελ εποχή.

Διπλός λοιπόν ο στρατηγικός στόχος του Γάλλου προέδρου: στο εσωτερικό μέτωπο της χώρας του και στην Ευρώπη. Στην πρώτη περίπτωση θέλει να δυναμιτίσει κυριολεκτικά την ισχύ των άλλοτε παραδοσιακών γαλλικών κομμάτων.

Προς το παρόν τα καταφέρνει αλλά η εσωτερική πολιτική του αμφισβητείται έντονα. Και το μέλλον αβέβαιο. Στη δεύτερη να επηρεάσει καθοριστικά την ευρωπαϊκή κατεύθυνση και μοίρα. Και στις δύο περιπτώσεις βασιζόμενος στη λογική του κέντρου, του ούτε δεξιά ούτε αριστερά. Η Ευρώπη στην μετα-covid εποχή έχει ανάγκη να απαντήσει στο υπαρξιακό της ερώτημα: Ποια θα είναι η νέα μετα-covid ταυτότητά της;