Γράφει ο Κωνσταντίνος Γαλιάτσος*

Συνήθως, τα αίτια αυτής της οικονομικής κρίσης εσφαλμένα αποδίδονται μονοσήμαντα στη συσσώρευση ελλειμμάτων του Κρατικού Προϋπολογισμού και στο άθροισμα αυτών των ελλειμμάτων, δηλαδή το δημόσιο χρέος. Η αλήθεια όμως είναι ότι η αιτία των προβλημάτων έγκειται σε τρεις παράγοντες:

1. Στη δημιουργία ελλειμμάτων στον Κρατικό Προϋπολογισμό και τη συνακόλουθη διόγκωση του δημόσιου χρέους.
2. Στην ανεπάρκεια της εσωτερικής αποταμίευσης για τη χρηματοδότηση αυτού του χρέους.
3. Στη δημιουργία ελλειμμάτων στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών και τη συνακόλουθη διαμόρφωση του εξωτερικού χρέους.

Ομως, λόγω της ανεπάρκειας της εσωτερικής αποταμίευσης, το δημόσιο χρέος καθίσταται επίσης εξωτερικό χρέος και κατά συνέπεια επιβαρύνει όπως και το χρέος που δημιουργείται από το ελλειμματικό ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών, αυτό που η σύγχρονη οικονομική επιστήμη ονομάζει διεθνή επενδυτική θέση της χώρας. Κατά συνέπεια, το πραγματικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας είναι η διεθνής επενδυτική θέση της χώρας. Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα απαιτούνται τέσσερις παρεμβάσεις:

1. Ριζική αντιμετώπιση του απαράδεκτου φαινομένου της φοροδιαφυγής.
2. Μείωση της δημόσιας σπατάλης ή, για να τεθεί το θέμα με σωστούς όρους, ορθολογική και αποτελεσματική κατανομή των δημόσιων δαπανών.
3. Αύξηση της εσωτερικής αποταμίευσης.
4. Αλλαγή του παραγωγικού προτύπου, με στόχο την υποκατάσταση εισαγωγών και την αύξηση των εξαγωγών.

Οπως γίνεται φανερό από τα παραπάνω, το χρηματοπιστωτικό σύστημα καλείται να διαδραματίσει  σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση της νέας οικονομικής ισορροπίας. Ειδικά το ΕΤΕΑΝ σε αυτή τη μεταβατική φάση πρέπει να υποβοηθήσει τον πυρήνα του χρηματοδοτικού συστήματος, που είναι το τραπεζικό σύστημα, με δύο τρόπους:

1. Με τη διοχέτευση των εξωτερικών χρηματοδοτικών πόρων που προέρχονται από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε. και των οποίων το ΕΤΕΑΝ είναι διαχειριστής (ΤΕΠΙΧ ΙΙ και ΤΕΞΟΙΚ ΙΙ) και με τη χρήση των πόρων του Υπερταμείου Συνεπενδύσεων, έτσι ώστε να συμπληρωθούν οι ανεπαρκείς εγχώριοι χρηματοδοτικοί πόροι.
2. Με την παροχή εγγυήσεων προς τις τράπεζες, ώστε να καταστεί δυνατή η χορήγηση δανείων, που σε άλλη περίπτωση δεν θα μπορούσαν να δοθούν, είτε λόγω μειωμένης κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών είτε λόγω έλλειψης εμπράγματων εξασφαλίσεων από την πλευρά των επιχειρήσεων.

Κατά συνέπεια, το ΕΤΕΑΝ σε αυτή τη μεταβατική περίοδο θα παίξει πλήρως το συμπληρωματικό ρόλο του  στο πλαίσιο του χρηματοπιστωτικού συστήματος, για την εξάλειψη των αστοχιών της αγοράς και την αποκατάσταση της χρηματοοικονομικής ισορροπίας.

Ο ρόλος του ΕΤΕΑΝ δηλαδή σε αυτή τη φάση, λόγω των γνωστών αδυναμιών του τραπεζικού συστήματος, θα πρέπει να είναι αυξημένος. Αντίθετα, σε επόμενη φάση, που το τραπεζικό σύστημα θα έχει ισχυροποιηθεί και κυρίως θα έχει λύσει το πρόβλημα της ρευστότητας, με τη σταδιακή επιστροφή των καταθέσεων, θα πρέπει να αυξήσει το ρόλο του κι αντίστοιχα ο ρόλος του ΕΤΕΑΝ  θα υποχωρήσει. Στο πλαίσιο δηλαδή του ευρύτερου χρηματοπιστωτικού συστήματος το ΕΤΕΑΝ και οι τράπεζες λειτουργούν σαν συγκοινωνούντα δοχεία.

Το επόμενο χρονικό διάστημα ο συντονισμός μεταξύ τους θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν καλύτερος, με στόχο τη βελτίωση της διεθνούς επενδυτικής θέσης της χώρας, που θα οδηγήσει στην εδραίωση της οικονομικής ανάπτυξης.

*Ο Κωνσταντίνος Γαλιάτσος είναι Πρόεδρος Δ.Σ. και διευθύνων σύμβουλος Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ)

 Από το ένθετο Οικονομία του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής