Γράφει ο Στέφανος Τζανάκης

Οπως είναι γνωστό, τα πάντα στις διεθνείς σχέσεις κρίνονται εκ του αποτελέσματος – όχι από τις λέξεις που χρησιμοποιούνται στα κείμενα των συμφωνιών. Επομένως, είναι ο χρόνος που θα δώσει την απάντηση: αν οι γείτονες, σε ένα βάθος 20ετίας, συνεχίζουν να απαρνούνται τις βλέψεις που διατυπώνονταν για χρόνια από μεγάλο μέρος του πολιτικού τους προσωπικού, τότε η συμφωνία θα έχει περάσει σε στέρεο έδαφος.

Αν όμως οι πολιτικοί συσχετισμοί αλλάξουν μετά από κάποια χρόνια – και επανέλθουν οι «σκληροί», όποιοι κι αν είναι τότε κι ό,τι κι αν πρεσβεύουν, ενδεχομένως τα πράγματα να πάρουν άλλον δρόμο. Και τότε, οι -όποιες- αδυναμίες της συμφωνίας θα ενεργοποιηθούν…

Είναι προφανές ότι η συμφωνία των Πρεσπών εμπεριέχει συμβιβασμούς κυρίως από την πλευρά της χώρας μας, για δύο λόγους: πρώτα απ’ όλα, ο Ζόραν Ζάεφ δεν θα έβρισκε βουλευτές να ψηφίσουν ένα κείμενο με το οποίο θα απαρνούνταν τη «μακεδονική» ταυτότητα, άρα δεν θα υπήρχε συμφωνία. Και δεύτερον, ο Αλέξης Τσίπρας είχε επενδύσει πολλά για το εσωτερικό μέτωπο στην πορεία προς τις Πρέσπες: για παράδειγμα, στην Κουμουνδούρου έλπιζαν στην ίδρυση ενός κόμματος στα «δεξιά» της Ν.Δ., που θα ψαλίδιζε τις πιθανότητες αυτοδυναμίας της – και δεν έκαναν τίποτε για να το κρύψουν…

Με την έννοια αυτή, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε σε μια εργαλειοποίηση των διεθνών σχέσεων της χώρας, με στόχο την εξέγερση του λαϊκού αισθήματος, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα: μία παγίδα για τη Ν.Δ. και το Κίνημα Αλλαγής. Ετσι, δεν φρόντισε να εξαντλήσει τα περιθώρια διαπραγμάτευσης με την πλευρά Ζάεφ, η οποία επιθυμούσε διακαώς τη συμφωνία, θεωρώντας την ως το διαβατήριο της χώρας για την Ενωμένη Ευρώπη.

Παρ’ όλα αυτά, η συμφωνία υπάρχει – και στο βαθμό που θα τηρηθεί από την άλλη πλευρά, θα εξυπηρετήσει τα στρατηγικά συμφέροντα της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή. Και κάποτε, μπορεί οι πάντες να τη χαρακτηρίζουν και ως «ιστορική» – με την καλή έννοια. Ομως, ακόμα είναι πολύ νωρίς…

*Ο Στέφανος Τζανάκης είναι διευθυντής έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου