Γράφει ο Πάνος Αμυράς*
Εχουμε και λέμε λοιπόν. Βασικοί πυλώνες της πολύμηνης διαπραγματευτικής τακτικής της κυβέρνησης ήταν το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, η μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά το 2018 με τη βοήθεια του ΔΝΤ και η άμεση ελάφρυνση του χρέους. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, πριν από λίγες ημέρες, είχε θέσει ως στόχο το κλείσιμο της αξιολόγησης στις 5 Δεκεμβρίου, ενώ δημοσίως υποστήριζε ότι κανείς δεν πιστεύει πως ο στόχος για διαρκές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ είναι εφικτός.
Και στα τρία μέτωπα ο κ. Τσακαλώτος έφυγε από το Eurogroup σε χειρότερη θέση από ό,τι μπήκε. Σε ποδοσφαιρική ορολογία κάποιοι θα έλεγαν «καλώς τα παιδιά, 3-0».
Ο στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα κάτω από 3,5% μετά το 2018 όχι μόνο δεν επιτεύχθηκε αλλά αντιθέτως ο υπουργός Οικονομικών δεσμεύθηκε για διατήρηση του 3,5% πέραν του προγράμματος, σε μεσοπρόθεσμη βάση, την οποία ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ προσδιόρισε από 3 έως 10 χρόνια. Η Ελλάδα δεσμεύεται για ένα αέναο Μνημόνιο σκληρής λιτότητας και μάλιστα με επέκταση του δημοσιονομικού κόφτη για να μην υπάρχει καμία έξοδος διαφυγής.
Δεύτερον, η αξιολόγηση, που θα έκλεινε στις 5 Δεκεμβρίου, μετατίθεται για τον Ιανουάριο και μάλιστα με καυτή ατζέντα. Κυβέρνηση και τρόικα πρέπει να συμφωνήσουν για τα μέτρα του δημοσιονομικού κενού για το 2018, τα εργασιακά, το άνοιγμα των επαγγελμάτων, την άρση των εμποδίων στις επενδύσεις και στο διορισμό της διοίκησης του υπερ-ταμείου για να τεθεί σε πλήρη λειτουργία. Επίσης πρέπει να πείσουν το ΔΝΤ να συμμετάσχει στο πρόγραμμα με δεσμεύσεις για σκληρά μέτρα όπως η μείωση του αφορολογήτου στα 5.000 ευρώ και οι περαιτέρω περικοπές στις κύριες συντάξεις.
Τρίτον, η ελάφρυνση του χρέους σε βάθος χρόνου μέχρι το 2060 είναι πολύ μικρή και πολύ αργά. Οι τεχνοκράτες της Ευρώπης εκτιμούν ότι από τη διαχείριση επιτοκίων και χρόνου αποπληρωμής η ελληνική οικονομία θα ελαφρυνθεί κατά 20 μονάδες του ΑΕΠ (περίπου 36 δισ. ευρώ) τα επόμενα 45 χρόνια. Δηλαδή κάπου 800 εκατομμύρια ετησίως. Μόνο που βραχυπρόθεσμα, δηλαδή για τα επόμενα 5-10 χρόνια, ο κρατικός προϋπολογισμός θα επιβαρυνθεί γιατί θα έχουμε αύξηση επιτοκίων σε σχέση με τα ισχύοντα, για να μειωθούν στη συνέχεια.
Εάν αναλογισθεί κανείς τη ζημιά που προκάλεσε στην οικονομία και στο δημόσιο χρέος η διαπραγμάτευση Τσίπρα-Βαρουφάκη το 2015, με το τρίτο Μνημόνιο και τα δάνεια για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τα μέτρα ελάφρυνσης είναι ανεπαρκή. Το πιστοποιεί και το ΔΝΤ, που χαρακτηρίζει τη δέσμη για το χρέος αναποτελεσματική.
2014 και 2024, ομοιότητες και διαφορές
Ολα αυτά δείχνουν ότι οι Ευρωπαίοι απλώς πέταξαν το «τενεκεδάκι» της ελληνικής οικονομίας για αργότερα, με σκοπό να γίνουν χωρίς άλλα επεισόδια οι εκλογές του 2017 σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία. Το Μνημόνιο, που υποτίθεται ότι θα έληγε τον Αύγουστο του 2018, παρατείνεται τουλάχιστον για το 2021, με μία κυβέρνηση που αντιπαθεί τις μεταρρυθμίσεις, δεν πιστεύει στις ιδιωτικοποιήσεις και αφήνει ανέπαφο το κομματικό κράτος, υπερφορολογώντας τους πάντες. Το ελληνικό πρόβλημα όχι μόνο δεν λύθηκε, αλλά περιπλέκεται μετά τις χθεσινές ανακοινώσεις του ΔΝΤ που αμφισβήτησε ευθέως τη βιωσιμότητα του χρέους και των πλεονασμάτων.
Το ωραίο είναι ότι το γραφείο του πρωθυπουργού, που έκανε λόγο για εθνική επιτυχία, κάλεσε τα πολιτικά κόμματα να πάρουν θέση σε κρίσιμα ζητήματα της διαπραγμάτευσης όπως είναι «η απόρριψη κάθε σκέψης για επιπλέον μέτρα λιτότητας μετά τη λήξη του προγράμματος». Δηλαδή το Μαξίμου υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση απέκρουσε τα μέτρα λιτότητας, αλλά τα φέρει πλαγίως η αντιπολίτευση!
Η αλήθεια είναι ότι ο υπουργός Οικονομικών, με την υπογραφή του στο Eurogroup δέχθηκε την παράταση της σκληρής λιτότητας αναλαμβάνοντας τη δέσμευση για στόχους πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% πέραν του 2018 σε μεσοπρόθεσμη βάση, αλλά το γραφείο του πρωθυπουργού καλεί τις πολιτικές δυνάμεις σε αντίσταση.
Ο συνήθης… πανωλεθρίαμβος της κυβέρνησης.
*Ο Πάνος Αμυράς είναι ο διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου