Γράφει η Δέσποινα Κονταράκη

Με αυτά τα λόγια απευθύνθηκε η Ε.Ε. στην ευρωπαϊκή οικογένεια, προετοιμάζοντας τα μέλη της για το τεράστιο project απεξάρτησης από τον άνθρακα και μετάβασης σε ανανεώσιμες μορφές ενέργειας. Πρόκειται για το πέρασμα σε μια νέα εποχή, που κλείνει οριστικά την περίεργη σχέση μιας ηπείρου με ένα ορυκτό.

Μια σχέση που ξεκίνησε το 1950, με την Ευρωπαϊκή Ενωση Ανθρακα και Χάλυβα ώστε να ελέγχει την παραγωγή των δύο σημαντικότερων υλών για την πολεμική βιομηχανία. Μια σχέση που δοκιμάστηκε σκληρά το 1984, όταν η Μάργκαρετ Θάτσερ οδήγησε χιλιάδες ανθρακωρύχους στην ανεργία προκαλώντας μια από τις μεγαλύτερες και πιο σκληρές απεργίες στην ιστορία της χώρας. Μια σχέση που τώρα βρίσκεται στη διαδικασία οριστικού διαζυγίου. Και όπως κάθε διαζύγιο, δεν θα είναι ούτε ανώδυνο ούτε φθηνό.

Σκεφτείτε πως μια ολόκληρη ήπειρο αλλάζει ενέργεια. Θα χρειαστεί χρόνος και φρέσκο χρήμα, πολύ χρήμα, αλλά και ακόμα περισσότερη αποφασιστικότητα για να υλοποιηθεί, με όσο το δυνατόν πιο δίκαιο τρόπο για τους 237.000 εργαζόμενους, εκ των οποίων οι 185.000 δουλεύουν ακόμα στα 128 ορυχεία που παραμένουν σε λειτουργία και οι υπόλοιποι σε ανθρακικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής. Για την πλήρη ενεργειακή μετάβαση εκτιμάται ότι θα κινητοποιηθεί μέχρι και 1 τρισεκατομμύριο ευρώ σε βάθος δεκαετίας (κοινοτικά, εθνικά και ιδιωτικά κονδύλια), ενώ η πρώτη δόση για το λεγόμενο «Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης» για την περίοδο 2021-2027 θα χρηματοδοτηθεί με 7,5 δισ. ευρώ. Οχι όμως γενικώς και αορίστως, αλλά στοχευμένα, για να στηρίξει τις περιοχές που πλήττονται.

Για την Ελλάδα, δηλαδή τις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, έχει υπολογιστεί πως θα διατεθούν έως και 4,4 δισ. ευρώ. Αυτό είναι και το μεγάλο στοίχημα για την «πράσινη» κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, που προχωρά με αποφασιστικότητα στην πλήρη απολιγνιτοποίηση της χώρας μέχρι το 2028. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεσμεύτηκε από το βήμα του Νταβός ότι η Ελλάδα θα κινηθεί ταχύτατα προς το φυσικό αέριο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ότι θα είναι από τις πρώτες χώρες που θα πετύχουν τη μετάβαση. Το κυριότερο; Δεσμεύτηκε ότι αυτό θα γίνει χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις για τις τοπικές κοινωνίες και τους ανθρώπους που επί 70 χρόνια πρόσφεραν στην Ελλάδα φθηνή ηλεκτρική ενέργεια.

Από την έντυπη έκδοση

*Η Δέσποινα Κονταράκη είναι αρχισυντάκτρια του Ελεύθερου Τύπου