Γράφει ο Γιώργος Κύρτσος*
Οσο διαφορετικά και να είναι τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων -ανάλογα με τη μέθοδο που ακολουθεί κάθε εταιρία ερευνών της κοινής γνώμης – τα πολιτικά συμπεράσματα είναι σε γενικές γραμμές τα ίδια.
Η Ν.Δ. έχει ένα σημαντικό έως άνετο προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και ο κ. Μητσοτάκης εμφανίζεται εντυπωσιακά ισχυρότερος σε όλες τις μετρήσεις του κ. Τσίπρα, ο οποίος το 2015 διαμόρφωνε τις εξελίξεις σαν το σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο κ. Τσίπρας εξακολουθεί να είναι πολιτικό κεφάλαιο για τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα και με περιορισμένες δυνατότητες. Αντίθετα, η δυναμική του κ. Μητσοτάκη είναι καλύτερη από εκείνη της Ν.Δ. συνολικά, γεγονός που τον μετατρέπει σε καταλύτη της εκλογικής ανόδου της Κεντροδεξιάς.
Η σύγκριση των ηγετών
Ολες χωρίς εξαίρεση οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο κ. Μητσοτάκης έχει σημαντικά υψηλότερη δημοτικότητα από εκείνη του κ. Τσίπρα. Κινείται μεταξύ του 35% – 40%, ενώ η δημοτικότητα του κ. Τσίπρα είναι της τάξης του 23% έως 27% με υπερδιπλάσιες τις αρνητικές γνώμες.
Πρόκειται για μία εξέλιξη με τεράστια σημασία εάν σκεφτούμε ότι το 2015 η δημοτικότητα του κ. Τσίπρα ήταν της τάξης του 60% έως 65%, γεγονός που του επέτρεπε να απευθύνεται με άνεση στην ευρύτερη κοινή γνώμη.
Σήμερα οι αρνητικές γνώμες για τον κ. Τσίπρα είναι της τάξης του 55% έως 65%, ανάλογα με τη δημοσκόπηση, με αποτέλεσμα να περιορίζονται σημαντικά οι επικοινωνιακές και προπαγανδιστικές δυνατότητες της κυβέρνησης. Η ευρύτερη κοινή γνώμη κρατάει αποστάσεις από τον πολιτικό ηγέτη στον οποίο έδειχνε ιδιαίτερη προτίμηση το 2015.
Υπάρχουν δημοσκοπήσεις στις οποίες η δημοτικότητα του κ. Τσίπρα είναι πολύ μακριά από τη δημοτικότητα του κ. Μητσοτάκη, που έρχεται σταθερά πρώτος στις προτιμήσεις των πολιτών και υπολείπεται μέχρι και της δημοτικότητας του κ. Λεβέντη, του προέδρου της Ενωσης Κεντρώων.
Σύγχυση ταυτοτήτων, απώλεια ισορροπίας
Πλήγμα στη ΔΕΘ
Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Τσίπρας δέχθηκε σκληρό πολιτικό χτύπημα από τον κ. Μητσοτάκη στη «μονομαχία» τους στη ΔΕΘ.
Ερευνα της MRB για λογαριασμό του τηλεοπτικού Star καταγράφει την αξιολόγηση των παρεμβάσεων των δύο ηγετών στο πλαίσιο της ΔΕΘ από τους πολίτες. Ο κ. Μητσοτάκης υπερίσχυσε του κ. Τσίπρα στα βασικά σημεία με εντυπωσιακή άνεση. Οι θετικές γνώμες ξεπερνούν τις αρνητικές κάτι παραπάνω από 4 μονάδες, γεγονός που δείχνει ότι ο κ. Μητσοτάκης έχει μια θετική δυναμική αλλά σε ένα δύσκολο επικοινωνιακό και πολιτικό περιβάλλον, όπου πολλοί πολίτες κρατάνε αποστάσεις και από τον ισχυρότερο και δημοφιλέστερο πολιτικό αρχηγό.
Σε ό,τι αφορά τον κ. Τσίπρα, η δημοσκόπηση καταγράφει ένα επικοινωνιακό και πολιτικό ναυάγιο στη ΔΕΘ με θετικές γνώμες της τάξης του 22%, υπερδιπλάσιες αρνητικές γνώμες που ξεπερνούν το 44% και τη διαφορά μεταξύ αρνητικών και θετικών γνωμών να είναι εντυπωσιακή και να ξεπερνά τις 22 μονάδες.
Αυτή η εντυπωσιακή διαφορά εξηγεί και την προεκλογική τακτική που επιλέγουν ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος της Ν.Δ.
Ο κ. Τσίπρας αμφισβητείται έντονα από την ευρύτερη κοινή γνώμη, γι’ αυτό επιλέγει την πύρινη πόλωση σαν μέσο συσπείρωσης ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ και με την ελπίδα ότι θα μπορέσει να δημιουργήσει προβλήματα στην προεκλογική τακτική της Ν.Δ.
Αντίθετα, ο κ. Μητσοτάκης, που έχει μεγάλο δημοσκοπικό και πολιτικό πλεονέκτημα, ακολουθεί μια πιο ήπια τακτική -χωρίς φυσικά να αφήνει αναπάντητες τις προκλήσεις- με στόχο να διευρύνει ακόμη περισσότερο την απήχησή του και την κοινωνική και την εκλογική βάση της Ν.Δ.
Αλλα ενδιαφέροντα στοιχεία της δημοσκόπησης της MRB είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης καταγράφεται στην αντίληψη της κοινής γνώμης πολύ πιο αξιόπιστος στη διατύπωση των προτάσεών του απ’ ό,τι ο κ. Τσίπρας και ότι θεωρείται με τεράστια διαφορά ο εκφραστής των συμφερόντων και της προοπτικής της μεσαίας τάξης.
Εχουμε, λοιπόν, έναν Μητσοτάκη ο οποίος είναι δημοφιλέστερος του Τσίπρα, πολύ περισσότερο αξιόπιστος και έχει, σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις, ισχυρότερη πρωθυπουργική εικόνα από τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Στο τελευταίο σπάει μία παράδοση κατά την οποία ο εκάστοτε πρωθυπουργός έχει, λόγω του αξιώματός του, ισχυρότερη πρωθυπουργική εικόνα από τον αρχηγό του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ακόμη κι όταν αυτό προηγείται σταθερά ή και με άνεση του κόμματος που ασκεί την εξουσία.
Η πολιτική ερμηνεία στα ισχυρά πρωθυπουργικά χαρακτηριστικά του κ. Μητσοτάκη πρέπει να αναζητηθεί στην προσωπικότητά του και τον τρόπο που ασκεί πολιτική. Αντίθετα, ο κ. Τσίπρας δυσκολεύεται να πείσει ότι ασκεί τα πρωθυπουργικά του καθήκοντα με… πρωθυπουργική υπευθυνότητα.
Βασικά συμπεράσματα
Μετά από μία ομοβροντία πέντε διαφορετικών δημοσκοπήσεων σε διάστημα μίας εβδομάδας τα βασικά πολιτικά συμπεράσματα συνοψίζονται ως εξής:
• Πρώτον, η Ν.Δ. έχει ένα σημαντικό έως άνετο προβάδισμα πέντε έως δέκα μονάδων ανάλογα με τον τρόπο μέτρησης της κάθε εταιρίας. Σημασία έχει να συγκρίνουμε δημοσκοπήσεις που γίνονται με την ίδια μέθοδο κάθε τρεις ή έξι μήνες για να βλέπουμε την εξέλιξη της τάσης. Η διαφορά στα ποσοστά έχει συνήθως σχέση με τον τρόπο που γίνεται η αναγωγή αυτών που δεν τοποθετούνται με σαφήνεια με την αναγωγή κυρίως των αναποφάσιστων.
• Δεύτερον, την ποσοτική υπεροχή της Ν.Δ. συμπληρώνει το πλεονέκτημα που έχει στα ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως είναι η ισχυρότερη πρωθυπουργική εικόνα του κ. Μητσοτάκη έναντι του κ. Τσίπρα και η λεγόμενη παράσταση νίκης, όπου 55% έως 65% των ερωτηθέντων προεξοφλούν την εκλογική επικράτηση της Ν.Δ. άσχετα από τη δική τους προτίμηση.
Δεν υπάρχει προηγούμενο στις δημοσκοπήσεις όπου το δημοσκοπικό προβάδισμα συμπληρώνεται με τόσο εντυπωσιακό τρόπο από την υπεροχή στα λεγόμενα ποιοτικά χαρακτηριστικά.
• Τρίτον, η διαφορά παρουσιάζει αυξομειώσεις ανάλογα και με τις επιδόσεις των άλλων κομμάτων. Η αδυναμία που εμφανίζει, σε αυτή τη φάση, το Κίνημα Αλλαγής προσφέρει δημοσκοπικές ανάσες στον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος διατηρεί υπό τον έλεγχό του πολλούς πρώην ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, που είναι δυσαρεστημένοι αλλά δυσκολεύονται να τον εγκαταλείψουν υπέρ του Κινήματος Αλλαγής.
• Τέταρτον, υπάρχει ένας πολιτικός χώρος στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, που συμπεριλαμβάνει το ΚΚΕ και αθροίζει ένα ποσοστό που ξεπερνάει το 10%. Αντίστοιχα υπάρχει ένας χώρος στα δεξιά της Ν.Δ., που συμπεριλαμβάνει τη Χρυσή Αυγή και αθροίζει ένα ποσοστό που επίσης υπερβαίνει το 10%.
Από τις επιδόσεις του χώρου που βρίσκεται στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ και του χώρου που βρίσκεται στα δεξιά της Ν.Δ. θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό η διαφορά μεταξύ των δύο κομμάτων.
Τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ απειλούνται από μία αριστερόστροφη δυσαρέσκεια με την πολιτική της κυβέρνησης Τσίπρα, ενώ τα ποσοστά της Ν.Δ. μπορεί και αυτά να πιεστούν από μία σκληρή δεξιά έως ακροδεξιά αντίδραση στο πολιτικό σύστημα στο σύνολό του.
• Πέμπτον, με βάση τα αποτελέσματα και την ανάλυση όλων των δημοσκοπήσεων μπορούμε να πούμε ότι το Ποτάμι δεν θα έχει παρουσία στην επόμενη Βουλή, ενώ οι Ανεξάρτητοι Ελληνες είναι πιθανότερο να μείνουν εκτός, δεν αποκλείεται όμως και να τα καταφέρουν.
Αυτή είναι η κατάσταση στο ξεκίνημα μιας άγνωστης διάρκειας προεκλογικής αναμέτρησης εφόσον οι εκλογές μπορεί να γίνουν πριν από το τέλος του χρόνου εάν συνεχίσει ο κ. Τσίπρας να μπερδεύεται γύρω από το θέμα της προγραμματισμένης νέας μεγάλης μείωσης των συντάξεων, τον Μάιο του 2019 εάν επιλεγεί η λύση της ταυτόχρονης διεξαγωγής ευρωεκλογών και βουλευτικών εκλογών για να προστατευτεί ο ΣΥΡΙΖΑ από τις συνέπειες της μεγάλης ευρωεκλογικής πτώσης του ή τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο του 2019 εάν συνεχίσει να επικρατεί η λογική της καρέκλας και της νομής της εξουσίας μέχρι την τελευταία στιγμή.
*Ο Γιώργος Κύρτσος είναι Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής
[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]