Γράφει ο Γιάννης Παπαδάτος

Οι εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες, Αρμένιοι, Συροχαλδαίοι, Λεβαντίνοι μαζί με τους λιγοστούς καθολικούς και προτεστάντες της Τουρκίας -ιδίως όσους εκχριστιανίστηκαν τα τελευταία χρόνια ακολουθώντας μια μόδα που απέκρυψαν επιμελώς τα ΜΜΕ- είναι βέβαιο ότι θα βρεθούν στο στόχαστρο φανατικών συντηρητικών οπαδών του ΑΚΡ. Για να είμαστε δίκαιοι, οι τελευταίοι συνιστούν εξίσου σοβαρή απειλή για τους δημοκρατικούς ή απλώς κοσμικούς Τούρκους που έχουν υιοθετήσει δυτικό τρόπο ζωής.

Φαινόμενα θρησκευτικού bullying στα καφενεία, στα εστιατόρια και τις παραλίες της Τουρκίας υπήρχαν σε όλα τα χρόνια διακυβέρνησης από τους ισλαμιστές, δηλαδή από το 2003 μέχρι σήμερα. Τώρα όμως μπορεί να πάρουν πιο επικίνδυνες και μαζικές διαστάσεις, υπό την ανοχή ή και την κρυφή ενθάρρυνση του καθεστώτος. Η αντιπαράθεση του Ερντογάν με τη Δύση βαθαίνει μέρα με τη μέρα, τείνοντας να προσλάβει και πολιτισμικές διαστάσεις πέρα από τις καθαρά πολιτικές, που αφορούν στο σεβασμό του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Μια τέτοια εκτροπή, πέραν των άλλων, θα καταδείξει πόσο σαθρός κι επιφανειακός ήταν ο εκδημοκρατισμός της Τουρκίας μετά την απονομή καθεστώτος υποψήφιας χώρας το 1999 στο Ελσίνκι (θυμάστε το θρίλερ με τον Σημίτη και τον Ετσεβίτ;) και την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων το 2004 ως αντίδωρο στην Αγκυρα για την ένταξη της Λευκωσίας στην Ε.Ε. προτού επιτευχθεί λύση του Κυπριακού.

Η προκλητική, όχι μόνο για τους Ελληνες αλλά και για όλο το χριστιανικό κόσμο, απόπειρα μετατροπής της Αγια-Σοφιάς σε τζαμί φαίνεται πως δεν είναι καθόλου τυχαία πράξη. Στέλνει το μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση ότι η ερντογανική Τουρκία σκοπεύει να έλθει σε απόλυτη ρήξη με το θρησκευτικά ουδέτερο κεμαλικό κράτος, που θεμελιώθηκε την περίοδο 1923-34 παρέχοντας τουλάχιστον ίσα δικαιώματα στους Τούρκους πολίτες, την ώρα που ξερίζωνε τους Ρωμιούς με τα πογκρόμ του 1955/1964 και εξαπέλυε πόλεμο κατά των Κούρδων το 1984 στις νοτιοανατολικές επαρχίες.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης και οι προκαθήμενοι των άλλων χριστιανικών εκκλησιών της Τουρκίας έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν. Με το σύνδρομο καταδίωξης που τον έχει κυριεύσει, ο σουλτάνος μοιάζει ικανός να διαταράξει ισορροπίες όχι μόνο του τελευταίου αιώνα, αλλά και παλαιότερων οθωμανικών περιόδων, όταν το ντοβλέτι σεβόταν κάπως τα μιλέτ.