Γράφει η Λία Ρογγανάκη*

Ήταν μια ηλιόλουστη μέρα στον κήπο της Εδέμ. Οι αχτίδες του ήλιου χάιδευαν τη γη, τα νερά των πηγών μουρμούριζαν το δικό τους τραγούδι. Το αεράκι φυσούσε ελαφρά.

Από παντού ακούγονταν κελαηδήματα πουλιών, και μέσα στο παραδεισένιο αυτό τοπίο σαν παραφωνία, ο όφις πασχίζει να πείσει την Εύα πως τρώγοντας το μήλο θα μπορούσε και αυτή και ο Αδάμ να γίνουν παντοδύναμοι. Ο όφις συνειδητά είχε σκοπό να παραπλανήσει την Εύα αλλοιώνοντας την πραγματικότητα. Ο ίδιος γνώριζε πως ήταν ψεύτης, το ψεύδος του δηλαδή ήταν συνειδητό και κρίνοντας εκ του αποτελέσματος τα κατάφερε μια χαρά. Έτσι η ιστορία του ανθρώπινου γένους άρχισε μ’ ένα ψέμα.

Το ψέμα όμως δεν έχει μόνο αυτή την μορφή της εσκεμμένης ανειλικρίνειας .Όταν δεν βρίσκεσαι να ζεις ηλιόλουστες μέρες στον κήπο της Εδέμ,όταν οι καταστάσεις που βιώνουμε είναι δύσκολες, όταν η πραγματικότητα είναι σκληρή ο εγκέφαλός μας επιλέγει να εξαπατά τον εαυτό του για να αντέξει. Αλλοιώνει την καθημερινότητα και τον τρόπο που βιώνουμε τη ζωή απωθώντας τις πικρές μας αναμνήσεις και δημιουργώντας το γνωστό από τον Ιψεν ζωτικό ψεύδος για να μειώσει με τον τρόπο αυτό το άγχος ,τον φόβο και την ανασφάλεια.

Κάπως έτσι με το ζωτικό ψεύδος καθησυχάζουμε τους εαυτούς μας για να ξεφύγουμε από την οδυνηρή πραγματικότητα. Την στιγμή όμως (όπως συμβαίνει στην Ελλάδα της κρίσης) που το ζωτικό ψεύδος ξεπερνά το επίπεδο του ατόμου, μπαίνει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, επηρεάζοντας την κρίση, την παρατηρητικότητα και τις επιλογές μας .

Το ψέμα, η ψευδαίσθηση, οι αυταπάτες είναι τα υλικά που χτίζουν το οικοδόμημα του ζωτικού ψεύδους και η καλύτερη “αγορά” να τα προμηθευτείς δεν είναι άλλη από τον λαϊκισμό.

Σε αυτή την “αγορά” έχεις να επιλέξεις ανάμεσα στον ηγέτη που φέρεται ως ο διαμεσολαβητής για την επιστροφή της εξουσίας στα χέρια του λαού, ανάμεσα σε ψευτοδιλήμματα όπως ποιοι θέλουν το καλό μας και ποιοι το κακό μας, ανάμεσα σε καταγγελίες που σχεδόν πάντα διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα και στην ψευδαίσθηση ότι βρήκες αυτόν που κατανοεί τις ανάγκες σου, που μιλάει εξ ονόματος του λαού και που θα σε οδηγήσει στο παραδεισένιο τοπίο του κήπου της Εδέμ κα να δημιουργήσεις το ζωτικό σου ψεύδος.

Μπορείς ακόμα να επιλέξεις να τα “αγοράσεις” όλα αυτά μαζί αν η πραγματικότητα που βιώνεις είναι πολύ δύσκολη όπως τώρα με την κρίση ,αν αισθάνεσαι αδικημένος σε σχέση με μια ομάδα ελίτ που νιώθεις πως ευνοείται .Όταν αισθάνεσαι πως δεν παίρνεις μέρος στα πολιτικά δρώμενα και πως όλα γίνονται εις βάρος σου ή όταν σε πείθει η θεωρία ότι είμαστε όλοι αβοήθητα θύματα μιας κατ’ ουσίαν συνωμοσίας και ποτέ τίποτα δεν θα αλλάξει.

Είναι γενικά παραδεκτό πως βιώνουμε ένα πανάρχαιο ζωτικό ψεύδος αυτό της μετάθεσης του βάρους ,όπου τις ευθύνες για τις δύσκολες αποφάσεις τις έχει πάντα κάποιος άλλος. Δεν αναλάβαμε ποτέ ευθύνη για τις επιλογές μας στις εκλογές ούτε για την έλλειψη ορθολογικής σκέψης και δυστυχώς δεν προβληματιζόμαστε καν για το πώς θα καταφέρουμε να αναλάβουμε τις ευθύνες που μας αναλογούν στο άμεσο μέλλον.

Η τακτική δημιουργίας αποδιοπομπαίων τράγων αντανακλά ξεκάθαρα την αυτοεξαπάτηση μας. Ακόμα και η κριτική που επιχειρούμε να ασκήσουμε στο πολιτικό κόσμο δεν είναι ψεύτικη και υποκριτική; Κρίνουμε λες και πρόκειται για κάποιους ξένους που κάποιοι μας τους έφεραν από κάπου αλλού χωρίς εμείς να έχουμε καμία ανάμιξη (δες εκλογές!) .Μήπως αυτό δεν είναι ένα μεγάλο ζωτικό ψεύδος;

Όταν ο πωλητής-ηγέτης είναι καλός είναι εντυπωσιακό το πώς ο λαϊκισμός που παράγει μπορεί να κινητοποιήσει τα πλήθη (το ζήσαμε άλλωστε τρεις φορές ) και όταν τα υλικά και η μαγιά είναι τα “κατάλληλα” (πχ ένας λαός χωρίς διάθεση για βελτίωση και αίσθημα προσωπικής ευθύνης) είναι εντυπωσιακό το πώς οδηγεί σε εκλογικές επιτυχίες στηριζόμενος απλά στην ανάγκη μας να παραποιήσουμε την πραγματικότητα και να ζήσουμε στο ζωτικό μας ψεύδος. Αλλά και ως πολιτική έχει δοκιμαστεί και η ιστορία απέδειξε πως η αποτυχία του λαϊκισμού οδηγεί στην καταδίκη της κυβέρνησης- παράταξης ενώ η επιτυχία του οδηγεί στη πτώχευση της χώρας(αρκεί μια ματιά στη νεότερη ιστορία της Ελλάδας).

Ο λαϊκισμός λοιπόν αποδεικνύεται ο πλέον επικίνδυνος αντίπαλος της δημοκρατίας, το ζωτικό ψεύδος είναι υποστηρικτής του λαϊκισμού και τα δυο μαζί είναι εχθροί της ορθολογικής σκέψης.

Πρέπει να καταλάβουμε πως εμείς θα ΤΗ ζήσουμε την κρίση και εμείς θα αγωνιστούμε να ΤΗΝ αλλάξουμε .Αναρωτηθείτε τι θα γινόταν αν η Εύα δεν δάγκωνε το μήλο. Αρκετά μας νανούρισαν με παραμύθια αρκετές δικαιολογίες βρήκαμε να φουντώσουμε το ζωτικό μας ψεύδος .Και αν η ιστορία άρχισε με ένα ψέμα και παραμυθιάστηκε με το ζωτικό ψεύδος ας την επανεκινήσουμε με μια “συμφωνία αλήθειας”.

Λία Ρογγανάκη
Γενικός-Οικογενειακός Ιατρός
Επιμελήτρια ΚΥ Μουζακίου
Υπεύθυνη Οργάνωσης ΝΟΔΕ Καρδίτσας

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]