Γράφει η Μαρία Παπαδάκη*

Τα επίπεδα άγχους, στρες, φοβίας, θλίψης, αβεβαιότητας, ανησυχίας αυξήθηκαν όλο αυτό το διάστημα. Εκτός από αυτά τα αρνητικά συναισθήματα που αναπτύχθηκαν σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων, πολλοί ήρθαν αντιμέτωποι και με τις ανακατατάξεις που προέκυψαν στον επαγγελματικό τους τομέα.

Η ΝΕΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Οι συνθήκες εργασίας στην πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας, άλλαξαν ριζικά. Αρκετές επιχειρήσεις, καθώς και αρκετοί ελεύθεροι επαγγελματίες οδηγήθηκαν στην τηλεργασία. Η τηλεργασία ή αλλιώς εργασία από απόσταση είναι μια νέα μορφή εργασίας, κατά την οποία οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται από το σπίτι. Η τηλεργασία δεν ήταν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη στην Ελλάδα, παρ’ όλα αυτά απαιτήθηκε μια αναγκαστική, γρήγορη και αποτελεσματική προσαρμογή. Επίσης, ορισμένες επιχειρήσεις έπρεπε να θέσουν σε αναστολή μεγάλο αριθμό υπαλλήλων. Οι υπάλληλοι είτε εργάζονταν τις μισές μέρες ενός μήνα, είτε δεν εργάζονταν καθόλου. Ακόμη, σε κάποιους τομείς του επαγγελματικού τομέα της χώρας επιβλήθηκε το κλείσιμο των επιχειρήσεων, μέχρι να αρθούν τα περιοριστικά μέτρα.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΑΝΕΡΓΙΑΣ

Κάποιοι χαρακτήρισαν την κατάσταση που έχει προκληθεί στο εργασιακό περιβάλλον από τον κορωνοϊό, ως μια «παγκόσμια πανδημία ανεργίας». Η ταχύτητα με την οποία πολλοί άνθρωποι έμειναν χωρίς δουλειά, η μετατροπή του εργασιακού ωραρίου και της ημερήσιας εργασιακής ρουτίνας, η αόριστη «άδεια», η ξαφνική αλλαγή στο εισόδημα και ο φόβος επιδείνωσης της οικονομικής κατάστασης τόσο κοινωνικά, όσο και ατομικά, επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ψυχολογία του ανθρώπου. Η απώλεια εργασίας, μπορεί να εκδηλώσει συναισθηματική αστάθεια. Σε αρκετές περιπτώσεις η απώλεια εργασίας μπορεί να συσχετιστεί με την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου. Αυτό σημαίνει, δηλαδή, πως περνά και τα στάδια του πένθους, άρνηση, θυμό, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη, αποδοχή.

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

Το επάγγελμα και η εργασία ενός ατόμου συμβάλλουν στην ανάπτυξη και στην καλλιέργεια της δημιουργικότητας, καθώς και στην ολοκλήρωση της προσωπικότητάς του. Η εργασία αποτελεί ένα θεμελιώδες δικαίωμα, που βοηθά ψυχικά και κοινωνικά τον άνθρωπο. Είναι ένα μέσο επιβίωσης και βελτιώνει την ποιότητα ζωής. Στο δεδομένο της απώλειας εργασίας, το άτομο φορτίζεται ψυχικά. Μειώνεται η αυτοεκτίμησή του, νιώθει ανασφάλεια και χάνει κατά κάποιο τρόπο το αίσθημα της ανεξαρτησίας του.  Αναπτύσσονται μέσα του ποικίλα αρνητικά συναισθήματα, όπως αυτά της θλίψης, του θυμού, του άγχους. Αποτελεί μια περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας επηρεάζονται και οι προσωπικές, οικογενειακές και κοινωνικές σχέσεις.

ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ;

Στην τωρινή μας πραγματικότητα, όπου η αβεβαιότητα είναι αυξημένη προτείνεται μια ψυχολογική προετοιμασία του ατόμου, προκειμένου να μπορέσει να φανεί έτοιμο να αντιδράσει και να αντιμετωπίσει τις αλλαγές στο επαγγελματικό του περιβάλλον. Το πρώτο και κυριότερο που πρέπει να γίνει, είναι πως το άτομο πρέπει να αναγνωρίσει τα συναισθήματά που του προκλήθηκαν, καθώς και τη νέα καθημερινότητά του. Αφού τα αναγνωρίσει, καλό θα ήταν να τα επεξεργαστεί και να εξωτερικεύσει. Έχει τη δυνατότητα, ύστερα από αυτά, να τα μοιραστεί με ένα αγαπημένο του πρόσωπο και να εκδηλώσει και τους φόβους και την ανησυχία του. Είναι σημαντικό να αποδεχτεί τον εαυτό του, τα δυνατά και αδύναμα χαρακτηριστικά του, τα λάθη του  και να συνειδητοποιήσει πως υπάρχουν νέες προκλήσεις. Η ζωή έχει συνεχόμενες αλλαγές και το άτομο πρέπει να αποδειχθεί ικανό να προσαρμοστεί σε αυτές. Η αλλαγή που πρέπει να επιτύχει, αφορά και μια προσωπική ανάπτυξη.

Ακόμη, η ανίχνευση και ο εντοπισμός νέων στρατηγικών αντιμετώπισης της οικονομικής δυσχέρειας και της αβεβαιότητας της επιστροφής στις παλαιότερες συνθήκες εργασίας, θα βοηθούσε ιδιαίτερα το άτομο. Αυτήν την περίοδο της καραντίνας μπορεί να οργανώσει ένα πλάνο με εναλλακτικές λύσεις και να θέσει κάποιους βραχυπρόθεσμους στόχους, που αφορούν τον εργασιακό του τομέα. Με αυτόν τον τρόπο, θα αισθάνεται προετοιμασμένος για την αντιμετώπιση των συνεπειών της μετά – καραντίνας εποχής.

Υπάρχουν ενδείξεις, πως η φύση αυτής της απώλειας εργασίας, εξαιτίας μιας πανδημίας, είναι συλλογική. Αυτό συμβάλλει στη δημιουργία μιας αίσθησης ασφάλειας. Το άτομο πρέπει να σκεφτεί ότι δεν συμβαίνει μόνο σε αυτόν και δεν ευθύνεται για αυτή την κατάσταση.

Το άτομο δεν πρέπει να παραιτηθεί από τη ζωή όλο αυτό το διάστημα. Δεν θα αφήσει το άγχος και την θλίψη να το κυριαρχήσουν. Θα πρέπει, να μην ξεχνά να φροντίζει τον εαυτό του και ψυχικά και σωματικά. Να δίνει βάση στη σωστή διατροφή, στην άσκηση και στον ποιοτικό ύπνο. Να μην απομονωθεί από τον οικογενειακό και κοινωνικό του κύκλο, αλλά να μένει συνδεδεμένος μαζί τους και να επικοινωνεί για όλα τα θέματα που τον απασχολούν και να μοιράζεται τα συναισθήματά του. Να προσπαθεί να κρατά ένα σταθερό πρόγραμμα στην καθημερινότητά του, ώστε να μην χάνει τις ώρες του και να αισθάνεται ότι βρίσκεται σε εγρήγορση. Δεν πρέπει να κάνει κανενός είδους κατάχρηση, γιατί δεν θα τον βοηθήσει ή χαλαρώσει ψυχικά, παρά θα φέρει αντίθετα αποτελέσματα. Τέλος, αν το χρειάζεται, έχει τη δυνατότητα να απευθυνθεί σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για να κατανοήσει καλύτερα τα συναισθήματά του και να μπορέσει να τα διαχειριστεί.

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Ο άνθρωπος πρέπει να συνειδητοποιήσει, πως δεν μπορεί να ελέγχει ότι προκύπτει στην καθημερινότητά του. Αν το αναγνωρίσει αυτό και το αποδεχτεί,  θα καταφέρει να διατηρήσει την ψυχική του ισορροπία και θα φαντάζει έτοιμος να αμυνθεί σε κάθε αλλαγή της εργασίας του.

*Η Μαρία Παπαδάκη είναι MSc ψυχολόγος, ψυχολόγος στο Metropolitan General
email: [email protected], Τηλ: 2106502000

Από το περιοδικό FΖην που κυκλοφορεί κάθε μήνα με τον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής