«Το Προξενιό της Ιουλίας» είναι ένα βιβλίο για γερά στομάχια! Με ποια αφορμή αποφασίσατε να το γράψετε; Επηρεαστήκατε από κάποιο γεγονός; Ποια τα μηνύματα που θέλατε να περάσετε;

Αφορμή στάθηκε η αφήγηση μίας γυναίκας για ένα προξενιό στη Λάρισα. Πράγματι, μία εικοσάχρονη δόθηκε σε έναν μεγάλο άνθρωπο που την έδερνε και αυτό στάθηκε η αιτία να θελήσω να πω μερικά πράγματα που γεννήθηκαν μέσα μου από αυτή τη βιαιότητα: τα ζητήματα της ελευθερίας, από τη μια, αλλά και της αμφισβήτησης, από την άλλη, ήταν αρκετά ώστε να καταπιαστώ με το έργο. Κανένας άνθρωπος δεν οφείλει να κάνει κάτι που δεν επιθυμεί. Κανείς δεν οφείλει να υπακούσει στις κανονιστικές επιταγές των άριστων, όποιοι κι αν κατά καιρούς είναι αυτοί, και αυτό έχει απόλυτη σχέση με το αναφαίρετο δικαίωμα του ατόμου να πράττει το εις εαυτόν αρεστό, εφόσον εφαρμοζόμενο δεν αδικεί τους άλλους. Κατόπιν έρχεται το δικαίωμα της αμφισβήτησης. Τίποτα δεν οφείλει να γίνεται αποδεκτό επειδή θεωρείται απλά ορθό, ηθικό ή πρέπον. Εδώ θα πρέπει να αναρωτηθούμε: Ποιος ορίζει το ηθικό, το πρέπον και το άξιο; Δυστυχώς έχουμε γεμίσει από γνώστες, από τιμητές των αξιών κι από πολλούς άλλους επικριτές που γνωρίζουν την απάντηση πριν ακούσουν την ερώτηση.

Σ’ αυτό το καλογραμμένο δικαστικό θρίλερ, ποιες είναι οι αρετές που ελκύουν τον αναγνώστη;

Δεν ξέρω αν είναι οι αρετές που ελκύουν ή η ωμή καταγραφή μιας πραγματικότητας. Δεν ξέρω, πλέον, τι να βαφτίσω αρετή. Εχουμε αποκαθηλώσει το δικαίωμα του ατόμου στον εαυτό του. Διδαχθήκαμε πως το πικρό είναι υγιές και το γλυκό θανατηφόρο. Το σίγουρο είναι ότι κάθε αναγνώστης θα βρει τις δικές του αξίες. Ο καθένας θεωρεί αληθές εκείνο που τον βρίσκει σύμφωνο. Αυτό καθιστά τον καθέναν ένοχο απέναντι στη γνώση. Ενοχο ακόμα του δικαιώματος μιας ελευθερίας που υποθετικά υπηρετεί. Πώς μπορεί κάποιος να είναι ελεύθερος αν υποτάσσεται σε αδιαπραγμάτευτες θεωρίες;

Η Ιουλίτσα, αν κάτι κατάφερε, ήταν αυτό: να τινάξει όλες τις πεποιθήσεις της στον αέρα. Να πάει κόντρα και στον Θεό και στον βασιλιά. Κόντρα δηλαδή σε έναν κατεστημένο τρόπο θεώρησης και ζωής, και αυτό από μόνο του την εποχή εκείνη ήταν κάτι πολύ μεγάλο! Να, λοιπόν, μία αρετή: η ικανότητα του ατόμου να αποκαθηλώσει όλα εκείνα που τον δίδαξαν να θεωρεί ορθά. Να μπορέσει να δει φως εκεί που άλλοι βλέπουν μονάχα σκοτάδι. Στα πρόβατα «δίδαξαν» τον λύκο που υπάρχει έξω από το μαντρί, κανείς δεν τους μίλησε για το Πάσχα…

Η Ιουλία χτύπησε το χέρι στο τραπέζι. Αυτό το άβουλο κορίτσι απόκτησε τη δύναμη να κοιτάξει στα μάτια εκείνους που διαφέντευαν τη ζωή του. Αν αυτή η δύναμή της δεν είναι αρετή, αναρωτιέμαι αν θα ήταν η υπακοή, το γονάτισμα και η αποδοχή των κανονισμών.

Σας δυσκόλεψε να τοποθετήσετε τους ήρωές σας σ’ αυτή την εποχή, τα ήθη και έθιμα της επαρχίας, βάζοντάς μας στα διαδικαστικά των προξενιών, των γάμων, των αρραβωνιασμάτων και της τιμής, χρησιμοποιώντας αρκετά τοπικά ιδιώματα (για τα οποία, ευτυχώς, στο τέλος του βιβλίου υπάρχει σχετικό λεξιλόγιο);

Θα έλεγα πως η όλη προσπάθεια βγήκε αβίαστα. Χρειάστηκε, βέβαια, μια διόλου ευκαταφρόνητη έρευνα, αλλά δεν με κούρασε. Ολη η πορεία της συγγραφής ήταν ευχάριστη για μένα, καθώς έζησα τη χαρά του εξερευνητή. Τεκμηριώθηκε ένας τρόπος ζωής που εμείς οι παλαιότεροι κάπως γνωρίζαμε, αλλά στους νέους θα φανεί αδιανόητος.

H Iουλίτσα σας, τελικά, έκρυβε αποθέματα ψυχικής αντοχής, ίσως γιατί τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται αρχικά και οι αλήθειες έχουν περισσότερες από μία όψεις;

Η Ιουλίτσα δημιουργήθηκε από τις καταστάσεις. Χρειάστηκε να δει εκ των έσω τη ζωή για να την ερμηνεύσει. Γνώρισε, ζώντας στον Κάμπο, πέρα από την αχνή εικόνα του κόσμου, τον σκιερό πυρήνα του. Είδε πως τα κρεβάτια δεν έχουν μονάχα χαρές, αλλά και δυστυχίες.

Το κάθε γεγονός κρύβει τόσες ερμηνείες όσες και οι άνθρωποι που το κοιτούν. Αυτό δεν θα έπρεπε να συμβαίνει, κι όμως αποδεικνύεται καθημερινά, καθόσον ο καθένας κρίνει σύμφωνα με τις δικές του αξίες. Η πρακτική αυτή είναι συνώνυμο της ανθρώπινης ιδιοσυγκρασίας. Είναι απόλυτα φυσικό, λοιπόν, η αλήθεια να έχει τόσες όψεις όσοι και οι άνθρωποι που καλούνται να ερμηνεύσουν ένα συγκεκριμένο γεγονός.

Οι άνθρωποι που μπορούν και ζουν χωρίς όνειρα είναι πιο δυνατοί; Τα όνειρα είναι για τους δειλούς, για εκείνους που αρνούνται την πραγματικότητα, ή πάντα τη διαφορά την έκαναν οι λίγοι;

Θεωρώ δεδομένο πως η ελπίδα είναι το φάρμακο ώστε να αντέξει κάποιος την πραγματικότητα. Η κάθε ελπίδα μακιγιάρει το παρόν και παρουσιάζει στο άτομο ένα μέλλον το οποίο ελάχιστες φορές συντελείται, αλλά και αν συντελεστεί, σπάνια απολαμβάνεται και αυτό συμβαίνει γιατί η ώρα της εκπλήρωσης μας βρίσκει αλλαγμένους. Μας βρίσκει με άλλα όνειρα και ελπίζουμε σε άλλα πράγματα. Κάνουμε νέα υπομονή και περιμένοντας να έρθει το «Σάββατο» χάνουμε όλες τις υπόλοιπες μέρες…

Πιστεύετε, κ. Πολίτη, ότι η κατάχρηση εξουσίας των ανδρών εις βάρος των γυναικών, καθώς και η έμφυλη βία, με φόντο στη μία περίπτωση την ελληνική επαρχία του 1950 και στην άλλη τη σημερινή εποχή, έχει αλλάξει προς το καλύτερο ή το χειρότερο;

Η κάθε εποχή έχει τις δικές της αδυναμίες. Τότε η χειροδικία ήταν κάτι το σύνηθες, στις μέρες μας αποτελεί κακή είδηση. Ο τρόπος της ζωής ορίζει τα δεδομένα. Σήμερα, που ο πολιτισμός μάς έχει εκπαιδεύσει, η επίθεση από τον έναν σύντροφο στον άλλον συντελείται κυρίως στον ψυχισμό του. Θα έλεγα ότι μάλλον έχει αλλάξει ο τρόπος που εκφράζουμε τη βιαιότητά μας, τόσο οι άνδρες όσο, πλέον, και οι γυναίκες.

ΒΟΧ

Η τηλεοπτική σειρά και οι ήρωες

Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση στη σειρά;

Να αποδοθούν οι χαρακτήρες όπως έχουν αρχικά καταγραφεί. Το έργο είναι δεδομένο πως θα υποστεί αλλαγές. Αυτό είναι θεμιτό, καθώς παρουσιάζονται πρακτικές δυσκολίες που δεν μπορούν να παρακαμφθούν, όταν όμως η βασική ιστορία παραμένει η ίδια και οι χαρακτήρες ακέραιοι, όπως ήδη συμβαίνει, τότε μιλάμε για μια απόλυτα επιτυχημένη παραγωγή.

Tα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «υποκλίθηκαν» στο έργο σας, «Το Προξενιό της Ιουλίας», πριν ακόμη προβληθεί! Σας δικαιώνουν αυτές οι εκφράσεις θαυμασμού;

Θα έλεγα ψέματα αν έλεγα πως όχι. Κάθε έργο που συγγράφεται, συγγράφεται για να διαβαστεί τουλάχιστον από ένα άτομο, εκτός του συγγραφέα. Οταν διαβάζουν το έργο τόσοι αναγνώστες είναι για τον υπογράφοντα μια ικανοποίηση, πόσω μάλλον αν επιλεχθεί για τηλεοπτική σειρά και ασχοληθούν μαζί του, πέραν των αναγνωστών, και τόσοι άλλοι άνθρωποι…

Ειδήσεις σήμερα