–«Εννιά», ο τίτλος του βιβλίου σας από τις Εκδόσεις Καστανιώτη. Ποια εσωτερική ανάγκη σάς ώθησε να γράψετε αυτές τις εννιά ιστορίες και πώς καταφέρατε να μετατρέψετε κάτι τόσο προσωπικό σε συλλογικό;
Οι εννιά ιστορίες που συνθέτουν το «Εννιά» γεννήθηκαν από μια εσωτερική ανάγκη να αγγίξω τους πυρήνες της ανθρώπινης ύπαρξης, αυτούς που ορίζουν τη σχέση μας με τον Θεό, την οικογένεια, τον θάνατο και την ελευθερία μας. Καθεμιά από αυτές τις ιστορίες περιέχει κάτι προσωπικό – είτε εμπειρίες, είτε ανησυχίες, είτε φόβους και ελπίδες που με έχουν ταράξει. Πρόσφατα είχα μια συζήτηση για το γνωστό «τα εν οίκω μη εν δήμω», που το ακούω από την ηλικία των πέντε, και σκεφτόμουν πόσο λάθος μήνυμα ήταν. Δηλαδή, ό,τι συμβαίνει στο σπίτι σου κράτα το για τον εαυτό σου. Αν οι άνθρωποι μοιράζονταν τα προβλήματά τους και τις προσωπικές τους σκέψεις, θα ήταν όλα πιο εύκολα. Το προσωπικό πρόβλημα θα γινόταν συλλογικό, και πολύ πιο γρήγορα θα συνειδητοποιούσαμε ότι δεν είμαστε μόνοι και φυσικά θα δημιουργούνταν ισχυρότεροι δεσμοί.
–Ιστορίες για τη μητέρα, για τον Θεό, για τη βίαιη ενηλικίωση ενός αγοριού, για την απόφαση μιας γυναίκας να τραβήξει την προσοχή με έναν απίθανο τρόπο, για ένα απόκοσμο θαύμα που πρέπει να εξακριβωθεί αν είναι αληθινό. Πιστεύετε με την ψυχοσύνθεση που διαλέξατε στους ήρωές σας, το ταξίδι πέτυχε;
Η ψυχοσύνθεση των ηρώων ήταν για μένα το πιο δύσκολο αλλά και το πιο λυτρωτικό κομμάτι της δημιουργικής διαδικασίας. Μου αρέσει να παίρνω καθημερινούς ανθρώπους και να τους βάζω σε απαιτητικές δοκιμασίες. Εκεί βρίσκω το ενδιαφέρον – πώς ένας απλός, καθημερινός άνθρωπος θα αντιδράσει σε κάτι ακραίο. Οχι ένας «περιποιημένος» ήρωας, αλλά ένας κανονικός άνθρωπος, που μπορεί να είναι φοβισμένος, αδύναμος ή όχι τόσο ελκυστικός. Εξερεύνησα τις σκοτεινές και φωτεινές πτυχές τους, τις αδυναμίες, τις σιωπές και τις κραυγές τους. Πιστεύω ότι το ταξίδι πέτυχε όταν οι αναγνώστες κατορθώνουν να δουν κομμάτια του εαυτού τους σε αυτούς.
–Καμία ιστορία δεν είναι τυχαία. Κάποιες μάλλον θα μας συγκινήσουν, δύο ίσως θα μας τρομάξουν, κάποια θα μας εκπλήξει, τρεις θα μας βάλουν για ύπνο και μία θα μας κάνει να χαμογελάσουμε. Ποιους γρίφους, προβληματισμούς και αινίγματα καλούνται να επιλύσουν οι αναγνώστες διαβάζοντάς τις;
Οι γρίφοι του «Εννιά» δεν είναι μαθηματικά προβλήματα, αλλά περισσότερο υπαρξιακές δοκιμασίες. Οι αναγνώστες καλούνται να αναρωτηθούν πώς ορίζεται η ελευθερία μέσα σε μια κοινωνία που ελέγχει. Τι σημαίνει να πιστεύεις σε κάτι ή κάποιον, ακόμα και όταν οι αποδείξεις λείπουν. Πώς μπορεί να είναι ταυτόχρονα ευλογία και βάσανο η αγάπη μιας μητέρας.
–Με βάλατε σε σκέψεις όταν διάβασα το διήγημα για τον Γιεσούα. Προβληματίστηκα, άραγε, γιατί δεν σώζει τον κόσμο. Εσείς γιατί δεν τον ρωτήσατε;
Η ερώτηση γιατί ο Γιεσούα δεν σώζει τον κόσμο είναι αυτή που μας βασανίζει σε κάθε κρίση. Ισως γιατί ο κόσμος δεν σώζεται με έναν τρόπο που όλοι περιμένουμε. Ο Γιεσούα –ή όποια εμβληματική φιγούρα επιλέγουμε– μπορεί να είναι εδώ, αλλά η σωτηρία, σε αυτή τη ζωή, αυτή που εγώ τουλάχιστον έχω γνωρίσει, έρχεται από το ίδιο το άτομο. Ο ίδιος ο άνθρωπος θα πρέπει να σώσει τον εαυτό του. Ισως, όμως, τελικά να τον ρώτησα και απλά να μην Τον άκουσα.
–Πώς νιώθει κάποιος όταν του αποκαθηλώνεις έναν ήρωά του; Πόσω μάλλον τον Θεό του και τις ικανότητες που πιστεύει ότι διαθέτει;
Δεν θεωρώ πως Τον αποκαθήλωσα. Ζήτησα να Τον μάθω καλύτερα. Ο Σωκράτης πίστευε πως μέσα από τις συνεχείς ερωτήσεις μαθαίνεις τον κόσμο καλύτερα. Αυτό έκανα. Του έδωσα σάρκα και οστά, Τον έφερα ανάμεσά μας και Του ζήτησα απαντήσεις.
–Αλήθεια, την υπερβολή δεν τη φοβηθήκατε; Υπάρχει κάτι που να συνδέει τους χαρακτήρες σας και πού συναντιούνται;
Η υπερβολή χρειάζεται, αλλά πάντα σε συγκεκριμένες δόσεις. Αν ξεπεραστεί αυτό, η ιστορία μπορεί να χάσει την ελαστικότητά της και να πάψει να είναι πειστική. Είναι μια δύσκολη ισορροπία, αλλά έχει σημασία να γίνει, γιατί μέσα στην ένταση της υπερβολής βρίσκονται οι πιο καθαρές εκφράσεις συναισθημάτων. Αυτό που συνδέει τους χαρακτήρες μου είναι η ανάγκη να βρουν τον εαυτό τους σε έναν κόσμο που συχνά τους αρνείται. Συναντιούνται στα διλήμματα και στις λύσεις που ποτέ δεν είναι απόλυτα ίδιες. Στο τέλος, ο καθένας πρέπει να κάνει το δικό του εσωτερικό ταξίδι μόνος του. Το «9», ως ο τελευταίος μονοψήφιος αριθμός πριν από τη μετάβαση στους διψήφιους, συμβολίζει τη μοναξιά της ολοκλήρωσης και της κορύφωσης ενός κύκλου, λίγο πριν από την αρχή του επόμενου, του διπλού· του άπειρου.