Το μινωικό ανάκτορο στα Μάλια θωρακίζεται ώστε να αντιμετωπίσει τις απειλές της κλιματικής κρίσης και ταυτόχρονα να αφηγείται άρτια τη λαμπρή ιστορία του. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, το υπουργείο Πολιτισμού δρομολογεί εργασίες συντήρησης και δομικής στερέωσης του μνημείου, το οποίο χρονολογείται στην αρχή της Πρωτοανακτορικής περιόδου. Οπως είναι γνωστό, τα Μάλια βρίσκονται στον κατάλογο με τους αρχαιολογικούς χώρους υψηλής επικινδυνότητας εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, καθώς έντονες βροχοπτώσεις έχουν προκαλέσει, την τελευταία πενταετία, πλημμυρικά φαινόμενα στον αρχαιολογικό χώρο.
Το υπουργείο Πολιτισμού, εκτιμώντας τα δεδομένα και σε άμεση ανάληψη δράσεων για τη διασφάλιση της αυθεντικότητας και της ακεραιότητας του μνημείου, έχει εντάξει στο σχεδιασμό του την υλοποίηση έργου αντιπλημμυρικής θωράκισης προϋπολογισμού 3.360.000 ευρώ, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Επίσης, το μινωικό ανάκτορο των Μαλίων περιλαμβάνεται στα έξι μινωικά ανακτορικά κέντρα -Ζάκρου, Κνωσού, Φαιστού, Μαλίων, Ζωμίνθου, Κυδωνίας- τα οποία διεκδικούν τη σειριακή εγγραφή τους στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Ως «πολιτική προτεραιότητα» χαρακτήρισε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, «την πρόληψη, τη συστηματική παρακολούθηση και τη θωράκιση του πολιτιστικού αποθέματος της χώρας μας από την κλιματική κρίση, όπως και την προστασία, την αποκατάσταση και την ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων, και την αναβάθμιση των υποδομών εξυπηρέτησης των επισκεπτών». Ο επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος περιλαμβάνει το μινωικό ανάκτορο και τα ανεσκαμμένα τμήματα της αρχαίας πόλης που το περιβάλλουν. «Ακραία καιρικά φαινόμενα άρχισαν να παρατηρούνται από το 2019, όταν οι έντονες πλημμύρες που έπληξαν το νησί οδήγησαν σε κατολισθήσεις και καταστροφές και στον αρχαιολογικό χώρο. Η υλοποίηση εργασιών στερέωσης και συντήρησης κρίθηκε απαραίτητη για την προστασία των μνημείων, ενώ σε εξέλιξη είναι και το έργο αντιπλημμυρικής προστασίας με την κατασκευή εκτεταμένου αποστραγγιστικού δικτύου και την αντικατάσταση των κατεστραμμένων στεγάστρων με νέα, υψηλής ανθεκτικότητας», σημείωσε η κ. Μενδώνη και επεσήμανε πως «η ανακάλυψη αρχαιολογικού υλικού που χρονολογείται μεταξύ 1900-1700 π.Χ. ενισχύει την υπόθεση ότι το παλάτι των Μαλίων είναι προγενέστερο αυτών της Κνωσού και της Φαιστού».
Η μελέτη συντήρησης και στερέωσης δομικών υλικών που ολοκληρώθηκε – σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού- αφορά στα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα του αρχαιολογικού χώρου των Μαλίων, ενός χώρου με εκτενή πολιτική, οικονομική και πολιτισμική δραστηριότητα, και με διευρυμένες εμπορικές συναλλαγές. Οι ανασκαφές στα Μάλια ξεκίνησαν το 1915 από την Εφορεία Κρήτης. Το 1921 ξεκίνησε η συνεργασία με τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, η οποία ανασκάπτει το κτιριακό συγκρότημα του Χρυσόλακκου. Στο χώρο έχει βρεθεί κεραμική από την 3η χιλιετία π.Χ., αλλά η συστηματική κατοίκηση της περιοχής χρονολογείται μεταξύ 2450-2200 π.Χ. Γύρω από το παλάτι αναπτύχθηκαν κατά την Πρωτοανακτορική περίοδο μεγάλες αρχιτεκτονικές ενότητες, όπως η συνοικία Μu, η υπόστυλη κρύπτη που ενώνεται με την αγορά. Στο τέλος της Πρωτοανακτορρικής περιόδου, ο χώρος των Μαλίων καταστράφηκε από ισχυρό σεισμό και επακόλουθη πυρκαγιά. Μετά την καταστροφή έγιναν προσπάθειες ανακατασκευής του στην αρχή της Νεοανακτορικής περιόδου (1700-1430 π.Χ.). Ομως το 1530 π.Χ. το παλάτι καταστράφηκε ξανά, πιθανώς από το σεισμό που προκλήθηκε από την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Ωστόσο, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, περίπου το 1390 π.Χ. εντοπίστηκε ξανά δραστηριότητα στο χώρο.
Σημαντικές καταρρεύσεις από πλημμύρες
Σύμφωνα με τη μελέτη, αποτυπώνονται τα υλικά κατασκευής του μνημείου και εν συνεχεία περιγράφεται η κατάσταση διατήρησης των επιμέρους στοιχείων του. Στον αρχαιολογικό χώρο Μαλίων, το ανάκτορο δεν είναι στεγασμένο, αλλά εκτεθειμένο στα καιρικά φαινόμενα, σε αντίθεση με άλλα σημεία του αρχαιολογικού χώρου, όπως οι ανατολικές Αποθήκες, η Κρύπτη και η συνοικία Μu, όπου υπάρχουν επιχρίσματα και κατασκευές από εδαφικό υλικό και καλύπτονται με στέγαστρα.
Σχετικά με την παθολογία του μνημείου, εντοπίζονται, μεταξύ άλλων, προβλήματα διάβρωσης και θραύσης λίθων, κατάρρευσης και παραμόρφωσης. Οπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, κατά τις έντονες βροχοπτώσεις του Νοεμβρίου του 2020, η ευρύτερη περιοχή των Μαλίων και ο αρχαιολογικός χώρος πλημμύρισαν. Λόγω της φύσης των υλικών και της κακής κατάστασης διατήρησης, προκλήθηκαν σημειακές καταρρεύσεις λίθων και λιθοδομών, καθώς και τμημάτων των τοιχοποιιών από εδαφικό υλικό.
Ειδήσεις σήμερα
Εργάνη: Αύξηση της απασχόλησης κατά 24.543 θέσεις τον Φεβρουάριο
ΝΔ: Ανακοινώθηκε η υποψηφιότητα του Γιώργου Αυτιά στις ευρωεκλογές