Πώς οδηγήθηκες από την ιατρική στη γραφή;
Η ιατρική είναι μια συναρπαστική επιστήμη, και τα πρώτα έτη δεν χόρταινα να μαθαίνω τα μυστικά του σώματος, τη λειτουργία και τη φθορά του. Αλλά το γράψιμο είχε άλλη ελευθερία, έστω κι αν δεν μου πρόσφερε καμιά οικονομική ασφάλεια. Συγγραφέας έγινα απλώς και μόνον επειδή απολαμβάνω αφάνταστα το γράψιμο.
Πώς αντιδράς στις προσωπικές αιχμές που έχεις κατά καιρούς δεχτεί; Σε απασχολεί η γνώμη των άλλων;
Αυτού του είδους τα τραύματα δεν φτουράνε. Με απασχολεί να διαβάζονται με πάθος τα βιβλία μου. Το αν ο ίδιος είμαι -όπως και είμαι- απεχθής σε πλήθος αγνώστων, είναι ζήτημα μηδαμινής σημασίας.
Γράφεις, μεταξύ άλλων, για θέματα ταμπού: τρέλα, ερωτικά βίτσια, αυτοκτονία.
Οχι ταμπού: Είναι θέματα που πονάνε αυτόν που τα ζει, αυτόν που τα γράφει, κι αυτόν που τα διαβάζει. Τον πόνο αυτό τον θεωρώ χρήσιμο, γόνιμο.
Πώς γίνεται να γράφεις σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα τα βιβλία σου;
Με εξαίρεση δέκα μέρες το χρόνο – δεκαπέντε το πολύ- γράφω κάθε μέρα δύο με τρεις χιλιάδες λέξεις -ήτοι, πέντε με έξι βιβλία το χρόνο. Φυσικά και δεν εκδίδονται όλα, αλλά ειλικρινά, με λίγη πειθαρχία, δεν είναι δύσκολο να ολοκληρώσεις ένα βιβλίο σε ένα-δύο μήνες -ιδίως αν δεν είναι μεγάλης έκτασης.
Πώς βίωσες το ρατσισμό για τις προσωπικές σου επιλογές;
Δημήτρης Καταλειφός στον ΕΤ: «Μεγάλο φορτίο και να παίζεις και να σκηνοθετείς»
Με θυμό κι αγανάκτηση, με πίκρα κι απορία, κι εν τέλει με αδιαφορία για κείνους που επιμένουν σε παρανοήσεις, που εναγκαλίζονται το μίσος ως ψυχικό θησαυρό.
Είσαι ακτιβιστής και μιλάς ανοιχτά. Γιατί είναι λίγοι αυτοί που ακολουθούν το παράδειγμά σου;
Χρειαζόμαστε κι άλλες φωνές, καλλιτεχνών, πολιτικών, αθλητών. Κάθε πολύκροτο coming out δίνει θάρρος και σθένος σε χιλιάδες νέα παιδιά που υποφέρουν από φόβο, από μοναξιά, από τη βία του περιθωρίου, το λεκτικό (και όχι μόνο) μίσος. Τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα απ’ ό,τι πριν είκοσι, τριάντα χρόνια, αλλά χρειάζεται ακόμα δουλίτσα.
Το οικογενειακό σου περιβάλλον πόσο σε επηρέασε; Ηταν ένα βαρύ φορτίο για σένα ή σε ενθάρρυνε;
Οι γονείς μου με ενθάρρυναν παθιασμένα, οπαδικά, με ό,τι κι αν καταπιανόμουν. Από παιδί μ’ έκαναν να νιώθω χαρισματικός, κι έτσι μου πρόσφεραν μια κραταιά αυτοπεποίθηση. Μαζί πάνε η τελειομανία και το άγχος τού να σταθώ αντάξιος στις προσδοκίες των αγαπημένων μου ανθρώπων, αλλά η δύναμη που έλαβα μικρός εξακολουθεί να με τροφοδοτεί.
Η «Κατερίνα» πρώτα ως βιβλίο και μετά ως παράσταση, με την τόσο μεγάλη επιτυχία, τι συναισθήματα σου προκάλεσε; Ηταν μια δικαίωση για τη μητέρα σου, για σένα;
Ηταν μια απόπειρα εξιλέωσης και συγχώρεσης, που έλαβε αναπάντεχη αγάπη. Σαν κληρονομιά εξ ουρανού, μου έδωσε τη δυνατότητα να ζω απ’ τα βιβλία μου. Αλλά σ’ ό,τι αφορά αυτό ειδικά το βιβλίο, η ματιά μου δεν είναι καθαρή. Δέκα χρόνια από τότε που το έγραψα, δεν ξέρω πώς ακριβώς να το προσεγγίσω, να το κατατάξω. Οσο προσωπικό κι αν είναι, ανήκει περισσότερο στους αναγνώστες του παρά σε μένα.
Με αυτό το βιβλίο με συγκίνησες αφάνταστα. Αλήθεια, από τα λάθη του παρελθόντος έχεις βγει πιο δυνατός;
Μια ιδέα πιο ώριμος και νηφάλιος. Εξ ου κι η άλλη «Κατερίνα», η επινοημένη -γερή, ευτυχής, ανθεκτική στις πίκρες και τις απώλειες- έχει μια φωνή πολύ πιο συγκροτημένη απ’ τη φωνή της μάνας μου στο βιβλίο της «Κατερίνας». Γιατί της δόθηκε η χάρη να ευτυχήσει και να γεράσει, κι έτσι μιλά για τον κόσμο της -αυτόν που περιέχει κι αυτόν που την περιέχει- με μεγαλύτερη ενάργεια, με πιο βαθιά στοργή.
Εκλεισες μέσα σου λογαριασμούς; Τελείωσες με μέρος από τα χρωστούμενα;
Τα ψυχικά και συναισθηματικά χρέη δεν έχουν τελειωμό, γι’ αυτό συνεχίζουμε να γράφουμε, για να αναμετρηθούμε με τα λογής σπασμένα του εαυτού μας.
Πόσο δύσκολο είναι τελικά να βλέπει κανείς τη ζωή του στη σκηνή;
Για μένα, τρομερά. Η παράσταση του Γιώργου και της Λένας είναι τόσο αστραφτερή, που με διαλύει. Την έχω δει μόνο σε κομμάτια.
Τι ακουμπάς στα βιβλία σου και στα θεατρικά σου, τι ρόλους, τι εικόνες έχει μέσα σου η Θεσσαλονίκη των παιδικών σου χρόνων και τι τα Εξάρχεια που είναι σπίτι σου πια;
Στην «Aλλη Κατερίνα» η Σαλονίκη κατέχει πρωταγωνιστικό ρόλο, αν κι η σχέση μου με την ιδιαίτερη πατρίδα μου είναι υπερβολικά περίπλοκη – δεν μπορώ ποτέ να περάσω έστω και μία ψύχραιμη ώρα πάνω, κάθε μου επίσκεψη είναι φορτισμένη. Τα Εξάρχεια, απ’ την άλλη, είναι σαν θετή μητέρα – μετά από είκοσι χρόνια στο μυχό τους, δεν μπορώ να φανταστώ άλλο τόπο για τη ζωή μου.
Το βιβλίο σου «Η Δέσποινα» είναι μια Ελληνίδα Παναγιά του 20ού αιώνα. Εξαιρετικό παράδειγμα ανθρώπου, που απαντάει στη βία, το μίσος και την προκατάληψη με αγάπη… Πετυχαίνει αυτή η συνταγή στη ζωή μας;
Γράφοντας, προσπαθώ να αποφεύγω τις συλλογικές ψυχοσυναισθηματικές ατραπούς – το πώς εκλαμβάνουν οι άνθρωποι το πένθος, την αγάπη, τη μητρότητα. Κάθε φορά φιλοδοξώ να φτιάξω έναν ολότελα δικό μου άνθρωπο, με όσο γίνεται πιο πρωτότυπο ψυχικό κόσμο.
Τι θέλεις να κρατήσει ο αναγνώστης από αυτό;
Αν θυμάται κανείς ένα βιβλίο μου μια πενταετία αφότου το διάβασε, θεωρώ πως πέτυχα το σκοπό μου.
Θέλεις να μας μιλήσεις για τις συνθήκες γραφής του;
Γράφω συστηματικά, συγκεκριμένες ώρες -τέσσερις με έξι την ημέρα- ακούγοντας μουσική, μεθοδικά και παθιασμένα σαν έμψυχο ρομπότ.
Εχεις σταθερή εκδοτική παρουσία. Τι σε κινητοποιεί κάθε φορά να περάσεις σε άμεσο χρόνο στο επόμενο βιβλίο;
Είναι βιβλία που με πιέζουν να εκδοθούν, που δεν αντέχουν στο συρτάρι, κι άλλα που ξέρω ότι θα βγουν, αλλά περιμένουν χρόνια. Σαν τα παιδιά, που δεν είναι όλα εξίσου πεισματάρικα και φωνακλάδικα.
-Το στερεότυπο θέλει τους συγγραφείς αλκοολικούς, κολασμένους, περιθωριακούς και εκκεντρικούς και να αναγνωρίζονται μετά θάνατον. Στην περίπτωση του Αύγουστου Κορτώ, τα στερεότυπα έχουν αποχρώσεις πραγματικότητας;
Αυτά είναι αφελείς εφηβικές πεποιθήσεις. Αν ο Χέμινγουεϊ δεν έπινε τα κέρατά του, αν δεν ήταν δυστυχής, μπορεί να μας χάριζε κι άλλα αριστουργήματα την τελευταία δεκαετία της ζωής του.
Ο Αυγουστος Κορτώ τι άνθρωπος είναι; Τι έχει να µας πει για τις δύσκολες όψεις του εαυτού του;
Είμαι αλλόκοτος άνθρωπος, δύσκολος, ασταθής, αλλά χάρη στην επιστήμη της ψυχιατρικής -και της ψυχοφαρμακολογίας- έχω ορθοποδήσει, κι είμαι, ελπίζω, υποφερτός.
Μπορούσες να φανταστείς τη δυστοπία που ζούμε; Θα φέρει τα πάνω-κάτω σε όλες μας τις αξίες;
Το μέλλον, πάντα μας φέρνει γλυκούς καρπούς με κοφτερά κουκούτσια. Κάθε πρόβλεψή μου φαίνεται μάταιη – ο άνθρωπος είναι καμωμένος έτσι ώστε να ξεπερνά τις καλύτερες και χειρότερες δυνατότητές του.
Αν σου ζητούσα ένα μικρό ημερολόγιο εγκλεισμού;
Θα ήταν, όπως εκατομμυρίων ανθρώπων, ανείπωτα ανιαρό.
Ειδήσεις σήμερα
Ελληνοτουρκικά: Πολυμέτωπη η απάντηση της Ελλάδας στις τουρκικές προκλήσεις
Κορονοϊός: Τίτλοι τέλους για τα μέτρα της πανδημίας – Τι θα ισχύει από την Πρωτομαγιά
Ιωάννα Παλιοσπύρου: Γύρισε στο σημείο της επίθεσης και συγκλόνισε τους πάντες
Ιωάννα Παλιοσπύρου: Έβγαλε τη μάσκα και προκάλεσε συγκίνηση και θαυμασμό