Τις τελευταίες ημέρες ένα από τα πιο χαρακτηριστικά έργα του, ο «Δρομέας» με τα δύο ονόματα και τις δύο ζωές, συστήνεται ξανά σε Αθηναίους και τουρίστες, αφού λάμπει μετά τον καθαρισμό του από ιδιωτική εταιρία. Ο γνωστός γλύπτης καμαρώνει σαν να ανακαλύπτει το έργο του από την αρχή. «Είναι σαν να είχε το έργο τόσα χρόνια μια κουρτίνα που το έδειχνε θολό. Τραβήχτηκε η κουρτίνα και πλέον ξαναβλέπω το έργο μου, είναι στην ουσία σαν να πρόκειται για άλλο έργο», λέει ο κ. Βαρώτσος στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής. Ο Δήμος Αθηναίων, με τη βοήθεια της ιδιωτικής εταιρίας, καθάρισε έπειτα από οκτώ ολόκληρα χρόνια την επιβλητική γυάλινη κατασκευή αποκαλύπτοντας την ανάγκη για συχνότερο «καλλωπισμό».

Οπως λέει ο γλύπτης και καθηγητής του Τμήματος Αρχιτεκτόνων – Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κώστας Βαρώτσος, «πλέον, έχει αποφασιστεί το έργο να καθαρίζεται συστηματικά, ώστε να μη χάνει τη λάμψη του, ενώ γίνονται συζητήσεις προκειμένου να φωτιστεί, ώστε να αναδεικνύεται και τη νύχτα ».

Αρχικά ήταν «Ξένος»

Στον μακρύ κατάλογο με τα έργα του Κώστα Βαρώτσου, ο «Δρομέας» αναφέρεται δύο φορές, το 1988 και το 1994. Το 1988 κατασκευάστηκε για πρώτη φορά και τοποθετήθηκε στην Ομόνοια επί δημαρχίας του Μιλτιάδη Εβερτ στο πλαίσιο της καλλιτεχνικής δράσης «Δρώμενα» που οργάνωνε τότε ο δήμος.

Το εντυπωσιακό γλυπτό, ύψους σχεδόν οκτώ μέτρων, που αρχικά είχε ονομαστεί «Ξένος» υποδηλώνοντας την κίνηση των επισκεπτών που έρχονται και φεύγουν, επικράτησε τελικά ως «Δρομέας», καθώς αυτήν την αίσθηση άφηνε στο κοινό. Η εντύπωση που προκάλεσε τότε ήταν μεγάλη, με θετικά και αρνητικά σχόλια, καθώς ήταν το πρώτο σύγχρονο έργο που έπαιρνε σημαντική δημόσια θέση. Ωστόσο, αποφασίστηκε να μείνει μόνιμα στο σιντριβάνι της Ομόνοιας και έγινε συνώνυμο του αστικού τοπίου. Τα έργα του μετρό της Αθήνας, λίγα χρόνια αργότερα, έγιναν αιτία το μοναδικό έργο να καταστραφεί. Το 1994 ο «Δρομέας» εμφανίζεται ξανά, αυτήν τη φορά μπροστά από το «Χίλτον», και δεν μεταφέρθηκε, όπως πολλοί πιστεύουν, αλλά ξαναφτιάχτηκε από την αρχή, όπως διευκρινίζει ο δημιουργός του στον «Ε.Τ.» της Κυριακής.

Το έργο είναι κάτι σαν σφραγίδα για τον καλλιτέχνη, αφού, όπως ο ίδιος έχει πει στο παρελθόν, του άνοιξε τον δρόμο στο πλατύ κοινό προκαλώντας ποικίλα σχόλια. Οπως αυτό οδηγού ταξί που μετέφερε τον Κώστα Βαρώτσο χωρίς να ξέρει ποιος είναι και σχολίασε για τον «Δρομέα»: «Τι είναι πάλι αυτό που έβαλαν εδώ; Μια βλακεία». Τον ρώτησε τότε ο καταξιωμένος γλύπτης: «Γιατί δεν σου αρέσει, ρε φίλε; Τι έχεις με το έργο;». «Τι να μου αρέσει, κύριε. Είναι σαν να πήραν φόρα τα μπάζα και φεύγουν», σχολίασε ο οδηγός που, σύμφωνα με τον κ. Βαρώτσο, είχε πιάσει το νόημα του έργου. «Διότι ουσιαστικά και εμείς τι είμαστε; Μπάζα ιστορίας, θραύσματα ιστορίας, που πρέπει να τρέξουμε μπροστά», είχε σχολιάσει μετά την απρόσμενη συνάντηση.

Το έργο αυτό και η απήχησή του στον κόσμο έστρεψαν ουσιαστικά τον διεθνούς εμβέλειας γλύπτη προς τη δημόσια τέχνη, την public art, και χρειάστηκε να κλείσει για μία δεκαετία το ατελιέ του, ώστε να αντιμετωπίσει τη μοναχικότητα και να αντιληφθεί ότι δεν θέλει να απευθύνεται μόνο στους ειδικούς και στο σύστημα της τέχνης αλλά και στο ευρύ κοινό.

Η… ιδέα του ΣΥΡΙΖΑ

Ο «Δρομέας», πάντως, λίγο έλειψε να ξαναγίνει «Ξένος», αφού το 2019 η τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε την… ιδέα να μεταφερθεί στα Σκόπια και σε αντάλλαγμα να πάρει η Ελλάδα ένα άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η πρόταση της τότε υπουργού Πολιτισμού, Μυρσίνης Ζορμπά, που αργότερα είχε διαψευστεί επισήμως, είχε βρει αντίθετο τον γλύπτη και είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων που κράτησαν το έργο στη θέση του.

ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ

«Καλλιτέχνες να… υιοθετούν δρόμους και να τους διακοσμούν για τα Χριστούγεννα»

Μιλώντας στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο Κώστας Βαρώτσος προτείνει να αναλαμβάνουν καλλιτέχνες τον χριστουγεννιάτικο διάκοσμο της Αθήνας με έργα που θα δημιουργούνται νωρίτερα και θα αποκαλύπτονται με φωτισμό κατά την περίοδο των εορτών. Είναι μια πρόταση που έχει διατυπώσει ξανά στο παρελθόν, ωστόσο δεν εισακούστηκε.

«Θα μπορούσε ένας καλλιτέχνης να… υιοθετεί έναν δρόμο και να τον διακοσμεί για τα Χριστούγεννα. Το αποτέλεσμα θα ήταν υψηλής αισθητικής, μακριά από κιτς στολισμούς που έχουμε δει έως τώρα και στην ουσία θα είχε το ίδιο κόστος. Τα χρήματα δηλαδή που δίνονται κάθε χρόνο στις εταιρίες που αναλαμβάνουν τον διάκοσμο θα μπορούσαν να δίνονται σε καλλιτέχνες, ώστε να αναδείξουν τα έργα τους, που θα φωταγωγούνται τα Χριστούγεννα», επισημαίνει.

Από το σπίτι του στην Αίγινα, τη «φωλιά» του, όπως χαρακτηρίζει το ιδιωτικό του καταφύγιο στην περιοχή Τζίκηδες, ο Κώστας Βαρώτσος έχει δημιουργήσει σπουδαία γλυπτά που ξεπέρασαν πολλές φορές τα σύνορα της χώρας. Χρησιμοποιεί, κυρίως, γυαλί, αλλά και άλλα υλικά, όπως σίδερο, πέτρα και μπετόν.

Εργα του σε όλο τον κόσμο

O K. Bαρώτσος μπροστά στο έργο του στο Palm Beach της Φλώριντα.

Το έργο «Tension-Energy» στη Λουκέρνη.

Ο «Ποιητής» στη Λευκωσία.

Ο «Ποιητής» στη Λευκωσία και στην Καζακαλέντα της Ιταλίας η «Κλεψύδρα», στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο των Δελφών το έργο «La Morgia», στην κοινότητα της Τζεσοπαλένα στα Απέννινα Ορη της Ιταλίας ο «Ορίζων», στην περιοχή Λα Χόγια του Σαν Ντιέγκο στην Καλιφόρνια το Πάρκο Γλυπτικής, στο Κιάντι της Σιέννα και δεκάδες μελέτες, όπως αυτή για το Δημαρχείο του Palm Beach Gardens με τα Συγκοινωνούντα Δοχεία στο Μαϊάμι των ΗΠΑ, για την όψη του Washington Convention Center στην Ουάσιγκτον, αλλά και για τη πόλη των Συρακουσών στη Σικελία είναι μερικές μόνο από τις σπουδαίες δουλειές του. Στην Ελβετία, δημιούργησε το μεγαλύτερο έργο τέχνης, το «Tension-Energy», που έχει τοποθετηθεί σε δημόσιο χώρο και ενώνει δύο πλατείες της Λουκέρνης.

Ο Κώστας Βαρώτσος γεννήθηκε το 1955. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο της Πεσκάρα και στη συνέχεια φοίτησε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Ρώμης. Εκεί δέχθηκε σημαντικές επιρροές, καθώς είχε γνωρίσει τον ζωγράφο, συγγραφέα και γλύπτη Τζόρτζιο Ντε Κίρικο, αλλά και τον σημαντικότερο ιστορικό Τέχνης εκείνης της εποχής, τον Τζούλιο Κάρλο Αργκάν, τον οποίο θεωρεί δάσκαλό του στην ανάλυση της τέχνης. Ο Αργκάν ήταν τότε δήμαρχος της Ρώμης και είχε παντρέψει τον Κώστα Βαρώτσο στον πρώτο του γάμο.

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, είχε μείνει είκοσι νύχτες στον Ναό του Επικούριου Απόλλωνα, καθώς είχε διαβάσει σε ένα βιβλίο κριτικής της Αρχιτεκτονικής ότι αυτός ο ναός τον Αύγουστο, όταν βγαίνει ο ήλιος το πρωί, «αναδύεται» και ήθελε να δει από κοντά αυτήν την «ανάδυση». Ηταν, όπως έχει πει, μια απίστευτη εμπειρία, που όρισε τη σχέση του με την αρχαία ελληνική τέχνη.

Το 1991 κέρδισε την υποτροφία του Ιδρύματος Fulbright και εγκαταστάθηκε για έναν χρόνο στη Νέα Υόρκη. Τα έργα του έχουν εκτεθεί σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις σε όλο τον κόσμο. Μεταξύ άλλων, έχει συμμετάσχει στην Μπιενάλε του Σάο Πάολο και στην Μπιενάλε της Βενετίας.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr