– Η Ελληνίδα σύζυγος ναυτικού συναντά στον Πειραιά μια άλλη «ξένη» γυναίκα, μετανάστρια. Συζητούν. Για τη θάλασσα. Για τους άνδρες τους που περιμένουν να συναντήσουν «από» και «με» ένα… πλοίο. Συζητούν για τα πλοία που της πήραν τον συζυγο, το πλοίο που την έφερε στην Ελλάδα, τα αγαπημένα αλλά και μισητά πλοία που βυθίζονται, πνίγουν, ενώνουν, αλλά και χωρίζουν τους ανθρώπους…
– Ένας Τυνήσιος ταξιδεύει στη Γένοβα της Ιταλίας, προκειμένου να διευθετήσει κληρονομικά ζητήματα του αποβιώσαντα μετανάστη θείου του. Η θάλασσα που έγινε δίοδος διαφυγής και καταφυγής του προγόνου του, γίνεται τώρα «ωκεανός» διαφορετικών νοοτροπιών και στερεοτύπων. Πόσο διαφορετικά αντιμετωπίζουν τη «μεσογειακή» γραφειοκρατία οι Ιταλοί, ο Τυνήσιος «ξένος» κι ενας… Γερμανός αξιωματικός που εμπλέκεται στην ιστορία.
– Ο Βούλγαρος παππούς αφηγείται στον νεαρό σήμερα εγγονό τον «εθνικό πόθο» της χώρας και των χρόνων του (μέσα του προηγούμενου αιώνα και του προηγούμενου σοσιαλιστικού καθεστώτος) με τη θάλασσα. Ένας θαλάσσιος αγωγός που θα συνέδεε την «άνυδρη» Σόφια με τη Μαύρη θάλασσα γίνεται η μεγάλη εθνική ιδέα της εποχής.
Τα παραπάνω είναι μόνο δείγματα – μια μικρή περίληψη των τριών «σκηνών-πράξεων» από μια ιδιότυπη θεατρική παράσταση σε εξέλιξη «ανοιχτή πρόβα» που παρουσιάστηκε χθες τη νύχτα στο θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.
Τι σημαίνει να είναι κανείς σήμερα Ευρωπαίος; Πόσο έχουν αμβλυνθεί τα πολιτικά, θρησκευτικά, κοινωνικά στερεότυπα καθε χώρας, ποιες είναι οι ομοιότητες στην αντιμετώπιση των κρίσεων και ποιες οι διαφορές τους ανάλογα με τη χώρα προέλευσης; Τα ερωτήματα που τίθενται -από το θέατρο εν προκειμένω- είναι μάλλον κοινά, οι απαντήσεις όμως (και μέσω του θεάτρου – που… τι άλλο κάνει από το να καταγράφει τη ζωή;) υπήρξαν πολλές και διαφορετικές…
Κείμενα αποκλειστικά σχεδόν αφηγηματικά (οι διάλογοι λίγοι και μάλλον ως αναγκαιότητα σύνδεσης των… μονολόγων. Ο καθείς μιλά και καταγράφει τη δική του «αλήθεια»…
Τρεις συγγραφείς (μια Ελληνίδα -η Αγγελική Δαρλάση- Εθνικό θέατρο), o Ιταλός Roberto Scarpetti και ο Βούλγαρος Stefan Ivanov και δέκα νέοι ηθοποιοί (από την Πορτογαλία, τη Γερμανία, τη Βουλγαρία, τη Γαλλία και το Ισραήλ) κλήθηκαν να συνεργαστούν με τη μορφή μιας θεατρικής κολεκτίβας ξεπερνώντας τις πολιτισμικές – γλωσσικές διαφορές τους και βρουν έναν κώδικα καλλιτεχνικής επικοινωνίας και έκφρασης.
Τα κείμενα των τριών νέων συγγραφέων που συμμετείχαν στο πρόγραμμα της Ένωσης Θεάτρων της Ευρώπης, «Harbour 40», αποτέλεσαν τον δημιουργικό «πυρήνα» του εργαστηρίου.
Η έννοια του «λιμανιού» υπήρξε ο κοινός τόπος πάνω στον οποίο τέσσερις συγγραφείς από διαφορετικές χώρες κλήθηκαν να γράψουν τα κείμενά τους, τα οποία αυτοσκηνοθετούμενοι ερμήνευσαν οι… ετερογενείς (εθνικά και πολιτισμικά) ηθοποιοί.
Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, ως… θεατρικό λιμάνι, φιλοξένησε το εργαστήριο της πολυεθνικής ομάδας νέων καλλιτεχνών, ISO Theatre, της Ένωσης των Θεάτρων της Ευρώπης από τις 23 έως 30 Αυγούστου 2017. Το εργαστήριο διοργανώθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Conflict Zones» της ΕΘΕ με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Creative Europe».
«Υπήρξε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η καταγραφή των στερεοτύπων στα κείμενα, αλλά και στην ερμηνεία, τις σχέσεις συγγραφέα-ηθοποιών, την επιφυλακτικότητα στην αντιμετώπιση των «άλλων». Ο τρόπος της θεατρικής γραφής, αλλά και ερμηνείας ανάλογα με τη χώρα προέλευσης. Στόχος του εργαστηρίου ήταν να τεθούν ερωτήματα, αλλά και σε δεύτερο επίπεδο να καταγραφούν οι πολλές -και κυρίως διαφορετικές- απαντήσεις» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η δραματολόγος του ΚΘΒΕ -συντονίστρια του προγράμματος Αμαλία Κοντογιάννη.
Τα κείμενα ερμηνεύτηκαν στα Αγγλικά (ως κοινή γλώσσα), αλλά και οι τρεις «πράξεις» εμπεριείχαν λέξεις-φράσεις ή και μεγαλύτερα αποσπάσματα στη γλώσσα των τριών συγγραφέων (Ελληνικά, Βουλγαρικά και Ιταλικά).
Στο πρόγραμμα συμμετείχαν οι ηθοποιοί: Puto Luis (Πορτογαλία), Klon Beni (Γερμανία), Alabozova Petya (Βουλγαρία, Γερμανία), Georgieva Bilyana – Krastev Boris (Βουλγαρία), Zaini Angélique, Lewisch Sophie, Menjou Vincent (Γαλλία), Ebraheem Khawla (Ισραήλ/ Παλαιστίνη) και Αίγλη Κατσίκη (Ελλάδα – ΚΘΒΕ).
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ