Το σχέδιο για το δημογραφικό θα παρουσιαστεί στις αρχές του 2024 στον πρωθυπουργό και θα ακολουθήσει η νομοθέτησή του. Ανάμεσα στα μέτρα που εξετάζονται είναι οι βέλτιστες πρακτικές που ακολουθούν στο δημογραφικό άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και η αύξηση των φοροαπαλλαγών ή και των επιδομάτων που κατευθύνονται για τη στήριξη των οικογενειών.

Ηδη, για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς εξασφαλίστηκαν 15 εκατ. ευρώ επιπλέον, που θα δοθούν με voucher σε ζευγάρια. Σύντομα ξεκινά το πρόγραμμα «Ανακαινίζω-Νοικιάζω» με επιδοτήσεις έως 10.000 ευρώ για νέους. Αλλαγές έρχονται στα επιδόματα, που θα δίδονται με προπληρωμένη κάρτα, αντί μετρητών, ώστε τα χρήματα να κατευθύνονται σε καθορισμένες αγορές και όχι σε δαπάνες που δεν έχουν καμία σχέση με τα φτωχά νοικοκυριά. Ο τζόγος, για παράδειγμα, θα απαγορευτεί στη χρήση της κάρτας.

Η συνέντευξη με την υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, έχει ως εξής:

 Τι θα αλλάξετε στα επιδόματα με την προπληρωμένη κάρτα και για ποιον ή ποιους λόγους φέρνετε τις νέες ρυθμίσεις; Καταστρατηγούνται οι προϋποθέσεις χορήγησης των επιδομάτων;

Είναι σημαντική η μεταρρύθμιση που προχωράμε στο κομμάτι των επιδομάτων, συνεχίζοντας με πολύ μεγάλη θέρμη το έργο που ξεκίνησε η προηγούμενη κυβέρνηση με ακόμα μεγαλύτερες καινοτομίες, όπως είναι το σύστημα της καταβολής επιδομάτων με προπληρωμένη κάρτα, έργο που έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης με προϋπολογισμό 10,3 εκατ. ευρώ. Με την εφαρμογή αυτού του μέτρου θα δούμε να αποτρέπονται τα φαινόμενα χρήσης του ποσού των επιδομάτων από άλλα πρόσωπα, πέραν των δικαιούχων. Απόδειξη της συνεπούς πολιτικής μας είναι, επίσης, ότι από το 2024 επιδόματα, όπως το επίδομα παιδιού και το επίδομα γέννησης, θα ενταχθούν στο σύστημα προπληρωμένης κάρτας.

Αυτό που θα τόνιζα περισσότερο για τα οφέλη της προπληρωμένης κάρτας είναι ότι θα επιτευχθεί περισσότερη διαφάνεια στη χορήγηση των επιδομάτων και επιπλέον θα εφαρμοστεί και αποτελεσματικότερος έλεγχος στα επιδόματα, ώστε να αποδίδονται στους συμπολίτες μας που τα έχουν πραγματικά ανάγκη. Γνωρίζοντας τι ποσό δίνουμε και σε ποιους δικαιούχους, θα μπορέσουμε στο μέλλον να λάβουμε ακόμα πιο αποτελεσματικά μέτρα καταπολέμησης της φτώχειας στοχεύοντας σε όσους έχουν πραγματική ανάγκη.

Ποιες παροχές θα περιλαμβάνει το νέο σύστημα πληρωμής και για ποιες υπηρεσίες ή αγαθά η αγορά τους θα είναι ενσωματωμένη στην κάρτα; Θα είναι άυλη ή όπως οι τραπεζικές κάρτες; 

Η κάρτα θα εκδίδεται από την τράπεζα όπου έχει λογαριασμό ο δικαιούχος και θα υπάρχει συγκεκριμένο «ταβάνι» για τα μετρητά που μπορεί να σηκώσει ο κάθε δικαιούχος, δίνοντας κίνητρα για τις ηλεκτρονικές πληρωμές.

Και, βέβαια, θα μεριμνήσουμε, ώστε να απαγορευθούν άλλες δαπάνες, όπως, για παράδειγμα, η χρήση της κάρτας για τζόγο. Με αυτόν τον τρόπο η προπληρωμένη κάρτα δεν θα επιτρέπει τη συναλλαγή σε περίπτωση που ο δικαιούχος επιχειρεί να κάνει μία απαγορευμένη δαπάνη.

Είναι ένα σχέδιο, που θα δούμε να εφαρμόζεται μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2024, γιατί, όπως είναι αντιληπτό, βρίσκεται σε εξέλιξη μια μεγάλη και λεπτομερής ψηφιοποίηση, η οποία περιλαμβάνει αρκετές διοικητικές διαδικασίες. Δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτόν τον μεγάλο μεταρρυθμιστικό αγώνα, έχουμε στο πλευρό μας την Ελληνική Ενωση Τραπεζών, ενώ οι νομοθετικές πρωτοβουλίες θα ληφθούν σε συνεργασία με το υπουργείο Εργασίας.

Πόσα μετρητά θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι δικαιούχοι της κάρτας και ποιοι θα εξαιρεθούν;

Η λογική είναι ότι θα τεθεί ένα συγκεκριμένο όριο αναλήψεων, που αντιστοιχεί μέχρι το 50% του κάθε επιδόματος, ενώ για τη χρήση της προπληρωμένης κάρτας γενικότερα θα προβλέψουμε την παροχή συγκεκριμένων κινήτρων, όπως βλέπουμε να συμβαίνει στα πρότυπα της φορολοταρίας της ΑΑΔΕ, κυρίως με την προϋπόθεση της ηλεκτρονικής χρήσης τους.

Τι πετυχαίνουμε με αυτόν τον τρόπο; Θα καταφέρουμε να κάνουμε πιο απλή τη διαδικασία πληρωμής αυξάνοντας συγχρόνως τις ηλεκτρονικές συναλλαγές προς όφελος των δημόσιων εσόδων, αλλά και της διαφάνειας, αφού θα περιοριστεί με αυτό το μέτρο η φοροδιαφυγή.

Επισημαίνω ότι για λόγους αυτονόητους, καθώς πρόθεσή μας είναι να προστατεύσουμε εκείνους που πραγματικά έχουν ανάγκη, εξαιρούνται ρητά συγκεκριμένες κατηγορίες επιδομάτων: Τα αναπηρικά επιδόματα, καθώς και επιδόματα ή λοιπές παροχές σε ανασφάλιστους υπερήλικες, το επίδομα στέγασης, η οικονομική ενίσχυση που προβλέφθηκε για τις οικογένειες των θανόντων για συγκεκριμένες περιπτώσεις καιρικών φαινομένων και καταστροφών.

Εκτός από τα γνωστά μέτρα για το δημογραφικό, όπως οι 2.000€ για κάθε νεογέννητο ή τα επιδόματα μητρότητας που τα επεκτείνετε στις μητέρες ελεύθερους επαγγελματίες, σχεδιάζετε κάποιο άλλο μέτρο; Εχετε σκεφτεί τη θέσπιση μεγαλύτερων και μόνιμων φοροαπαλλαγών για παιδιά και γονείς, που ισχύει σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες;

Είναι γεγονός ότι από την πρώτη ημέρα της θητείας μας στο νεοσύστατο υπουργείο, έχουμε δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην αντιμετώπιση του δημογραφικού. Είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα, που, παρά το γεγονός ότι τα αποτελέσματα της αντιμετώπισής του θα εμφανιστούν μακροπρόθεσμα, η λήψη μέτρων είναι περισσότερο επιτακτική από ποτέ.

Προφανώς, θα κατηγοριοποιήσουμε και θα αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα των μέτρων που έχουν ληφθεί, όπως αυτά που αναφέρατε. Εστιάζουμε και στην ανάπτυξη των μέτρων που μπορούν να παρέχουν ένα δίχτυ ασφαλείας σε ένα νέο ζευγάρι ή μια μονογονεϊκή οικογένεια, όπως τα vouchers στους βρεφονηπιακούς σταθμούς. Φέτος για πρώτη φορά καλύψαμε όλες τις ανάγκες των vouchers στους βρεφονηπιακούς σταθμούς και πρόκειται να αυξήσουμε την κρατική ενίσχυση κατά 15 εκατ. ευρώ, ώστε να δώσουμε ακόμα περισσότερα vouchers.

Η πρόσφατη επέκταση της άδειας μητρότητας για αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες είναι μια σημαντική εξέλιξη, καθώς και η δυνατότητα μεταβίβασης της άδειας στον πατέρα.

Βεβαίως, όμως, είναι αναγκαίο να εξετάσουμε με λεπτομέρεια όλα τα επιδόματα που δίνονται από την Πολιτεία ξεκινώντας από τα επιδόματα παιδιού. Η αύξηση που θα γίνει από τις αρχές του έτους στα επιδόματα οικογενειακής παροχής για το Δημόσιο είναι μια σημαντική αρχή. Θα κοιτάξουμε καλές πρακτικές από το εξωτερικό, τις οποίες και θα ενσωματώσουμε στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το δημογραφικό, που θα παραδώσουμε στον πρωθυπουργό το πρώτο τρίμηνο του 2024, όπου πολύ βασικό ζήτημα θα είναι και η ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος ενός ζευγαριού.

Δεν πρόκειται να αφήσουμε εκτός των πολιτικών μας την ενίσχυση των στεγαστικών προγραμμάτων που ήδη τρέχουμε με χαρακτηριστικό το εμβληματικό πρόγραμμα «Σπίτι μου» και τις εκταμιεύσεις να υπερβαίνουν τα 1.150 δάνεια, ενώ σύντομα θα προχωρήσουμε στο νέο πρόγραμμα «Ανακαινίζω-Νοικιάζω» για κλειστές κατοικίες με συνολικό προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ για επιχορήγηση 40% του κόστους ανακαίνισης μέχρι 10.000 ευρώ με την υποχρέωση ενοικίασης της μέχρι πρότινος κενής κατοικίας. Στόχος μας είναι να διευρύνουμε τις επιλογές των νέων για τη στέγασή τους και αυτή είναι μια σημαντική παράμετρος για τη δημιουργία οικογένειας, όπως και η ενίσχυση της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης. Μια σημαντική παράμετρος στο έργο μας είναι η καταγραφή των κινήτρων για πιθανή επιστροφή των νέων και δυναμικών Ελληνίδων και Ελλήνων, που έφυγαν κατά τη διάρκεια της μεγάλης κρίσης. Επίσης, θα εξετάσουμε τη δυνατότητα οικονομικής στήριξης για τις γυναίκες που προχωρούν στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Εχουμε παρέμβει νομοθετικά ως κυβέρνηση, αλλά βρισκόμαστε σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα για το θέμα αυτό.

Χρειαζόμαστε συνεκτικά μέτρα και συνέπεια στην εφαρμογή τους σε βάθος χρόνου με ρεαλιστικές επιδιώξεις. Με οριζόντιες πολιτικές που αφορούν όλα τα πεδία της δημόσιας ζωής και με κοινό νήμα που θα διαπερνά η ανάπτυξη του τόπου μας.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε συνάντηση που είχε πριν από τις εκλογές του Ιουνίου-Ιουλίου 2023 με την Ανώτατη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδος (ΑΣΠΕ), μίλησε θετικά για την ικανοποίηση δύο αιτημάτων τους και συγκεκριμένα:

α) Για τη θέσπιση μιας τρίτης κατηγορίας Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ Γ) ρεύματος με κριτήριο την πολυτεκνική ιδιότητα. 

β) Για το θέμα των μετεγγραφών των παιδιών τριτέκνων και πολυτέκνων στα ΑΕΙ χωρίς περιορισμούς, καθώς, όπως και ο ίδιος επεσήμανε, δεν έχει κανένα δημοσιονομικό κόστος για το κράτος. 

Ως αρμόδια υπουργός για την υλοποίηση της δημογραφικής πολιτικής, μπορείτε να μας πείτε πότε θα υλοποιηθούν τα δύο αυτά μέτρα;

Παρά το γεγονός ότι στο χαρτοφυλάκιό μας εντάσσεται η δημογραφική πολιτική, δεν σημαίνει ότι έχουμε και την αποκλειστική αρμοδιότητα όλων των κυβερνητικών μέτρων. Σε αρκετές πολιτικές, μάλιστα, είναι απαραίτητη η συνεργασία με όλα τα συναρμόδια υπουργεία. Οι πολύτεκνες οικογένειες αποτελούν μια κατηγορία που μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα να βελτιώσουμε τη θέση τους στην κοινωνία. Για τον λόγο αυτόν, άλλωστε, πρόσφατα και σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης θέσαμε σε κυκλοφορία το Ψηφιακό Πιστοποιητικό Πολυτεκνικής Ιδιότητας, ώστε οι πολίτες να το παραλαμβάνουν στην προσωπική τους θυρίδα στο my.gov.gr, εύκολα, χωρίς περιττή γραφειοκρατία και επισκέψεις σε υπηρεσίες.

Σε ό,τι αφορά το πρώτο αίτημα, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε, στο πλαίσιο του νέου Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου, τη θέσπιση για τις πολύτεκνες οικογένειες, με διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια, ενός νέου ειδικού τιμολογίου ηλεκτρικής ενέργειας με σκοπό να μειωθεί δραστικά το ενεργειακό τους κόστος ανακουφίζοντας τις πολύτεκνες οικογένειες από ένα κόστος σημαντικό, ειδικά σε μια δύσκολη περίοδο. Εκτιμάται, μάλιστα, ότι περίπου το 95% των πολύτεκνων οικογενειών καθίστανται δικαιούχοι.

Σχετικά με το δεύτερο αίτημα, παρουσιάζει το πλεονέκτημα του να μπορεί να επιτρέψει στα παιδιά αυτά να μπορούν να σπουδάσουν στο πλησιέστερο πανεπιστημιακό ίδρυμα από τον τόπο της μόνιμης διαμονής των γονιών τους με τις λιγότερες δυνατές δαπάνες. Το υπουργείο Παιδείας είναι κατά κύριο λόγο αρμόδιο για τη λήψη τέτοιου είδους μέτρων και είμαι σίγουρη ότι ο συνάδελφος υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης γνωρίζει καλά το ζήτημα και επεξεργάζεται όλες τις παραμέτρους προτού προβεί στη μέγιστη δυνατή λύση.

Να είστε βέβαιος, πάντως, ότι η κυβέρνησή μας βρίσκεται σε έναν συνεχή συντονισμό δυνάμεων, προκειμένου να μην αδικείται κανένας συμπολίτης μας. Ο αγώνας για την επίτευξη καλύτερων και ποιοτικών συνθηκών διαβίωσης των συμπολιτών μας είναι διαρκής και αφορά στον ίδιο βαθμό όλα τα χαρτοφυλάκια, ανεξαρτήτως αντικειμένου.

Ειδήσεις σήμερα

Χρήστος Σταϊκούρας στον ΕΤ: Πως θα ενταχθούν τα 250 ηλεκτρικά λεωφορεία στις συγκοινωνίες

Πιερρακάκης στον ΕΤ: Υψηλά κριτήρια για τα μη κρατικά πανεπιστήμια – Τι αλλαγές έρχονται στα σχολεία

Μητσοτάκης: Δεν θα αφήσουμε απροστάτευτους τους πολίτες στους κερδοσκόπους