Η κυβέρνηση έχοντας χτίσει και αποδείξει την αποτρεπτική ισχύ της στο πεδίο (Εβρος, Αν. Μεσόγειος), τις νέες συμμαχίες της (Ισραήλ, Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κ.λπ.) και έχοντας «τραβήξει» την Ε.Ε. σε πιο θετικό έδαφος, έκρινε ότι είναι ώριμες οι συνθήκες, ώστε να αποσαφηνιστούν πλήρως τα θέματα με την Τουρκία. Και κυρίως να επανατοποθετηθεί η ατζέντα των ελληνοτουρκικών συνομιλιών στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και όχι στην αυθαίρετη βάση της «καλής μοιρασιάς» που επιδιώκει η Αγκυρα.
Ωριμες συνθήκες
Στις μακρές και πυκνές συναντήσεις του Κ. Μητσοτάκη και του Ν. Δένδια (η 70λεπτη συνάντηση της Τετάρτης πριν από το ταξίδι του υπ. Εξωτερικών στην Αγκυρα ήταν απλώς η τελευταία), σύμφωνα με πληροφορίες, είχαν εξεταστεί και σχεδιαστεί όλα τα πιθανά σενάρια, καθώς και οι ενδεχόμενες αντιδράσεις του Ν. Δένδια.
Από τη στιγμή που ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών αποφάσισαν ότι ωρίμασαν οι συνθήκες, η ελληνική πλευρά έδωσε το «πράσινο» φως για τη συνάντηση των δύο ΥΠΕΞ, η οποία άλλωστε εκκρεμούσε. Σταθμίζοντας το περιβάλλον των διεθνών συμμαχιών, την αλλαγή ηγεσίας στις ΗΠΑ, τη σχετικά μεγαλύτερη αποφασιστικότητα της Ε.Ε. έναντι της Τουρκίας, αλλά και τα εσωτερικά προβλήματα (οικονομικά και πολιτικά) που αντιμετωπίζει ο Τ. Ερντογάν, η ελληνική διπλωματία αποφάσισε ότι μπορεί να επιχειρηθεί μια πιο ουσιαστική προσέγγιση μέσω διαλόγου και θετικής ατζέντας.
Ομως, προϋπόθεση για την επιτυχία αυτής της νέας προσπάθειας που ακολουθεί 20 μήνες έντασης με την Τουρκία, είτε στον Εβρο είτε στην Ανατολική Μεσόγειο, ήταν και είναι να «καθαρίσει το τραπέζι του διαλόγου». Με άλλα λόγια, να καταστεί σαφές ότι οι διερευνητικές επαφές δεν έχουν μια ανοικτή ατζέντα, όπως επιδιώκει η Τουρκία -με ολίγη από «τουρκική μειονότητα», αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών και μια «δίκαιη μοιρασιά» στο Αιγαίο-, αλλά μόνο την προσφυγή στη Χάγη για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών.
Οι έως τώρα συνομιλίες, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, έδειχναν ότι η Τουρκία είχε διπλό σκοπό: Αφενός να δείξει στον Τζ. Μπάιντεν και την Ε.Ε. ότι δεν είναι «πειρατής» και θέλει τον διάλογο και αφετέρου να χρησιμοποιήσει τον διάλογο προκειμένου να διευρύνει την ατζέντα του, βάζοντας διαρκώς νέα «θέματα» στο τραπέζι. Σε απόλυτη συνεννόηση, Κ. Μητσοτάκης και Ν. Δένδιας έκριναν -επιτυχώς απ’ ό,τι αποδεικνύεται- ότι ο καλύτερος τρόπος για να αποσαφηνιστούν τα πράγματα και ενώπιον της διεθνούς κοινότητας και απέναντι στην Τουρκία ήταν μια συζήτηση σαν κι αυτή που έγινε σε «ζωντανή μετάδοση» μεταξύ των δυο ΥΠΕΞ. Κατ’ ιδίαν αυτή η συζήτηση ήταν πολύ πιο σαφής, αναλυτική και έντονη.
«Ποιος είναι το αφεντικό»
Τι συμβαίνει με την ιθαγένεια του Παύλου και τα σενάρια να μπει στα γαλάζια ψηφοδέλτια;
Δεν ήταν κατ’ ανάγκη επιδίωξη η δημοσιοποίηση αυτής της συζήτησης σε όλο της το εύρος και την ένταση. Ηταν όμως ειλημμένη απόφαση ότι εφόσον προκληθεί ο Ν. Δένδιας -στο πλαίσιο της γνωστής τουρκικής τακτικής να προσπαθεί να δείξει «ποιος είναι το αφεντικό»-, να απαντήσει «αναλογικά». Ο Ντ. Τσαβούσογλου δεν απέφυγε τον πειρασμό-λάθος της πρόκλησης και μίλησε για «τουρκική μειονότητα» στη Θράκη. Και ο Ν. Δένδιας «σαν έτοιμος από καιρό» απάντησε για όλα (μειονότητα, Συνθήκη Λωζάννης, Εβρο, casus belli για τα 12 ν.μ., «Ορουτς Ρέις», υπερπτήσεις και παραβιάσεις, Αγ. Σοφία και εργαλειοποίηση μεταναστευτικού). Θέτοντας με τον πιο καθαρό και δημόσιο τρόπο τις ελληνικές κόκκινες γραμμές και αλλάζοντας το πεδίο και την ατζέντα των ελληνοτουρκικών συζητήσεων.
Ελληνοτουρκικά: Επιδίωξη της Αθήνας η εμπέδωση θετικού κλίματος
Η θεαματική «σύγκρουση» της Αγκυρας», ωστόσο, δεν ήταν αυτοσκοπός. Επιδίωξη της κυβέρνησης παραμένουν οι ανοικτοί δίαυλοι επικοινωνίας, η εμπέδωση θετικού κλίματος που θα μειώσει τις εντάσεις και η υιοθέτηση μια θετικής ατζέντας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Και εφόσον καταστεί εφικτό, η προσφυγή στη Χάγη με «ένα και μόνο θέμα», την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών. Υπ’ αυτήν την έννοια, η «σύγκρουση της Αγκυρας», σε δεύτερο χρόνο, μπορεί και να λειτουργήσει εκτονωτικά και για τις δύο πλευρές.
Η πρόσκληση στον Ντ. Τσαβούσογλου να επισκεφτεί την Αθήνα παραμένει ανοιχτή. Αυτό που μάλλον απομακρύνεται επί του παρόντος είναι μια συνάντηση Κ. Μητσοτάκη-Τ. Ερντογάν. Ωστόσο, πέρα από τη συνέχιση των διερευνητικών επαφών με τον 63ο γύρο, προωθήθηκαν και διμερείς οικονομικές συνεργασίες. Η ελληνική πλευρά πρότεινε -κι έγιναν δεκτά- 15 σημεία οικονομικής συνεργασίας και η τουρκική πλευρά πρότεινε άλλα 8 σημεία. Με επικεφαλής από την ελληνική πλευρά τον υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για την Οικονομική Διπλωματία Κ. Φραγκογιάννη και από τουρκικής πλευράς τον υφυπουργό Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ, οι δυο πλευρές έχουν συμφωνήσει να εργαστούν για τα επόμενα βήματα της οικονομικής συνεργασίας.
Το Μέγαρο Μαξίμου -σε πλήρη συντονισμό με το ΥΠΕΞ- φέρεται αποφασισμένο να συνεχίσει στον ίδιο δρόμο. Αυτό βεβαίως εξαρτάται και από τη μεσοπρόθεσμη αντίδραση της Τουρκίας. Αν δηλαδή θα παραμείνει στη ρότα του διαλόγου ή αν θα επιλέξει την επιστροφή στην ένταση και τις προκλήσεις. Η ελληνική πλευρά είναι έτοιμη και για τα δυο ενδεχόμενα, προτιμώντας σαφώς την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών, αλλά με τη νέα και αποσαφηνισμένη ατζέντα. Στις αμέσως επόμενες μέρες ο Ν. Δένδιας αναμένεται να πάρει πρωτοβουλία να ενημερώσει τα κόμματα της αντιπολίτευσης για το περιεχόμενο των συνομιλιών που είχε τόσο με τον Τ. Ερντογάν όσο και με τον Ντ. Τσαβούσογλου.
Στο Μαξίμου γελάνε με τις διαρροές ΣΥΡΙΖΑ
Το Μέγαρο Μαξίμου αντιμετωπίζει με σκωπτική διάθεση τις ερμηνείες που δόθηκαν εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ για τις δηλώσεις του Ν. Δένδια. Η «δελφινολογία» και η «διάσταση απόψεων μεταξύ Δένδια και Μητσοτάκη» που καλλιεργήθηκαν από την Κουμουνδούρου θεωρήθηκαν ως «ευφάνταστη προσπάθεια να αποκρυβεί η πραγματική αμηχανία που προκλήθηκε στον ΣΥΡΙΖΑ». Η δε ανάμιξη και των ονομάτων των Κ. Καραμανλή και Αντ. Σαμαρά στην «ενδοκυβερνητική αναταραχή» προδίδει το μέγεθος του άγχους που διακατέχει την αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία επειδή από μόνη της αδυνατεί να αποκτήσει παρεμβατικότητα, συνεχίζει να επενδύει σε διαφόρων ειδών καταστροφολογίες. Μετά την πανδημία φαίνεται πως παίρνει σειρά η… πτώση της κυβέρνησης εκ των ένδον…
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής
Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr