Οι «27» συμφώνησαν λίγο πριν τις 2 τα ξημερώματα για το προσχέδιο συμπερασμάτων, για την στάση της ΕΕ έναντι της Τουρκίας. 

Σύμφωνα με αξιωματούχους στις Βρυξέλλες, η πρώτη μέρα της Συνόδου έκλεισε με συμφωνία των «27» για «τον τρόπο αντιμετώπισης της Τουρκίας» και το «σχέδιο επιβολής κυρώσεων στη Λευκορωσία», μετά τα γεγονότα στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές.

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Υπάρχει εργαλειοθήκη η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί αμέσως

Σύμφωνα με τις δηλώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η Τουρκία πρέπει να σταματήσει τις μονομερείς ενέργειες αλλιώς η Ε.Ε. θα χρησιμοποιήσει όλες τις δυνατότητες που έχει στη διάθεσή της, κάτι που όμως δεν επιθυμεί να κάνει. Ακόμη η Ε.Ε. ζητά από την Τουρκία να συμμετέχει σε διάλογο και για το θέμα της Κύπρου, καθώς επίσης και να εκπληρώσει τη συμφωνία που είχε επιτευχθεί για το μεταναστευτικό το 2016.

We reaffirm our solidarity with Greece and Cyprus.
Nobody can drive a wedge between us. We expect Turkey to stop its unilateral and illegal actions. This is a precondition for a positive long term agenda. #EUCO pic.twitter.com/OafV0SvilY

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) October 1, 2020

Σαρλ Μισέλ: Κρίσιμες οι επόμενες δύο εβδομάδες για τη σχέση με την Τουρκία 

Την ευκαιρία να γίνει πολιτικός διάλογος θέλει να δώσει η ΕΕ, τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη συνέντευξη Τύπου που παραχωρείται στις Βρυξέλλες μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, στην οποία επιτεύχθηκε συμφωνία για τα ζητήματα της Τουρκίας και της Λευκορωσίας, ενώ εκφράστηκε η στήριξη της ΕΕ στην Ελλάδα και στην Κύπρο.

Παράλληλα, ο Σαρλ Μισέλ κάλεσε την Τουρκία να βάλει τέλος στις μονομερείς ενέργειές της και σημείωσε ότι οι δύο επόμενες εβδομάδες θα είναι σημαντικές για τη σχέση της ΕΕ με την Άγκυρα, ενώ το θέμα θα εξεταστεί εκ νέου στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου.

https://twitter.com/eucopresident/status/1311805283237154816

Η διαβουλεύσεις για την μαραθώνια συμφωνία

Ελλάδα και Κύπρος δέχθηκαν το τελικό κείμενο, στο οποίο η λέξη «κυρώσεις» δεν αναφέρεται, ωστόσο υπάρχει παραπομπή στη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία προβλέπει τη διαδικασία κυρώσεων σε περίπτωση που συνεχιστούν οι προκλητικές και μονομερείς ενέργειες από πλευράς Τουρκίας.

Το νέο κείμενο ( τρίτο κατά σειρά) βασίζεται στα δύο προηγούμενα και προσθέτει την έντονη καταδίκη της ΕΕ για τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ, σημειώνει ότι η ΕΕ «είναι πλήρως δεσμευμένη στην επίλυση του κυπριακού», διατηρεί τη φράση για «χρήση όλων των μέσων» σε περίπτωση μονομερών ενεργειών της Τουρκίας, δεσμεύει το Συμβούλιο για αποφάσεις ως το Δεκέμβρη και περιλαμβάνει την ελληνική φράση για «οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών».

Το νέο προτεινόμενο κείμενο προσθέτει ότι «καλεί την Τουρκία να ξεκινήσει διάλογο με στόχο την επίλυση όλων των θαλάσσιων διαφορών μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου» και σημειώνει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «παραμένει πλήρως δεσμευμένο για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού».

Σύμφωνα με το προσχέδιο, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα επανέλθει αναλόγως και θα λάβει αποφάσεις, ανάλογα με την περίπτωση, το αργότερο κατά τη σύνοδό του του Δεκεμβρίου».

«Είναι γνωστό πως για την τουρκική πλευρά, οποιαδήποτε καταδίκη, οποιαδήποτε αναφορά σε οποιαδήποτε μέτρα και κυρώσεις, οποιαδήποτε εξαίρεση των δικαιωμάτων και της πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίσων, είναι εντελώς απαράδεκτα», τόνισε Τούρκος αξιωματούχος στο politico.

Τα προσχέδια που απερρίφθησαν

Νωρίτερα, αμέσως μετά τη 45λεπτη διακοπή, οργανώθηκε τετραμερής συνάντησης με τη συμμετοχή των Άνγκελα Μέρκελ, Εμανουέλ Μακρόν, Κυριάκο Μητσοτάκη και Νίκο Αναστασιάδη, καθώς και των Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Σαρλ Μισέλ. 

Λίγο πριν τις 10 το βράδυ ολοκληρώθηκε η σύσκεψη των τεσσάρων, οι οποίοι κατέληξαν σε συμφωνία να συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις. μετά το τέλος του δείπνου.  Η συζήτηση στο δείπνο άνοιξε με την πολεμική σύρραξη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και με τη δηλητηρίαση του Ρώσου πολιτικού αντιπάλου του Βλαντιμίρ Πούτιν, Αλεξέι Ναβάλνι.

Σύμφωνα με το Politico, το οποίο επικαλείται ως πηγή του του Έλληνα αξιωματούχο, το νέο κείμενο-προσχέδιο θα έχει «σαφή αναφορά στην Τουρκία», αλλά δεν θα περιλαμβάνει τη λέξη «κυρώσεις».

Όπως ανέφερε επίσης το Politico, Κύπριος διπλωμάτης είπε ότι ενδεχομένως οι διαβουλεύσεις για την Ανατολική Μεσόγειο να συνεχιστούν την Παρασκευή.

Η ελληνική αντιπρόταση για το προσχέδιο

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική συμβιβαστική πρόταση περιέχει τα εξής διαφορετικά στοιχεία:

– ότι «η ΕΕ παραμένει δεσμευμένη στην δημιουργία περιβάλλοντος εμπιστοσύνης και ενός περιβάλλοντος συνεργασίας και κοινά επωφελούς συνεργασίας με την Τουρκία».

– ότι «οι μονομερείς έρευνες για υδρογονάνθρακες πρέπει να τερματιστούν αμέσως».

– ζητά «όπως η Τουρκία δεσμευθεί στον διάλογο με καλή πίστη και απέχει από μονομερείς ενέργειες που θα έρθουν σε αντίθεση με τα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των Κρατών Μελών – κάτι το οποίο αποτελεί απόλυτη προϋπόθεση».

– προσθέτει τη φράση: «η ΕΕ καλωσορίζει τα βήματα οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκία και την ανακοίνωση της επανέναρξης άμεσων διερευνητικών επαφών για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ των δύο κρατών, μέσω διαπραγματεύσεων και προσφυγής στο διεθνές δικαστήριο».

– αναφέρει ακόμη ότι: «η ΕΕ επαναλαμβάνει πως μονομερείς ανακοινώσεις θαλάσσιων δικαιοδοσιών όπως στο χάρτη ‘mavi vatan’ δεν συνάδουν με το δίκαιο της θάλασσας και δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα για τρίτες χώρες».

Με όλα τα βέλη στη διαπραγματευτική τους φαρέτρα, Ελλάδα και Κύπρος προσήλθαν στη διήμερη Σύνοδο Κορυφής και προσβλέπουν όχι μόνο στην ενίσχυση των ερεισμάτων τους έναντι της τουρκικής παραβατικότητας, αλλά και σε ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στην πράξη.

Οι διαβουλεύσεις είναι πυρετώδεις με τον πρωθυπουργό να έχει μπαράζ επαφών με τους προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Κομισιόν, την ώρα που Μέρκελ και Μακρόν έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο και τον Πρόεδρο της Γαλλίας να δηλώνει ότι η αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο είναι αδιαπραγμάτευτη.

Όπως αναφέρει σε ανταπόκρισή της η Ειρήνη Ζαρκαδούλα: «Θα είναι μία δύσκολη συζήτηση, δεδομένου και των διαφορετικών απόψεων για την Τουρκία που υπάρχουν εντός Ε.Ε.

Πού έγκειται η δυσκολία;

Όχι τόσο για τη λίστα των κυρώσεων, όσο για τον τρόπο εφαρμογής τους, εφόσον η Τουρκία συνεχίσει την παραβατική συμπεριφορά. Ως προς το τελικό κείμενο, πάντως, εκτιμάται ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μην υπάρχει αναφορά στα εργαλεία που έχει η Ε.Ε. στη διάθεσή της. Και αυτό ήταν εξ` αρχής το ζητούμενο από ελληνικής πλευράς.

Δεδομένη, επίσης, θεωρείται η κοινή θέση και ο συντονισμός Αθήνας-Λευκωσίας. Η Κύπρος, μάλιστα, κατά πληροφορίες, καταβάλει έντονες προσπάθειες για επιβολή κυρώσεων ιδίως για παράνομες εξορύξεις. Λέγαμε, από χθες, ότι μάλλον θα έχουμε μία ειδική παράγραφο για την Κύπρο. Ως προς την απουσία προσχεδίου, τώρα, αυτό δεν είναι κάτι παράξενο ούτε κάτι που υποδηλώνει κάποια δυστοκία, σημειώνουν κυβερνητικές πηγές, προσθέτοντας ότι ήταν κάτι το οποίο είχε προαναγγελθεί ήδη από χθες».

Αποτυπώνοντας τη στρατηγική της Αθήνας, ο Έλληνας πρωθυπουργός τονίζει ότι η ενεργοποίηση των κυρώσεων δεν είναι κάτι που επιθυμεί η ελληνική πλευρά, εντούτοις τα πάντα εξαρτώνται από τη στάση της Τουρκίας.

Όπως τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης: «Δυο είναι, πλέον, οι δρόμοι ανοίγονται μπροστά μας απέναντι στην Τουρκία. Ο ένας του διαλόγου και της διπλωματίας. Ο άλλος είναι η κλιμακούμενη ένταση που αναπόφευκτα, αργά ή γρήγορα, θα οδηγήσει στη λήψη μέτρων από την Ευρώπη σε βάρος της Τουρκίας. Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι θέλει τον πρώτο δρόμο».

Το μήνυμα που εκπέμπει η ελληνική πλευρά είναι σαφές. «Συνεργασία και καλή γειτονία ή ο δρόμος των μέτρων και των κυρώσεων».

«Η Τουρκία είναι εκείνη που δυσκολεύει τον εαυτό της», ήταν η χαρακτηριστική φράση ανώτατου κυβερνητικού αξιωματούχου. Η ΕΕ είναι διατεθειμένη να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία προκειμένου να προασπίσει τα συμφέροντά της, σημειώνουν οι Eυρωπαίοι ηγέτες.

«Ή θα υπάρξει αύξηση των εντάσεων κάτι το οποίο δεν επιθυμούμε ή θα υπάρξει αποκλιμάκωση και κινούμαστε προς εποικοδομητική σχέση. Αυτό είναι που θέλουμε», τονίζει η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, πρόεδρος της ευρωπαϊκής επιτροπής.

«Είμαστε εταίροι στο ΝΑΤΟ, εξαρτόμαστε ο ένας από τον άλλον όταν πρόκειται για θέματα μετανάστευσης και υποστήριξης στην Τουρκία για την αντιμετώπιση των πολλών προσφύγων που δέχεται, και πρέπει φυσικά να μειώσουμε τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο», δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.

«Η αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και την Κύπρο, θέλω να είμαι πολύ ξεκάθαρος, αυτή η αλληλεγγύη είναι αδιαπραγμάτευτη. Όταν ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δέχεται επίθεση ή απειλείται, όταν δεν σέβονται τα εδάφη του, είναι χρέος των Ευρωπαίων να δείξουν αλληλεγγύη», σχολίασε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε συναντήσεις με τους προέδρους της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στη διάρκεια των οποίων επανέλαβε τις πάγιες θέσεις της ελληνικής πλευράς για «συνέπεια και συνέχεια» στην αποκλιμάκωση της επιθετικής συμπεριφοράς της Άγκυρας.

«Παραγωγική συνάντηση με τον πρόεδρο Σαρλ Μισέλ, πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις, αλλά πιστεύω ότι η Ευρώπη μπορεί να τις χειριστεί με ενότητα», έγραψε σε μήνυμά του στο twitter ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Νέο «χτύπημα» από τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν, ώρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, που μίλησε με απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για Ελλάδα και Κύπρο, λέγοντας: «Όσο για την ΕΕ ως όμηρος της κακομαθημένης συμπεριφοράς της Ελλάδας και των ΕΚ έχει μετασχηματιστεί σε μια ρηχή, αναποτελεσματική και χωρίς νόμο δομή. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα που προκλήθηκε στην περιοχή που να έχει επιλυθεί με την πρωτοβουλία της ΕΕ. Το αντίθετο».

Η έναρξη της έκτακτης Συνόδου, την οποία προκάλεσαν Ελλάδα και Κύπρος, συμπίπτει με τα 60 χρόνια από την ανακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να υπογραμμίζει την «αυτονόητη» συμπαράσταση στη Μεγαλόνησο.

«Αγαπητέ κ. Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν θα αποδεχθούμε τη νομιμοποίηση τετελεσμένων στην Κύπρο, όπως και δεν θα αποδεχθούμε ποτέ τη νομιμοποίηση των συνεπειών της συνεχιζόμενης τουρκικής κατοχής και του τουρκικού εποικισμού», τονίζει σε επιστολή του ο Κ. Μητσοτάκης.

«Στην κοινή μας πορεία καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε κοινές προκλήσεις και απειλές. Να υπερασπιστούμε τα εθνικά μας δίκαια και να στείλουμε μήνυμα ότι Ελλάδα και Κύπρος αποτελούν παράγοντες σταθερότητας», αναφέρει ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, με επιστολή του στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, τους καλεί να στηρίξουν μια δυναμική πολιτική απέναντι στην Τουρκία.

«Χρειάζεται να αποφασιστεί μηχανισμός ισχυρών κυρώσεων για την Τουρκία σε περίπτωση που συνεχίσει τις παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και Κύπρου, αλλά και η προοπτική μιας ουσιαστικής θετικής ατζέντας εάν σεβαστεί το διεθνές δίκαιο», δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας.

Μηχανισμό στρατιωτικής απεμπλοκής μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ανακοίνωσε το ΝΑΤΟ. Ο μηχανισμός είναι σχεδιασμένος να μειώσει τον κίνδυνο συμβάντων στην Ανατολική Μεσόγειο και περιλαμβάνει τη δημιουργία γραμμής συνεννόησης για να διευκολύνει την αποκλιμάκωση σε θάλασσα και αέρα.

Από την Κωνσταντινούπολη σε ανταπόκρισή της η Αριάνα Φερεντίνου αναφέρεται στη στρατηγική που θα ακολουθήσει ο Ταγίπ Ερντογάν έναντι της Αθήνας, με αφορμή τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ: «Η Άγκυρα θα περιμένει το τελικό κείμενο συμπερασμάτων από τη Σύνοδο των Ηγετών για να τοποθετηθεί. Αν κρίνει όμως κανείς από τις πρώτες δηλώσεις της κ Μέρκελ υπέρ της Τουρκίας, ο πρόεδρος Ερντογάν θα πρέπει να είναι αισιόδοξος ότι η χώρα του τελικά θα αποφύγει τις κυρώσεις που θα ήταν καταστροφικές αυτή τη στιγμή για την παραπαίουσα οικονομία της.

Παρόλα αυτά ο Ερντογάν έχει αρκετή πείρα και δυνατό πολιτικό ένστικτο ώστε να κρατάει κλειστά τα χαρτιά του μέχρι την τελευταία στιγμή, καθώς γνωρίζει ότι είναι αρκετοί οι Ευρωπαίοι ηγέτες που θα ήθελαν την τιμωρία της πολιτικής του.

Ωστόσο, επιμένει να εμφανίζεται ως εκείνος που θέλει το διάλογο στις ΕΤ σχέσεις και επιρρίπτει όλες τις ευθύνες στην ελληνική πλευρά. Παρά τις σκληρές δηλώσεις του και σήμερα στην Εθνοσυνέλευση επαναλαμβάνει ότι κρατά ανοικτές τις διαύλους επικοινωνίας με την Ελλάδα, κάτι που επιθυμεί η ηγεσία της ΕΕ, το ΝΑΤΟ αλλά οι ΗΠΑ».

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr