Η κυβερνητική πλειοψηφία, μαζί με το Ποτάμι, υπερψήφισε τα νομοσχέδια, εν μέσω… φίλιων πυρών και αλλαγές της τελευταίας στιγμής, μόνο για το αδίκημα του βιασμού. Πλέον, η συντριπτική πλειοψηφία των αδικημάτων θα τιμωρούνται με ελαφρύτερες ποινές, με πολλά από τα μέχρι πρότινος κακουργήματα να μετατρέπονται σε πλημμελήματα.

Σύμφωνα με τη λογική του νέου Ποινικού Κώδικα, οι ποινές αυτές δεν θα είναι μετατρέψιμες σε χρηματική αποζημίωση και έτσι θα πρέπει να εκτίονται, με νομικούς και δικαστές (όπως π.χ. η Ενωση Εισαγγελέων Ελλάδας) να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για δικογραφίες που είναι ακόμη “ανοιχτές” και θα οδηγηθούν σε παραγραφή. Παράλληλα, πολλοί από τους κρατουμένους θα δικαιούνται να ζητήσουν άμεσα αποφυλάκιση, αφού θα έχουν εκτίσει την ποινή που προβλέπει ο νέος Κώδικας, αφού, κατά το Σύνταγμα, όταν υπάρχει “σύγκρουση” νόμων εφαρμόζεται αυτός που είναι πιο επιεικής. Πέραν αυτών των ζητημάτων προκύπτει και πρακτικό πρόβλημα, αφού τα δικαστήρια λειτουργούν σε τμήματα διακοπών το καλοκαίρι, με τον α’ αντιπρόεδρο της Ενωσης Δικαστών και Εισαγγελέων να δηλώνει (στον ΣΚΑΪ) πως οι αλλαγές θα έπρεπε να ισχύσουν από το νέο δικαστικό έτος (που ξεκινά στις 16 Σεπτεμβρίου) αντί της 1ης Ιουλίου, όπως ορίστηκε.

Οι νομικοί αυτοί προβληματισμοί είναι “αγκάθι” στα νομοσχέδια, πέρα από τους πολιτικούς κλυδωνισμούς που επέφερε ο χρόνος που επέλεξε η κυβέρνηση να καταθέσει τα νομοσχέδια στη Βουλή, αφού η προκήρυξη πρόωρων εκλογών έχει θέσει ζήτημα νομιμοποίησης του Κοινοβουλίου να προβεί σε τόσο σημαντικές αλλαγές. Σύσσωμη η αντιπολίτευση, πλην των βουλευτών του Ποταμιού, απείχε από τις συνεδριάσεις για αυτόν τον λόγο, δίνοντας ισχνή νομιμοποίηση στην αναθεώρηση των Κωδίκων, που κατά τη γενική παραδοχή του νομικού κόσμου, έπρεπε να έχει συμβεί εδώ και χρόνια. Οι προηγούμενοι Κώδικες ήταν σε ισχύ εδώ και εβδομήντα χρόνια και περιείχαν πολλούς αναχρονισμούς, με τους νέους, όμως, παρά το γεγονός πως εναρμονίζονται με αυτούς των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών, να ξεκινούν την πορεία τους στον νομικό μας πολιτισμό με βαριές “σκιές” εξαιτίας των κυβερνητικών χειρισμών.

Η απουσία της αντιπολίτευσης ανέδειξε ακόμη ένα πρόβλημα: Το γεγονός πως δεν υπήρχε αντίλογος για την πλειοψηφία των διατάξεων, αφού δεν προσκλήθηκαν ούτε οι αρμόδιοι φορείς, όπως οι δικαστικές ενώσεις. Ετσι, χθες στη Βουλή άλλαξε μόνο το άρθρο 336 για τον βιασμό, για το οποίο υπήρξαν σφοδρές επικρίσεις από φεμινιστικές οργανώσεις και τη Διεθνή Αμνηστία, αλλά δημόσια και από πολλούς βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ (όπως η Αννέτα Καββαδία και η Μαρία Θελερίτη).

Η αρχική διάταξη που παρουσιάστηκε τη Δευτέρα ρύθμιζε μεν τις περιπτώσεις ψυχολογικού εξαναγκασμού του θύματος που απουσίαζαν από το πρώτο σχέδιο του νέου Ποινικού Κώδικα, αλλά τις υποβάθμιζαν… στο πλημμέλημα, με ποινή τριών έως πέντε ετών. Τελικά, παρά το γεγονός πως ο υπουργός Δικαιοσύνης κ. Μιχάλης Καλογήρου υπερασπίστηκε τη ρύθμιση της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής, το μεσημέρι έκανε δεκτή την αλλαγή της επίμαχης διάταξης σε κακούργημα (με ποινή ως δέκα έτη), αλλάζοντας και τη διατύπωση του εγκλήματος.

Η δικηγόρος Ιωάννα Στεντούμη, που έχει εντρυφήσει στο θέμα του βιασμού και της έμφυλης βίας, έχοντας χειριστεί δεκάδες σχετικές υποθέσεις, δήλωσε στον “Ε.Τ.” ανακουφισμένη με την εξέλιξη, αν και εξέφρασε την απορία γιατί έπρεπε να φτάσουμε στο “παρά ένα” για να συμβεί το σωστό, ενώ είχε επισημανθεί δεκάδες φορές στον δημόσιο διάλογο από οργανώσεις όπως η Διεθνής Αμνηστία, πως ο βιασμός πρέπει να ορίζεται ως απουσία συναίνεσης από το θύμα.

Διατάξεις που δεν άλλαξαν

Δεκάδες είναι ωστόσο οι διατάξεις που έχουν προκαλέσει αντιρρήσεις και έμειναν αναλλοίωτες, όπως παραδείγματος χάριν:

• Κατοχή Εκρηκτικών Υλών: από ποινή πέντε έως είκοσι ετών, προβλέπεται ποινή τριών έως πέντε ετών. Η ρύθμιση δεν άλλαξε μετά τη δημόσια διαβούλευση, παρά τις σφοδρές αντιδράσεις για «χάιδεμα των μπαχαλάκηδων» από την αντιπολίτευση, αλλά και τις ανακοινώσεις των αστυνομικών που ζητούσαν αυστηροποίηση του αδικήματος, όπως και αυτού της έκρηξης.

• Τρομοκρατική Οργάνωση: Σε κάποιες επιμέρους ρυθμίσεις του αδικήματος, αυτό έχει μετατραπεί σε πλημμέλημα (π.χ. η στρατολόγηση σε τρομοκρατική ομάδα).

• Ανθρωποκτονία από Αμέλεια κατά Συρροή: Η ειδική διάταξη που προέβλεπε ποινή μέχρι δέκα έτη για περιπτώσεις μαζικών θανάτων από αμέλεια, καταργείται. Ανώτατο όριο θα είναι πλέον τα πέντε έτη, με την αντιπολίτευση να κάνει λόγο για «εξυπηρέτηση», αφού αυτήν την κατηγορία αντιμετωπίζουν οι εμπλεκόμενοι για την τραγωδία στο Μάτι…

• Ενεργητική Δωροδοκία Υπαλλήλου: Η μετατροπή της σε πλημμέλημα (ποινή τρία έως πέντε έτη) θα οδηγήσει πολλές υποθέσεις διασπάθισης δημοσίου χρήματος σε παραγραφή και άλλες στα “μαλακά”.

• Ανθρωποκτονία από Πρόθεση: Το ύψιστο αδίκημα κατά τον Ποινικό μας Κώδικα μέχρι πρότινος προέβλεπε ποινή ισόβιας κάθειρξης. Πλέον, το δικαστήριο θα μπορεί να επιβάλει και ποινή δέκα έως είκοσι ετών.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου