Τους λόγους που καθιστούν σημαντική την ανακοίνωση του ελληνικού θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού από την ελληνική κυβέρνηση εξηγεί σε βίντεό του ο Άγγελος Συρίγος, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και βουλευτής της ΝΔ. Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο ίδιος σε ανάρτησή του στο Χ «για πρώτη φορά αποτυπώνονται οι ελληνικές θέσεις για 480.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα θαλασσίων ζωνών, περίπου 4 φορές το μέγεθος της χώρας. Δεύτερον αποδίδεται πλήρης επήρεια σε όλες τις ηπειρωτικές και νησιωτικές ακτές της χώρας».

«Τρίτον», όπως αναφέρει ο κ. Συρίγος «αποδίδεται πλήρης επήρεια στο Καστελόριζο και τη Στρογγύλη με αποτέλεσμα τα ανατολικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας να ακουμπούν πάνω στα δυτικά όρια της Κυπριακής ΑΟΖ». Και καταλήγει: «Πρακτικώς έχουμε πλέον οριοθέτηση με την Κύπρο». καταλήγει στο βίντεό του ο κ. Συρίγος.

Το βίντεο με την ανάλυση του Άγγελου Συρίγου:

Τίτλος: Γιατί είναι σημαντικός ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός της χώρας;#greece #maritime #sea pic.twitter.com/FqFChzoeaX

— Angelos Syrigos (@AngelosSyrigos) April 16, 2025

Στεφανής στο Πρώτο για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό: Eξαιρετικό βήμα για το μέλλον – Ισχυροποιείται το αμυντικό μας αποτύπωμα

«Ένα εξαιρετικό βήμα για το μέλλον – Ισχυροποιείται το αμυντικό μας αποτύπωμα, γίνεται καταπληκτικό» δήλωσε στο ενημερωτικό ραδιόφωνο του Πρώτου Προγράμματος 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Το GPS της Επικαιρότητας», με τον Θάνο Σιαφάκα, ο Αλκιβιάδης Στεφανής, πολιτικός διοικητής του Αγίου Όρους, στρατηγός εν αποστρατεία, πρώην υπουργός Άμυνας, αναφερόμενος στο ζήτημα που αφορά τον ελληνικό θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, τονίζοντας χαρακτηριστικά «Ήταν κάτι που το θέλαμε καιρό, κάτι που έπρεπε να γίνει, που σχεδιαζόταν με μεγάλη προσοχή και με έμφαση στην παραμικρή λεπτομέρεια. Οπότε είναι ένα εξαιρετικό βήμα για το μέλλον».

Όσο για το αν το θέμα με καλώδιο κρύβει εντάσεις ή ένα θερμό επεισόδιο, δήλωσε «Βεβαίως και το πιστεύω (…). Το θερμό επεισόδιο, βέβαια έτσι όπως το τοποθετείται έχει κλίμακες. Δηλαδή, από την κλίμακα, την ήπια με τη γρήγορη εκτόνωση, μέχρι την κλίμακα την πιο σοβαρή, με την πιο σοβαρή εκτόνωση. Εκείνο το οποίο όμως, θα πρέπει να αντιληφθούμε είναι ότι η Ελλάδα είναι πλέον πολύ ισχυρή για να απειληθεί από την Τουρκία και η Τουρκία πάντα ζυγίζει με μεγάλη προσοχή το κέρδος, το όφελος το οποίο θα έχει σε σχέση με τις απώλειες, σε κάθε περίπτωση, όπως το ζυγίζει κάθε σοβαρή χώρα (…). Πάντως, δεν πιστεύω ότι θα φθάσει (η Τουρκία) σε αυτό το επίπεδο (ενός θερμού επεισοδίου). Πιστεύω όμως, ότι θα υπάρχει μια ένταση. Η Τουρκία θα θελήσει να δηλώσει την παρουσία της και εμείς θα υποστηρίξουμε το όχι απλώς δίκαιο, το απόλυτα δίκαιο αίτημά μας και τη δυνατότητα που έχουμε».

Μεταξύ άλλων, μιλώντας στον «αέρα» του Πρώτου Προγράμματος, είπε στον Θάνο Σιαφάκα «(…) Νομίζω ότι είναι ανόητο το να διακηρύξεις στρατηγικούς στόχους χωρίς να έχεις τη δύναμη να τους υπερασπίσεις. Νομίζω το καταλαβαίνουν όλοι αυτό. Αυτή τη στιγμή λοιπόν, η Ελλάδα διακηρύσσει το στρατηγικό της στόχο για το μέλλον και το μέλλον της, έχοντας τη δύναμη να στηρίξει τον στρατηγικό της στόχο. Ήταν ξεκάθαρο αυτό. Τώρα το ότι η Τουρκία ενοχλείται είναι δεδομένο. Σας θυμίζω πριν λίγο καιρό ότι είχε πρόβλημα ότι θα παίρναμε τα F-35, ότι ήθελε να μας υπαγορεύσει το τι θα αγοράσουμε, ότι είχε πρόβλημα που αναβαθμίζουμε F-16, ότι έχει πρόβλημα για το θόλο και τις προτάσεις του πρωθυπουργού για τον ευρωπαϊκό θόλο. Είναι δεδομένο λοιπόν, ότι ενοχλείται. Και αυτό γίνεται διότι βλέπει ότι αυτή τη στιγμή σε αρκετούς βραχίονες του αμυντικού μας πυλώνα όχι απλώς είμαστε μπροστά, αλλά θα είμαστε μπροστά και στο μέλλον με τα βήματα που έχουμε κάνει. Διαπιστώνει λοιπόν, ότι υπάρχει μια στρατηγική και η στρατηγική αυτή στηρίζεται (δεν θα έλεγα επαρκώς) απόλυτα ικανοποιητικά από τον αμυντικό βραχίονα της χώρας».

Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός: Τι σηματοδοτεί και γιατί ανακοινώθηκε τώρα – Ποια η απάντηση της Τουρκίας

Για την Αθήνα ο χωροταξικός σχεδιασμός αποτελεί κυρίως άσκηση μιας δικαιοδοσίας και προβολής των δικαιωμάτων που διαθέτει η χώρα.  Ο χάρτης είναι πολύ κοντά σε εκείνον της Σεβίλλης (1997) ο οποίος περιλαμβάνει το μάξιμουμ της έκτασης θαλάσσιων ζωνών που μπορεί να έχει η χώρα.  Δηλαδή με πλήρη επήρεια όλων των νησιών (περιλαμβανομένου του Καστελόριζου), αιγιαλίτιδα ζώνη 12 ναυτικών μιλίων, ενώ έχει σχεδιαστεί με βάση όλα όσα προβλέπουν η πλήρης οροθέτηση ΑΟΖ με την Ιταλία και η τμηματική με την Αίγυπτο.  Ο χωροταξικός σχεδιασμός δεν έχει απολύτως καμία σχέση με την ανακήρυξη θαλάσσιων πάρκων στο Αιγαίο, που αποτελεί μια πλήρως διακριτή διαδικασία.

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Νοέμβριο η Κομισιόν είχε δημοσιεύσει χάρτη που αποτύπωνε τις ελληνικές θαλάσσιες ζώνες, αναγνωρίζοντας την επήρεια όλων των νησιών, περιλαμβανομένου του Καστελλόριζου, με την Αγκυρα να αντιδρά εκδίδοντας ανακοίνωση στην οποία ανέφερε πως «λαμβάνει όλα τα μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων της στο Αιγαίο και στην Κύπρο».

Η Ελλάδα με τη συγκεκριμένη κίνηση στέλνει το μήνυμα στην Τουρκία ότι είναι ανοιχτή σε σοβαρές διαπραγματεύσεις σχετικά με το μοναδικό ανοιχτό θέμα που είναι η οριοθέτηση της ΑΟΖ αλλά δεν πρόκειται να δεχθεί αφηγήματα τύπου «Γαλάζιας Πατρίδας».

«Έχουμε επιτύχει βήμα βήμα ένα επίπεδο εμπιστοσύνης, ώστε να συζητούμε με ειλικρίνεια και να προλαβαίνουμε κρίσεις», τόνισε ο κ. Γεραπετρίτης, προσθέτοντας ότι «όραμά μου είναι μια γειτονιά μακράς ειρήνης και ευημερίας μεταξύ των λαών μας. Πιστεύουμε στον διάλογο και την ειρηνική επίλυση των διαφορών με βάση το διεθνές δίκαιο και τον σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας όλων των κρατών. Μπορούμε να έχουμε μια ουσιαστική συζήτηση για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με συντονισμένο τρόπο, με αμοιβαία εποικοδομητική κατανόηση», σημείωσε στο παρελθόν ο Γιώργος Γεραπετρίτης.  «Η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ είναι η μία και μοναδική διαφορά μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, η οποία μπορεί να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας», υπογράμμισε ακόμη  και τόνισε ότι «η εθνική κυριαρχία των κρατών δεν μπορεί να είναι αντικείμενο συζήτησης ή διεθνούς δικαιοδοσίας».

Η ανακοίνωση έχει ως εξής: «Η πράξη συγκρότησης της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο(ΕΧΣΘΧ), με την οποία εξειδικεύεται και αποτυπώνεται σε χάρτη ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) της χώρας, εκδόθηκε σήμερα με πρωτοβουλία τουΥπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και τα συναρμόδια Υπουργεία. Πρόκειται για μία σημαντική πρωτοβουλία, καθώς για πρώτη φορά η χώρα μας θέτει τους κανόνες για την οργάνωση του θαλάσσιου χώρου. Ο ΘΧΣ συνιστά ένα ολιστικό χωροταξικό πλαίσιο και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή ανάπτυξη γαλάζιας και κυκλικής οικονομίας, αποτυπώνοντας με ευκρίνεια τις ανθρώπινες δραστηριότητες που μπορούν να πραγματοποιούνται σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας μας, με σεβασμό στην αδήριτη ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος.

Η προσέγγιση που ακολουθήθηκε κατά την εκπόνηση της ΕΧΣΘΧ συνέθεσε συχνά αντικρουόμενες κοινωνικές, οικονομικές, ενεργειακές και περιβαλλοντικές παραμέτρους, προκειμένου να υπηρετήσει μια σειρά αλληλένδετους στόχους, όπως η κλιματική ανθεκτικότητα του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, η προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και ιδιαίτερα των ενάλιων αρχαιοτήτων, η βελτίωση και προστασία των θαλασσίων μεταφορών, η εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της χώρας, η ιχθυοκαλλιέργεια και η ενίσχυση των διασυνοριακών έργων κοινού ενδιαφέροντος. Ο ΘΧΣ λαμβάνει υπόψη τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ χερσαίων και θαλάσσιων δραστηριοτήτων και αποδίδει έμφαση στη διαβούλευση και συνδιαμόρφωση των προτεραιοτήτων ανά περιφέρεια, μέσα από τη συγκρότηση Θαλάσσιων Χωροταξικών Πλαισίων.

Με τον ΘΧΣ και την ΕΧΣΘΧ, η Ελληνική Πολιτεία για πρώτη φορά οριοθετεί λεπτομερείς χρήσεις των θαλασσίων ζωνών της, υλοποιώντας την υποχρέωση που απορρέει από την Οδηγία 2014/89/ΕΕ και ασκώντας τα δικαιώματα που πηγάζουν από το Διεθνές Δίκαιο.

Οι Υπουργοί

Εξωτερικών

Γιώργος Γεραπετρίτης

Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Σταύρος Παπασταύρου».

Ακολουθεί ενημερωτικό σημείωμα του ΥΠΕΝ με τη μορφή ερωταπαντήσεων:

1. Τι είναι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός;

Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) αποτυπώνει τις ανθρώπινες δραστηριότητες σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας μας, με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος σ’ αυτές.

Ταυτόχρονα, προσδιορίζει τη συμβατότητα και την παράλληλη ανάπτυξη των δραστηριοτήτων αυτών, με γνώμονα πάντοτε τη βιώσιμη ανάπτυξη των θαλασσίων περιοχών και την αξιοποίηση των θαλασσίων πόρων. Το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού καθορίστηκε σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, ιδίως δε με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).

Η διαδικασία αυτή προβλέπεται στην οδηγία 2014/89/ΕΕ και εκπληρώνεται, με αυτόν τον τρόπο, η ευρωπαϊκή υποχρέωση της χώρας μας. Η ορθή μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, τη βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων και τη διατήρηση υγιών θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η οδηγία αυτή δεν θίγει τα κυριαρχικά δικαιώματα και τη δικαιοδοσία των κρατών μελών επί των θαλάσσιων υδάτων, τα οποία απορρέουν από τις σχετικές διατάξεις του διεθνούς δικαίου, ιδίως δε από την UNCLOS.

2. Ποιος είναι ο στόχος του;

Η οργάνωση του θαλάσσιου χώρου, η ομαλή αλληλεπίδραση χερσαίων και θαλάσσιων δραστηριοτήτων, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Κατά την εκπόνηση του ΘΧΣ θα ληφθούν υπόψη κοινωνικές, οικονομικές, ενεργειακές και περιβαλλοντικές παράμετροι, για δραστηριότητες όπως:

– η προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής -μεταξύ άλλων- δια του ορισμού θαλάσσιων πάρκων,

– η διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και ιδιαίτερα των ενάλιων αρχαιοτήτων,

– η βελτίωση και προστασία των θαλασσίων μεταφορών,

– η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη,

– η εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της χώρας και ιδιαίτερα των δυνητικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου αλλά και των υπεράκτιων αιολικών μας πάρκων,

– η ιχθυοκαλλιέργεια,

– η ενίσχυση των διασυνοριακών υποδομών κοινού ενδιαφέροντος με άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της άμεσης περιφέρειάς της.

Με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, δίνεται η δυνατότητα μίας συντεταγμένης -και όχι αποσπασματικής- οριοθέτησης ανθρώπινων δραστηριοτήτων.

Η ορθή μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, τη βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων πόρων και τη διατήρηση υγιών θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Σε συνέχεια των στρατηγικών προτεραιοτήτων που έθεσε ο Πρωθυπουργός στο 9ο «Our Ocean Conference», ο Σχεδιασμός αποτελεί μέρος μιας ολιστικής πολιτικής χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας σε θάλασσα και στεριά, που προοδευτικά υλοποιείται από την ελληνική Κυβέρνηση.

3. Γιατί κατατίθεται τώρα ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός;

Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αποτελεί έναν Οδικό Χάρτη αξιοποίησης των θαλασσίων πόρων μας. Συνεπώς, η σχεδίασή του αποτέλεσε αντικείμενο μακράς διαβούλευσης με συναρμόδια Υπουργεία, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και με τις τοπικές κοινωνίες. Ο ΘΧΣ αποκτά ακόμα μεγαλύτερη αξία, αν συνυπολογιστεί ότι η χώρα μας διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα περισσότερα καταγεγραμμένα νησιά.

4. Γιατί χωρίστηκε ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός σε 4 χωρικές ενότητες;

Γιατί, με αυτόν τον τρόπο, απεικονίζεται η διοικητική διάρθρωση των αντίστοιχων Περιφερειών. Θα ακολουθήσει η έκδοση των αντίστοιχων θαλάσσιων χωροταξικών πλαισίων, όπως συνέβη και με τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια (12 από τα συνολικά 13 έχουν ήδη δημοσιευθεί, ενώ δρομολογείται και το 13ο).

5. Πού δημοσιεύεται ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός; Πώς θα ενημερωθούν οι πολίτες;

Δημοσιεύεται σε ΦΕΚ, όπως προβλέπεται στην Ελλάδα, ενημερώνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση και αναρτάται στις σχετικές διαδικτυακές πλατφόρμες της. Παράλληλα θα υπάρξουν και δράσεις ενημέρωσης από το ΥΠΕΝ.

6. Έχει γεωπολιτική σημασία ο ΘΧΣ;

Το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού καθορίστηκε σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία της Ένωσης και με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, ιδίως, δε, με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).

Είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της ΕΕ τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, δηλαδή πλήρης επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών.

Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός υλοποιεί μία σειρά από ευρωπαϊκές στρατηγικές και αποτελεί τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Ακολουθεί ενημερωτικό σημείωμα του ΥΠΕΞ με τη μορφή ερωταπαντήσεων:

1. Γιατί είναι σημαντική κίνηση η κατάρτιση και η εξειδίκευση και αποτύπωση σε χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού; (ΘΧΣ)

Είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ε.Ε. τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (δηλαδή πλήρης επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες).

2. Δηλαδή τι αποτυπώνει ο χάρτης;

Οι θαλάσσιες περιοχές που αποτυπώνονται στον χάρτη, συμπεριλαμβάνουν τις ελληνοϊταλικές συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ του 1977 και του 2020 και την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του 2020, ενώ συμπίπτουν με τα όρια που απορρέουν από τον νόμο 4001/2011.

Σε ό,τι αφορά μη οριοθετημένες περιοχές, αποτυπώνεται η μέση γραμμή που καθορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, μέχρι τη σύναψη συμφωνιών οριοθέτησης με γειτονικά κράτη, των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές ακτές.

3. Άρα ο χάρτης αποτυπώνει την ΑΟΖ της Ελλάδας στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας (στο Ιόνιο, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);

Η διαδικασία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών έχει διαφορετικό αντικείμενο από τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, ο οποίος αφορά τη διαδικασία με την οποία οι αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών αναλύουν και οργανώνουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες στις ανωτέρω θαλάσσιες περιοχές για την επίτευξη των οικολογικών, οικονομικών και κοινωνικών στόχων.

Συνεπώς, ο χάρτης που αποτυπώνει τον ελληνικό Θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό δεν συνιστά οριοθέτηση ΑΟΖ.

4. Αποτυπώνει την επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια (στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);

Η επέκταση των χωρικών υδάτων έως τα 12 ναυτικά μίλια είναι αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας μας που απορρέει από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Είναι ένα δικαίωμα για την άσκηση του οποίου η Ελλάδα επιφυλάσσεται όταν και όπως το κρίνει εθνικά συμφέρον με βάση τους κανόνες που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο.

5. Πώς συνδέεται η κατάρτιση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού με την κυριαρχία και την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων;

Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός και η εξειδίκευση του με χάρτη αποτελεί αποτύπωση των δραστηριοτήτων σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας – όχι άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων.

H κυριαρχία δεν είναι αντικείμενο σχεδιασμού. Προϋπάρχει και δεν επηρεάζεται από αυτόν.

6. Γιατί η κυβέρνηση καταθέτει τώρα τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό;

Η κυβέρνηση κλείνει εκκρεμότητες του παρελθόντος. Υπερασπίζεται τα εθνικά συμφέροντα στην πράξη και με ουσιαστικό τρόπο, όχι με επικοινωνιακές φωτοβολίδες.

7. Η κατάρτιση του ΘΧΣ πιθανόν να προκαλέσει την αντίδραση της Τουρκίας. ‘Αρα εγκαταλείπετε τον ελληνοτουρκικό διάλογο;

Το ότι λύνουμε εκκρεμότητες του παρελθόντος δεν σημαίνει ότι δεν επιδιώκουμε τον ελληνοτουρκικό διάλογο. Το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε. Το ότι συζητάμε δεν σημαίνει ότι κάνουμε εκπτώσεις από τις θέσεις μας και αυτό αποδεικνύεται στην πράξη. Η Ελλάδα επιθυμεί θετικό κλίμα στις σχέσεις με την Τουρκία και έχει ταχθεί από την αρχή υπέρ της ελληνοτουρκικής συνεννόησης με βάση το Διεθνές Δίκαιο και την καλή γειτονία.

Εξάλλου, ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αφορά μια ουσιαστική υποχρέωση της χώρας μας έναντι της Ε.Ε. που απορρέει από συγκεκριμένες ευρωπαϊκές οδηγίες και εντάσσεται στο πλαίσιο επίτευξης σειράς Ευρωπαϊκών Στρατηγικών, όπως η Πράσινη Συμφωνία και η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Θαλάσσια Ασφάλεια (EUMSS-EU Maritime Security Strategy).

Η αντίδραση της Τουρκίας

Για ολοκλήρωση του θαλάσσιου χωροταξικού χάρτη από την πλευρά της Τουρκίας κάνουν λόγο δημοσιεύματα στη γειτονική χώρα, μιλώντας μάλιστα για σχέδια που εμβαθύνουν το αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας». «Επιλογή η μέση γραμμή του Αιγαίου. Το μισό Αιγαίο θα περιλαμβάνει την τουρκική πλευρά», σημειώνει σε πρωτοσέλιδό της η εφημερίδα Milliyet. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Τουρκία «έφτασε στο στάδιο της ολοκλήρωσης της μελέτης Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού».

Το δημοσίευμα το οποίο παρουσιάζει τον χάρτη αναφέρει ότι στο Αιγαίο Πέλαγος, «όπου υπάρχουν πολλές διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η μέση γραμμή μεταξύ των ηπειρωτικών χωρών λήφθηκε ως σύνορο». Επισημαίνεται επίσης ότι ο χάρτης της «Γαλάζιας Πατρίδας» δεν αποτελεί επίσημο όριο θαλάσσιας δικαιοδοσίας που δεσμεύει το κράτος, αλλά αποτελεί επιστημονική και νομική μελέτη. Το επόμενο βήμα, όπως αναφέρεται, αναμένεται να αφορά την «ΤΔΒΚ» και τον χωροταξικό της θαλάσσιο σχεδιασμό.

Επιπλέον αναφέρεται ότι οι μελέτες Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (DMP) που ξεκίνησε η Τουρκία για την προστασία των δικαιωμάτων και συμφερόντων της στις γύρω θάλασσες, για την καλύτερη αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των μελλοντικών της δραστηριοτήτων στις θάλασσες και τη μέγιστη χρήση των θαλάσσιων περιοχών, έχουν φτάσει στο τελικό στάδιο με τη συμβολή όλων των σχετικών φορέων.

Ο διευθυντής του πανεπιστημίου της Αγκυρας DEHUKAM, δρ Μουσταφά Μπασκάρα, ανέφερε τα εξής μιλώντας στη Milliyet: «Αν κοιτάξουμε τον χάρτη στη Μεσόγειο, η εικόνα είναι συμβατή με τη συμφωνία που υπογράψαμε με την “ΤΔΒΚ” το 2011. Στην υπόλοιπη Ανατολική Μεσόγειο, οι συντεταγμένες καθορίστηκαν στο Τουρκολιβυκό σύμφωνο το 2019.

Ο Μπάσκαρα δήλωσε ότι εκλήφθηκε ως σύνορο η μέση γραμμή μεταξύ των κύριων εδαφών στο Αιγαίο: «Καθορίσαμε τα εξωτερικά σύνορα της μελέτης χωροταξικού θαλάσσιου σχεδιασμού της Τουρκίας με βάση τη μέση γραμμή μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, σύμφωνα με τους θεμελιώδεις κανόνες του διεθνούς ναυτικού δικαίου και τις μεθόδους λύσης που προβλέπονται από τις διεθνείς συνθήκες. Αυτή η μελέτη αποτελεί δείγμα των προσπαθειών της Τουρκίας να οικοδομήσει ένα επιστημονικό όραμα για τη Γαλάζια Πατρίδα, έχοντας παράλληλα επίγνωση των οικονομικών δυνατοτήτων, των περιβαλλοντικών αξιών και της γεωπολιτικής σημασίας των θαλασσών που περιβάλλουν την Τουρκία από τρεις πλευρές. Ο χάρτης χρειάζεται να αναπτυχθεί, να αλλάξει και να ενημερωθεί. Είναι εφικτό να αναθεωρηθεί και να ενημερωθεί σύμφωνα με τις τεχνολογικές εξελίξεις και τις ανάγκες διαφορετικών περιοχών».