Η απλή αναλογική που φέρνει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εσωτερικών ισοδυναμεί για τους περισσότερους αιρετούς με σοβαρό κίνδυνο ακυβερνησίας, αφού ουσιαστικά ακυρώνει τις ισχυρές πλειοψηφίες των συμβουλίων. Στις αλλαγές που φέρνει είναι επίσης η 4ετής θητεία των δημάρχων (από πέντε έτη που είναι σήμερα), η αποσύνδεση των αυτοδιοικητικών εκλογών από τις ευρωεκλογές, τα τοπικά δημοψηφίσματα, η εποπτεία των ΟΤΑ από «κομισάριους» και η ομαδοποίηση των δήμων σε έξι κατηγορίες. Με το νομοσχέδιο ορίζεται η ημερομηνία των εκλογών στις 13 και 20 Οκτωβρίου 2019.

Η καθιέρωση της απλής αναλογικής αποτελεί τη σημαία του νομοσχεδίου, για την οποία μάλιστα οι συντάκτες του εκτιμούν πως θα λειτουργήσει «παιδευτικά»για το σύνολο των παρατάξεων, αφού θα τις υποχρεώσει να μπουν στη «βάσανο του δημοκρατικού διαλόγου». Βέβαια το ισχυρότερο επιχείρημα των αιρετών, ότι η απλή αναλογική θα φέρει χάος στα δημοτικά συμβούλια και θα οδηγήσει σε αναγκαστικά παζάρια και συνδιαλλαγές ακόμα και με εκλεγμένους της Χρυσής Αυγής, δεν απαντάται από τα άρθρα του νομοσχεδίου.

Τα βασικότερα σημεία του «Κλεισθένη»

1. Απλή αναλογική

Καταργείται το ισχύον άκρως πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα και καθιερώνεται το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής. Επίσης, προβλέπεται ότι έδρα, με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπά τους, δικαιούνται να καταλάβουν και οι συνδυασμοί που δεν συγκεντρώνουν τις απαραίτητες για την κάλυψη του εκλογικού μέτρου ψήφους.

2. Εκλογή δημάρχου

Προκρίθηκε η διατήρηση του υφιστάμενου τρόπου άμεσης εκλογής του δημάρχου ή του περιφερειάρχη, ως επικεφαλής του αντίστοιχου συνδυασμού, είτε στον πρώτο γύρο, εφόσον ο συνδυασμός του λάβει τουλάχιστον το 50% των έγκυρων ψήφων συν μία, είτε, εφόσον η πλειοψηφία αυτή δεν επιτευχθεί, στον δεύτερο γύρο που διεξάγεται μεταξύ των επικεφαλής των δύο πρώτων συνδυασμών.

3. Επανάληψη ψηφοφορίας

Το σύνολο των μελών του δημοτικού συμβουλίου (τακτικά και αναπληρωματικά μέλη) εκλέγονται αναλογικά από τον πρώτο γύρο, ανάλογα με τους σταυρούς προτίμησης που συγκέντρωσε κάθε υποψήφιος, ενώ τα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου κρίνουν αποκλειστικά το πρόσωπο του δημάρχου.

4. Τοποτηρητές οικονομικών

Άλλο ένα σημείο που προκαλεί μεγάλη αντίδραση από τους αιρετούς είναι το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των προϋπολογισμών των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων. Ο έλεγχος θα γίνεται βάσει του «Ολοκληρωμένου Πλαίσιου Δράσης» (Ο.Π.Δ.). Το ΟΠΔ, που απαραιτήτως περιλαμβάνει τα στοιχεία του ετήσιου προϋπολογισμού του ΟΤΑ και των νομικών του προσώπων, το οικονομικό αποτέλεσμα και τις ανεξόφλητες υποχρεώσεις, εγκρίνεται από τον αρμόδιο επόπτη ΟΤΑ και υποβάλλεται στη συνέχεια ηλεκτρονικά στο υπουργείο Εσωτερικών. Στο υπουργείο Εσωτερικών αποστέλλεται, επίσης, το τελικώς εγκριθέν ΟΠΔ προκειμένου το Παρατηρητήριο να ελέγξει την ορθή εκτέλεση των προϋπολογισμών.

5. Κατηγοριοποίηση δήμων

Χωρίζονται με βάση πληθυσμιακά, γεωμορφολογικά και οικονομικά στοιχεία, σε:
α) Δήμους Μητροπολιτικών Κέντρων,
β) Μεγάλους Ηπειρωτικούς Δήμους και Πρωτεύουσες Νομών,
γ) Μεσαίους Ηπειρωτικούς Δήμους,
δ) Μικρούς Ηπειρωτικούς και Μικρούς Ορεινούς Δήμους,
ε) Μεγάλους και Μεσαίους Νησιωτικούς Δήμους και
στ) Μικρούς Νησιωτικούς Δήμους.

6. Τετραετής θητεία

Αποσυνδέεται ο χρόνος διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών από τις ευρωεκλογές και, ως εκ τούτου, επανέρχεται το προϊσχύον καθεστώς της τετραετούς θητείας των αυτοδιοικητικών αρχών και της διενέργειας των εκλογών τον Οκτώβριο κάθε έτους, ούτως ώστε οι νέες δημοτικές και περιφερειακές αρχές να εγκαθίστανται την 1η Ιανουαρίου του επόμενου των εκλογών έτους.

7. Δημοψηφίσματα

Αποσυνδέεται η διενέργεια δημοτικού ή περιφερειακού δημοψηφίσματος από την έκδοση προεδρικού διατάγματος. Επίσης θεσμοθετείται η δυνατότητα διεξαγωγής τοπικού δημοψηφίσματος, όχι μόνο μετά από πρωτοβουλία του αρμόδιου Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου, αλλά και κατόπιν λαϊκής πρωτοβουλίας, με αίτημα ενός ικανού, όχι όμως απαγορευτικού, αριθμού εκλογέων του οικείου ΟΤΑ. Επεκτείνεται ο θεσμός του δημοψηφίσματος και στις Περιφέρειες, διευρύνονται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες μπορεί να διεξαχθεί έγκυρα δημοτικό ή περιφερειακό δημοψήφισμα, ακόμα και για θέματα που δεν ανάγονται με τη στενή έννοια στη αρμοδιότητα των ΟΤΑ, ώστε να είναι δυνατή η διεξαγωγή (συμβουλευτικού υποχρεωτικά στην περίπτωση αυτή) δημοψηφίσματος για κάθε θέμα τοπικού ενδιαφέροντος.

8. Ενιαίο ψηφοδέλτιο

Μόνο για κοινότητες με μόνιμο πληθυσμό έως 300 κατοίκων προβλέπεται η εκλογή προέδρων με χωριστή κάλπη και με ενιαίο ψηφοδέλτιο όλων των μεμονωμένων υποψηφίων.

Γιώργος Πατούλης: Θα διαλυθούν οι δήμοι

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης με δήλωσή του επισημαίνει: «Δυστυχώς από τις πρώτες κιόλας ενδείξεις φαίνεται ότι στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου δεν έχουν επέλθει σοβαρές τροποποιήσεις. Ενωμένη η αυτοδιοίκηση θα αγωνιστεί για να μη διαλυθούν οι δήμοι, το κράτος, οι ζωές μας».

Παραδείγματα με έδρες

Στον Δήμο Αθηναίων με το ισχύον σύστημα ο πρώτος συνδυασμός κερδίζει 29 έδρες (από σύνολο 49) και με την απλή αναλογική θα λαμβάνει 18. Στον Δήμο Θεσσαλονίκης από 29 έδρες θα κατέληγε με 11. Παρομοίως και στον Δήμο Λάρισας.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]