Ωστόσο, στην αποκλιμάκωση των τιμών έχουν συμβάλει σημαντικά και τα μέτρα που έχει λάβει το υπουργείο Ανάπτυξης από τις αρχές του έτους, όπως η τρίμηνη απαγόρευση προσφορών σε περίπτωση ανατιμήσεων, ο «κόφτης» κατά 30% στις προωθητικές ενέργειες με αντίστοιχη μείωση και στο ράφι σε απορρυπαντικά, καθαριστικά, είδη προσωπικής υγιεινής, βρεφικές πάνες και χαρτικά, αλλά και η πρωτοβουλία της μειωμένης τιμής σε περίπου 670 κωδικούς, που «τρέχει» το τελευταίο δίμηνο και στην οποία συμμετέχουν εθελοντικά οι βιομηχανίες και τα σούπερ μάρκετ με εκπτώσεις από 5% έως 24%.
Αρνητικό πρόσημο
Την τάση αυτή αποτυπώνουν και στοιχεία της Eurostat, τα οποία δείχνουν ότι ο πληθωρισμός των τροφίμων στην Ελλάδα τον Νοέμβριο επιβραδύνθηκε στο 0,8%, όταν στην ευρωζώνη διαμορφώθηκε στο 2,8%, ενώ σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών που «μετρά» τις τιμές στο σύνολο των προϊόντων τα οποία πωλούνται στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, ο πληθωρισμός είχε αρνητικό πρόσημο στο 0,72%.
Από έρευνα αγοράς που πραγματοποίησε ο «Ε.Τ.» προκύπτει ότι ένα τυπικό καλάθι με 26 βασικά καταναλωτικά αγαθά κοστίζει πλέον 88,91 ευρώ από 92,08 ευρώ που κόστιζε τον Ιανουάριο του 2024, καταγράφοντας πτώση 3,4%. Οι μεγαλύτερες μειώσεις τιμών καταγράφονται στα χαρτικά και τα απορρυπαντικά, ως αποτέλεσμα του μέτρου που έχει τεθεί σε ισχύ από την 1η Μαρτίου για «ψαλίδι» στις προωθητικές ενέργειες κατά 30%, αλλά και στην ένταση των προσφορών στις συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων.
Αποκλιμάκωση
Ενδεικτικά, χαρτιά υγείας (12 ρολά) που τον Ιανουάριο σε προσφορά πωλούνταν στα 8,8 ευρώ, τώρα κοστίζουν 5,95 ευρώ (-34%), ενώ απορρυπαντικό ρούχων σε σκόνη (45 μεζούρες) γνωστής εταιρείας από τα 9,5 ευρώ έχει πέσει στα 6,99 ευρώ (-26,4%). Σχεδόν στην ίδια τιμή διατίθεται το τελευταίο εξάμηνο και αφρόλουτρο από τα 3,06 στα 3,02 ευρώ, καθώς, παρά την αρχική ανησυχία ότι το μέτρο για τις προωθητικές ενέργειες θα έβαζε φρένο στις προσφορές, τελικώς οι εταιρίες για να διατηρήσουν τα μερίδια αγοράς τους συνεχίζουν τον πόλεμο των προσφορών. Από την άλλη βέβαια, απορρυπαντικό πιάτων που στις αρχές του 2024 κόστιζε 2,16 ευρώ, τώρα η μέση τιμή του διαμορφώνεται στα 2,54 ευρώ, αυξημένη κατά 17,6%, καθώς αυτήν την περίοδο είναι μικρότερο το ποσοστό της έκπτωσης.
Μπήκε φρένο
Ομως, εκτός από τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής και τα είδη φροντίδας σπιτιού, σημαντική αποκλιμάκωση στις τιμές τους εμφανίζουν και πολλές κατηγορίες τροφίμων, καθώς το μέτρο της απαγόρευσης προσφορών εάν έχει προηγηθεί ανατίμηση έβαλε φρένο σε ενδεχόμενα σχέδια των εταιρειών να αυξήσουν τις τιμές τους. Κατά 13,8% φθηνότερα πωλούνται τα σπαγγέτι μεγάλης εταιρείας από τα 0,94 ευρώ τον Ιανουάριο στα 0,81 ευρώ τον Δεκέμβριο.
Ακολουθούν με μείωση 9,4% φρέσκο γάλα υψηλής παστερίωσης από τα 1,8 στα 1,63 ευρώ, λόγω και της υποχώρησης της τιμής παραγωγού, αλλά και τα φασόλια μεγάλης εταιρείας, με την τιμή τους να πέφτει από τα 2,33 στα 2,11 ευρώ, σε διάστημα 11 μηνών. Σε χαμηλότερη τιμή κατά 9% βρίσκουν αυτή την περίοδο οι καταναλωτές και τα μήλα στάρκιν στα 1,42 ευρώ το κιλό από 1,56 ευρώ στις αρχές του έτους, ωστόσο αποδίδεται στην εποχικότητα, καθώς η παραγωγή βρίσκεται στο… peak της.
Σημάδια μείωσης
Μικρή πτώση κατά 4,2% παρατηρείται και στα αυγά από τα 3,1 στα 2,97 ευρώ η εξάδα, αλλά και στο ρύζι για πιλάφι από τα 4,8 στα 4,7 ευρώ για τη συσκευασία του ενός κιλού (-2,1%). Τα πρώτα σημάδια μείωσης εμφανίζει και η φέτα, η τιμή της οποίας την τελευταία τριετία αυξήθηκε έως και 40% και πλέον η συσκευασία των 400 γραμμαρίων πωλείται στα 6,42 από τα 6,51 ευρώ που ήταν τον Ιανουάριο.
ΑΥΞΗΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ
Ανατιμήσεις στα φρέσκα λαχανικά και στον καφέ
Στον αντίποδα, οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις έως και 39,5% καταγράφονται στα φρέσκα λαχανικά, με τις πατάτες Κύπρου να έχουν εκτιναχθεί από τα 1,19 ευρώ στις αρχές του 2024 στα 1,66 ευρώ το κιλό και τις ντομάτες από τα 1,98 στα 2,38 ευρώ το κιλό. «Βρισκόμαστε σε μια μεταβατική περίοδο που τελειώνουν οι καλοκαιρινές παραγωγές και ξεκινά η συγκομιδή των χειμερινών αγροτικών προϊόντων, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται ελλείψεις στην αγορά που οδηγούν σε αύξηση της τιμής. Είναι δηλαδή ένα πρόσκαιρο φαινόμενο και οι τιμές θα αποκατασταθούν σύντομα», σημειώνει στον «Ε.Τ.» εκπρόσωπος μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ.
Ακριβότερο κρέας
Κατά 11,6% ακριβότερο πωλείται το κοτόπουλο (ολόκληρο), στα 3,28 από 2,94 ευρώ το κιλό, ενώ μικρότερη άνοδο εμφανίζει και το μοσχάρι, από τα 11,45 στα 11,9 ευρώ το κιλό, με στελέχη της αγοράς να εκτιμούν ότι το επόμενο διάστημα η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος θα αυξηθεί περαιτέρω, καθώς είναι ένα εισαγόμενο είδος σε ποσοστό έως και 80% και η προσφορά του προϊόντος είναι χαμηλή.
Ανατιμήσεις όμως εμφανίζουν και οι φακές από τα 1,72 στα 1,9 ευρώ (+10,5%), αλλά και το ηλιέλαιο, η τιμή του οποίου αυξήθηκε τον τελευταίο χρόνο κατά 0,30 ευρώ στα 4,83 ευρώ το λίτρο. Οριακά αυξημένη κατά 1,59% είναι η τιμή του ελαιολάδου, από τα 13,22 στα 13,34 ευρώ το λίτρο, ωστόσο έχει μπει φρένο στον ρυθμό ανόδου της τιμής του, καθώς το προηγούμενο διάστημα ανέβηκε έως και 45%. Πάντως, σε σχέση με το προηγούμενο δίμηνο η τιμή του έπεσε κατά περίπου 1 ευρώ λόγω της συμμετοχής πολλών εταιριών στην πρωτοβουλία της μειωμένης τιμής, ενώ από τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2025 εκτιμάται ότι μπορεί να πέσει ακόμα και στα 9 ευρώ το λίτρο, δεδομένου ότι οι παραγωγοί αναμένουν σημαντική αύξηση της παραγωγής.
Ιστορικό ρεκόρ
Αυξημένη κατά 5,8% είναι και η τιμή του στιγμιαίου καφέ, από τα 7,62 στα 8,06 ευρώ (200 γραμμάρια), λόγω του ιστορικού ρεκόρ που καταγράφουν οι χρηματιστηριακές τιμές τους αγγίζοντας υψηλό 50ετίας ως αποτέλεσμα της μειωμένης παραγωγής σε Βραζιλία και Βιετνάμ. Μάλιστα, στελέχη της Ελληνικής Ενωσης Καφέ προειδοποιούν ότι από τη νέα χρονιά οι τιμές μπορεί να ανέβουν ακόμα και ως 30%. Τέλος, οριακή άνοδο, μικρότερη του 1,5%, παρουσιάζουν το αλεύρι για όλες τις χρήσεις και τα αναψυκτικά τύπου cola.
Πάντως, εκπρόσωποι του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων υποστηρίζουν ότι η αποκλιμάκωση των τιμών θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, σημειώνοντας ωστόσο ότι δεν μπορούν να επιστρέψουν στα προ τριετίας επίπεδα. Από την πλευρά του, το υπουργείο Ανάπτυξης αποφάσισε την τετράμηνη παράταση των μέτρων κατά της ακρίβειας που αφορούν στο πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, αλλά και το «καλάθι του νοικοκυριού».
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
ΠΡΟΪΟΝ | ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2024 | ΙΟΥΛΙΟΣ 2024 | ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) |
ΑΛΕΥΡΙ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ 1 ΚΙΛΟ | 1,52 | 1,54 | +1,3% |
ΓΑΛΑ ΦΡΕΣΚΟ 1 ΛΙΤΡΟ | 1,8 | 1,63 | -9,4% |
ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ ΚΑΦΕΣ 200 ΓΡΑΜ. | 7,62 | 8,06 | +5,8% |
ΑΒΓΑ 6 ΤΕΜΑΧΙΑ | 3,10 | 2,97 | -4,19% |
COLA 1 ΛΙΤΡΟ | 1,35 | 1,37 | +1,48% |
ΦΕΤΑ (ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ 400 ΓΡ.) | 6,51 | 6,42 | -1,38% |
ΦΑΚΕΣ 500 ΓΡ. | 1,72 | 1,9 | +10,5% |
ΦΑΣΟΛΙΑ ΜΕΤΡΙΑ 500 ΓΡ. | 2,33 | 2,11 | -9,4% |
ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ (1 ΛΙΤΡΟ) | 13,22 | 13,43 | +1,59% |
ΗΛΙΕΛΑΙΟ (1 ΛΙΤΡΟ) | 4,53 | 4,83 | +6,62% |
ΠΑΤΑΤΕΣ ΚΥΠΡΟΥ ΣΥΣΚΕΥΑΣΜΕΝΕΣ (1 ΚΙΛΟ) | 1,19 | 1,66 | +39,5% |
ΝΤΟΜΑΤΕΣ ΕΓΧΩΡΙΕΣ (1 ΚΙΛΟ) | 1,98 | 2,38 | +20,2% |
ΣΠΑΓΓΕΤΙ Νο.6 500 ΓΡ. | 0,94 | 0,81 | -13,8% |
ΡΥΖΙ ΓΙΑ ΠΙΛΑΦΙ 1 ΚΙΛΟ | 4,8 | 4,7 | -2,1% |
ΜΗΛΑ ΣΤΑΡΚΙΝ 1 ΚΙΛΟ | 1,56 | 1,42 | -9% |
ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ ΠΙΑΤΩΝ (400 ML) | 2,16 | 2,54 | +17,6% |
ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟ ΣΕ ΣΚΟΝΗ (45 ΠΛΥΣΕΙΣ) | 9,5 | 6,99 | -26,4% |
ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΟ 650 ML | 3,06 | 3,02 | -1,3% |
ΧΑΡΤΙΑ ΥΓΕΙΑΣ (12 ΡΟΛΑ) | 8,80 | 5,95 | -32,4% |
ΜΟΣΧΑΡΙ ΣΠΑΛΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ (1 ΚΙΛΟ) | 11,45 | 11,90 | +3,9% |
ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ (1 ΚΙΛΟ) | 2,94 | 3,28 | +11,6% |
ΣΥΝΟΛΟ | 92,08 | 88,91 | -3,4% |
Πηγή: e-katanalotis