Θα πρέπει, όμως, να ακολουθήσουν κι άλλα βήματα, τα οποία θα συμβάλουν στη μείωση της τιμής του φυσικού αερίου, κάτι που αποτελεί πιεστικό αίτημα 15 κρατών- μελών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Χθες, δεν λήφθηκε απόφαση για το φυσικό αέριο, γιατί η Eυρωπαϊκή Επιτροπή εμφανίζεται απρόθυμη να παρουσιάσει πρόταση, ταυτιζόμενη με τη θέση της Γερμανίας. Ωστόσο, της ζητήθηκε να φέρει το συντομότερο πρόταση που θα οδηγεί είτε στη μείωση της τιμής φυσικού αερίου είτε στην αποδέσμευση του φυσικού αερίου από τον υπολογισμό της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας.

Τι προβλέπεται

Αναφορικά με τα τρία μέτρα που αποφασίστηκαν χθες, το πρώτο προβλέπει την εθελοντική μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά κατά 10% και μια υποχρεωτική μείωση 5% κατά τις ώρες αιχμής μέχρι τον Μάρτιο του 2023. Κάθε κράτος- μέλος θα καθορίζει τις ώρες αιχμής με βάση τη μεθοδολογία της Επιτροπής. Σύμφωνα με την πρόταση, τα κράτη-μέλη μπορούν να επιλέξουν τα κατάλληλα μέτρα για την επίτευξη αυτής της μείωσης της ζήτησης, τα οποία μπορεί να είναι κίνητρα ή αποζημίωση στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Η επίτευξη του παραπάνω στόχου θα οδηγήσει σε μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ισοδύναμης με 1,2 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.

Το δεύτερο μέτρο προβλέπει τον καθορισμό ενός ανώτατου ορίου κερδών για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας με μικρό κόστος, δηλαδή προερχόμενη από Ανανεώσιμες Πηγές, πυρηνικά και λιγνίτη. Για την ηλεκτρική ενέργεια που προέρχεται από αυτές τις πηγές, η ανώτατη τιμή καθορίζεται σε 180 ευρώ/MWh. Η τιμή αυτή μπορεί να περιορίζει τα υπερκέρδη των παραγωγών αυτών, ωστόσο τα κέρδη για τον κλάδο θα καλύπτουν το λειτουργικό τους κόστος χωρίς να μειώσουν τις επενδύσεις σε αύξηση της δυναμικότητάς τους και σύμφωνα με τους στόχους για την ενέργεια και το κλίμα για το 2030 και το 2050.

Το τρίτο μέτρο είναι η επιβολή έκτακτης συνεισφοράς αλληλεγγύης στις βιομηχανίες πετρελαίου, φυσικού αερίου, άνθρακα και στα διυλιστήρια, που εμφανίζουν πολύ μεγάλα κέρδη λόγω της αύξησης των τιμών ενέργειας. Η συνεισφορά για τα υπερκέρδη αυτών των επιχειρήσεων θα εισπράττεται από τα κράτη-μέλη για κέρδη του 2022 που υπερβαίνουν το 20% του μέσου όρου των κερδών των προηγούμενων τριών ετών. Η συνεισφορά είναι έκτακτη, ωστόσο τα κράτη-μέλη θα κρίνουν εάν θα πρέπει να επιβληθεί ή όχι και το 2023 ή και περισσότερο.

Από τα δύο προαναφερόμενα μέτρα θα προκύψουν συνολικά έσοδα για τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. της τάξης των 140 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το ποσό αυτό θα ανακατευθύνεται στη συνέχεια για τη στήριξη των νοικοκυριών, των μικρών επιχειρήσεων και των ενεργοβόρων βιομηχανιών, που πλήττονται από τις αυξήσεις των τιμών ενέργειας.

Προσωρινή τιμή

Η πολιτική συμφωνία αναφέρει επίσης ότι τα κράτη-μέλη μπορούν να ορίσουν προσωρινά μια τιμή για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να τις βοηθήσουν να ξεπεράσουν το πρόβλημα του υψηλού ενεργειακού κόστους. Μάλιστα, τα κράτη-μέλη συμφώνησαν επίσης ότι μπορούν κατ’ εξαίρεση και προσωρινά να ορίσουν μια τιμή για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία είναι χαμηλότερη του κόστους.

Ο νέος κοινοτικός Κανονισμός θα εγκριθεί και επίσημα μέσω γραπτής διαδικασίας μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, ενώ στη συνέχεια θα δημοσιευτεί στην επίσημη εφημερίδα της Ε.Ε. Η δέσμη των μέτρων θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Δεκεμβρίου 2022 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Οι στόχοι μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας θα ισχύουν έως τις 31 Μαρτίου 2023. Το υποχρεωτικό ανώτατο όριο των εσόδων από τα δύο μέτρα θα ισχύει έως τις 30 Ιουνίου 2023.

Αναφορικά με το πλαφόν στο φυσικό αέριο, η Κομισιόν ισχυρίστηκε ότι δεν υπέβαλε πρόταση, όπως της ζητήθηκε με γραπτό αίτημα από 15 χώρες, γιατί θεωρεί ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα, το οποίο θα μπορούσε να δημιουργήσει πρόβλημα εφοδιασμού στην Ε.Ε. Πιστεύει, δηλαδή, ότι εάν επιβληθεί πλαφόν οι προμηθευτές μπορεί να στραφούν σε άλλες αγορές και η Ευρώπη να αντιμετωπίσει πρόβλημα εφοδιασμού. Ωστόσο, αυτό υποστηρίζει και η Γερμανία, η οποία, έχοντας την οικονομική ευχέρεια να πληρώσει σε οποιαδήποτε τιμή το φυσικό αέριο, φοβάται ότι με το πλαφόν θα υπάρξει έλλειψη του προϊόντος.

Ισοδύναμα

Στη συζήτηση που έγινε χθες η πλειοψηφία των χωρών ζήτησε από την Επιτροπή να έρθει με πρόταση το συντομότερο, κι αν δεν εισηγηθεί την επιβολή πλαφόν θα πρέπει να φέρει άλλα ισοδύναμα μέτρα, που θα μειώνουν περαιτέρω την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί, για παράδειγμα, μέσω της αφαίρεσης του φυσικού αερίου από το καλάθι των προϊόντων ενέργειας με βάση το οποίο προκύπτει η χονδρική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας. Σήμερα το φυσικό αέριο έχει μεγάλη βαρύτητα στο καλάθι και παρασύρει προς το πάνω τη χονδρική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με υπολογισμούς της ίδιας της Κομισιόν, χωρίς το φυσικό αέριο στο καλάθι, η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας θα ήταν σήμερα 30% φτηνότερη. Η άλλη λύση είναι η Επιτροπή να αναζητήσει συμφωνία με τις χώρες παραγωγής φυσικού αερίου (Νορβηγία, ΗΠΑ, Αλγερία κ.λπ.) να μειώσουν και στη συνέχεια να σταθεροποιήσουν τις τιμές πώλησης.

Οι νέες προτάσεις της Κομισιόν αναμένεται να υποβληθούν τις αμέσως επόμενες μέρες, ώστε να συζητηθούν στην Εκτακτη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. στις 6 και 7 Οκτωβρίου στην Πράγα.

Ειδήσεις σήμερα

Ζάχος Χατζηφωτίου: Έφυγε πλήρης ημερών και εμπειριών ο «μπον βιβέρ» δημοσιογράφος

Πούτιν: Πανηγύριζε στο Κρεμλίνο, έσφαζε στη Ζαπορίζια

ΗΠΑ: Η καταιγίδα Ίαν πλήττει τη Νότια Καρολίνα -Τουλάχιστον 23 νεκροί στη Φλόριντα