Ο Καθηγητής Μιχάλης Αργυρού, Επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, επεσήμανε ότι το βασικό ζήτημα στο οικιστικό πρόβλημα αφορά την προσφορά ακινήτων, η οποία πρέπει να αυξηθεί κυρίως μέσω της ίδιας της αγοράς -όπου το ζήτημα της χρηματοδότησης είναι πολύ σημαντικό- αλλά και μέσω του κράτους με την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Θέτοντας τον αστερίσκο ότι όλα αυτά οφείλουν να γίνουν με δημοσιονομικά υπεύθυνο τρόπο, ο κ. Αργύρου παρέπεμψε στα προγράμματα «Σπίτι 1», το οποίο έχει ήδη ολοκληρωθεί, και «Σπίτι 2», το οποίο είναι σε καλό δρόμο, ενώ υπενθύμισε την παροχή φορολογικών κινήτρων, ώστε να «μπουν» περισσότερα σπίτια στη μακροχρόνια μίσθωση.

Παράλληλα, ανέφερε και το μέτρο της κοινωνικής αντιπαροχής. Την ίδια ώρα, αφού υπογράμμισε την ύπαρξη πολλών κενών κατοικιών, διαμήνυσε ότι «πρέπει να ενισχύσουμε το νομικό πλαίσιο, ώστε να μειώσουμε τη διστακτικότητα των ιδιοκτητών να ενοικιάσουν τα σπίτια τους». Την ίδια στιγμή, δεν παρέλειψε να σημειώσει την ανάγκη για νέες επενδύσεις, προκειμένου να ανακαινιστούν παλαιά σπίτια ή να χτιστούν καινούρια, ενώ ερωτηθείς για τη βραχυχρόνια μίσθωση, κατέστησε αναγκαία την υιοθέτηση μιας ισορροπημένης προσέγγισης με σεβασμό προς τις τοπικές κοινότητες.

Από την πλευρά του, ο Χάρης Δούκας, Δήμαρχος Αθηναίων, έκανε λόγο για μια δύσκολη συγκυρία, καθώς τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 90% τα τελευταία επτά χρόνια. Αφού επεσήμανε ότι οι τρέχουσες επιδοτήσεις δεν είναι αρκετά ελκυστικές για τους πολίτες, επικεντρώθηκε στη σημασία εξασφάλισης πόρων με στόχο την αύξηση του αποθέματος κατοικιών. Προς αυτήν την κατεύθυνση, χαιρέτισε την πρόταση του διοικητή της ΤτΕ, Γιάννη Στουρνάρα, για επιστροφή του φόρου ακινήτων στους δήμους. Παράλληλα, προσέδωσε ιδιαίτερη σημασία στην ανάγκη θεσμικής παρέμβασης για τα εγκαταλελειμμένα κτήρια, κάποια εκ των οποίων είναι ιδιοκτησίας του δημοσίου. «Φανταστείτε αυτά τα χιλιάδες κτήρια να “γυρίσουν” και να γίνουν κοινωνικές κατοικίες» υποστήριξε, χαρακτηριστικά, αν και εξέφρασε τον προβληματισμό του για την απουσία του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου.

Αναφερόμενος στο μέτρο του «παγώματος» νέων αδειών για βραχυχρόνια μίσθωση στα τρία δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας, ο Δήμαρχος υπογράμμισε ότι έχει δημιουργηθεί ένα παρατηρητήριο που παρακολουθεί τα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο. Με βάση αυτά τα στοιχεία, υπάρχουν ακόμη επτά περιοχές, οι οποίες βρίσκονται στα όρια του υπερκορεσμού. Κουκάκι, Μετς και μερικές ακόμη περιοχές περιμετρικά του εμπορικού κέντρου είναι κάποιες εξ αυτών.

Την ίδια στιγμή, ο Γιώργος Δουκίδης, Καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων, στο Πανεπιστήμιο Οικονομικών & Επαγγελματικών Σπουδών Αθηνών, μοιράστηκε τα ευρήματα από την έρευνα που «τρέχει» εδώ και πέντε χρόνια για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Σύμφωνα με τα έως τώρα αποτελέσματα της έρευνας, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις συνεισφέρουν στο 5% του ΑΕΠ, υποστηρίζουν περίπου 100.000 θέσεις εργασίες και καλύπτουν το 30% των διανυκτερεύσεων. Όμως, μόνο το 95% των παρόχων είναι ιδιώτες, με το μέσο μηνιαίο εισόδημα να διαμορφώνεται λίγο πάνω από τα 600 ευρώ. «Υπάρχουν περίπου 200.000 βραχυχρόνιες μισθώσεις που αντιστοιχούν μόνο στο 3% των κατοικιών στην Ελλάδα» συνέχισε.

Ειδική μνεία έκανε στα κενά σπίτια, με την Ελλάδα να έχει το 3ο υψηλότερο ποσοστό, καθώς 2,3 εκατομμύρια κατοικίες είναι κενές. Η μετακίνηση του πληθωρισμού προς τα αστικά κέντρα, η συνήθεια για εξοχικές κατοικίες, αλλά και η ύπαρξη πολλών ακινήτων στα χέρια των τραπεζών, εξηγούν ένα μέρος αυτού του προβλήματος. Στην Αττική, μάλιστα, υπάρχουν 500.000 κενές κατοικίες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 24% του συνόλου. Ειδικά στην Αθήνα, το ποσοστό των άδειων σπιτιών εκτιμάται σε 27% ή αλλιώς σε 117.000 κατοικίες. Εξ αυτών, μόνοι οι 4.500 είναι αποκλειστικά βραχυχρόνιες μισθώσεις.

Η Valentina Reino, Επικεφαλής Public Policy & Campaign Νότιας Ευρώπης, Airbnb, αναφέρθηκε στη ρύθμιση που παρατηρείται σε πολλές περιοχές της Ευρώπης. «Η υπερρύθμιση κινδυνεύει να αποκλίνει από τον στόχο της, ενώ πλήττει τους κατοίκους της περιοχής που νοικιάζουν περιστασιακά μέσω της Airbnb. Αν και δυσανάλογα μέτρα σε πόλεις, όπως η Νέα Υόρκη ή η Βαρκελώνη, απέτυχαν να αντιμετωπίσουν τα τοπικά ζητήματα στέγασης, αναγνωρίζουμε τις προκλήσεις του υπερτουρισμού σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, όπως είναι το κέντρο της Αθήνας».

«Πιστεύουμε ότι μια προσέγγιση που βασίζεται σε ένα προσωρινό “πάγωμα” στις πιο τουριστικές γειτονιές της Αθήνας, η οποία θα επανεξετάζεται βάσει δεδομένων, κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, οι απλοί πολίτες που νοικιάζουν περιστασιακά ένα δωμάτιο ή έως 2 ακίνητα απλώς για να ανταπεξέλθουν οικονομικά, θα πρέπει να εξαιρούνται από το εν λόγω μέτρο», πρόσθεσε.

Ενδιαφέρον είχε και η τοποθέτηση του Robert Kingsmill, Συνιδρυτή & Προέδρου & Μη Εκτελεστικού Μέλους Διοικητικού Συμβουλίου – Πρόεδρου, Επιτροπής Επενδύσεων Ομίλου, Raven Housing Trust, Resolute Group, ο οποίος εστίασε στο ζήτημα της κοινωνικής κατοικίας. «Στο Λονδίνο έχουμε 500.000 κοινωνικές κατοικίες με χαμηλό ενοίκιο. Ορισμένες κατοικίες, όμως, είναι παλιές. Έχουμε τα ίδια προβλήματα που παρατηρούνται και στην Ελλάδα» επεσήμανε, μεταξύ άλλων.

Όσον αφορά τη διαχείριση των κοινωνικών κατοικιών, εξήγησε ότι γίνεται μέσω ενός συνδυασμού τοπικών αρχών και οικιστικών συλλόγων, οι οποίοι ρυθμίζουν τον τρόπο χρήσης αυτών των κατοικιών. Η κυβέρνηση παρέχει τη χρηματοδότηση και οι σύλλογοι επιτηρούν τον τρόπο χρήσης, αποφασίζουν ποιος θα κατοικήσει, ελέγχουν τους ενοικιαστές, ενώ είναι αρμόδιοι και για τη φροντίδα των ακινήτων. Τέλος, όσον αφορά την αξιοποίηση των κενών κατοικιών, επεσήμανε τη σημασία του καλού σχεδιασμού, ο οποίος συνιστά απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει ένα καλό αποτέλεσμα.

Τον συντονισμό της συζήτησης έκανε η Συμέλα Τουχτίδου, Δημοσιογράφος στο Euronews Greece.