Τα όρια ηλικίας καθορίζονται από το πότε οι υπάλληλοι έχουν την 25ετία και από το πότε συμπληρώνουν την ηλικία που θα έπαιρναν σύνταξη με το παλιό καθεστώς.

Οσοι έχουν την 25ετία έως το 2012 και συμπλήρωσαν τα 50, 52, 55 μέχρι τις 18/8/2015 δεν επηρεάζονται από την αύξηση των ορίων ηλικίας που ισχύει για όσους πιάνουν τα 50, 52 και 55 μετά τις 19/8/2015.

Η πρόωρη έξοδος σε πάρα πολλές περιπτώσεις αποδεικνύεται περισσότερο επωφελής από την πλήρη σύνταξη, συνυπολογίζοντας όλες τις παραμέτρους, δηλαδή τις εισφορές που θα πληρώνει ένας ασφαλισμένος μέχρι να πάρει πλήρη, το φόρο επί των αποδοχών του που είναι υψηλότερος σε σχέση με το φόρο επί της σύνταξης, αλλά και το εφάπαξ που ήδη μειώνεται με ρυθμό 2% ετησίως και όσο πιο αργά πάρει κανείς σύνταξη τόσο μικρότερο θα είναι και το εφάπαξ λόγω των συνεχών περικοπών.

Το παρακάτω παράδειγμα δείχνει πόσο συμφέρει το να πάρει κανείς πρόωρη αντί πλήρη σύνταξη:

• Ασφαλισμένη σε Ταμείο ΔΕΚΟ και ηλικία 55 ετών το 2017 με 30 χρόνια σήμερα και με ανήλικο παιδί έως το 2012 που είχε τότε και την 25ετία. Εστω ότι έχει μικτές αποδοχές 1.900 ευρώ. Με την ηλικία που έχει σήμερα θα πάρει πλήρη ως μητέρα ανηλίκου με προϋποθέσεις του 2012, δηλαδή το νέο όριο ηλικίας θα καθοριστεί από το 55ο έτος που κατοχύρωσε με ανήλικο και 25ετία το 2012, ενώ για τη μειωμένη το όριο που κατοχύρωσε είναι το 53ο έτος.

Σενάριο 1: Αν επιλέξει την πλήρη σύνταξη θα αποχωρήσει όταν γίνει 59 ετών και 6 μήνες, δηλαδή θα βγει το 2021 και η σύνταξή της όπως και το εφάπαξ θα υπολογιστούν με τα δεδομένα που θα ισχύουν τότε στο ασφαλιστικό, ενώ θα τρέχει ήδη (από το 2019 ή το 2020) και το μειωμένο αφορολόγητο στις 5.600 ευρώ. Εστω ότι μένει και φεύγει το 2021, που θα έχει 34 χρόνια, και έστω ότι ο μέσος όρος αποδοχών της από το 2002 και μετά βγαίνει στα 1.600 ευρώ. Η πλήρη σύνταξη θα είναι 515 ευρώ η ανταποδοτική και 384 ευρώ η εθνική, δηλαδή 899 ευρώ, μείον το 6% για την ασθένεια, ίσον 845 ευρώ προ φόρου.

Σενάριο 2: Επιλέγει την πρόωρη σύνταξη και μπορεί να φύγει είτε άμεσα, αν έκλεισε τα 53 πριν από τις 19/8/2015, είτε στα 56,6, αν έκλεισε τα 53 μετά τις 19/8/2015, οπότε την πιάνει το νέο όριο ηλικίας. Από τη στιγμή που είναι 55 ετών, η ηλικία πρόωρης σύνταξης είναι στη «χειρότερη» περίπτωση το 56ο έτος και 6 μήνες, δηλαδή σε ενάμιση χρόνο που θα έχει 31,5 χρόνια ασφάλισης. Το ποσό που θα πάρει είναι 448 ανταποδοτική και 384 ευρώ εθνική. Το πέναλτι πρόωρης εξόδου θα είναι 18% γιατί η ηλικία πρόωρης απέχει 3 έτη από την ηλικία πλήρους σύνταξης (56,6, αντί 59,6). Η μείωση 18% θα πέσει στην ανταποδοτική και το ποσό θα είναι 448 ευρώ, μείον 18% ίσον 367 ευρώ. Μαζί με τα 384 ευρώ της εθνικής θα έχει σύνολο 751 ευρώ, μείον το 6% για ασθένεια, ίσον 706 ευρώ τελική σύνταξη.

Σύγκριση: Φεύγοντας με πλήρη θα έχει δώσει για τα επόμενα 4 χρόνια περίπου 24.000 ευρώ σε ασφαλιστικές εισφορές (15% για κύρια σύνταξη, 3,5% επικουρική, 4% για εφάπαξ επί μισθού 1.900 ευρώ για 14 μήνες το χρόνο επί 4 χρόνια) για να πάρει στο τέλος 845 ευρώ σύνταξη στα 59,6 το 2021. Φεύγοντας με πρόωρη θα έχει δώσει στον επόμενο ενάμιση χρόνο περίπου 9.300 ευρώ σε εισφορές και θα πάρει 706 ευρώ σύνταξη στα 56,6 το 2018. Με πρόωρη γλιτώνει περίπου 15.000 ευρώ που θα έδινε σε εισφορές, ενώ θα κλειδώσει και καλύτερο εφάπαξ το 2018 από αυτό που θα πάρει το 2021.

Παρατήρηση: Και τα 845 ευρώ της πλήρους σύνταξης, όπως και τα 706 ευρώ της πρόωρης, είναι χαμηλά ποσά σε σχέση με το μισθό των 1.900 ευρώ. Υπάρχει όμως το κέρδος των 15.000 ευρώ σε εισφορές (και άλλα τόσα σε φόρους) που βγάζει η πρόωρη έξοδος.

Συμπέρασμα: Ο μισθός δεν είναι το μόνο μέτρο σύγκρισης για το αν κάποιος αποφασίσει πρόωρη έξοδο, αλλά και το τι θα γλιτώσει σε φόρους – εισφορές αν αποχωρήσει νωρίτερα. Οσο για τα ποσά πλήρους και μειωμένης, φαίνεται στο παράδειγμά μας ότι στην περίπτωση της πλήρους σύνταξης θα πληρωθούν στα επόμενα 4 έτη 15.000 ευρώ επιπλέον σε εισφορές, που θα αποδώσουν μόλις 139 ευρώ στη σύνταξη.

Τα όρια ηλικίας για την πρόωρη έξοδο στο Δημόσιο

Οι άνδρες που συμπλήρωσαν 25ετία έως το 2010 (και δεν φτάνουν την 35ετία) αποχωρούν με πρόωρη με το όριο ηλικίας που ισχύει όταν κλείνουν τα 60.

Οι γυναίκες με 25ετία έως το 2010 παίρνουν μειωμένη με το όριο που ισχύει όταν κλείσουν τα 55

Παραδείγματα:

1. Άνδρας υπάλληλος με 25ετία το 2010 (και με λιγότερα από 35 έτη έως το 2020), που είναι 60 ετών το 2017, θα πάρει μειωμένη στα 62. Αν είχε το 60ό έτος το 2016 βγαίνει στα 60,9.

2. Γυναίκα υπάλληλος με 25ετία έως το 2010 και ηλικία 55 ετών μέχρι 18/8/2015 αποχωρεί άμεσα με πρόωρη. Αν είχε το 55ο έτος μετά τις 19/8/2015, βγαίνει στα 56,6, ενώ, αν κλείνει τα 55 το 2018, βγαίνει στα 58.

3. Και στα δύο παραπάνω παραδείγματα το όριο για πλήρη σύνταξη χωρίς 35ετία είναι το 67ο έτος, ενώ με 35ετία από το 2020 και μετά βγαίνουν στα 61-62.

Ανδρες και γυναίκες που συμπληρώνουν την 25ετία τα έτη 2011 και 2012 έχουν κοινά όρια για πρόωρη σύνταξη που καθορίζονται από το πότε θα πιάσουν τις ηλικίες των 56 και 58 ετών αντίστοιχα.

Παραδείγματα:

1. Υπάλληλοι με 25ετία το 2011 και ηλικία 56 ετών το 2017 θα πάρουν πρόωρη στα 60,2, ενώ, αν δεν έχουν 35ετία έως το 2021, θα πάρουν πλήρη είτε στα 67 είτε θα χρειαστούν 40 χρόνια για να πάρουν την πλήρη στα 62.

2. Υπάλληλοι με 25ετία το 2011 και ηλικία 56 πριν από τις 19/8/2015 παίρνουν πρόωρη οποτεδήποτε, ενώ για πλήρη θα περιμένουν έως τα 66, εκτός αν έχουν 35ετία το 2021 για να αποχωρήσουν στα 61,5.

3. Υπάλληλοι με 25ετία το 2012 και ηλικία 58 το 2016 παίρνουν πρόωρη στα 60,3. Για πλήρη θα πρέπει να εξαγοράζουν 7 χρόνια για να πιάσουν τα 37 έτη που προβλέπει ο νόμος για αυτή την κατηγορία. Αν πάρουν τα 7 πλασματικά «σήμερα», θα αποχωρήσουν με πλήρη στα 60,2. Τα 7 χρόνια όμως κοστίζουν 10% του μισθού για κάθε μήνα αν η αίτηση γίνει το 2017, 13,3% αν γίνει το 2018, 16,6% αν κάνουν αίτηση το 2019 και 20% αν κάνουν αίτηση από το 2020 και μετά.

Τα παράθυρα για πρόωρη σύνταξη από Εδικά Ταμεία (ΔΕΚΟ, τραπεζών κ.λπ.)

Τέσσερις κατηγορίες παίρνουν πρόωρη σύνταξη από τους ασφαλισμένους σε Ταμεία ΔΕΚΟ, τραπεζών και Τύπου, που είναι:

• Μητέρες με ανήλικο και 25ετία έως το 2012 σε Ταμεία ΔΕΚΟ-τραπεζών.

• Μητέρες με ανήλικο και 15ετία έως το 2012 (ασφαλισμένες πριν από το 1993 στο ΤΣΠΕΑΘ), καθώς και μητέρες με ανήλικο και 18,3 έτη ως το 2012 που είναι ασφαλισμένες στο ΤΑΤΤΑ.

• Γυναίκες -μόνο σε Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών- που είχαν κλείσει το 55ο έτος το 2011 ή το 2012 και έχουν με 25ετία, είτε πριν είτε μετά το 2013.

• Ανδρες -μόνο σε Ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών- που έχουν 25ετία έως το 2012.

Παραδείγματα:

1. Ασφαλισμένος που προσλήφθηκε στη ΔΕΗ το 1987 και έχει 25 έτη το 2012, ενώ συμπληρώνει το 60ό έτος το 2016 θα συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη όταν γίνει 61 ετών και 9 μήνες.
2. Ασφαλισμένος που έχει σήμερα 32 χρόνια και είναι 59 ετών μπορεί να αναγνωρίσει μέχρι και 7 πλασματικά έτη ώστε να συμπληρώσει 40 χρόνια και όταν γίνει 62 να πάρει πλήρη σύνταξη.

Τα ίδια όρια ηλικίας για πρόωρη και πλήρη σύνταξη ισχύουν και για τις µητέρες ανηλίκων στο ΤΣΠΕΑΘ µε ασφάλιση πριν από το 1993 και µε 15ετία έως το 2012.

Οι µητέρες στο ΤΑΤΤΑ µε ένσηµα πριν από το 1993 έχουν τα ίδια όρια ηλικίας για πλήρη ή για µειωµένη µε τις µητέρες ασφαλισµένες στο ΙΚΑ πριν από το 1993. Για µητέρες στο ΤΣΠΕΑΘ, η σύνταξη είναι µόνον πλήρης αν έχουν ανήλικο έως το 2010 και βγαίνουν οποτεδή- ποτε αν έχουν ηλικία έως 50 ετών µέχρι 18/8/2015. Με ηλικία 50 ετών που συµπληρώνεται από 19/8/2015 και µετά και έχουν ανήλικο έως το 2010, το όριο συνταξιοδότησης για πλήρη ανεβαίνει στα 55 το 2015, στα 56,9 το 2016, στα 59,6 το 2017, στα 60,2 το 2018, στα 61,10 το 2019, στα 63,7 το 2020, στα 65,3 το 2021 και στα 67 για όσες κλείνουν τα 50 από το 2022 και µετά.

Κώστας Κατίκος
[email protected]
Από το ένθετο Ασφάλιση και Συντάξεις της έντυπης έκδοσης του Ελεύθερου Τύπου