Αλλαγές στο… χάρτη της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) αναμένεται να φέρει το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος υπέρ του Brexit. Δεδομένου ότι και το Ηνωμένο Βασίλειο διέθετε ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Eνωσης κεφάλαια στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, που υπολογίζονται στα 20 δισ. ευρώ, με την αποχώρησή του θα επέλθει μείωση των κονδυλίων για τον αγροτικό τομέα. Σημειώνεται ότι οι επιδοτήσεις που λαμβάνουν οι Βρετανοί αγρότες ανέρχονται περίπου στα 3,1 δισ. ευρώ ετησίως.
Μάλιστα, η Γαλλία θέτει ήδη θέμα αναθεώρησης ολόκληρης της ΚΑΠ καλώντας τους υπόλοιπους Ευρωπαίους σε συζητήσεις για τις επιπτώσεις του Brexit, ενώ ζητεί και το σχεδιασμό της επόμενης ημέρας.
Σύμφωνα με το πρακτορείο lafranceagricole, ο Γάλλος υπουργός Γεωργίας, Στεφάν Λε Φολ, μέσα από τον προσωπικό του λογαριασμό στο Τweeter, ζητεί ειδική συνάντηση στις 31 Αυγούστου, προκειμένου να συζητηθεί το μέλλον της ΚΑΠ 2020 και να εκτιμηθεί η μετά το Brexit εποχή για τη γεωργία. Ο Γάλλος υπουργός πιστεύει ότι η Γαλλία είναι αυτή που πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες και να συγκεντρώσει γύρω από το ίδιο τραπέζι όλους τους ομολόγους του για το θέμα.
Αντίστοιχα, ο Γάλλος αγροτοσυνδικαλιστής και πρόεδρος της FNSEA, Xavier Beulin, με επιστολή του στον πρόεδρο των Γεωργικών Επαγγελματικών Οργανώσεων, Copa-Cogeca, ζητεί άμεση συνάντηση των ευρωπαϊκών αγροτικών οργανώσεων. «Είμαστε αγρότες της Ευρώπης, γνωρίζουμε καλύτερα από τον καθένα ότι η κοινή αγορά και η κοινή γεωργική πολιτική, που παρέχονται στους αγρότες, βοηθούν τις αγροτικές περιοχές, αλλά και την εφοδιαστική αλυσίδα. Δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς στις μεταρρυθμίσεις που πλήττουν την έννοια της ΚΑΠ τα τελευταία είκοσι χρόνια. Σε αυτή την ιστορική στιγμή μού φαίνεται σημαντικό οι ευρωπαϊκές γεωργικές οργανώσεις να μιλήσουν και να ζητήσουν την ανοικοδόμηση ενός ευρωπαϊκού γεωργικού οράματος που θα παρέχει νόημα και εμπιστοσύνη στους αγρότες», αναφέρει στην επιστολή του ο Γάλλος αγροτοσυνδικαλιστής.
Από την πλευρά τους, οι Copa-Cogeca, σε ανακοίνωσή τους μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος υπέρ της αποχώρησης της Μεγάλης Βρετανίας από την Ε.Ε., τόνισαν ότι πρόκειται για μια θλιβερή ημέρα για τους αγρότες της Ε.Ε και του Ηνωμένου Βασιλείου και ότι θα γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες προκειμένου οι Ευρωπαίοι αγρότες να μην πληρώσουν το τίμημα για τη διεθνή πολιτική.
Αρχικά, σε μια πρώτη αντίδραση, ο γενικός γραμματέας των δύο οργανώσεων, Pekka Pesonen, δήλωσε ότι «το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ήταν πολύ κοντά, παρουσιάζοντας μικρή πλειοψηφία 52% υπέρ και 48% κατά. Οι Copa-Cogeca εκτιμούν ιδιαιτέρως τη συμμετοχή των αγροτικών ενώσεων του Ηνωμένου Βασιλείου και την υποστήριξή τους στη γεωργική πολιτική της Ε.Ε. Ακόμα, αναλύουμε τις επιπτώσεις του δημοψηφίσματος στη γεωργία, βάσει των αποφάσεων των δύο πλευρών, δηλαδή των θεσμικών οργάνων της Ε.Ε. και της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου». Συμπλήρωσε μάλιστα ότι σημείο-κλειδί είναι να αποφευχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω αναστάτωση στην ευρωπαϊκή γεωργική αγορά, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία των οικονομικών δεσμών σε όλη τη Μάγχη και την τρέχουσα κρίση στην αγορά γεωργικών προϊόντων. «Είναι ζωτικής σημασίας η διατήρηση της σταθερότητας της αγοράς. Πάνω από το ήμισυ των εξαγωγών τροφίμων και ποτών στο Ηνωμένο Βασίλειο σήμερα πηγαίνουν στην Ε.Ε. και η αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου είναι επίσης μια μεγάλη αγορά για τις εξαγωγές τροφίμων και ποτών από τα άλλα κράτη-μέλη, παρέχοντας στους Ευρωπαίους καταναλωτές μια καλή, ποικιλόμορφη επιλογή ποιοτικών προϊόντων. Θα εργαστούμε σκληρά για να διασφαλίσουμε ότι η αγροτική κοινότητα στην Ε.Ε. ή το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι αυτή που θα πληρώσει το τίμημα για τη διεθνή πολιτική και πως οι επιπτώσεις στο εμπόριο θα ελαχιστοποιηθούν. Οι διαπραγματεύσεις για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός δύο ετών, όπως ορίζεται στη Συνθήκη της Λισαβόνας», καταλήγει η ανακοίνωση.
Βέβαια, δεν λείπουν και αυτοί που υποστηρίζουν ότι μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία αποχώρησης της Μεγάλης Βρετανίας από την Ε.Ε. οι Βρυξέλλες θα «ευνοήσουν» τις μικρές χώρες του Νότου, διευκολύνοντας τις χρηµατορροές, σε αντίθεση με τη σκληρή στάση που κρατούν μέχρι τώρα.
300 εκατ. ευρώ οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων στο Ηνωμένο Βασίλειο
Ανησυχία έχει προκαλέσει στους Ελληνες αγρότες -και κυρίως στους εξαγωγείς- η αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς απορροφά ελληνικά αγροτικά προϊόντα αξίας περίπου 300 εκατ. ευρώ. Κι αυτό γιατί η υποτίμηση της στερλίνας θα καταστήσει τα ευρωπαϊκά προϊόντα, μεταξύ των οποίων και τα ελληνικά, ακριβότερα. Ετσι, η αύξηση των τιμών των αγροτικών προϊόντων -σε συνδυασμό και με τη μείωση της αγοραστικής δύναμης των Βρετανών λόγω της υποτίμησης του νομίσματος- θα πλήξει όχι μόνο τις ελληνικές εξαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και το εισόδημα των Ελλήνων αγροτών, καθώς θα πρέπει να βρουν νέες αγορές για τα προϊόντα τους.
Σύμφωνα με ανάλυση του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), η συνολική αξία των ελληνικών εξαγωγών προς το Ηνωμένο Βασίλειο ανήλθε το 2015 στο 1,07 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση κατά 10,8% σε σχέση με το 2014. Στον αντίποδα, οι ελληνικές εισαγωγές από τη Βρετανία ακολουθούν πτωτικούς ρυθμούς (-2,3% σε μέσο όρο 5ετίας) και διαμορφώνονται στα επίπεδα του 1,19 δισ. ευρώ.
Οι εξαγωγές της χώρας μας προς την Αγγλία αφορούν σε ποσοστό 60,5% βιομηχανικά προϊόντα και σε ποσοστό 29,5% αγροτικά προϊόντα. Αναλυτικά, η Ελλάδα εξάγει προς τη Βρετανία φάρμακα, πετρελαιοειδή, τυριά, σωλήνες, ηλεκτρικούς αγωγούς, προϊόντα αλουμινίου, σταφύλια και σταφίδες, γιαούρτι και τοματοπολτό.
Οπως ανέφερε ο ΠΣΕ σε ανακοίνωσή του, 2,5 δισ. ευρώ διμερούς εμπορίου μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας βρίσκονται στον… αέρα, καθώς η βρετανική αγορά αποτελεί τον 7ο κυριότερο προορισμό για τα ελληνικά προϊόντα και αποτελεί το 14ο μεγαλύτερο προμηθευτή της Ελλάδας. «Οι ειδικοί εκτιμούν ότι επίκειται ακόμη μεγαλύτερη υποτίμηση της στερλίνας και τάση εξίσωσής της με το ευρώ μεσοπρόθεσμα, γεγονός που θα καταστήσει τα ευρωπαϊκά προϊόντα (άρα και τα ελληνικά) ακριβότερα και λιγότερο ελκυστικά στη βρετανική αγορά. Αντίθετα, θα καταστούν φθηνότερα τα βρετανικά προϊόντα με άμεση συνέπεια την πρόκληση νέας ανισορροπίας στο διμερές εμπορικό ισοζύγιο», σημειώνει η κ. Χριστίνα Σακελλαρίδη, πρόεδρος του ΠΣΕ. Συμπληρώνει δε, ότι στο διμερές επίπεδο, η κατάσταση θα γίνει ακόμη πιο δύσκολη στην περίπτωση που επιβληθούν δασμοί στο διασυνοριακό εμπόριο Ε.Ε.-Βρετανίας.
Πάντως, στελέχη της αγοράς αναφέρουν ότι οι Ελληνες δεν θα αντιμετωπίσουν ιδιαίτερο πρόβλημα, καθώς εκτιμούν ότι στο μέλλον θα υπογραφεί διμερής εμπορική συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ Βρετανίας και Ε.Ε., η οποία θα περιλαμβάνει και λεπτομέρειες για το εμπόριο των τροφίμων και την προστασία των αναγνωρισμένων ΠΟΠ/ΠΓΕ και βιολογικών προϊόντων, ώστε να εξακολουθήσει να υπάρχει ελεύθερη εξαγωγή τροφίμων προς τη Βρετανία.
Το 55% του εισοδήματος των Βρετανών αγροτών προέρχεται από τις επιδοτήσεις
Στα επίπεδα του 1992 θα γυρίσει ο βρετανικός αγροτικός κλάδος µετά την απόφαση του Brexit, σύμφωνα με το διεθνή τύπο. Οι τιµές των αγροτικών προϊόντων στην Αγγλία εκτιμάται ότι θα μειωθούν σημαντικά, ενώ η αγροτική γη θα χάσει πάνω από το 30% της αξίας της.
Για «αχαρτογράφητα νερά» έκανε λόγο ο πρόεδρος της Βρετανικής Ενωσης Αγροτών (NFU), Μέριγκ Ρέιµοντ, λίγο μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος μιλώντας στην «Telegraph», ενώ πρότεινε τη δηµιουργία βρετανικού αγροτικού νομοσχεδίου, στα χνάρια του αµερικανικού Farm Bill. «Θα ακολουθήσει µια περίοδος αβεβαιότητας µέχρι να διασφαλίσουμε τις νέες συμφωνίες αλλά στο µεταξύ θα συζητήσουμε µε την κυβέρνηση ποιο είδος ανταγωνιστικής γεωργίας θέλουµε», σημείωσε ο ίδιος.
Παρότι οι Βρετανοί αγρότες έλαβαν επιδοτήσεις ύψους 3,1 δισ. ευρώ το 2015, με το 55% του συνολικού εισοδήματός τους να προέρχεται από τις άμεσες ενισχύσεις της ΚΑΠ και µε πρόσβαση σε προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης ύψους 5,2 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020, ψήφισαν στην πλειοψηφία τους υπέρ του Brexit. Σε ποσοστό 59% οι Αγγλοι αγρότες ψήφισαν υπέρ της εξόδου της χώρας τους από την Ε.Ε., ενώ µόλις το 36% ήταν υπέρ της παραμονής και 5% αναποφάσιστοι, σύµφωνα µε δημοσκόπηση που διεξήγαγε η βρετανική αγροτική ιστοσελίδα Farmers Weekly, αµέσως µετά το κλείσιµο των καλπών.
Σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι, ο «Guardian» κάνει λόγο για αναπλήρωση των 34.000 ευρώ ετησίως, που θα χάσει ο µέσος Βρετανός αγρότης µέσω επιδοτήσεων, από ένα νέο πρόγραµµα που θα σχεδιάσει η βρετανική κυβέρνηση, ακολουθώντας το παράδειγµα της Ελβετίας και της Νορβηγίας. Αυτό υποστηρίζουν και οι υπερασπιστές του Brexit, όπως ο νυν υπουργός Γεωργίας, George Eustice, ο οποίος σε συνέδριο της NFU τόνισε θα δημιουργηθεί ένας εθνικός κορβανάς ύψους 18 δισ. ευρώ το χρόνο για το Brexit. Αυτό το ταμείο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να συνεχιστούν οι πληρωμές προς τους αγρότες μέσω ενός βελτιωμένου συστήματος.
ΓΩΓΩ ΚΑΤΣΕΛΗ
Από την το ένθετο Αγροτικός Τύπος του Ελεύθερου Τύπου