Οι προετοιμασίες αρχίζουν από την αρχή της Μεγάλης Εβδομάδας ακολουθώντας τη Σαρακοστιανή νηστεία που για την Ορθοδοξία αποτελεί περίοδο σωματικής, ψυχικής και πνευματικής δοκιμασίας. Οι νοικοκυρές από τη Μεγάλη Δευτέρα δεν πιάνουν μαχαίρι ούτε για το κόψιμο του ψωμιού γιατί φοβούνται πως θα ματωθούν κάτι που θεωρείται μεγάλη αμαρτία. Από τη Μεγάλη Δευτέρα το αρνί που θα σφαχτεί τη μέρα της Λαμπρής –εξ ου και η ονομασία “λαμπρίνος”- δένεται στην αυλή του σπιτιού, ενώ τη Μεγάλη Πέμπτη στολίζεται με κόκκινη κορδέλα στο λαιμό ή βάφεται με την κόκκινη βαφή των αυγών.

Τη Μεγάλη Τετάρτη οι νοικοκυρές επιστρέφουν μετά το ευχέλαιο σπίτια τους για να “πιάσουν” το προζύμι που σκεπάζουν με μάλλινες κουβέρτες, με το οποίο φτιάχνουν λαμπριάτικες κουλούρες και τσουρέκια. Στη παλιά Αθήνα η κλησάρισσα (καντιλανάφτρα) της ενορίας, γυρίζει στα σπίτια της γειτονιάς μαζεύοντας αλεύρι με το οποίο ετοιμάζει το προζύμι της πασχαλινής κουλούρας, πάνω στο οποίο ακουμπά ο παπάς το σταυρό με το Τίμιο Ξύλο ώστε αυτό να φουσκώσει αμέσως.

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας οι νοικοκυρές της ενορίας πηγαίνουν στην εκκλησία ώστε να παραλάβουν το ζυμάρι τους, πάνω στο οποίο χαράζουν εξαιρετικής ομορφιάς σχέδια με παραστάσεις των Θείων Παθών της Μεγάλης Εβδομάδας και της Ανάστασης προσέχοντας να μην αλλοιωθούν τα σχέδια μετά το ψήσιμο στο φούρνο.

Στη Μακεδονία το ζύμωμα της Λαμπροκουλούρας αποτελεί ξεχωριστή τελετή στην οποία συμμετέχει όλη η οικογένεια συμπεριλαμβανομένων των ανδρών του σπιτιού. Κοσκινίζουν το αλεύρι, ετοιμάζουν τις πινακωτές, καθαρίζουν τα αμυγδαλοκάρυδα το σουσάμι και τη σταφίδα, βράζουν το νερό με μυρωδάτα φύλλα δάφνης και βασιλικού, ενώ άπαντες συμμετέχουν στο ζύμωμα. Κάθε τόπος διαθέτει ξεχωριστή ονομασία γι’ αυτές τις ζυμωτές δημιουργίες:κουλίτσια, λαμπροκουλίτσια, λαζάνια, κουζουνάκια, καλαθάκια, κουτσούνες, αυγούλες, κοφίνια, δοξάρια, πίττες, επτάζυμα, τσουρέκια, πασχαλοκουλούρες κλπ.

Τη Μεγάλη Πέμπτη βάφονται το κόκκινα αυγά γι αυτό η μέρα ονομάζεται και κόκκινη Πέμπτη ή Κοκκινοπέφτη. Παλαιότερα το βάψιμο γίνεται με φυτικές ύλες όπως κοκκινόξυλο ή φύλλα αμυγδαλιάς που δίνουν κιτρινωπό χρώμα, ενώ το πρώτο αυγό είναι της Παναγίας και πάνω του χαράσσονται σχέδια ή γράφονται ευχές. Δίνεται μεγάλη προσοχή στο βράσιμο και το χρώμα τους που δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ ανοιχτά ούτε πολύ σκούρα. Το πρώτο αυγό σπάει ο νοικοκύρης με τη νοικοκυρά, και εν συνεχεία το μικρότερο παιδί της οικογένειας τσουγκρίζει με όλους τους άλλους. Ιδιαίτερη σημασία δίνουν στο τσούγκρισμα τα κορίτσια πιστεύοντας πως το άθικτο κόκκινο αυγό σημαίνει ακλόνητη αγάπη.

Τη Μεγάλη Παρασκευή τα μόνα φαγητά που επιτρέπονται μέχρι τα μεσάνυχτα είναι νερόβραστα ή ωμά, ενώ άλλοι πίνουν μόνο νερό με ξύδι συμμετέχοντας έτσι στη δοκιμασία του Εσταυρωμένου και στη κορύφωση του Θείου δράματος. Ειδικά οι κοπέλες που συμμετέχουν στο στολισμό του Επιταφίου μένουν νηστικές μέχρι την ώρα της περιφοράς του, μη πίνοντας ούτε νερό.

Στη Κρήτη τηρούν το πένθιμο έθιμο με νερόβραστες πατάτες με αρκετό ξύδι και βραστούς χοχλιούς που το ζουμί τους μοιάζει με χολή, σε ανάμνηση του “όξους” που πότισαν τον Κύριο. Στη περιοχή της Κορώνης, όχι μόνο δεν ανάβουν φωτιά και δεν βάζουν τίποτα στο στόμα τους, αλλά μερικοί πίνουν τρεις γουλιές ξύδι ανάμικτο με καπνιές γι αυτό και ονομάζουν τη μέρα “Καπνοπαρασκευή”. Φυσικά και τότε δεν απουσιάζουν οι γαστρονομικές παρασπονδίες που θεωρούνται μεγάλη αμαρτία και όσοι συμμετέχουν σε αυτές είναι δακτυλοδεικτούμενοι από την κοινότητα και αμαρτωλοί για τον ιερέα, ο οποίος για να τους ξαναδεχτεί στην ενορία του πρέπει να τους διαβάσει ενώ τους επιβάλει σαρανταήμερη νηστεία και προσευχή…

Μεγάλο Σάββατο σφάζεται το προορισμένο για το πασχαλινό τραπέζι ζώο που τις περισσότερες φορές είναι αρνί. Σε νησιά του Αιγαίου μαζί με αυτό σφάζεται ένας κόκορας, κατά προτίμηση άσπρος, που δεν τρώει η οικογένεια αλλά προσφέρεται σε φτωχή οικογένεια της περιοχής. Η μέρα αφιερώνεται στη κορύφωση των ετοιμασιών της για το βράδυ της Ανάστασης που στη τουρκοκρατία γίνεται στις τρεις το πρωί του Πάσχα για ν’ ακολουθήσει το “πρώτο πασχαλινό πιάτο”. Δεν τρώνε μαγειρίτσα αλλά χηνόσουπα αυγοκομμένη με μπόλικο κρεμμύδι, μαϊντανό, πιπέρι, ψιλοκομμένο συκώτι αρνιού, κρεατόπιτα, κεφτεδάκια, χοιρινά λουκάνικα, και βέβαια μπόλικο κρασί. Μετά την απελευθέρωση το Μεγάλο Σάββατο επικρατεί στο αναστάσιμο γεύμα η μαγειρίτσα, ενώ μέσα στη μέρα κορυφώνονται οι ετοιμασίες του πλούσιου πασχαλινού τραπεζιού.

Ειδήσεις σήμερα