Μία από αυτές είναι το κινηματοθέατρο “Πανόραμα” που βρίσκεται στη διασταύρωση των οδών Χαλκοκονδύλη και 3ης Σεπτεμβρίου στο κέντρο της πρωτεύουσας. Το φθηνό εισιτήριο (3.20 δρχ. η πλατεία και 2.50 δρχ. ο εξώστης) συγκεντρώνει εκεί λαϊκό κοινό με τη “μαρίδα” να σωρεύεται στον εξώστη. Χαρακτηριστικό του χαμού που γίνεται είναι ότι σε γιορτές και Κυριακές οι προβολές ξεκινούν από τις πρωινές ώρες ώστε να καλύψουν την τεράστια ζήτηση. Μια τέτοια ημέρα είναι η Κυριακή 19 Οκτωβρίου 1924. Τότε όμως το δράμα και η τραγωδία δεν παίζεται στο πανί αλλά στις θέσεις των θεατών…

Είναι λίγο μετά τις 5 το απόγευμα όταν στην αίθουσα βρίσκονται σχεδόν 1.000 άτομα, τα περισσότερα εκ των οποίων ανήλικοι, που κάθονται ανά δύο στα καθίσματα. Κάποια στιγμή ακούγεται από τις πρώτες θέσεις η κραυγή “φωτιά-φωτιά”, η οποία μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα πολλαπλασιάζεται με αποτέλεσμα ο πανικός να άμεσα μεταδοθεί παντού. Το έντρομο πλήθος τρέχει προς την έξοδο πατώντας αλλήλους, ενώ στον εξώστη που κυριαρχούν οι ανήλικοι επικρατεί απόλυτο χάος. Άλλα παιδιά πηδούν στην πλατεία του θεάτρου, άλλα από το παράθυρο στο δρόμο ενώ κάποια προσγειώνονται από την ταράτσα σε γειτονικά σπίτια.

Η περιγραφή που δίνει εφημερίδα της εποχής είναι συγκλονιστική :“Όλος εκείνος ο κόσμος του υπερώου, μη συγκρατούμενος από τον πανικόν του, ερρίφθη προς την έξοδο της κλίμακος. Αλλά ποιος να προφτάσει πρώτος ;Οι μεγαλύτεροι, οι ισχυρότεροι εις την πάλην εκείνην της σωτηρίας επικράτησαν και διήλθον. Οι μικρότεροι, υποκύψας εις την βίαν εσωριάσθησαν προ της εξόδου, και άλλοι παρασυρώμενοι εκυλίοντο από της κλίμακος κάτω. Πατείς με πατώ σε. Εικών μάχης εκ του συστάδην θα αναπαρίστα το αποτρόπαιον θέαμα. Ούτε έβλεπον, ούτε ελυπείτο ο ένας τον άλλον. Εφώναζον σπαρακτικά οι μικρότεροι και τα παιδιά, αλλά ποιος να τα ακούσει; Ποιος να ευσπλαχνιστεί ;Πατούν πέντε δέκα και τα σκάζουν, τα σκοτώνουν εκεί εις την έξοδον του υπερώου. Άλλος κόσμος αγωνιά εις την άλλην έξοδον. Και εκεί σωρός πτωμάτων. Φωναί απογνώσεως να εξέλθουν, αλλά ποιος να πρωτοπροφθάσει ;Μερικοί εις τα τραγικάς αυτάς στιγμάς διατηρούν την ψυχραιμίαν τους να πάρουν ανά χείρας μερικά μικρά, τα οποία επάνω από τας κεφαλάς των άλλων, τα ωθούν, τα πετούν κυριολεκτικά έξω. Αλλά, ως είπομεν, η φρικωδεστέρα τραγωδία εξελίσσεται επάνω εις τον στενόν χώρον του υπερώου. Εκεί ο αγών της σωτηρίας των συνωθουμένων είναι φρικώδης. Τα θύματα αυξάνουν”.

Η πραγματική αιτία του πανικού είναι δύσκολο να βρεθεί με αποτέλεσμα να κυριαρχούν οι θεωρίες με κυρίαρχη αυτή της φωτιάς. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι αυτή ξεκινά από το κιβώτιο που βρίσκονται οι μπομπίνες των ταινιών. Εκεί οι μηχανικοί προβολής, θέλοντας να περιπαίξουν τα παιδιά πετούν αναμμένα αποτσίγαρα. Τα παιδιά τα επιστρέφουν μέχρι που η εύφλεκτη ζελατίνα των ταινιών αρπάζει φωτιά κάτι που αρνούνται οι μηχανικοί. Άλλοι μιλούν για σπινθήρα ασφαλείας που καίγεται, κάποιοι για αναμμένο τσιγάρο που πέφτει μέσα στο κασελάκι ενός λουστράκου που παρακολουθεί την ταινία.

Οι θεωρίες περί φωτιάς καταρρίπτονται άμεσα αφού τα πυροσβεστικά οχήματα που φτάνουν στον χώρο δεν χρειάζεται να επέμβουν. Το πιθανότερο σενάριο για το τι τελικά συμβαίνει είναι το ακόλουθο. Ο ιδιοκτήτης του κινηματογράφου λέει ότι εκείνη την ώρα προβάλετε η ταινία “Ο Σαρλώ και ο σκύλος του”, αναφερόμενος προφανώς στη “Σκυλίσια ζωή”. Επειδή όμως τότε οι τίτλοι έχουν τριτεύοντα ρόλο έναντι του πρωταγωνιστή, πιθανότητα παίζεται η παλαιότερη ταινία του Τσάπλιν “Ο πυροσβέστης” στην οποία υπάρχουν σκηνές με φλόγες. Κάποιος εκ των θεατών που ίσως δεν έχει δει ποτέ του κινηματογράφο, άρα δεν μπορεί να διαχωρίσει την ταινία από την πραγματικότητα, αρχίζει να φωνάζει “φωτιά- φωτιά” προκαλώντας σύγχυση στο νεανικό κοινό της αίθουσας.

Τα αποτελέσματα που πανικού πολλαπλασιάζονται από την τότε ανυπαρξία μέτρων ασφαλείας στα δημόσια θεάματα. Ο χώρος έχει τρεις εξόδους εκ των οποίων όμως σύμφωνα με τις καταγγελίες, μόνο η κεντρική είναι ανοιχτή. Η δεύτερη είναι κλειστή ώστε να αποτρέπει την είσοδο λαθραίων θεατών, ενώ η αναζήτηση της τρίτης που λειτουργεί ως έξοδος κινδύνου αποτελεί περιπέτεια. Πρέπει να διασχίσεις όλη τη σκηνή, να κατέβεις μέσα από μια μικρή σκάλα στο υπόγειο όπου εκεί διαπιστώνεις ότι είναι κλειστή…

Το έλλειμμα ασφαλείας που προκαλεί τα περισσότερα θύματα είναι η πολύ μικρή σκάλα που ενώνει εξώστη με πλατεία, η οποία έχει καλυφθεί από άψυχα παιδικά σώματα συγκροτώντας ένα μακάβριο τύμβο. Τελικός απολογισμός της φρίκης είναι 26 νεκροί, οι περισσότεροι εκ των οποίων παιδιά, δεκάδες τραυματίες και ένα σύννεφο θλίψης πάνω από την πόλη, το οποίο κρατά όσο και τα θαύματα σε αυτή τη χώρα:ελάχιστες ημέρες…