Γράφει η Ευανθία Καρρά

Υπάρχουν στιγμές, που οι σεισμικές δονήσεις γίνονται η αφορμή για αλληλουχία γεγονότων η οποία επιφέρει καταστροφικά αποτελέσματα.

Ένα από αυτά είναι και τα τσουνάμι. Στις περισσότερες περιπτώσεις προκαλούνται λόγω σεισμικών δονήσεων, ενίοτε και λόγω ηφαιστειακών εκρήξεων.

Μία απλοποιημένη εξήγηση για τη δημιουργία τους είναι η εξής: οι τεκτονικές πλάκες τέμνονται υποθαλάσσια κατά τη διάρκεια του σεισμού, απελευθερώνουν τεράστια ενέργεια η οποία μεταφέρεται στη θάλασσα και στη συνέχεια το κύμα που δημιουργείται ξεκινά το «ταξίδι» του προς τις ακτές και όσο τις πλησιάζει τόσο γιγαντώνεται λόγω του περιορισμού του.

Μία από τις χώρες που δοκιμάζονται πολύ συχνά από σεισμούς και δεν διαθέτει κατάλληλες υποδομές για την προστασία των κατοίκων είναι η Ινδονησία.

Η τέταρτη πολυπλυθέστερη χώρα του πλανήτη με πάνω από 250 εκατομμύρια κατοίκους έχει θρηνήσει εκατοντάδες χιλιάδες θύματα μόνο από τα τσουνάμι.

Το ΕΤ Magazine του EleftherosTypos.gr σας παρουσιάζει τις μεγαλύτερες τραγωδίες που έχουν χτυπήσει την Ινδονησία:

«Βρισκόμουν σε έναν μαύρο βυθό»

26 Δεκεμβρίου 2004

Σεισμός 9,1 Ρίχτερ στα Δυτικά της Σουμάτρα. Το τσουνάμι προκάλεσε καταστροφές σε 19 χώρες.

Μέγιστο ύψος κύματος: 50,9 μέτρα

Νεκροί: 227.899

H δόνηση στα βόρεια της Σουμάτρα ταρακούνησε κυριολεκτικά όλο τον πλανήτη ενώ μετατοπίστηκε ο άξονας της Γης. Ενδεικτικό της δύναμης του Εγκέλαδου είναι το γεγονός ότι ο σεισμός ήταν 32.000 φορές ισχυρότερος από τον σεισμό του 1999 στην Αθήνα.

Ήταν περίπου στις 8 το πρωί όταν εντελώς ξαφνικά η θάλασσα τραβήχτηκε προς τα μέσα και οι τουρίστες έμειναν άναυδοι.

«Όταν ξεκινήσαμε τη βόλτα η θάλασσα είχε αποχωρήσει προς τα μέσα και οι βάρκες είχαν υποχωρήσει προς τα μέσα. Εμείς θεωρήσαμε ότι πρόκειται για ένα φαινόμενο που συνέβαινε τακτικά, ότι δεν ήταν κάτι το ιδιαίτερο» διηγείται η διασωθείσα Παρασκευή Μακροδημήτρη.

«Η θάλασσα είχε υποχωρήσει δύο χιλιόμετρα. Βλέπω τους τουρίστες να μαζεύουν ψαράκια, πάω και γω. Μου φωνάζει ο σύζυγος: η θάλασσα υποχώρησε με ορμή και θα ξαναγυρίσει έτσι. Εγώ όμως δεν άκουγα» θυμάται η διασωθείσα Πέγκυ Αρβανιτίδη.

Καμία προειδοποίηση δεν εκδόθηκε από τις Αρχές, δεν δόθηκε εντολή για εκκένωση ενώ χιλιάδες άνθρωποι παρέμεναν στις παραλίες ενθουσιασμένοι από το θέαμα. Περίπου 1,5 ώρα μετά ξεπρόβαλε από τον ορίζοντα ένα κύμα που όσο πλησίαζε γινόταν και μεγαλύτερο. Τελικά παρέσερνε τα πάντα στο πέρασμά του.

«Το κύμα μας παρέσυρε σε έναν διάδρομο. Ήταν ένας πολύ στενός διάδρομος και η στάθμη του νερού ανέβαινε συνέχεια. Παρασυρθήκαμε από τα νερά και σχεδόν δεν μπορούσαμε να πάρουμε ανάσα. Μόνο κοντά στο ταβάνι μπορέσαμε και γλυτώσαμε. Δεν ξέρω πως. Ο θεός ξέρει», διηγείται τουρίστας.

«Όταν καταλάβαμε πως ερχότανε και την ώρα που λέω έρχονται αυτοκίνητα από τον ουρανό, ήρθε ένα πάνω από εμένα. Βρισκόμουν σε έναν μαύρο βυθό, ήταν η αυλή του ξενοδοχείου, που αυτοκίνητα στριμώχνονταν πάνω μου» λέει η Παρασκευή Μακροδημήτρη.

Ο κόσμος πανικόβλητος έτρεχε μετά το πρώτο πέρασμα του κύματος, κάτοικοι ανέβηκαν σε μηχανάκια και αυτοκίνητα, προσπαθώντας να πάνε όσο το δυνατόν πιο μακριά από την ακτή.

Η μεγάλη καταστροφή ήρθε από το δεύτερο κύμα. Το δεύτερο κύμα ήταν σφοδρότερο και παρέσυρε ότι είχε απομείνει. Το σμαραγδί της θάλασσας του Πουκέτ μετατράπηκε σε βάλτο και υγρό τάφο για χιλιάδες ανθρώπους.

«Πήγα στην παραλία και βλέπω να έρχεται το κύμα», λέει ο Γιώργος Χαραλαμπίδης που γλύτωσε την τελευταία στιγμή. «Εκείνη τη στιγμή τρέχω και γω με θλάση στη γάμπα. Φθάνω στην είσοδο του ξενοδοχείου, μπαίνω μέσα και αισθάνομαι στην πλάτη μου τα νερά», συνεχίζει ο κ. Χαραλαμπίδης. Για καλή του τύχη το κύμα τον έσπρωξε στην κουπαστή της σκάλας, την έπιασε και κατάφερε να ανέβει στους πάνω ορόφους και να γλυτώσει.

«Ανεβαίνω και ακούω “βοήθεια”» λέει ο κ. Χαραλαμπίδης που διαπίστωσε ότι πίσω από το μπαλκόνι βρισκόταν μια γυναίκα που είχε σηκώσει ο άνδρας της για να ανέβει στο ξενοδοχείο. Η γυναίκα ανέβηκε με τη βοήθεια του νερού όπως και ο άνδρας…

Αμέσως μετά το τέλος του τσουνάμι ντόπιοι και τουρίστες σοκαρισμένοι αντίκριζαν το χάος. Τα πάντα είχαν διαλυθεί και εκατοντάδες οικογένειες είχαν χωριστεί. Πολλοί ήταν οι γονείς που έχασαν τα παιδιά τους. Ανάμεσα τους και μία Βρετανή που βρισκόταν στο Λονδίνο όταν η κόρη και ο σύζυγός της έκαναν διακοπές στο Πουκέτ. Η 3χρονη χάθηκε και δεν βρέθηκε ποτέ.

Στην απελπισία της η μητέρα μόλις έμαθε για το τσουνάμι πήγε στο Πουκέτ και έσκαβε σε παραλίες μέχρι και με τα χέρια για να βρει το παιδί της. «Περπατούσε σε ένα σοκάκι και αποχαιρετούσε…» πριν την παρασύρει το τσουνάμι, διηγείται η μητέρα.

Οι νεκροί στους δρόμους ήταν χιλιάδες. Στην Ινδονησία και τη Σρι Λάνκα οι αρχές έκαιγαν τις σορούς σε ομαδικούς τάφους εξαιτίας του κινδύνου για τη δημόσια υγεία. Η μυρωδιά ήταν αφόρητη ενώ υπήρχαν και άνθρωποι που έκοβαν τα αυτιά και τα δάχτυλα νεκρών ανθρώπων για να πάρουν τα κοσμήματα που φορούσαν.

Το τσουνάμι του 2004 ήταν μία από τις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές καταστροφές της ιστορίας. Εξέπληξε τους επιστήμονες που δεν είχαν βρεθεί αντιμέτωποι με ανάλογο φυσικό φαινόμενο τέτοιου μεγέθους και δημιούργησε τα σύγχρονα συστήματα ανίχνευσης τσουνάμι στους ωκεανούς. Άλλαξε επίσης το ρου της ειδησεογραφίας διότι για πρώτη φορά διαδόθηκαν παγκοσμίως μέσω των ΜΜΕ, ερασιτεχνικές φωτογραφίες και βίντεο από την καταστροφή δίνοντας μια άλλη διάσταση στο «ντοκουμέντο».

https://www.youtube.com/watch?v=VGW9i_9qBa4

«Ήταν τρομακτικό»

28 Σεπτεμβρίου 2018

Σεισμός 7,5 Ρίχτερ στο Σουλαουέσι.

Μέγιστο ύψος κύματος: 11 μέτρα

Νεκροί: Τουλάχιστον 2.045 

Το μεσημέρι της 28ης Σεπτεμβρίου ο σεισμός ταρακούνησε για ακόμα μία φορά την πολύπαθη Ινδονησία. Αρχικά εκδόθηκε προειδοποίηση για τσουνάμι, ωστόσο λίγα λεπτά αργότερα ανακλήθηκε. Αυτό ήταν και ένα από τα μεγαλύτερα λάθη των Αρχών της χώρας που στάθηκαν ανεπαρκείς για ακόμα μία φορά, στέλνοντας στο θάνατο χιλιάδες ανθρώπους. Παράλληλα, ενώ η Ινδονησία χάρη σε δωρεές χωρών έχει ανιχνευτήρες τσουνάμι στον ωκεανό, φαίνεται πως δεν λειτούργησαν λόγω ελλιπούς συντήρησης.

Το τσουνάμι αφάνισε ολόκληρες περιοχές, όπως το Μπαλαρόα, το Πετόμπο και το Παλού.

Παρόλο που θεωρείται βέβαιο ότι δεν θα βρεθούν επιζώντες, τα μέλη των σωστικών συνεργείων αρνούνται να σηκώσουν τα χέρια ψηλά και συνεχίζουν τις έρευνες στα χαλάσματα.

«Μπορεί να υπάρχει κίνηση» λέει συναισθηματικά φορτισμένος Γάλλος εθελοντής που ερευνά τα χαλάσματα σπιτιού στο Παλού.

Πιο κάτω, μία τραυματισμένη γυναίκα με σπασμένο χέρι περιμένει βοήθεια ενώ μία ηλικιωμένη που καταπλακώθηκε από χαλάσματα περιμένει το ασθενοφόρο για να τη μεταφέρει στο κέντρο υγείας.

«Έφερα τον αδερφό μου για να εξεταστεί. Βήχει και το κεφάλι του είναι χτυπημένο από τούβλο που έπεσε την ώρα του σεισμού» λέει η Νουρούλ που βρίσκεται στο κέντρο υγείας.

Ο Χάσμπι τραυματίστηκε από το τσουνάμι: «Έτρεξα σπίτι μου και ξαφνικά πλημμύρισε. Το ντουλάπι έπεσε και μπλόκαρε την πόρτα. Δεν μπορούσα να βγω».

«Ήταν τρομακτικό. Εκατοντάδες άνθρωποι ζητούσαν βοήθεια» λέει ο γιατρός Αμπντί Ραχμάντι.

Πάντως οι περιοχές που επλήγησαν από το τσουνάμι δεν είναι οι μόνες που δοκιμάζονται σκληρά. Όγκοι σκουπιδιών έχουν συσσωρευτεί παντού και οι τιμές στα βασικά αγαθά έχουν παντού τριπλασιαστεί.

Υπάρχουν όμως και εκείνοι που σκέφτονται τους γύρω τους όπως ο ψαράς που προσφέρει τα αγαθά του στο ένα τέταρτο της τιμής  που ίσχυε πριν το τσουνάμι επειδή «αν δεν τα πουλήσω θα νιώσω άσχημα για εκείνους που δεν έχουν τίποτα».

«Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον ήχο της θάλασσας»

25 Οκτωβρίου 2010

Σεισμός 7,8 Ρίχτερ στη Σουμάτρα

Μέγιστο ύψος κύματος: 16,8 μέτρα

Νεκροί: 553

Για πάνω από δέκα χρόνια ο Ρίκι Χάλετ επισκεπτόταν τα νησιά Μενταγουέι και έκανε surfing. Αλλά στις 10 Οκτωβρίου του 2010 έμελλε να του αλλάξει η ζωή και να κατατρομοκρατηθεί κάνοντας το αγαπημένο του χόμπι.

«Κάναμε σερφ και η μέρα μας πέρασε πολύ όμορφα. Φάγαμε, παίξαμε χαρτιά, τραγουδήσαμε, ήπιαμε… Ήμασταν έτοιμοι να πάμε για ύπνο όταν ένας φίλος είδε τη θάλασσα και ρωτάει: τι είναι αυτό; Τότε κατάλαβα πως έρχεται τσουνάμι» θυμάται ο Ρίκι.

«Είδα ένα τείχος νερού να έρχεται στην ακτή, περίπου τρία μέτρα ύψος. Όταν κατάλαβα τι συνέβαινε, είπα σε όλους τους καλεσμένους στο σκάφος να πάνε στο κατάστρωμα και ο κυβερνήτης έβαλε μπροστά τις μηχανές. Ερχόταν τόσο γρήγορα που δεν υπήρχε χρόνος να αντιδράσουμε. Είδα το σκάφος δίπλα μας να διαλύεται. Ήρθε πάνω μας το κύμα και κουνιόμασταν. Πήραμε τις σανίδες του σερφ και αποφασίσαμε να πέσουμε στη θάλασσα» διηγείται ο Ρίκι.

«Η θάλασσα μας ξέβρασε μαζί με το σκάφος στην ακτή. Κάποιοι χτύπησαν στα δέντρα. Προσπάθησα να τα αποφύγω και βρέθηκα μέσα στη ζούγκλα. Γίνονταν εκρήξεις στο σκάφος από τις φιάλες υγραερίου, δεν έμεινε τίποτα. Όταν η ορμή της θάλασσας μειώθηκε, καταφέραμε να σκαρφαλώσουμε σε δέντρα. Μετά από 45 λεπτά επικρατούσε απόλυτη ησυχία και άκουγα μόνο τη θάλασσα. Ήταν πολύ τρομακτικό. Κάνω σερφ για δέκα χρόνια, το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου το έχω περάσει στη θάλασσα. Όταν είναι βράδυ και βλέπεις ένα τείχος νερού να έρχεται κατά πάνω σου… Ποτέ δεν θα ξεχάσω αυτό τον ήχο….».

Τα μεγαλύτερα τσουνάμι στην ιστορία της Ινδονησίας

17 Φεβρουαρίου 1674

Σεισμός 6,8 Ρίχτερ στη θάλασσα Μπάντα

Μέγιστο ύψος κύματος: 100 μέτρα

Νεκροί: 2.224

29 Δεκεμβρίου 1820

Σεισμός 7,5 Ρίχτερ στη θάλασσα Φλόρες.

Μέγιστο ύψος κύματος: 25 μέτρα

Νεκροί: 500

16 Φεβρουαρίου 1861

Σεισμός 8,5 Ρίχτερ στη Σουμάτρα

Μέγιστο ύψος κύματος: 7 μέτρα

Νεκροί: 1.105

9 Μαρτίου 1861

Σεισμός 7 Ρίχτερ στη Σουμάτρα

Δεν καταγράφηκαν κύματα

Νεκροί: 950

23 Μαΐου 1864

Σεισμός 7,8 Ρίχτερ στη Δυτική Παπούα

Μέγιστο ύψος κύματος: 3 μέτρα

Νεκροί: 250

3 Μαρτίου 1871

Έκρηξη στο ηφαίστειο Ρουάνγκ που προκάλεσε ασθενή σεισμική δόνηση και τσουνάμι

Μέγιστο ύψος κύματος: 25 μέτρα

Νεκροί: 677

27 Αυγούστου 1883

Έκρηξη στο ηφαίστειο Κρακατάου που προκάλεσε ασθενή σεισμική δόνηση και τσουνάμι που έφθασε μέχρι τις ακτές της Αυστραλίας, τη Σρι Λάνκα, της Ινδίας, της Νέας Ζηλανδίας και της Ρεϋνιόν.

Μέγιστο ύψος κύματος: 41 μέτρα

Νεκροί: 36.000

29 Σεπτεμβρίου 1899

Σεισμός 7,8 Ρίχτερ στη θάλασσα Μπάντα

Μέγιστο ύψος κύματος: 12 μέτρα

Νεκροί: 2.742

1 Δεκεμβρίου 1927

Σεισμός 6,3 Ρίχτερ στο Σουλαουέσι

Μέγιστο ύψος κύματος: 15 μέτρα

Νεκροί: 14

4 Αυγούστου 1928

Έκρηξη υποθαλάσσιου ηφαιστείου στη θάλασσα Φλόρες προκάλεσε ασθενή σεισμική δόνηση και τσουνάμι.

Μέγιστο ύψος κύματος: 10 μέτρα

Νεκροί: 128

19 Μαΐου 1938

Υποθαλάσσιος σεισμός 7,6 Ρίχτερ στο στενό Μακασάρ, ανάμεσα στο Βόρνεο και το Σουλαουέσι.

Μέγιστο ύψος κύματος: 3 μέτρα

Νεκροί: 17

8 Οκτωβρίου 1950

Σεισμός 7,6 Ρίχτερ στην Τζακάρτα

Δεν καταγράφηκαν κύματα

Νεκροί: 1

24 Ιανουαρίου 1965

Σεισμός 7,6 Ρίχτερ στο Σανάρα

Δεν καταγράφηκαν κύματα

Νεκροί: 71

14 Αυγούστου 1968

Σεισμός 7,8 Ρίχτερ στη θάλασσα Μπάντα

Μέγιστο ύψος κύματος: 10 μέτρα

Νεκροί: 200

19 Αυγούστου 1977

Σεισμός 8 Ρίχτερ στα νησιά Σάντα

Μέγιστο ύψος κύματος: 10 μέτρα

Νεκροί: 214

18 Ιουλίου 1979

Σεισμός στο νησί Λόμπντεν

Μέγιστο ύψος κύματος: 2 μέτρα

Νεκροί: 1.239

12 Σεπτεμβρίου 1979

Σεισμός 7,9 Ρίχτερ στην Ιριάν

Μέγιστο ύψος κύματος: 2 μέτρα

Νεκροί: 100

12 Αυγούστου 1992

Σεισμός 7,8 Ρίχτερ στη θάλασσα Φλόρες

Μέγιστο ύψος κύματος: 26,20 μέτρα

Νεκροί: 1.157

2 Ιουνίου 1994

Σεισμός 7,8 Ρίχτερ στα νότια της Τζακάρτα

Μέγιστο ύψος κύματος: 13,90 μέτρα

Νεκροί: 238

8 Οκτωβρίου 1994

Σεισμός 6,8 Ρίχτερ στη Χαλμαχέρα

Μέγιστο ύψος κύματος: 3 μέτρα

Νεκροί: 1

1 Ιανουαρίου 1996

Σεισμός 7,9 Ρίχτερ στο Σουλαουέσι

Μέγιστο ύψος κύματος: 3,4 μέτρα

Νεκροί: 9

17 Φεβρουαρίου 1996

Σεισμός 8,2 Ρίχτερ στην Τζακάρτα

Μέγιστο ύψος κύματος: 7,7 μέτρα

Νεκροί: 71

4 Μαΐου 2000

Σεισμός 7,6 Ρίχτερ στο Σουλαουέσι

Μέγιστο ύψος κύματος: 6 μέτρα

Νεκροί: 0

26 Δεκεμβρίου 2004

Σεισμός 9,1 Ρίχτερ στα Δυτικά της Σουμάτρα. Το τσουνάμι προκάλεσε καταστροφές σε 19 χώρες.

Μέγιστο ύψος κύματος: 50,9 μέτρα

Νεκροί: 227.899

14 Μαρτίου 2006

Σεισμός 6,7 Ρίχτερ στο Σεράμ

Μέγιστο ύψος κύματος: 3,5 μέτρα

Νεκροί: 4

17 Ιουλίου 2006

Σεισμός 7,7 Ρίχτερ στα νότια της Τζακάρτα

Μέγιστο ύψος κύματος: 20,9 μέτρα

Νεκροί: 1.094

12 Σεπτεμβρίου 2007

Σεισμός 8,4 Ρίχτερ στη Σουμάτρα. Το τσουνάμι έφθασε μέχρι την Ταϊλάνδη.

Μέγιστο ύψος κύματος: 5 μέτρα

Νεκροί: 0

25 Οκτωβρίου 2010

Σεισμός 7,8 Ρίχτερ στη Σουμάτρα

Μέγιστο ύψος κύματος: 16,8 μέτρα

Νεκροί: 553

28 Σεπτεμβρίου 2018

Σεισμός 7,5 Ρίχτερ στο Σουλαουέσι.

Μέγιστο ύψος κύματος: 11 μέτρα

Νεκροί: 2.045