ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ, όμως, δεν είναι τι θα κάνουν ο Τραμπ και οι ΗΠΑ, αλλά τι θα μπορούσε να κάνει η Ευρώπη και δεν το κάνει έως τώρα. Μια Ευρώπη, βέβαια, που δίχως να έχει προχωρήσει την πολιτική ενοποίηση δεν διαθέτει έναν φυσικό ηγέτη. Αλλά και μια Ευρώπη που αυτήν την περίοδο δείχνει να μη διαθέτει ηγεσίες με δυναμική στις δύο πιο ισχυρές οικονομικά χώρες. Στη Γερμανία ο αποτυχημένος κυβερνητικός συνασπισμός υπό τον Σολτς βρίσκεται υπό κατάρρευση. Η γερμανική οικονομία κινείται μεταξύ στασιμότητας και ύφεσης, μεγαθήρια όπως η Volkswagen και άλλες βιομηχανίες ανακοινώνουν κλείσιμο εργοστασίων και απολύσεις χιλιάδων εργαζομένων, ενώ η κυβέρνηση προσπαθεί να μαζέψει την κατάσταση με τον λάθος τρόπο, δηλαδή με αύξηση φορολογίας και περιοριστική δημοσιονομική πολιτική. Στη Γαλλία, τα πράγματα είναι επίσης ζόρικα, καθώς ο αδύναμος πλέον Μακρόν έχει να αντιμετωπίσει υψηλά ελλείμματα, αύξηση του χρέους και ασθενική ανάπτυξη, ενώ η Λεπέν -δυστυχώς- φαντάζει ως εκείνη που θα ηγηθεί της χώρας στα επόμενα χρόνια.

ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ που προκύπτει είναι αν αυτή η Ευρώπη μπορεί να κάνει κάτι, για να αλλάξει το δυστοπικό οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον που διαμορφώνεται. Μια Ευρώπη που έχει μπροστά της ένα βουνό προβλήματα. Το βιοτικό επίπεδο των πολιτών πέφτει. Η βιομηχανική παραγωγή μειώνεται. Η ενεργειακή της εξάρτηση αυξάνεται. Η ψηφιοποίηση της οικονομίας και του κράτους -με εξαίρεση λίγες χώρες ανάμεσα στις οποίες βρίσκεται και η Ελλάδα- βρίσκεται πολύ πίσω. Το ίδιο ισχύει για τις τεχνολογίες αιχμής και την καινοτομία. Παράλληλα, δεν διαθέτει κοινό αμυντικό σχεδιασμό και ενιαία αμυντική βιομηχανική παραγωγή και το Μεταναστευτικό αποτελεί μείζον πρόβλημα για τις κοινωνίες και τον δυτικό τρόπο ζωής.

ΛΥΝΟΝΤΑΙ όλα αυτά τα προβλήματα μέσα σε λίγα χρόνια; Και ενώ αντισυστημικά κόμματα ήδη κυβερνούν ή βρίσκονται προ των πυλών της εξουσίας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες; Σίγουρα, δεν μπορούν να γίνουν θαύματα. Από την άλλη, όμως, πρέπει και μπορεί να υπάρξει στροφή στην οικονομική πολιτική. Η έκθεση Ντράγκι μπορεί να αποτελέσει τον οδηγό για μια νέα εποχή. Προβλέπει επενδύσεις ύψους 1 τρισ. ευρώ, με έμφαση στην ψηφιακή μετάβαση. Στην ουσία, είναι ένα ενισχυμένο Ταμείο Ανάκαμψης. Και, μάλιστα, δεν αρκεί το πακέτο Ντράγκι, απαιτείται και στροφή στη δημοσιονομική πολιτική. Πρέπει να υπάρξει χαλάρωση των όρων, όπως στην περίοδο της πανδημίας, ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για αυξήσεις μισθών και μειώσεις φόρων. Θα τολμήσουν το βήμα προς τα εμπρός η Γερμανία και οι δορυφόροι της; Η απάντηση πρέπει να δοθεί άμεσα. Δεν υπάρχει ούτε χρόνος ούτε χρήμα, η Ευρώπη πρέπει να ξυπνήσει από τον λήθαργο.