Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες από το Βέλγιο και τη Γερμανία, πρωτοστατούν το Βερολίνο, η Ρώμη και η Μαδρίτη, ενώ από τώρα επισημαίνουν την «καλή διάθεση» της Τουρκίας στο να μην προχωρήσει σε προκλητικού πλαισίου ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο και να δείξει (χωρίς όμως κάποιες εμφανείς, σοβαρές και λίαν υπολογίσιμες κινήσεις) ότι αλλάζει στάση (εξαιρούν πάντως οι Δυτικοί τα τεκταινόμενα σε Λιβύη-Συρία και Καύκασο).

Ειδικότερα, η Μαδρίτη, λόγω του ότι χρονικά προσεγγίζουμε την τελική φάση της ανάπτυξης του μίνι αεροπλανοφόρου/ελικοπτεροφόρου που κατασκευάζουν τα κορυφαία ισπανικά ναυπηγεία στην Τουρκία, δεν επιθυμεί να επιβληθεί στην Αγκυρα το παραμικρό περιοριστικό μέτρο, ενώ ο γ.γ./ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ για πολλοστή φορά (πριν από τις χριστουγεννιάτικες διακοπές) τόνισε τον σημαντικό και στρατηγικό ρόλο της Τουρκίας στον ευρωατλαντικό γεωπολιτικό χώρο και στις ευρύτερες γεωγραφικές ζώνες της Μέσης Ανατολής και της Υπερκαυκασίας. Αρκετοί υψηλόβαθμοι παράγοντες της Ε.Ε. και της Ατλαντικής Συμμαχίας διαφωνούν με την επιβολή έστω οριακών κυρώσεων στην Αγκυρα, ενώ η Μαδρίτη φέρεται αποφασισμένη να διατηρήσει για άλλους έξι μήνες τη συστοιχία του αντιπυραυλικού συστήματος Patriot-3 στην περιοχή Αδάνων/Ιντσιρλίκ.

Στα σχέδια

Η Τουρκία εμφανίζεται ότι πραγματοποιεί «κάποια ανοίγματα» προς τη Δύση, αν και είναι γνωστό πως αυτές οι κινήσεις «καλής θέλησης» σε μεγάλο βαθμό είναι προσχηματικές. Μεταξύ των τάσεων που φαίνεται να επιλέγονται από τους Ευρωπαίους είναι η επί πορτογαλικής προεδρίας της Ε.Ε. προώθηση των διερευνητικών διμερών συνομιλιών Αθήνας – Αγκυρας (αν και υπάρχουν από πλευράς μας αντιρρήσεις για μια ανοικτή ατζέντα θεμάτων) και η εκ μέρους του γ.γ./ΝΑΤΟ (μετά την Πρωτοχρονιά) επιστροφή μέσα στον Ιανουάριο στη γνωστή πρωτοβουλία των επαφών μεταξύ των μόνιμων στρατιωτικών αντιπροσώπων στη Στρατιωτική Επιτροπή του ΝΑΤΟ/MC για την εφαρμογή μέτρων διαρκούς αποκλιμάκωσης / αποσυμπίεσης της έντασης.

Κύπρος

Αναφορικά με την Κύπρο, «για τα μάτια του κόσμου» υπάρχουν σε εξέλιξη ορισμένες παρασκηνιακές επαφές με σκοπό υπό τον γ.γ./ΟΗΕ να συγκληθεί μια πενταμερής διάσκεψη (Ελλάδα, Κύπρος, Τουρκία, Τουρκοκύπριοι και Βρετανία), χωρίς όμως να υπάρχει φως στο βάθος του τούνελ, αφού η Αγκυρα και ο νέος κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ είναι υποστηρικτές της διχοτόμησης της νήσου και απορρίπτουν τα γνωστά και ατελέσφορα σχέδια περί διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας. Παράλληλα, η Τουρκία προτίθεται άμεσα να ενισχύσει τις κατοχικές της δυνάμεις με αεροναυτικά μέσα, εγκαθίδρυση νέων βάσεων, ενώ είναι έτοιμη να προχωρήσει τις παράνομες ενέργειές της στην περιοχή των Βαρώσιων/Αμμοχώστου.

Προκλήσεις

Απτόητη η Αγκυρα, τις τελευταίες ημέρες συνέχισε το μπαράζ των απαράδεκτων και ανυπόστατων ισχυρισμών της, υποστηρίζοντας, διά στόματος του εκπροσώπου του ΥΠΕΞ Χαμί Ακσόι, ότι η ΝΟΤΑΜ Α 3521/20 για αεροναυτικές ασκήσεις που εξέδωσαν οι ελληνικές αρχές για το χρονικό διάστημα από 4 Ιανουαρίου μέχρι 26 Φεβρουαρίου είναι παράνομη, γιατί δεσμεύονται μεγάλες επιμέρους περιοχές του Αιγαίου για αρκετό χρονικό διάστημα, και έτσι η Αθήνα αυξάνει την ένταση στην περιοχή! Επιπροσθέτως, επαναφέρει για άλλη μία φορά το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης νησιών μας στο Αιγαίο και καλεί την Αθήνα «να είναι συνετή και να ενεργεί με στόχο την εμπέδωση και ενίσχυση της ειρήνης!».

Επίσης, ο τουρκικός Τύπος επέκρινε (!) την επίσκεψη και παρουσία του υπουργού Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου και του Α/ΓΕΕΘΑ στρατηγού Κωνσταντίνου Φλώρου σε ακριτικές μονάδες του Αιγαίου (Λήμνο-Ψαρά-Αγαθονήσι-Φαρμακονήσι κ.ά.) με την ευκαιρία της ημέρας εορτασμού των Χριστουγέννων, κάνοντας λόγο για αμφισβητούμενα νησιά σε ό,τι αφορά το καθεστώς τους.

Αμεση ήταν η αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, που θεωρεί την τουρκική θέση ως παραπλανητική και λαθεμένη, υποστηρίζοντας ότι «η εν λόγω ΝΟΤΑΜ αφορά στον προγραμματισμό της άσκησης “Τρίαινα” στις ίδιες περιοχές, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, που δεσμεύονται εδώ και χρόνια» και ότι «όλα γίνονται χρονικά και τοπικά σε τμηματική βάση και όχι συνολικά» (κάτι που αναφέρεται στα επιμέρους στοιχεία της ΝΟΤΑΜ).

Για άλλη μία φορά η Αθήνα θεωρεί τις αιτιάσεις της Αγκυρας για δήθεν αποστρατιωτικοποίηση νήσων και νησίδων γνωστές και πλήρως απορριπτέες, που απλώς προκαλούν με την αναφορά τους επιμέρους εντάσεις.

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής