Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Τουναντίον -σύμφωνα με πληροφορίες του υπογράφοντα- οι επικείμενες τουρκικές κινήσεις θα οδηγήσουν σε περαιτέρω χειροτέρευση της κατάστασης, ενώ οι χθεσινές λεκτικές τοποθετήσεις του υπουργού Αμυνας Χουλουσί Ακάρ, καθώς και του εκπροσώπου του κυβερνώντος κόμματος AKP Ομέρ Τσελίκ δυναμιτίζουν ακόμα περισσότερο την ήδη πολύ επιβαρυμένη ατμόσφαιρα.

Πέραν των φραστικά οξύτατων εκφράσεων κατά της Ελλάδος, η Αγκυρα ενισχύει ακόμα πιο πολύ την ήδη σφοδρή κριτική της για το Παρίσι, κατηγορώντας τον Εμανουέλ Μακρόν για επιστροφή σε αποικιοκρατικές μεθοδεύσεις του παρελθόντος, καθώς και ότι «χρησιμοποιεί» τη χώρα μας στην υπηρεσία των συμφερόντων του. Μάλιστα, σε σκληρό ύφος υποστηρίζει ότι «η Γαλλία σε πολλά γεωγραφικά μέτωπα είναι χαμένη και ότι η Αγκυρα θα απαντήσει».

Προσωπικά καταθέτω μία σειρά επισημάνσεων που εκτιμώ ότι θα ήταν καλό για τη χώρα μας να προσδώσει ιδιαίτερη προσοχή, εν όψει πάρα πολύ σοβαρών εξελίξεων.

1. Μεταξύ Τουρκίας και Γαλλίας παρατηρείται μία οξύτατη αντιπαράθεση και ανταγωνισμός που καθημερινά κλιμακώνονται, με τους Γάλλους να προσπαθούν να επανέλθουν δυναμικά και να διεισδύσουν στρατιωτικο-οικονομικά σε περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής (με στόχο να περιορίσουν την Τουρκία), ενώ από την πλευρά τους οι Τούρκοι στοχευμένα επιδιώκουν να αυξήσουν την παρουσία τους σε περιοχές που παραδοσιακά το Παρίσι είχε επιρροή, αλλά τα τελευταία χρόνια λόγω αποτυχιών έχει μειωθεί. Και επικεντρώνομαι στη γαλλόφωνη Αφρική από τον Ατλαντικό μέχρι τον Ινδικό. Τα πολλά ταξίδια των Ερντογάν, Ακάρ και Τσαβούσογλου εκεί θα πρέπει να μας προβληματίσουν. Πριν από ένα μήνα ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ήταν σε Νίγηρα, Τόγκο και Ισημερινή Γουινέα, ενώ αυτή την εβδομάδα βρίσκεται στο Μάλι, στη Γουινέα Μπισάου και στη Σενεγάλη.

Οι κινήσεις της τουρκικής διπλωματίας απαιτούν προσοχή γιατί η Αγκυρα προωθεί πολιτικές-στρατιωτικές-ενεργειακές-οικονομικές-θρησκευτικές και πολιτιστικές επαφές με περίπου 32 κράτη της Αφρικής. Οι αποτυχίες της γαλλικής εξωτερικής πολιτικής σε Λιβύη, Ακτή Ελεφαντοστού, Μάλι και Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (ειδικά σε αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις) έχουν προκαλέσει «κενά» και ο επιτήδειος Τούρκος προσπαθεί να τα εκμεταλλευτεί.

2. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του υπογράφοντα και βάσει διαβαθμισμένης αμερικανικής πολυσέλιδης μελέτης (που είναι στη διάθεσή μου), η Αγκυρα απέναντι στο σύμπλεγμα Καστελλόριζου/Μεγίστης ενεργεί με βάση και κατευθυντήρια προσέγγιση την κινεζική τακτική που περίτεχνα και ύπουλα αναπτύσσει το Πεκίνο απέναντι στο σύμπλεγμα των νησιών Σενκάκου της Ιαπωνίας (ειδικά το τελευταίο εξάμηνο). Ασφαλώς οι δύο περιπτώσεις έχουν τοπικές, ιστορικές και άλλες διαφορές, αλλά και απίστευτα πάρα πολλές ομοιότητες.

Η πέραν του μηνός ενεργός παρουσία του υδρογραφικού-ερευνητικού πλοίου «Ορούτς Ρέις» υπεράνω υφιστάμενης ελληνικής υφαλοκρηπίδας δείχνει ότι οι Τούρκοι σε αρκετές περιπτώσεις διαβάζουν και ακολουθούν Κινέζους και Ρώσους στα σχέδια μη γραμμικού, πολιτικού, ασύμμετρου, ειδικού και υβριδικού πολέμου. Εμείς διαχρονικά αυτά δεν τα έχουμε αντιληφθεί, δεν τα διδάσκουμε επαρκώς και τα βλέπουμε μυωπικά και χωρίς εμβάθυνση.

3. Οι δηλώσεις Ακάρ τους τελευταίους μήνες διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα, ενώ ο Τούρκος υπουργός Αμυνας -αν «φωτιστούν» πιο πολύ τα λεγόμενά του- θα διαπιστωθεί ότι εμφανίζει μία υποτιθέμενη «ένδυση» του Διεθνούς Δικαίου, που παρερμηνεύει τις διατάξεις του Δικαίου της Θάλασσας «κατά το δοκούν». Εμμένει ότι δεν δέχονται τετελεσμένα, ότι δεν ευθύνεται η Αγκυρα για το αδιέξοδο και ότι με όλα τα μέσα δηλώνουν αποφασισμένοι και θα υπερασπίσουν τα δικαιώματά τους βάσει του Δικαίου της Θάλασσας.

Το ίδιο ακριβώς ακολουθεί απέναντι στις εκτός τόπου και χρόνου απαιτήσεις της Αγκυρας για την αποστρατικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου. Ακολουθείται δηλαδή η προτέρα γλώσσα των αμφισβητήσεων, αλλά τώρα την «ντύνουν» με αναθεωρητική ορολογία ως και για παραπλανητικούς λόγους, «νομιμοποίηση» μέσω δικής τους έμπνευσης νομικών θέσεων. Π.χ. στην περίπτωση του Καστελλόριζου το εφαρμόζουν συνεχώς, ειδικά μετά την ποσοτική ενίσχυση της άμυνας του συμπλέγματος της Μεγίστης από δικής μας πλευράς.

4. Στους κόλπους του ΝΑΤΟ διαχρονικά η επιρροή μας ήταν και είναι αδύναμη, και επειδή σε πολλές περιπτώσεις δεν «συμπλέαμε» με θέσεις και επιλογές της Ατλαντικής Συμμαχίας, είτε στον Ψυχρό Πόλεμο είτε στη μεταψυχροπολεμική περίοδο, οι ισχυροί του ΝΑΤΟ είναι από απαθείς ως παγωμένοι μαζί μας και δεν επιθυμούν να συγκρουστούν με τους Τούρκους. Αν το μελετήσουμε διαχρονικά από τη δεκαετία του ’60, στην Ελλάδα -πλην ελαχίστων ατόμων- δεν έχει δημιουργηθεί «Ατλαντική κουλτούρα και Ευρωατλαντική προσέγγιση» στα νατοϊκά.

Συνεπώς, μέσα στη Συμμαχία είναι δύσκολο να αλλάξουμε συμμαχικά «στεγανά», ενώ επί χρόνια υπήρχαν και υπάρχουν άτομα και «επιρροές» που έχουν μορφοποιήσει και καναλοποιήσει καταστάσεις με βάση τα τουρκικά δεδομένα. Οι παλιοί πιθανότατα να θυμούνται τον Αμερικανό απόστρατο σμήναρχο και αεροπορικό αναλυτή Μαΐλαμ, που στα θέματα του εναέριου χώρου του Αιγαίου ήταν αυθεντία και είχε καταφέρει να γίνεται αποδεκτή η θέση της Αγκυρας (αφού ήταν ο κύριος σύμβουλος του εκάστοτε ανώτατου διοικητή των συμμαχικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ/SACEUR ως και έξι διαδοχικών γενικών γραμματέων για τα ζητήματα του Αιγαίου).

5. Μπορεί οι διάφορες πολιτικές διακηρύξεις της Ε.Ε. ή άλλων οργανισμών να είναι υποστηρικτικές των δίκαιων εθνικών μας θέσεων, αλλά πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και να μην επηρεαζόμαστε αποκλειστικά από αυτές. Στη Διακήρυξη της Κορσικής, η Ισπανία, η Ιταλία και η Μάλτα έχουν παράλληλα τις δικές τους εθνικές θέσεις αναφορικά με τις διμερείς σχέσεις με την Αγκυρα. Τελευταία είχαν επισκεφθεί την Τουρκία οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας, ως και ο αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών της Ιταλίας. Επίσης, η υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας. Επιπλέον, ο υπουργός Εξωτερικών αλλά και ο Εσωτερικών-Αμυνας της Μάλτας.

Ο Ακάρ υπέγραψε τριμερή με τη Μάλτα και την κυβέρνηση της Λιβύης, ενώ ο Τσαβούσογλου μαζί με τον Μαλτέζο ομόλογό του μετέβησαν από κοινού στην Τρίπολη. Είναι βέβαιο ότι αυτές οι τρεις χώρες που διατηρούν στενές σχέσεις με την Τούρκία θα μεταφέρουν τα όσα διημείφθησαν στην Κορσική στους Τούρκους. Αν και με όλες αυτές τις χώρες έχουμε και μεις επαφές, στα θέματα της Συρίας, της Λιβύης κ.ά. συγκλίνουν με την Τουρκία. Αρα χρειάζεται προσοχή και πλησιάζοντας χρονικά προς το Συμβούλιο Κορυφής της Ε.Ε. να βλέπουμε τι μπορούμε να πετύχουμε και τι όχι.

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Από την έντυπη έκδοση

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr