Με έναν παράδοξο τρόπο, αυτή η χρονιά θα συνεχίζεται ακόμα και όταν θα την έχουμε αφήσει πίσω μας. Και αυτό διότι φέτος μπήκαν οι βάσεις για μεγάλες αλλαγές που θα υλοποιηθούν το επόμενο διάστημα, ενώ πολλά είναι και τα θέματα που θα μας απασχολήσουν και το 2020.
Το προσφυγικό είναι σίγουρα στην κορυφή της ατζέντας, αφού εκτός από τις χιλιάδες νέες αφίξεις που είχαμε, η εμπλοκή στα ελληνοτουρκικά δίνει μια άλλη, ακόμα πιο δύσκολη διάσταση για τους μήνες που έρχονται.
Ομως το 2019 είχε πολλά άλλα γεγονότα που μας έκαναν να χαρούμε αλλά και να δακρύσουμε. Στις σελίδες που ακολουθούν ξεχωρίσαμε τα Πρόσωπα και τα Γεγονότα του 2019 που απασχόλησαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο την ελληνική κοινωνία.
ΠΡΟΑΝΑΚΡΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΠΑΠΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟ
Από τον Ιανουάριο του 2019, οπότε ο Ι. Αγγελής κατέθεσε την πρώτη αναφορά του στην τότε εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου, καταγγέλλοντας παράτυπες πρακτικές γύρω από τη διερεύνηση του σκανδάλου της φαρμακοβιομηχανίας Novartis, καμία άλλη δικαστική υπόθεση δεν απασχόλησε τόσο την επικαιρότητα. Οι καταγγελίες αφορούσαν «προαποφασισμένες διώξεις» από την εισαγγελέα κατά της Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη, η οποία κατά τον κ. Αγγελή λάμβανε εντολές από τον περίφημο «Ρασπούτιν». Οι αναφορές Αγγελή άνοιξαν τον «ασκό του Αιόλου» και οδήγησαν σε δικαστική διερεύνηση των καταγγελιών περί σκευωρίας και στη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής για τον Δ. Παπαγγελόπουλο. Μέσα στο 2019 «ξεφούσκωσε» το πολιτικό σκέλος της υπόθεσης Novartis, αφού αρχειοθετήθηκαν οι φάκελοι για επτά από τα δέκα πολιτικά πρόσωπα.
ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΕΥΘΕΙΑ Η ΔΙΚΗ ΤΗΣ ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ
Εξι χρόνια μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, η δίκη της Χρυσής Αυγής έχει πλέον μπει στην τελική της ευθεία. O Nίκος Μιχαλολιάκος και όλη η ηγετική ομάδα κατηγορείται για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, με το δικαστήριο να έχει διερευνήσει μία σειρά από εγκληματικές ενέργειες που αποδίδονται σε υποστηρικτές της οργάνωσης, με κοινό τους σημείο -κατά το κατηγορητήριο- το κίνητρο επιβολής βίας σε όποιον αντιτίθεται στις απόψεις του κόμματος. Το δικαστήριο αναμένεται να εκδώσει την απόφασή του στους πρώτους μήνες του 2020.
ΔΙΩΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΣΤΟ ΜΑΤΙ
Η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών προχώρησε σε γρήγορη -για τα ελληνικά δεδομένα- αποτίμηση της δικογραφίας και άσκησε ποινικές διώξεις για σειρά πλημμελημάτων (μεταξύ αυτών ανθρωποκτονία από αμέλεια κατά συρροή) κατά είκοσι ατόμων στις αρχές του 2019. Μεταξύ αυτών, η πρώην περιφερειάρχης Αττικής Ρ. Δούρου, ο πρώην δήμαρχος Μαραθώνα Ηλ. Ψινάκης, ο δήμαρχος Ραφήνας Ευ. Μπουρνούς και στελέχη της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας και της Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας. Η υπόθεση βρίσκεται στα χέρια του ανακριτή.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΝΤΡΑ ΜΕ ΦΟΝΤΟ ΤΟΝ ΑΡΕΙΟ ΠΑΓΟ
Ακόμη μία κίνηση της… τελευταίας στιγμής από την προηγούμενη κυβέρνηση ήταν ο διορισμός της νέας ηγεσίας του Αρείου Πάγου. Λίγο πριν φύγει από το Μαξίμου, ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε πρόεδρο και εισαγγελέα του Αρείου Πάγου πριν από τη λήξη της θητείας των απερχόμενων δικαστικών λειτουργών. Η επίσπευση της διαδικασίας επιλογής κατά περίπου ένα μήνα προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις και έντονη πολιτική αντιπαράθεση με τη Ν.Δ. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αρνήθηκε να υπογράψει τα διατάγματα διορισμού.
ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΜΕ ΣΥΡΙΖΑ ΚΑΙ ΜΕ Ν.Δ.
Μία μεταρρύθμιση που εκκρεμούσε σχεδόν εβδομήντα χρόνια έλαβε χώρα τη χρονιά που τελειώνει, αυτή του εκσυγχρονισμού των κωδίκων. Η κοπιώδης εργασία δεκαετιών από τη Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή αδικήθηκε κατάφωρα από το timing, αφού ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να ψηφίσει τους Κώδικες κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή πριν από τις εκλογές του Ιουλίου, βάζοντάς τους στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης, λόγω των μικρότερων ποινών που προέβλεπαν για ορισμένα αδικήματα, π.χ. την κατοχή μολότοφ, ή για τη δυνατότητα ταχύτερης αποφυλάκισης πολυ-ισοβιτών. Η Ν.Δ. έκανε αρκετές αλλαγές – κυρίως επί το αυστηρότερο. Στο μεσοδιάστημα, πάντως, η πλειοψηφία των κατηγορούμενων σε εκκρεμείς υποθέσεις έπεσε στα… μαλακά, αφού έκανε χρήση του ευνοϊκότερου νόμου.
ΠΛΗΡΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΚΑΠΝΙΣΤΙΚΟ ΝΟΜΟ
Η πλήρης εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές ειδήσεις για το 2019. Υστερα από 10 χρόνια αποτυχημένων προσπαθειών να κοπεί το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους, η τωρινή κυβέρνηση κατόρθωσε, έχοντας ισχυρή πολιτική βούληση, να εφαρμόσει τη νομοθεσία αλλά και να αλλάξει σε μεγάλο βαθμό τη νοοτροπία των καπνιστών, με απώτερο σκοπό τον περιορισμό του καπνίσματος. Οπως φαίνεται από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, η κοινωνία είναι έτοιμη να δεχθεί άκαπνα καταστήματα και να προσπαθήσει για τη βελτίωση της υγείας της. Ποσοστό μεγαλύτερο του 10% όσων καλούν στον τετραψήφιο «1142», τη γραμμή κατά του καπνίσματος, αναζητούν πληροφορίες ώστε να κόψουν τη βλαβερή αυτή συνήθεια. Επιπλέον, μέχρι στιγμής, το 84% των πελατών και το 67% των καταστηματαρχών ήδη ανταποκρίνεται θετικά στη νομοθεσία, η οποία εφαρμόζεται καθολικά από τη 19η Νοεμβρίου.
ΕΞΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗΣ ΑΥΤΟΑΜΥΝΑΣ
Ενα από τα πιο σημαντικά αστυνομικά γεγονότα ήταν η εξάρθρωση της Επαναστατικής Αυτοάμυνας από την Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία. Οι αστυνομικοί έκαναν εκτεταμένες παρακολουθήσεις μετά τη νύχτα της 21ης Οκτωβρίου όταν ο Βαγγέλης Σταθόπουλος με τον Δημήτρη Χατζηβασιλειάδη, ο οποίος παραμένει ασύλληπτος, λήστεψαν πρακτορείο τυχερών παιχνιδιών στον Χολαργό. Κατά τη διάρκεια της ληστείας ο καταζητούμενος Δημήτρης Χατζηβασιλειάδης τραυματίστηκε όταν πήγε να πάρει το καλάσνικοφ από τον πρώτο δράστη. Αυτή ήταν και η αρχή του τέλους της οργάνωσης. Στις αρχές Νοεμβρίου κατάφεραν να περάσουν χειροπέδες σε δύο άντρες και μία γυναίκα. Σύμφωνα με αστυνομικές πηγές οι τρομοκράτες ετοίμαζαν χτυπήματα ακόμη και κατά αστυνομικού στόχου.
«ΕΛΛΑΔΑ 2021» ΓΙΑ ΤΑ 200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ 1821
«Το 2021 θα είναι μια χρόνια που όλοι οι Ελληνες θα γιορτάσουμε μαζί και ενωμένοι τα 200 χρόνια ελευθερίας του ελληνικού κράτους, με υπερηφάνεια για το παρελθόν μας και αυτοπεποίθηση για το μέλλον μας». Με τα λόγια αυτά ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι επικεφαλής της «Επιτροπής 2021» που θα διοργανώσει τις εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από το 1821 αναλαμβάνει η Γιάννα Αγγελοπούλου. Στόχος της «Επιτροπής των Σοφών» είναι το 2021 να αποτελέσει αφετηρία για την αναγέννηση της χώρας μας έπειτα από μια πολυετή κρίση. Επίσημα, οι εργασίες της Επιτροπής ξεκίνησαν στις 7 Νοεμβρίου σε μια πανηγυρική εκδήλωση στη Βουλή κατά την οποία γνωστοποιήθηκαν και τα μέλη που την απαρτίζουν.
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΗΣ ΣΤΗ ΡΙΤΣΩΝΑ
Με τη δημιουργία του Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών (ΚΑΝ) στη Ριτσώνα Ευβοίας το 2019 η Ελλάδα έκλεισε τον κύκλο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης που στερούσαν σε πολίτες τη δυνατότητα καύσης. Το αποτεφρωτήριο λειτουργεί επίσημα από τα τέλη του περασμένου Σεπτέμβρη σε μια έκταση έντεκα στρεμμάτων στη Ριτσώνα και μπορεί να εξυπηρετήσει δέκα καύσεις νεκρών, με την κάθε μια να διαρκεί περίπου 75 λεπτά. Η προσπάθεια για την κατασκευή αποτεφρωτηρίου στην Ελλάδα ξεκίνησε το 1996, ενώ ο ισχύων νόμος υιοθετήθηκε πριν από 13 χρόνια. Ομως, δεν έλειψαν οι αντιδράσεις. Η Εκκλησία τάχθηκε κατά της αποτέφρωσης και έχει προειδοποιήσει ότι δεν θα τελεί εξόδιο ακολουθία σε όλους όσοι την επιλέξουν.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΑΦΑΗΛ: ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΧΗ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Με κομμένη την ανάσα παρακολούθησε η ελληνική κοινωνία την προσπάθεια της οικογένειας Γλωσσιώτη ώστε να λάβει ο γιος τους, Παναγιώτης Ραφαήλ, μια πρωτοποριακή θεραπεία για τη νωτιαία μυϊκή ατροφία από την οποία πάσχει. Οι γονείς του μικρού πέρασαν εβδομάδες γεμάτες αγωνία καθώς δέχονταν απορριπτικές απαντήσεις από το Ανώτατο Υγειονομικό Συμβούλιο για να καλύψει το Δημόσιο τη θεραπεία του μικρού αγοριού στη Βοστόνη. Υστερα από μια μεγάλη κινητοποίηση και προσωπικές κινήσεις του ίδιου του υπ. Υγείας, Βασίλη Κικίλια, που οδήγησαν σε επίσπευση ορισμένων διαδικασιών και μείωση του κόστους θεραπείας και νοσηλίων, το μικρό αγόρι ταξίδεψε στις 14 Νοεμβρίου για τη Βοστόνη με τα χρήματα που έδωσαν οι πολίτες. Το συνολικό ποσό που συγκεντρώθηκε ανήλθε στα 3.681.100,15 ευρώ και οι δωρητές ξεπέρασαν τους 100.000.
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΑΣΥΛΟ: ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΟΧΙ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ
Μόλις ένα μήνα μετά την ανάληψη της εξουσίας, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προχώρησε στη θέσπιση της κατάργησης του πανεπιστημιακού ασύλου. Πρόκειται για μία από τις εξαγγελίες που έγιναν πράξη από την πρώτη στιγμή, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να υπογραμμίζει κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στη Βουλή ότι θα προχωρήσει σε αποκατάσταση του πανεπιστημιακού ασύλου και όχι σε κατάργησή του.
Οι καταγγελίες για βία και ανομία, ακόμα και για εμπόριο ναρκωτικών (στο ΑΠΘ) εντός των πανεπιστημίων, η είσοδος τοξικομανών σε πανεπιστημιακές αίθουσες (όπως στην περίπτωση του ΟΠΑ) ή η δημιουργία γραφείου φοιτητών του Ρουβίκωνα με κατάληψη αίθουσας στη Φιλοσοφική ήταν από τα περιστατικά που σημάδεψαν τα ελληνικά ιδρύματα τα τελευταία δύο χρόνια.
ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ: ΤΟ ΑΛΑΛΟΥΜ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ
Οντας στη θέση του υπουργού Παιδείας από το 2016, ο Κώστας Γαβρόγλου άφησε το μεγαλύτερο και πιο σαρωτικό μέρος του νομοθετικού του έργου για τους τελευταίους μήνες της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Με δύο νομοσχέδια-μαμούθ ο τέως υπουργός έφερε τα πάνω κάτω σε Πανελλήνιες και πανεπιστήμια, λίγους μήνες πριν από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου. Για πρώτη φορά θέσπισε την εισαγωγή στα ελληνικά ιδρύματα χωρίς Πανελλήνιες (σ.σ.: τα λεγόμενα πράσινα τμήματα, στα οποία θα έμπαινε ο μαθητής αν είχε επιλέξει τη λιγότερο δημοφιλή σχολή ή τμήμα) ενώ προχώρησε και στην κατάργηση των ΤΕΙ με πανεπιστημιοποίηση πολλών τμημάτων ή δημιουργία νέων. Τα πράσινα τμήματα καταργήθηκαν από τη Ν.Δ., ενώ η γιγάντωση των πανεπιστημίων με την προσάρτηση τμημάτων ΤΕΙ παρέμεινε. Η νυν πολιτική ηγεσία ανέστειλε τη λειτουργία των τμημάτων που προορίζονταν για τον Σεπτέμβρη του 2020.
ΕΙΣΒΟΛΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΩΝ ΣΕ ΔΥΟ ΣΙΝΕΜΑ ΛΟΓΩ «JOKER»
Ενα συμβάν που προκάλεσε σάλο αλλά και έντονη κοινωνική και πολιτική συζήτηση μέσα στο 2019 ήταν η εισβολή αστυνομικών στα τέλη Οκτωβρίου σε δύο κινηματογράφους στην Αθήνα, όπου παιζόταν η ταινία «Joker», για την απομάκρυνση ανηλίκων που την παρακολουθούσαν.
Η ενέργεια των αστυνομικών έγινε κατόπιν κλήσεων στην Αμεση Δράση και επώνυμων καταγγελιών από δύο γυναίκες που δήλωσαν υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού. Το υπ. Πολιτισμού είχε διαψεύσει κατηγορηματικά ότι είχε δώσει εντολή για τέτοιους ελέγχους και είχε διατάξει έρευνα για να διευκρινιστεί τι έχει συμβεί.
Η επέμβαση της Ελληνικής Αστυνομίας, όπως διευκρίνιζαν εκπρόσωποι των αστυνομικών, έγινε στη βάση νόμου του 1937. Οι αστυνομικοί τότε είχαν απομακρύνει από τις αίθουσες τους ανηλίκους με τους γονείς τους και είχαν προσαγάγει τους υπεύθυνους των δύο κινηματογράφων (Mall στο Μαρούσι, Αελλώ στα Πατήσια) οι οποίοι ωστόσο αφέθηκαν ελεύθεροι.
Η ΦΟΝΙΚΗ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
Στην κατηγορία των υπερκαταιγίδων κατέταξαν οι μετεωρολόγοι το ακραίο καιρικό φαινόμενο που έπληξε τον Ιούλιο με απίστευτη σφοδρότητα την περιοχή της Χαλκιδικής. Μέσα σε διάστημα πέντε ωρών, η υπερκαταιγίδα διέσχισε τη μισή χώρα, έχοντας στο μεταξύ «ξεσπάσει» στα δυτικά παράλια της Χαλκιδικής σκοτώνοντας έξι τουρίστες και έναν Ελληνα ψαρά! Υπολογίζεται ότι η ταχύτητα του ανέμου ξεπέρασε τα 100 χιλιόμετρα την ώρα. Εκτός από τους επτά νεκρούς, υπήρξαν και τουλάχιστον 120 τραυματίες.
ΑΝΩΜΑΛΗ… ΠΡΟΣΣΕΛΗΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΤΗΣ ΝΑSA»
Η 30χρονη Ελένη Αντωνιάδου δίχασε την κοινωνία. Μέσα σε λίγες ημέρες από «Ελληνίδα της NASA» έγινε «απατεώνισσα». Οι πληροφορίες που την ήθελαν να είναι ερευνήτρια της NASA και να έχει καταφέρει το ακατόρθωτο, τιμώντας τη και η Mattel ως Barbie Girl, διαψεύστηκαν πολύ γρήγορα καθώς αποδείχθηκε ότι δεν εργάζεται για τη NASA. Η Ελένη Αντωνιάδου παρουσιαζόταν από τα ΜΜΕ, χωρίς η ίδια να το διαψεύδει, ως διακεκριμένη επιστήμονας της βιοϊατρικής, αλλά και συνεργαζόμενη με τη NASA, μέχρι που καθηγητής τμήματος Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας που την είχε φοιτήτρια αμφισβήτησε τη συνεργασία της με τον διαστημικό οργανισμό.
ΟΥΚΡΑΝΙΚΟ «ΑΓΚΑΘΙ» ΚΑΙ ΝΕΟΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ
Μια αρκετά δύσκολη χρονιά, με την απειλή του σχίσματος να πλανάται, ήταν για την Ορθόδοξη Εκκλησία το 2019. Η ένταση με αφορμή την ανεξαρτησία της Ουκρανικής Εκκλησίας ξεπέρασε κάθε προηγούμενο όταν το Πατριαρχείο Μόσχας αποφάσισε μετά τη διακοπή της κοινωνίας με το Φανάρι, να σταματήσει να μνημονεύει και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο ως «απάντηση» στην απόφαση της Ελλαδικής Εκκλησίας να αναγνωρίσει το Ουκρανικό αυτοκέφαλο.
Στην κορύφωση της κρίσης, το Ρωσικό Πατριαρχείο επέβαλε στους πιστούς του να μην επισκέπτονται έξι μητροπόλεις στη χώρα μας. Στο μεταξύ, η παραίτηση του Δημητρίου από την αρχιεπισκοπικό θώκο Αμερικής όπου υπηρέτησε για είκοσι και πλέον χρόνια και η εκλογή στον θρόνο του Ελπιδοφόρου έκαναν τους Ελληνες ομογενείς να μιλάνε για «νέα εποχή».
ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ, ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ, ΤΟ «112»
Από τις πρώτες κιόλας ημέρες της νέας κυβέρνησης, το αρμόδιο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ξεκίνησε τις διαδικασίες για τη λειτουργία του «112» (Ευρωπαϊκός Αριθμός Εκτάκτου Ανάγκης), το οποίο τίθεται από την 1η Ιανουαρίου 2020 σε πλήρη λειτουργία. Επίσης, προχώρησε άμεσα στη δημιουργία της «ενδιάμεσης λύσης» με γραπτό μήνυμα (SMS).
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής – Γράφουν οι ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΟΝΤΑΡΑΚΗ, ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ, ΒΑΛΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΕΛΠΙΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ, ΜΑΡΙΑ ΝΙΚΗ ΓΕΩΡΓΑΝΤΑ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΣ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΒΑΜΒΑΚΑ, ΜΑΡΙΝΑ ΞΥΠΝΗΤΟΥ, ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΗΣ